آمریکا چقدر به ایران بدهکار بود؟

بخش چهارم

عکس :پس از ۱۳ آبان ۱۳۵۸ هر سال در این روز علیه آمریکا راهپیمایی می‌شود

دقت در متن مذاکرات مجلس اول درباره اختلاف‌های مالی ایران و آمریکا نشان می‌دهد که آمریکایی‌ها در آن سال‌های نخست انقلاب با استفاده از ابزارهای تبلیغاتی نیرومند، ایران را در شرایط دشواری قرار داده بودند. سخنان موافق و مخالف طرح دوفوریتی که دولت در سال ۱۳۵۹ برای حل‌اختلاف‌ها آورده بود نشان می‌دهد که آنها در دو سر طیف قرار دارند. در حالی که مخالف لایحه دولت می‌گوید، ایران به آمریکا بدهکار نیست که باید به دادگاه برود و می‌خواهد با استفاده از شرایط انقلابی حتی اموال شاه را پس بگیرد. موافق این لایحه معتقد است نباید آمریکایی‌ها را احمق فرض کرد. بسیار خوب آقایان می‌گویند در حکمیت نصفش آمریکا است البته هر حکمی بین دو طرف. بر این دو طرف یک طرف حق است و یک طرف باطل. در حکمیت بین زن و شوهر هم قرآن می‌فرماید: «وابعثوا حکما من اهله و حکما من اهلها» اصل حکمیت را قرآن پذیرفته‌ است در هر حکمیتی هم این طور است خیلی خوب به دادگاه‌های بین‌المللی که نرویم عرض کنم که حکمیت یک اصل است که دنیا پذیرفته و اصلش را اسلام هم پذیرفته است ما طرف دعوای‌مان را بگوییم بیاید در ایران محاکمه کنید، این چه حرفی است؟ می‌خواهیم حل بشود بگوییم در آمریکا حل بشود؟ نه، حتی به نظر من دولت در اینجا دادگاه‌های بین‌المللی را هم رها کرده و انتخاب بهترین را کرده است یکی از سه مورد مذاکره‌ را جلویش گرفته‌اند هیچ نوع مذاکره‌ای نیست در حکمیت هم مساله مذاکره نیست.

دادگاه‌های بین‌المللی را هم رد کرده است، سومش که داوری باشد در خود قانون که تصویب شده و به آن اجازه داده بهترین آن‌ها را انتخاب کرده است بعد هم حکم مرضی‌الطرفین ما الان از دولت انقلابی الجزایر که همه‌مان قبولش داریم خیلی متشکر هستیم که در اینجا عادلانه و صادقانه آمده است و واسطه شده است و مطالب حق ایران را به گوش ابرقدرت آمریکا رسانده است بنابراین هیچ مساله مذاکره در بین نیست و ما ناچاریم از یک طریق حق خودمان را بگیریم تازه این هم حق ما نیست ما که نمی‌خواهیم حق‌مان را بگیریم یعنی حق ملت ایران در این‌ها خلاصه نمی‌شود تمام ثروتش را هم آمریکا بدهد ما حاضر نیستیم مقابله کنیم با این همه خونی که به دست آمریکا و به دست عوامل آمریکا در ایران ریخته شده است مگر حقوق ما در اینجا خلاصه می‌شود؟ خیر این‌ها مجرم بودند، محکوم بودند رهبر انقلاب این مجرمین را عفو کرده است و از طرف نمایندگان ملت نسبت به این مجرمین یک عفوی شده است و گفتیم یک قسمت اموال ما که بلوکه شده بود همچنین اموال شاه و یک قسمت از اموال خاندانش را که فعلا مسلم است به ما برگردانید این قانونی است والا ما حق‌مان را از آمریکا نگرفته‌ایم و کسی که در دنیا به این ملت این همه جنایت کرده است و تمام ذخائرش را سال‌ها برده و الان هم دارد توطئه می‌کند و همین الان هم بازگفته است که اگر چنانچه در این مساله باز ریگان بر سر کار بیاید مستقیم آمریکا مداخله نمی‌کند، خبرگزاری‌ها دیروز خبر دادند بلکه بعدا علنا از عراق حمایت می‌کند یعنی نیرویش را به کمک عراق می‌فرستد الان هم دارد توطئه می‌کند کسینجر را هم فرستاده به خاورمیانه و در خارج هم دارد توطئه می‌کند عوامل ضد انقلاب داخلی را تحریک می‌کند هر روز جوانان ما به دست آمریکا و عمالش دارند شهید می‌شوند با چه کسی مذاکره کنیم؟ خیر استقامت ما در مقابل این ابرقدرت برای همیشه خواهد بود و ما دیگر هیچ نوع سلطه‌ای را دیگر نه از شرق و نه از غرب نمی‌پذیریم، اینها یک عده جاسوس هستند که در ایران اسیر هستند که ملت آنها را بخشیده و طبق قوانین بین‌المللی که همه دنیا هم قبول دارند ما قسمت مختصری از حقوق خودمان را از آنها مطالبه می‌کنیم و چون دولت باید از یک طریقی مشخص کند به داوری ارجاع می‌کند و این داوری هم راه چهارم دیگری ندارد که ما بگوییم غیر از مذاکره و دادگاه‌های بین‌المللی یا داوری بیاید راه چهارم پیدا کند. راه چهارمی نیست بنابراین من موافقم، منتها تغییر عبارت لازم است و یک مقدار توضیح، البته خصوصیات را هم بعدا دولت به اطلاع مجلس می‌رساند، مواردی که این داور آمد و قضاوت کرد، این موارد چه خواهد بود و دیگر تفأل و اینها هم نمی‌خواهد در یک مصداق و مورد خاصی آیه به نفع ماست که می‌گوید در مبارزه با آمریکا و در این جنگ با ابرقدرت‌ها بدانید شما از نیروی غیبی ما برخوردار هستید و شما بالاخره پیروز خواهید شد و ما همه امیدواریم که ان‌شاءالله پیروز بشویم و در همین داوری هم خدا ما را پیروز خواهد کرد ان‌شاءالله.

