عسلویه، در انتظار سرمایه‌گذاران بخش خصوصی

درچشم انداز آینده ۵۰ میلیارد دلار در عسلویه سرمایه گذاری خواهد شد تا سالانه ۴۰میلیارد دلار در آمد حاصل شود مسعود سیفی اعلاء - زمانی هاشمی رفسنجانی عسلویه را زادگاه تمدن صنعتی ایران خوانده بود، امروزه اما این برهوت گسترده که در تابش بی‌رحم آفتاب سوزان جنوب، تفتیده شده است، به سرعت شکوفا می‌شود تا در مسیر این شکوفایی کل نظام صنعتی ایران را تحت تاثیر قرار دهد.

زمینی به وسعت ۳۰هزار کیلومترمربع مرکب از حوزه گازی پارس جنوبی به وسعت ۳۷۰۰کیلومترمربع در عمق آب‌های گرم خلیج‌فارس و دامنه وسیع و گسترده آن در بخش خشکی واقع در شمال خلیج‌فارس که به سایت دوم موسوم شده است، حوزه پربرکتی را تشکیل می‌دهد که مدیریت آن به عهده منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس گذاشته شده و همین مدیریت است که از سال ۱۳۷۶ تاکنون با جدیت به پیشبرد هدف‌های تعریف شده در این حوزه همت گماشته است.

پارس‌جنوبی البته حوزه گسترده‌ای است، وسعت کل آن که بین ایران و قطر مشترک است ۹۷۰۰ کیلومترمربع وسعت دارد که برحسب یک تقسیم‌بندی طبیعی در حوزه جغرافیایی ۳۷۰۰کیلومترمربع آن به ایران تعلق گرفته است، اما در همین مساحت محدود که نسبت به سهم قطری‌ها حدود یک‌سوم را تشکیل می‌دهد ۱۴تریلیون مترمکعب گاز انباشته شده که حدود ۴۸درصد کل ذخایر شناخته شده گاز ایران و ۹درصد کل ذخایر جهان را در بطن خود نگهداشته است.

علاوه بر این ۱۸میلیارد بشکه میعانات گازی نیز در این حوزه وجود دارد که ارزش آن فوق‌العاده است.

اما ویژگی عمده در تاسیسات عظیمی که برای تبدیل این سرمایه عظیم طبیعی به ثروت ملی در منطقه عسلویه پیاده شده است،تاکنون در این هشت سال اخیر، یعنی از سال ۱۳۷۶ که عملیات اجرایی نخستین فازها در این منطقه به مرحله عمل رسید ۵پروژه پالایشگاهی به بهره‌برداری رسیده و ۵پروژه نیز تا دو سال دیگر به بهره‌برداری می‌رسد، جمع پروژه‌هایی که در چند سال آینده مورد بهره‌برداری واقع خواهد شد به ۲۸ فاز صنعتی بالغ خواهد شد که چنین تجمعی از فازهای گازی و پتروشیمی در یک مکان در دنیا بی‌نظیر است.

مجموع سرمایه‌گذاری‌هایی که در چند سال گذشته در این منطقه به عمل آمده، حدود ۲۰میلیارد دلار بوده که در حال حاضر روزانه حدود ۲۰میلیون دلار تولید می‌کند.در چشم‌انداز آینده حدود ۵۰میلیارد دلار در این منطقه سرمایه‌گذاری خواهد شد و مجموع درآمد ارزی سالانه آن به رقمی بالغ بر ۴۰میلیارد دلار خواهد رسید.

با قطری‌ها برابر می‌شویم

دکتر سید عبدالجلیل رضوی، مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی پارس که روز پنج‌شنبه گذشته پذیرای خبرنگاران مطبوعات و صدا و سیما در عسلویه بود، با درک این نکته که ایرانی‌ها به شدت نگران برداشت‌های بی‌رویه قطر از حوزه پارس جنوبی هستند، می‌گوید: ما در حال حاضر در برداشت از این حوزه داریم با قطربرابر می‌شویم و تا پایان سال ۲۰۰۶ این برابری محقق خواهد شد، اما طی سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸قطر با اجرای یک سری برنامه‌های جدید در میزان برداشت از این حوزه فاصله جدی با ایران ایجاد خواهد کرد، به طوری که مجموعه تلاش‌های ما بالاخره تا سال ۲۰۱۵ برای برابری با قطر به ثمر خواهد نشست.

البته فاصله‌ای که قطری‌ها در مورد برداشت از حوزه پارس جنوبی با ما دارند و پیشرفت‌هایی که آن کشور به نسبت ایران در صنعت و بازرگانی گاز به‌دست آورده است، قابل‌درک است.

قطر در سال ۱۳۶۰ برداشت از این حوزه را شروع کرد، ولی ایران در آن زمان درگیر جنگی بود که ناخواسته بر ما تحمیل شده بود. تا اینکه ایران برای نخستین‌بار در سال ۱۳۷۳ در زمان ریاست جمهوری هاشمی‌ رفسنجانی بود که فرصت شروع کار در این منطقه را یافت و بالاخره بعد از طراحی‌های اولیه و برنامه‌ریزی‌های لازم کار از سال ۱۳۷۶ به طور جدی در این منطقه آغاز شد.

موافقت اصولی برای صنایع پایین‌دستی

نگرانی‌ها در مورد توقف فعالیت برخی شرکت‌های خارجی که طی یک سال گذشته به عناوین مختلف مطرح بوده، به قول مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی پارس بی‌مورد بوده است. اکثر شرکت‌های خارجی که قبلا در اینجا مشغول بوده‌اند، کماکان به کار خود ادامه می‌دهند و وزارت نفت دولت نهم و شخص رییس‌جمهور نیز توجه ویژه‌ای به پیشرفت پروژه ‌ها ‌دارند. دکتر رضوی می‌گوید: در مدت یک سال اخیر نه تنها کاهش فعالیت عمرانی نداشته‌ایم، بلکه در اجرای این پروژه‌ها سرعت بیشتری نیز یافته‌ایم. به گفته وی حمایتی که این دولت مخصوصا از محل حساب ذخیره ارزی در تامین اعتبارات لازم از منطقه به‌عمل آورده در گذشته سابقه نداشته است و رفت‌و‌آمدهای مکرر و مرتب وزیر نفت و مدیران عالیرتبه وزارت نفت جهت سرکشی به روند پیشرفت عملیات در منطقه تاکنون بی‌سابقه بوده است.

وی حتی از فاز تازه‌ای در رونق‌بخشی به فعالیت‌های منطقه خبر داده و می‌گوید که برای اجرای پروژه‌های پایین‌دستی به بخش خصوصی موافقت اصولی می‌دهیم. دکتر رضوی با اشاره به اینکه طی دو ماه گذشته ۲۳ موافقت اصولی در بخش‌های صنعتی، رفاهی و خدماتی به بخش خصوصی صادر شده، از اشتیاق این مدیریت برای جذب سرمایه‌های ملی می‌گوید و اضافه می‌کند: تمام سعی ما ایجاد حلقه‌ای از کارخانه‌های پایین‌دستی است که با استفاده از مواد خام تولیدی چرخه تولید ارزش افزوده در این منطقه را تقویت کند.وی با ذکر اینکه در حال حاضر حدود ۶۰هزار نفر در این منطقه مشغول به‌کارند، از افزایش حدود ۲۰هزار نفر دیگر طی دو ماه آینده خبر داد و گفت: مدیریت منطقه طرح مطالعاتی شهرک صیرف را شروع کرده تا ناحیه مسکونی جدیدی که از آلایندگی منطقه به دور باشد، احداث کند.