گروه تاریخ اقتصاد- خلاصه‌ای از مذاکرات اقتصادی نمایندگان مجلس شورای ملی در روز سه‌شنبه 28 مهرماه 1286 شمسی را می‌خوانید:
مستشارالدوله: در باب پرداختن حقوق سنوات قبل مذاکرات میان آمده بود؛ کلیه این حقوق به سه قسم منقسم می‌شود و قرار شد عجالتا حقوق پارساله داده شود و محل آن هم عنوان قرض داخلى است که مجلس تصویب کرد، ولى این فقره که از بابت یونت‌ئیل(سال1285) داده بشود و حقوق از قرار تومان پنج‌هزار، به طوری که کمیسیون قرار گذاشته باید از مجلس بگذرد.
حاج امین‌الضرب: حالا آقایان باید ببینند؛ یکى اینکه در باب حقوق یونت‌ئیل داده شود و یکى اینکه به چه ترتیب داده شود؟ اینها را مذاکره کرده راى بدهند.
آقا میرزا ابوالحسن خان: کمیسیون آنچه دقت در این خصوص باید بکند، کرده. در باب مواجب اجزای خارجه ما نمى‌توانیم حرفى بزنیم؛ زیرا که آنها خرج معین دارند و دخل ندارند، باید حقوق آنها تمام و کمال داده شود.
وکیل‌التجار: مامورین خارجه چنانچه گفته شد نیست که دخل نداشته باشد، اگر درست حساب کنند زیادتر دخل دارند؛ از قبیل تذکره و غیره، مگر قلیلى از آنها.
مستشارالدوله: خوب است در باب حقوق یونت‌ئیل تفکیک شود؛ یکى از براى عسگر و آحاد قشون تومان تومان داده مى‌شود؛ صاحب منصب‌هایى که خارج از فوج هستند، مثل سایر ناس تومانى پنج‌هزار ببرند در باب حقوق سفرا و مامورین خارجه چطور که مکرر گفت‌وگو شده باید تمام داده شود و اگر کسر شود بعضى اشکالات پیدا مى‌شود! صحیح نیست گفت‌وگو شود، از تذکره هم چیزى عاید آنها نمى‌شود و همچنین دخل مشروع هم در همه جا که آنها مامور هستند نیست، فقط در چند جا هست از بابت بیوتات هم عجالتا داده نمى‌شود، فقط به ارباب حقوق که مستأصل هستند داده مى‌شود از آن هم به آن قلم‌هاى بزرگ ممکن نیست داده شود؛ زیرا که وجه وفا نمی‌کند.
آقا سید حسن تقى‌زاده: به موجب فرامینى که دولت به ارباب حقوق داده، اگر داشت باید تمام و کمال بدهد، ولى چون ندارد مى‌گوییم باید کسر شود به آن اندازه که ندارد باید کسر گذاشته شود. آنهایی که به یک اندازه دارند می‌توانند از این کسر صرف‌نظر نمایند، اما سرباز و مامورین را باید تمام داد، ولى با این حال از مامورین خارجه اشخاصى که ثروت دارند استدعا می‌کنیم که صرف‌نظر کنند، اما آن قلم‌هاى درشت هم باید فهمید که کدام می‌توانند نگیرند و هر کدام فقرشان زیادتر از فقر مملکت است باید داده شود.
اسدالله میرزا: عرضى که بنده می‌خواستم بکنم آقاى مستشارالدوله گفتند. می‌خواستم عرض نمایم آنچه وکیل‌التجار گفتند نظرشان به مامورین روسیه و عثمانى است که فى الجمله دخل دارند، ولى در سایر نقاط فرنگستان ابدا دخل ندارد.
آقا میرزا ابوالحسن خان: اینکه گفتند بعضى از مامورین خارجه هستند که تمول دارند و محتاج به مواجب نیستند؛ کم و کسر شود اعتقاد بنده این است که به اینگونه اشخاص باید زودتر داد؛ زیرا که آنها چندان در مقام حفظ شئونات دولت نیستند و وقتى خواستند یکى از آنها را به جاى دیگرى بگذارند. فورا خواهد گفت که مواجب من نرسیده و آنوقت باعث بدنامى دولت می‌شود، چنانچه مثل این را از مأمور بروکسل مشاهده کردیم، پس باید حقوق اینگونه اشخاص را زودتر رسانید.
مستشارالدوله: با آن وجهى که فعلا از بعضى جاها صورت داده شده ممکن است که تومانى پنج‌هزار داده شود و به عساکر هم تومان تومان داده شود.
ادیب: عقیده بنده این است که به افراد نظام و سایرین تمام تومان پنج‌هزار داده شود.
حاج سید عبدالحسین شهشهانى: افراد نظامى را باید تمام داد تا خدمت کنند.
وکیل‌التجار: البته این ملاحظات را تماما کمیسیون کرده و باید دیگر اینطور تقلبات که سابق بوده در کار نباشد و حقوق مأمورین خارجه را هم باید تمام داد و از آنها کار خواست که اگر خیانتى کردند به مجازات برسند و عقیده بنده این است که انشاءالله بعدها حقوق افراد قشون بلکه زیادتر برسد.
حاج میرزا على آقا: باید دولت را فرض کرد یک شخص و این یک شخص قرض دارد و مداخل هم دارد و این پول‌ها که گرفته شده مال دولت است و این فرض ارباب حقوق خرج دولت است این اشخاص که برات در دست دارند باید ملاحظه کرد که هر کسی که کافى است و خدمتش ظاهر شده است، باید تمام داد و کسانی که به وسیله و توسط معروف شدند و ذى‌حق نیستند باید نداد اشخاصى را هم که استحقاق دارند باید تمام داد و بعد از اغنیا باید خواهش کرد که عجالتا مملکت مقروض است صرفنظر نمایند؛ مقصود این است تفکیک شود اشخاصى که ذی‌حق هستند تمام داده شود، به هر حال باید سعى کرد که جمع و خرج مملکت موافقت کند تا حال می‌گفتیم که گمرک و مالیات و غیره حرام است براى اینکه نه در گرفتن ملاحظه داشتند و نه در دادن در همه افراط و تفریط بود ولى حالا که مشروطه است و تمام کار را باید از روى عدالت کرد، پس باید هم در گرفتن و هم در خرج کردن ملاحظه کرد.
آقا سید حسن تقى‌زاده: عمده چیزى که باید مباحثه شود این است که میان این دو مطلب باید معلوم شود می‌گوییم از همه چیز باید صرفنظر کرد و فقط مکنت و عدم احتیاج را ملاحظه کرد، هر کس می‌تواند صرف‌نظر کند باید به او نداد و به آنهایی که احتیاج دارند باید داد. آن نکته هم که آقا میرزا محمود گفتند که ببینیم این پول کفاف می‌دهد یا خیر آن هم باید ملاحظه شود.