حسن افروزی
بعد از اینکه رییس جمهور در مصاحبه ای این مساله را مطرح کرد که هر خانواده با پس انداز ماهیانه ۲۰ هزار تومان و سرمایه گذاری آن در یک حساب بانکی می تواند در مدت ۱۵ سال پس‌اندازی بیش از ۵۰ میلیون تومان برای فرزندان خویش مهیا کند، بحثی مفصل در سایت های مختلف در باب نوع محاسبه این سود در گرفت. در حالی که برخی بر سخنان رییس جمهور صحه گذاشته اند، برخی دیگر خبر از تفاوت فاحش رقمی که از محاسبه به دست آورده اند با رقم مدعای رییس جمهور داده اند.

با توجه به جنجالی شدن این بحث، روزنامه دنیای اقتصاد ضرورت بررسی این مساله را احساس نمود. در یادداشت حاضر سعی بر آن است که محل نزاع شناسایی و منشا این تفاوت ریشه‌یابی شود. از آنجایی که مدت مورد نظر سرمایه‌گذاری مدتی بالغ بر 15 سال است، تعیین نوع پرداخت سود توسط بانک تاثیر بسیار زیادی بر روی رقم حاصل خواهد داشت و اتفاقا این همان نکته‌ای است که طرفین دعوی از آن غافل مانده‌اند. با فرض پرداخت سود به صورت سالانه، با محاسبه‌ای بسیار ساده می‌توان مشاهده کرد که با پس‌انداز ماهیانه 20 هزار تومان - و یا به عبارتی 240 هزار تومان در سال - بعد از 20سال با در نظر گرفتن نرخ سود 20 درصد مبلغی بالغ بر 17 میلیون تومان به دست خواهد آمد. این در حالی است که اگر پرداخت سود ماهیانه در نظر گرفته شود (روش مرسوم در سیستم بانکی کشور)، رقمی کاملا متفاوت به دست خواهد آمد. پرداخت سود ماهیانه به این صورت است که بانک هر ماه یک دوازدهم سود سالیانه مبلغ موجود در حساب را به آن واریز می‌کنند. اتفاقا روش مرسوم محاسبه سود در بانک‌های کشور نیز روشی مشابه روش دوم است با این تفاوت که با توجه به تفاوت تعداد روزهای شش ماه اول با شش ماه دوم، بانک‌ها به جای تقسیم سود بر 12، آن را تقسیم بر تعداد روزهای سال و ضرب در تعداد روزهای ماه می‌کنند. (مراجعه شود به اطلاعیه بانک مرکزی در http://www.cbi.ir/page/3111.aspx) به این ترتیب، اگر صاحب حساب مبلغی از حساب خود برداشت نکند در ماه بعد، سود هم به مبلغ اصلی و هم به سود ماه قبل تعلق می‌گیرد. به این ترتیب اگر همان سود 20 درصد به صورت ماهیانه پرداخت شود، در انتهای ماه 240ام یا همان سال 20ام مبلغی نزدیک به 63 میلیون تومان به دست خواهد آمد.