منشی- مخالف بعدی آقای نصراللهی بفرمایید.

نصراللهی- بسم‌الله الرحمن الرحیم- «ما با جهان برخوردی مکتبی می‌کنیم» از کلمات امام. یک سری از مطالب مرا برادرم امین ناصری در گفتارشان گفتند فقط چند نکته می‌ماند که من خیلی سریع می‌گویم، اول اینکه روشن کنید در این مساله گروگان‌گیری و شرایط مذاکراتی که پیش آمده است الان نقطه قوت با ماست یا با آمریکا؟ این عجله را در حل اختلافات یا دعاوی و غیره آمریکا بایستی داشته باشد یا ما؟ من فکر می‌کنم این مساله، مساله آمریکا است و آمریکا است که باید اینقدر در زمان وسواس داشته باشد نه ما. مساله دوم اینکه واقعیت امر این است که در ایران یک انقلاب شد، بعد از انقلاب آمریکا با توجه به پایگاه‌های مختلفش هنوز ناامید نشده بود از اینکه بتواند به هر نحوی مجددا منافع خودش را در اینجا تثبیت یا احیاء کند این بود که از دست زدن به شیوه‌ها و روش‌های خشن خودداری می‌کرد و از آن سمت شروع می‌کرد به توطئه‌های مختلف، تا مساله گروگانگیری پیش آمد. مساله گروگانگیری موجب شد که آمریکا را با عکس‌العمل‌های خشن در مقابل ما مواجه کند، از جمله انسداد اموالمان. خب اینجا یک نکته ظریفی را من روشن کنم که ابهامی نماند، برادران مطرح می‌کنند که این طرح حکمیت برای آن دعاوی است که قبل از گروگانگیری وجود داشته است و ما می‌خواهیم برای حل این مشکل یک حکمیتی را مشخص کنیم که این به آن مسائل برسد و ما از این طرف جریان مذاکراتمان در همان امتداد و مسیر ادامه داشته باشد. اینجا یک اشکال داریم، ببینید، این برمی‌گردد به موضع‌گیری آمریکا در قبال ما. آن موقع گفتم هیچ لزومی بر خشونت نمی‌دید ولی این بار اساس را بر خشونت و اشکال تراشی و بهانه گذاشته است. چرا؟ ما گفتیم چهار شرط گذاشته‌ایم که شما اجرا کنید تا ما گروگان‌های شما را آزاد کنیم، این را امام اولین بار مطرح کرد من دقیقا نوشته‌ام.

۱ - باز پس دادن اموال شاه.

