دنیای اقتصاد - در بازار داغ اعلام وصول استیضاح وزرا در قوه مقننه، نمایندگان مجلس دیروز ماده ۲۲۰ آیین‌نامه داخلی مجلس را به نحوی اصلاح کردند که پس گرفتن امضا از تقاضای استیضاح را تقریبا غیرممکن می‌کند. مجلس با تصویب این اصلاحیه، استرداد طرح‌های استیضاح پس از اعلام وصول رسمی در صحن را به درخواست کتبی همه استیضاح‌کنندگان منوط کرد؛ به این معنا که پس از اعلام وصول رسمی، حتی اگر یکی از امضاکنندگان بر نظر خود مبنی بر استیضاح وزیر اصرار داشته باشد، استرداد آن غیرممکن می‌شود. مصوبه جدید مجلس در بازار داغ استیضاح‌ها

پس گرفتن امضا از استیضاح غیر ممکن شد

دنیای اقتصاد- «شرایط سهل‌تر برای استیضاح» نتیجه اصلاح موادی از آیین‌نامه داخلی مجلس در جلسه دیروز بهارستان‌نشینان بود.

در شرایطی که بازار استیضاح وزرای دولت نهم هر روز در رسانه‌ها و صحن‌علنی و راهروهای مجلس داغ‌تر می‌شود، نمایندگان نیز با تصویب موادی در اصلاح آیین‌نامه داخلی مجلس، راه را برای استیضاح کنندگان کابینه، البته در آینده، هموارتر کردند.

براساس مصوبه مجلس، از این پس، استرداد استیضاح اعلام وصول شده تنها با درخواست کتبی همه امضاکنندگان ممکن است، این در حالی است که در گذشته در صورتی که امضاهای استیضاح به کمتر از ۱۰ امضا می‌رسید، استرداد سرنوشت محتوم آن بود. آخرین نمونه آن هم، استیضاح حاجی بابایی وزیرآموزش و پرورش در همین مجلس هشتم است که پس از آنکه طرح استیضاح در جلسه علنی اعلام وصول شد، برخی از نمایندگان امضایشان را پس گرفتند و استیضاح از دستور کار مجلس خارج شد.

این تنها گام مجلس برای تسهیل استیضاح نبود، قوه مقننه همچنین مصوب کرد که امکان امضا کردن استیضاح تا قبل از طرح آن در جلسه علنی، وجود دارد، این در حالی است که براساس آیین نامه فعلی، امضا کردن استیضاح تنها تا قبل از تحویل به هیات رییسه ممکن است.

استرداد تنها با درخواست کتبی همه امضاکنندگان

نمایندگان مجلس در جلسه روز گذشته در ادامه بررسی جزئیات طرح اصلاح موادی از آیین‌نامه داخلی مجلس، شرایط جدید برای استرداد استیضاح وزرا، را تعیین کردند.

بر این اساس مقرر شد: پس از اعلام وصول استیضاح در جلسه علنی، فقط در صورتی استیضاح از دستور مجلس خارج می‌شود که همه امضاکنندگان به صورت کتبی استرداد استیضاح را بخواهند.

مجلس تصویب کرد که ماده ۲۲۰ قانون آیین‌نامه داخلی به شرح مصوبه روز گذشته مجلس اصلاح شود.بر اساس این مصوبه، در استیضاح وزرا باید موضوع به صورت صریح و با ذکر مورد یا موارد، معین شود و به صورت کتبی تنظیم و به هیات رییسه مجلس تسلیم شود.

همچنین، هیات رییسه مجلس موظف است در اولین جلسه علنی استیضاح را اعلام وصول کند و در همان روز متن استیضاح را برای وزیر یا وزیران مورد استیضاح ارسال و همزمان چاپ و بین نمایندگان توزیع کند.

مجلس در تبصره یک این ماده تاکید کرد علاوه بر امضاکنندگان استیضاح، سایر نمایندگان مجلس می‌توانند تا قبل از طرح استیضاح در جلسه علنی، استیضاح را امضا کنند.

در تبصره دوم این ماده نیز آمده است: هیات رییسه مجلس موظف است در روز برگزاری استیضاح، متن استیضاح و اسامی آخرین متقاضیان استیضاح را چاپ و توزیع کنند.

به موجب مصوبه مجلس، پس از اعلام وصول استیضاح در جلسه علنی فقط در صورتی استیضاح از دستور کار خارج می‌شود که تمامی امضا کنندگان به صورت کتبی استرداد استیضاح را بخواهند. در این صورت می‌توانند دلایل خود را توسط نماینده منتخب خود ظرف ۵ دقیقه در جلسه علنی مطرح کنند و پس از این مرحله چنانچه وزیر درباره استیضاح درخواست صحبت کند، با تقاضای کتبی و موافقت رییس مجلس می‌تواند حداکثر ۱۰ دقیقه در جلسه علنی صحبت کند.

ارجاع لایحه ردشده بودجه به «تلفیق» فقط یک بار

نمایندگان مجلس همچنین مصوب کردند که در صورت عدم تصویب کلیات لایحه بودجه، موضوع فقط برای یکبار به کمیسیون تلفیق ارجاع می‌شود.

بر اساس مصوبه مجلس، ماده ۲۱۶ آیین‌نامه اصلاح شد و بر پایه آن، دولت موظف است لایحه بودجه سالانه کل کشور را حداکثر تا ۱۵ آذرماه هر سال به مجلس تقدیم کند. نحوه رسیدگی به لایحه بودجه، ‌یک شوری خواهد بود و ترتیب رسیدگی به شرح ماده ۲۱۶ انجام خواهد شد.

در تبصره این ماده نیز آمده است: در صورت عدم تصویب کلیات لایحه بودجه، فقط برای یکبار موضوع به کمیسیون تلفیق ارجاع می‌شود تا حداکثر ظرف ۷۲ ساعت گزارش اصلاحیه خود را به مجلس ارائه کند.

چگونگی بررسی برنامه‌های ۵ ساله

نمایندگان همچنین مصوب کردند، مادام که لایحه برنامه ۵ ساله در صحن مجلس مورد بررسی است، مجلس نطق نخواهد داشت و هیچ طرح یا لایحه‌ای جز طرح‌ها و لوایح‌ سه فوریتی و نیز گزارش تحقیق و تفحص، استیضاح و رای اعتماد در دستور قرار نخواهد گرفت.

بر اساس مصوبه مجلس در ماده ۲۱۴ مقرر شد، مادام که لایحه برنامه ۵ ساله در صحن مجلس مورد بررسی است، مجلس نطق نخواهد داشت و هیچ طرح یا لایحه‌ای جز طرح‌ها و لوایح‌ سه فوریتی و نیز گزارش تحقیق و تفحص، استیضاح و رای اعتماد در دستور قرار نخواهد گرفت و مجلس در تمامی ایام به جز ایام تعطیل حداقل ۶ و حداکثر ۸ ساعت جلسه علنی خواهد داشت. در موارد استثنا با تصویب مجلس، این زمان تا ۱۰ ساعت قابل افزایش است.