«دریک» انگلیسی در محاصره

دکتر متین دفتری: بنده شخصا حقوقدان هستم و بدم نمی‌آید به عنوان دوژوریست با هم بحث نماییم. ما در اعلامیه دیروز خودمان شما را به عنوان مستخدم دولت ایران می‌شناسیم، مگر آنکه خودتان میل نداشته باشید. دریک: من استنکاف نکرده‌ام که کمک به شما بکنم. گفتم می‌خواهم کسب دستور کنم.

دکتر متین دفتری: آنچه را بنده می‌گویم از طرف تمام اعضای هیات‌اعزامی است، شما فعلا در خاک ایران هستید و ما شما را مستخدم ایران می‌شناسیم. در خاک یک کشور، هیچ کس نمی‌تواند مخالفت با قانون آن کشور بنماید؛ اگر بکند جرم است. نظر شخصی و روابط با کارمندان انگلیسی مربوط به خودتان و کار و وجدان خود شما است، ولی ما مجریان این قانون هستیم و باید به شما آن را بگوییم و این قوانین نظامات عمومی ORDSE PUBLIC است ما می‌خواهیم با نهایت ملایمت اجرا نماییم.

دریک: پس اول مرا توقیف کنید.

دکتر متین دفتری: ما از شما انتظار داریم با احترام به قوانین ما نگاه کنید و آنها را رعایت نمایید.

دریک: در حال حاضر رییس مافوق من در تهران است و وظیفه دارم دستورات هیات‌ را به ایشان اطلاع داده و دستور بگیرم. من مانند نوکری می‌باشم و آقایان نباید انتظار داشته باشند نوکری خلاف امر ارباب خود را بنماید.

مکی: ما در مقابل قانون مقدس و لازم‌الاجرایی قرار گرفته‌ایم. رییس شما هم که در تهران است، حتما اطلاع از این قانون دارد، اگر تا به حال به آقای دریک دستوری نرسیده که چه وضعی در مقابل این عده اتخاذ کند خوب است دستور بگیرند. ما اگر اجرای قانون را به تاخیر بیندازیم، متخلف شناخته خواهیم شد.

امیر علائی: ما مطابق قانون آقایان را مستخدم دولت ایران می‌شناسیم، نه تابع مافوق خودشان، تا وقتی که بخواهند در ایران باشند ناچار چنین خواهد بود، بایستی از قوانین ما متابعت نماید.

دریک: متاسفانه بنده و سایر آقایان از حقوق بین‌المللی اطلاع زیادی نداریم، بهتر است این بحث در محافل عالی‌تر بشود. فعلا در تهران خوشبختانه مطرح است، اینجانب با نهایت صعوبت دو سه هزار نفر کارمندان انگلیسی را قانع کردم اینجا بمانند، البته اگر شما بخواهید بنده و کارمندان انگلیسی را اخراج کنید حق خودتان است، ولی خوب است اطلاع داشته باشید که اگر فشاری وارد آورید، همه خواهند رفت.

دکتر متین دفتری: چه فشاری؟

دریک: همین که دستوراتی ابلاغ نمایید و اطلاعاتی بخواهید که خارج از حدود امکان آنها باشد فشار است. من مستخدم شرکت A.I.O.C‌ هستم که انگلیسی است و در لندن به ثبت رسیده است. از آنجا پول می‌گیرم و ناچار از آنجا باید اطاعت نمایم. حال میل شما است که هر طور بخواهید عمل کنید و حتی ما را اخراج نمایید.

مکی: ما فشاری وارد نمی‌آوریم. قانونی گذشته است که ۷۵درصد عایدات فروش نفت باید به ایران پرداخته شود و ۲۵درصد به منظور تصفیه دعاوی‌ احتمالی شرکت سابق نفت در یک بانک مرضی‌الطرفین ودیعه گذارده شود. اگر ما بخواهیم انتظار مذاکرات تهران را داشته باشیم، شاید یک سال طول بکشد با این فقر مملکت و بی‌پولی دولت نتیجه آن انقلاب و تسلیم به کمونیسم خواهد بود. ما می‌خواهیم صلح دنیا بر هم نخورد، تکلیف عایدات ما را معین کنید، فعلا ۷۵درصد و ۲۵‌درصد را بدهید تا یک روزی به حساب‌ها رسیدگی و تصفیه شود. اگر نظر انگلستان نفت مورد احتیاج بحریه است که ما خیال نداریم قطع کنیم، همچنین به سایر مشتری‌ها خواهیم داد مقاومت شما را ما مجبوریم تعبیر بدفع‌الوقت نماییم و موجب انقلاب مملکت بدانیم، شما زودتر کسب دستور از لندن یا از تهران بکنید و بگویید این آقایان عایدات را می‌خواهند.

دریک: فرمایشات آقایان درست است، ولی هیات‌مدیره ما در تهران دارند صحبت می‌کنند و نظر من به هیچ وجه دفع‌الوقت نیست.

فاتح: پیشنهاد می‌کنم جناب آقای دکتر متین دفتری بقیه تقاضاها را بفرمایند و آقای دریک یادداشت نمایند و فرصتی داشته باشند تا دستورات بگیرند.

دکتر متین دفتری: قسمت مهم وظایف ما مساله بهره‌برداری و امر مالی است. قانون گفته است که نفت را دنیای آزاد ببرد ما فقط می‌خواهیم پول آن به ما برسد که به دردهای بی‌درمان خود بزنیم از آقای فاتح دیشب پرسیدیم این نفت‌ها که از ۲۹ اسفند متعلق به ما شده است کجا می‌رود، تا ما مشتری‌های خود را نشناسیم نباید تحویل شود. نفتی که می‌رود باید در کنترل ما باشد. آقای فاتح به ما توضیح دادند حساب فروش در لندن بوده است. ما می‌گوییم حالا باید در اینجا باشد. تصمیم لایتغیر ما این است که جلوی نفت را نگیریم ولی اگر شما به عذر عدم‌دستور تعلل کردید ما ناچار به دولت مرکزی گزارش خواهیم داد.

دولت هم شاید مجبور شود جلوی نفت را بگیرد. شما اگر میل دارید فورا دستور بگیرید. ما سه نفر آمده‌ایم ببینیم به چه ترتیب این نظارت دقیق در بهره‌برداری را عمل کنیم، بعد هم خیلی فوری معلوم کنید نفت ما که می‌رود حساب و پول آن چگونه است. اهم ماموریت ما این است که پول این نفت‌ها به ما برسد.

دریک: این بیان در واقع تهدیدی است به اعمال قوه قهریه.

دکتر متین دفتری: هر طور شما می‌خواهید تعبیر کنید.

دریک: تقاضا می‌کنم کلیه مطالب را روی کاغذ آورده کتبا به ما ابلاغ فرمایید.