۲ - لغو تمام ادعاهای آمریکا علیه ایران، «این تمام ادعاها» را امام مشخص نکرده که منظور فقط ادعایی است که بعد از گروگانگیری به وجود آمده یا اینکه کلیه ادعاها، من فکر می‌کنم ناظر بر کلیه ادعاهاست، چرا چون امام می‌گوید تمام بدبختی‌های ۳۵ سال ما تمام چپاول‌گری‌ها و غارتگری‌های ۳۵ سال اخیر را کرده است و ثروت این نسل و نسل‌های بعدی ما را آمریکا به یغما برده، بنابراین ادعایی دیگر ندارد و ما نسبت به آن ادعا داریم نه آن به ما بعد از ۳۵ سال حاکمیت جبارانه و غارت نسل‌های آینده توسط شرکت‌های آمریکایی. آیا ما هنوز به آنها بدهکاریم که بایستی برویم حکمیت بگذاریم و رویش صحبت کنیم که خوب چقدر طلبکار هستید؟ آمریکا به ما بدهکار است. مساله سومی که امام مطرح کردند عدم دخالت سیاسی نظامی آمریکا در ایران است. مساله چهار باز گذاشتن تمام سرمایه‌های ما که مجلس هم همه اینها را تصویب کرد، بعد خدمتتان عرض کنم که آن نکته ظریف اینجاست که آمریکا بعد از انقلاب در مذاکرات مدعی شده که بله من حاضرم مخلصتان هم هستم. اموالتان را هم آزاد می‌کنم، اما یک اشکال کوچک برای ما هست، لطفا این‌را برای ما حلش کنید خب آن اشکال چیست؟ اشکال کوچک این است از نظر قوانین حقوقی و قضایی آمریکا در اختیارات ما نیست که این دعاوی شرکت‌ها را رسیدگی کنیم، شما بیایید یک کاری بکنید، بیایید یک حکمیتی بگذارید این را رجوع بدهید به آنجا که شر اینها از سر من کم بشود. بعد من بتوانم اموال شما را آزاد کنم. حالا اینجا یک نکته است، سوال من اینجاست آیا بعد از پیروزی انقلاب آن دعاوی که شرکت‌ها قبل از گروگانگیری نسبت به اموال ما داشتند از نظر قضایی و حقوقی مانع آزادی اموال به ما و اختیار ما بر اموالمان بود یا نبود؟ پس اگر اینجور است بعد از انقلاب هم مال ما مسدود شده بود، حالا مساله بعد این است که ببینیم این چهار شرطی که امام و مجلس مطرح کرده آیا آمریکا به کدامیک تا حالا حداقل حسن تفاهم نشان داده است. من فکر می‌کنم که مطالبی را که آقای محلاتی فرمودند دلیل بر همین بود که هیچ راه تفاهمی وجود ندارد. آمریکا هیچ حسن نیتی از خودش نشان نداده است. پس چهار مساله است یکی مساله اموال‌شاه بود الان مساله را دارند آنقدر کش می‌دهند و همین‌طور که در روزنامه هم خواندیم اشرف و بستگان شاه تمام اموال را دارند به تدریج از حوزه قضایی آمریکا خارج می‌کنند، بعدش هم که رسیدیم به نتیجه می‌گویند خوب آقا اموال شاه کجا است؟ تازه یک مقدار هم ممکن است مانده باشد می‌گویند آقا در حوزه ما نیست آنها را برده‌اند، بنابراین چیزی به دست ما نمی‌رسد این یکی. مساله دوم، مساله لغو تمام ادعاهای آمریکاست که حالا باز صحبت است. مساله سوم عدم دخالت نظامی سیاسی در ایران است خب الان دارند جوان‌های ما در جبهه‌ها کشته می‌شوند. همه هم فریاد می‌زنیم که آقا این جنگ ما با عراق نیست و با آمریکا است. از آن طرف دارد این شرایط را مطرح می‌کند به قول مثلی است که می‌گویند سرنخ را گرفته و شل کن سفت کن با ما در آورده است، از آن طرف جبهه‌ها را باز کرده و جوانان ما هم قتل عام می‌شوند و هر روز هم دارد توسط کشورهای مرتجع منطقه به این مساله دامن می‌زند. در سیستان و بلوچستان اخبار دقیق هست که دارد تحریکات نظامی می‌کند در کردستان دست آمریکا به خوبی و به وضوح مشخص است، این عدم دخالت نظامی‌اش است که معلوم می‌شود چنین نیست. مساله سیاسی که می‌بینیم هر روز آشوب‌هایی در سطح شهرها، در سطح مدارس، دانشگاه‌ها و در استان‌ها دارد توسط عوامل متشکل آمریکا و سرمایه‌داران وابسته‌اش فئودال‌ها.

غلامرضا دانش- اینها ربطی به موضوع ندارد و ما همه اینها را می‌دانیم.

رییس- بله زمینه خوبی مطرح شده که آقایان هرچه دلشان می‌خواهد صحبت کنند شما در موضوع به خصوص همین جهات داوری بحث کنید.

نصراللهی- بله به آنها هم می‌رسیم ببینید تا شما شرایط را مشخص نکنید نمی‌توانید نظر بدهید، همین‌طور می‌روید روی مورد خاص اینکه آقای حکمیت را قبول کنیم یا نکنیم ببینید در چه اوضاعی هستیم شرایط را بسنجید بعد بروید روی حکمیت، مساله ما حل حکمیت نیست.

رییس- خیلی خب، شما روی موضوعی که در مجلس مطرح است صحبت کنید.

نصراللهی- آخر مگر می‌توانیم از شرایط جدا بکنیم، آقای رفسنجانی مگر می‌توانیم از شرایطی که در آنها گیر هستیم جدا کنیم و تا شرایط را تشریح نکنم نمی‌توانم به آن مورد خاص برسم.

