گروه دیپلماسی: یک روز پس از آنکه بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی از تصمیم ایران برای ارسال نامه اعتراضی به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خبر داد، اعلام کرد که نامه رسمی اعتراض به درز اطلاعات محرمانه ایران، روز دوشنبه به آژانس ارائه می‌شود. کمالوندی در گفت‌وگو با خبرگزاری صداوسیما افزود: «چند روز پیش آسوشیتدپرس مطلبی ارائه کرد که نشان داد بخش‌هایی از برنامه بلندمدت غنی‌سازی و طرح و توسعه کشورمان که قبلا در اختیار آژانس قرار گرفته بود در آن گزارش آمده است.»

کمالوندی با اشاره به اینکه کل سند منتشر نشده و تنها بخش‌هایی از آن انتشار یافته، گفت: «انتظار می‌رود اسناد محرمانه کشورهای مختلف که در اختیار آژانس قرار می‌گیرد به خوبی از آن نگهداری کند.» سخنگوی سازمان انرژی اتمی ادامه داد: «البته این یکی از اسناد ماست که در اختیار آژانس قرار داده‌ایم ما اسناد مهم‌تر بسیاری هم در اختیار این نهاد بین‌المللی قرار داده‌ایم که مرتبط با فعالیت‌های کشورمان است و البته این فقط منحصر به ایران نیست، بلکه کشورهای دیگر عضو را نیز شامل می‌شود.»

معاون حقوقی و امور بین‌الملل سازمان انرژی اتمی افزود که ما وقتی پروتکل الحاقی را امضا می‌کنیم حتی اگر برجام هم در میان نباشد، این اطلاعات باید به آژانس داده شود و آژانس نیز متقابلا موظف به حفاظت از این اطلاعات است.

چه کسانی سند را افشا کردند

کمالوندی در ادامه گفت که وقتی بخشی از این اسناد و اطلاعات درز می‌کند پرسش مطرح این است که چه کسی و برای چه این کار را کرده است؛ ما فعلا ظن‌مان به آژانس و افرادی است که در آژانس به این مدارک دسترسی دارند. او تاکید کرد: «بر این اساس علی‌القاعده آژانس باید از این مدارک محرمانه مراقبت کند.» به گفته این مقام ایرانی، اما از آنجا که بخش‌هایی از اطلاعات ایران درز کرده، ممکن است افرادی بیرون از آژانس باشند که از این اطلاعات مطلع بوده باشند و با اهداف خاص خودشان به نظر می‌رسد اعمال فشار به دولت آمریکا و برخی کشورهای اروپایی را پیگیری می‌کنند.

کمالوندی افزود: «افرادی معتقدند که در فرایند برجام، دولت آمریکا و دولت‌های اروپایی بازنده بوده‌اند و برای اثبات این موضوع درصدد دستیابی به مدارکی برآمدند که بگویند پس از سال دهم از اجرای برجام، ایران ظرفیتش افزایش می‌یابد و در سال پانزدهم عملا به ظرفیت بالای صنعتی می‌رسد.»

او در توضیح این اطلاعاتی که به بیرون درز یافته گفت: «البته کلیات این موضوع به نحوی است که از ابتدا قرار بود ما در برنامه بلندمدتی به سطح صنعتی برسیم، اما در جزئیات، اطلاعاتی هست که نباید افشا شود، اطلاعاتی که ما در اختیار آژانس قرار دادیم و درز آن با این اهداف خاص بوده است که باید بیشتر آن را بررسی کرد.»

