تاریخ ژاپن-اندیشههای اقتصادی در ژاپن دوره فئودالیسم - ۷
نبرد فئودالها با تجار
تاسیس انواع نهادها به منظور تشویق تولیدات محلی (کوکوسان) هر حکومت محلی، در حوزه تیول خود به منظور افزایش تولیدات محلی (کوکوسان)، اقدام به تاسیس نهادهایی برای این امر نموده بود. این موسسات، در تیولهای مختلف برحسب نوع محصول تشکیل شده بود و به نامهای گوناگون خوانده میشد. برای مثال «اداره کاغذ» (Kami-kata Yakusho)، «اداره موم» (Haze-kata Yakusho) «باشگاه پنبه»(Wata Kaisho) و «باشگاه شکر» (Sato kaisho) از آن جمله بودند. در تیولهای دیگر، همین موسسات به نامهای دیگر، ولی با همان وظایف، نظیر «باشگاه تولیدات محلی» (Kokusan Kaisho) و «باشگاه محصولات»(Sanbutsu Kaisho) خوانده میشدند. این ادارات عمومی در تمام امور مربوط به پویش تولید و توزیع محصولات محلی شرکت داشتند و در واقع تعدادی از آنها به موسسات انحصاری کنترلکننده بازار نوع خاصی از فرآوردهها تبدیل گردیده بودند.
تردیدی نیست که تشویق فعالیتهای تولیدی و توزیع فرآوردههای حاصل از آنها به امکانات مالی فراوانی نیاز داشت. باید دید تامین چنین امکاناتی در شرایطی که حکومتهای فئودال محلی در اثر سیاستهای دولت فئودال مرکزی، نظیر سیستم گروگانگیری و حضور متناوب دایمیوها در بارگاه با کوفو در شرایط سخت مالی بهسر میبردند، به چه شیوهای میسر بود؟ آن طور که از بعضی منابع استنباط میگردد، صرفهجوییهای اقتصادی، یکی از منابع تامین وجوهات لازم برای تشویق و توسعه فعالیتهای تولیدی در محل به حساب میآمد از دیگر منابع تامین امکانات مالی تخصیص بخشی از بهرههای فئودالی بر زمین، به امر تولید فرآوردهها در محل بود، که در اثر ممیزی مجدد اراضی(Taiko Kenchi) افزایش فراوانی یافته بود. دریافت کمکهای مالی از حکومت مرکزی از دیگر سیاستهای مربوط به تامین وجوهات مالی مورد نیاز فعالیتهای تولیدی قلمداد میشد. از دیگر شیوههای مربوط به تامین امکانات مالی قابل توجه، انتشار اسکناس از طرف دایمیوها بود. ناگفته نماند که انتشار اسکناس محلی، قبل از آن دوران هم در میان حکومتهای محلی رایج بود که بیشتر به منظور تخفیف بحرانهای مالی فئودالها انجام میگرفت. ولی در اثر رونق بیش از پیش پویش تولید و توزیع، این وسیله نیز جهت فراهم آوردن منابع مالی لازم و تشویق تولیدات محلی مورد استفاده قرار گرفت. اوراقی که بدین منظور منتشر میگردید به صورت وامهای تولیدی یا به شکل پرداخت هزینههای مربوط به آن دسته از تولیدات محلی مورد استفاده قرار میگرفت که از طرف حکومت فئودال محلی خریداری میشد. بنابراین میتوان گفت که انتشار اوراق مزبور، بیشتر در رابطه با انحصارات فئودالهای محلی، به ویژه آن دسته از محصولات انحصاری مورد بهرهبرداری قرار میگرفت که به تیولهای دیگر صادر میگردید.
جمعآوری یا دریافت وجوهات مالی از تجار نیز، در تامین منابع مالی مورد نیاز فعالیتهای تولیدی نقش مهمی داشت. یکی از نمونههای مشخص این روش، دریافت وام از طرف حکومت محلی تیول «اوبی» (Obi) از بازرگانی به نام آبورایازنبی (Aburaya Zenbei) در (اوساکا) برای توسعه صنعت کاغذسازی بود. این وام، صرف کشت انواع نباتات منبع خمیر کاغذ گردید. حکومت محلی سپس نسبت به خرید گیاهان مزبور از دهقانان تولیدکننده اقدام نمود و با اجیر نمودن نیروی کار لازم، به تولید کاغذ پرداخت. این تولیدات روانه بازار اوساکا گردید تا از طریق بازرگان یاد شده به فروش برسد. بدین طریق، حکومت محلی تیول مزبور موفق شد که از طریق مازاد حاصله از فروش کاغذهای مزبور در بازار اوساکا نه تنها بدهی خود را به بازرگانان مزبور بپردازد، بلکه سود حاصل از آن را صرف فعالیتهای تولید مجدد در منطقه نماید. سیاست اقتصادی که بدین شیوه از طرف حکومت فئودال تیول «اوبی» اعمال شد شامل «تشویق و توسعه تولیدات محلی» و «انحصار شبکه توزیع» بود؛ یا به عبارت دیگر، حکومت فئودال محلی به عنوان عامل بازرگانی که به دنبال فرصت سرمایهگذاری بود، عمل مینمود. نظیر چنین روشی، توسط دایمیوی تیول «فوکواوکا» به کار گرفته شد؛ بدین طریق که سران حکومت محلی، از بازرگانان منطقه «هیدا» (Hida) و اوساکا وام گرفته و نسبت به تاسیس صنعت مومسازی اقدام نمودند.
همانطور که اشاره شد، حکومتهای محلی ژاپن در عصر رژیم فئودال توکوگاوا، برای تشویق و تولید انواع فرآوردهها در تیول و تامین تسهیلات لازم برای توزیع آنان، متوسل به اعمال انواع سیاستهای اقتصادی میگردیدند، ولی به علت رقابت و مخالفت شدید تجار، در اکثر موارد، اعمال این شیوهها بدون کمک تجار امکانپذیر نبود. برای مثال به طور کلی «باشگاه پرتقال» (Mikan Kata Kaisho) در تیول واکایاما و Konnyaku Kaisho در در تیول «میتو» (Mito) از تجار تشکیل یافته بود، و تنها کار سرپرستی و نظارت به ماموران حکومت محلی واگذار شده بود؛ همچنین انتشار اسکناس از طرف حکومتهای محلی تا حد زیادی به میزان اعتبار تجار آن منطقه بستگی داشت.
به طور کلی اظهار میگردد که اقتصاد فئودالی، یک اقتصاد طبیعی متکی بر زمین است. یعنی اقتصادی است که در آن تولید اساسا برای مصرف و نه فروش صورت میگیرد؛ ولی نباید تصور نمود که به طور کلی اقتصاد طبیعی تحت هر شرایطی مطلق است.
ارسال نظر