دستور کار ایران

همچنین سخنگوی سازمان انرژی اتمی در رابطه با برنامه ایران در قبال درز این اطلاعات گفت: «در قدم نخست بنا داریم نامه‌ای از طریق دفتر نمایندگی‌مان در وین و از طریق نماینده دائم خود در قالب یادداشت اعتراض به آژانس ارائه و مراتب ناخرسندی کشورمان را به درز اطلاعات محرمانه اعلام کنیم.» او ادامه داد: «باید ببینیم آژانس در این باره چه می‌گوید اما علی‌القاعده باید در این خصوص توضیح دهد.» سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: «البته ما مشکلی نداریم که این سند افشا شود و گرنه افشای این سند افتخاری برای کشورمان است و معلوم می‌کند که برجام با چه سرانجامی در حال پیگیری است.» به گفته کمالوندی، اصل محرمانه ماندن اسناد برای ایران مهم است، زیرا اگر افشای اطلاعات واسناد محرمانه باب شود سندهای محرمانه دیگری نیز وجود دارد که انتشار آن از نظر فنی و امنیتی به مصلحت نیست و باید جلو این رویه گرفته شود و به همین علت به آژانس اعتراض می‌کنیم.

تعهد آژانس

کمالوندی درباره اینکه چه تضمینی وجود دارد که اسناد و اطلاعات محرمانه کشورمان در آژانس بار دیگر افشا نشود؟ گفت: «ما در پادمان، پروتکل و توافقاتی مانند بیانیه مشترک آقایان صالحی و آمانو بر اهمیت محرمانه ماندن اسناد خود نزد آژانس تاکید کرده‌ایم.به هر حال وقتی با آژانس ارتباط داریم باید برخی اسناد را به آنان ارائه کنیم، اما آژانس نیز از نظر منشور وظایفی دارد و طبق قرارداد پادمانی که با کشورها امضا می‌کند درخصوص حفظ اسناد و اطلاعات محرمانه آنان متعهد می‌شود.»

کمالوندی تاکید کرد: «این اسناد ارزش صنعتی، تجاری و امنیتی دارد و نباید در اختیار غیر قرار گیرد؛ به نظر می‌رسد ما و کشورهایی که پروتکل الحاقی را اجرا می‌کنیم اطلاعات بیشتری در اختیار آژانس قرار بدهیم به همین علت باید حتما سازوکارهایی برای حفاظت از اسناد ایجاد شود.» وی افزود: «باید از آژانس بخواهیم در روش‌هایش برای دسترسی کارشناسان مختلف به اطلاعات محرمانه و کارشناسانی که بعضا ممکن است با موضوعات مرتبط نباشند بازنگری کند و تذکرات لازم را به کارشناسانش بدهد.»

معاون سازمان انرژی اتمی گفت: «البته وقتی در این موضوعات به آژانس تذکر داده‌ایم، همواره بیان می‌کنند که دوره‌هایی آموزشی برای کارمندانشان برگزار می‌کنند اما به هر حال وقتی آژانس به اطلاعات سطح بالا دسترسی دارد باید بتواند سازوکارهایی داشته باشد تا از این اسناد و اطلاعات محرمانه نگهداری کند.»

سخنگوی سازمان انرژی اتمی همچنین درباره ارائه اطلاعات محرمانه مربوط به برنامه بلندمدت هسته‌ای ایران به کمیسیون مشترک مرتبط با برجام و احتمال پیگیری درز اطلاعات از طریق این کمیسیون گفت: «حتما آقای عراقچی در جلسه کمیسیون مشترک می‌تواند این موضوع را مطرح کند و آنجا نیز باید تذکر داده شود.»

همچنین به گفته کمالوندی،‌ اگر قرار است آژانس به اطلاعات حساس ایران و دیگر کشورها دسترسی داشته باشد باید با ایجاد ساز و کارهای لازم از آن به خوبی صیانت کند. او در نهایت گفت: «درخصوص کشور ما افراد ذی مدخل متعددی وجود دارند که هر یک منافع خاص خود را دارند و ممکن است به هر طریق در پی این باشند که به اسناد دسترسی پیدا کنند به همین علت وقتی اطلاعات ما ارائه می‌شود باید با حساسیت و دقت بیشتری از آن محافظت کنند و صرفا به‌عنوان موضوع کلی به آن نگاه نکنند.»