رییس- عیبی ندارد حالا شما اینطور بحث کنید.

نصراللهی- این هم از این مساله. بنابراین ما می‌بینیم که چهار شرط الان از طرف آمریکا زیر پا گذاشته شده است. بعد از سخنان امام و بعد از تصویب مجلس هیچ‌گونه حرکتی از طرف آمریکا در جهت این چهار شرط برداشته نشده است. آمده اموال ما را مسدود کرده و ما را به حکمیت کشانده است و مساله بسیار خوبی هم که برادرمان مطرح کرد آن ارزش‌های والایی را که ما در گروگانگیری مطرح می‌کردیم چنان ظریفانه ما را کشانده به یک نقطه‌ای که انعکاسش در دنیا الان اینجور است. آقا این کلمات همین‌طور نیست که بگوییم من گفتم نظر شخصی‌ام بود یا رسمی بود. اینها حساب شده است یک جنگ روانی در جهان ایجاد کرده‌اند و ما را کشانده‌اند به اینجا که فقط روی پول رسیده‌ایم حالا هم در جهان مطرح می‌کنند که ای مردم دنیا ببینید یک ملت وحشی، غیرمتمدن آمده‌اند یک مشت انسان متمدن بی‌گناه و بدبخت را گروگان گرفته و می‌گویند پول بدهد تا آزادشان کنیم یعنی دقیقا شرایط سیاسی و روانی جهان را دارد علیه ما به کار می‌برد ما که به‌عنوان یک برگ برنده می‌گفتیم آقا ۳۵ سال جنایت این ددمنش حالا آن دارد علیه ما اینکار را می‌کند. کشانده دقیقا ما روی نکته خاص و ظریف. روز به روز داریم قدم در جایی می‌گذاریم که درش فرو می‌رویم بعد دو تا نکته در توضیحات برادرم نبوی در سخنان پریروزشان بود که البته این سوال را در ضمن صحبت‌ها گفتم؛ یکی اینکه برادران خوب به آن فکر کنند و در نظر بگیرید که آیا واقعا ما نسبت به آمریکا بدهکاریم بعد از این‌همه غارت‌ها که الان حکمیت را بپذیریم که آیا اصل این مساله درست است؟ که دعاوی آمریکا را ما قبول کنیم که بله تو دعاوی نسبت به ما داری حالا بیاییم حکمیتش را تعیین کنیم که برویم رویش چانه بزنیم. مساله دوم هم همان تعارضی است که این مساله با وضعیت فعلی ما دارد و مسائل حقوقی‌اش را برادرمان آقای امین ناصری در ضمن صحبت‌ها گفتند تناقض‌ها و این چیز‌ها که من دیگر اشاره نمی‌کنم والسلام.

منشی - آقای هادی، به عنوان موافق.

هادی - بسم‌الله الرحمن الرحیم. البته در رابطه با مساله گروگان‌گیری و حل مساله گروگان‌گیری استدلال‌هایی که از قول امام مرتب می‌شود، من راجع به این نکته اشاره‌ای بکنم و آن این‌که توجه دارید که امام مرتبا مجلس را گوش می‌کنند و حتی آن‌روزی که ما از خلبانان فقط تجلیل کردیم از دفتر امام تلفن زدند که امام فرموده‌اند چرا از همه ارتش تجلیل نکردید، از نیروی زمینی هم تجلیل کنید، از برادران سپاه هم تجلیل کنید، پس اگر یک چیزی اینجا در مجلس تصویب شد و شورای نگهبان هم رد نکرد و امام هم صحبتی نکردند، معنایش تصویب امام هم هست و هیچ منافاتی هم با انقلاب بزرگ‌تر ندارد. یک نکته‌ای هم به برادران پرشور و پراحساس خودم بگویم که با احساسات خودشان بعضی از لوایحی را به ضرر ملت گاهی تصویب می‌کنند، من‌جمله عدم افزایش سهمیه ایران در صندوق بین‌المللی پول. البته اکثریت مجلس تصویب کرده است.

رییس - آقای دکتر هادی از موضوع خارج نشوید.

هادی - بله این نظر شخصی من است، البته نظر مجلس نیست.

یکی از نمایندگان - اکثریت مجلس را متهم نکنید.

هادی - بله، برویم در موضوع مساله حکمیت، اگر برادران تصورشان این است که با پنجاه و دو گروگان می‌توانند امپریالیزم آمریکا را به زانو در بیاورند، این پنبه را از گوش‌تان بیرون کنید و اگر هم تصورتان این است که آمریکا چهار دانگش را بیاید به اسم شما ثبت بدهد، این تصور را هم از ذهن‌تان بیرون کنید و اگر فکر می‌کنید که آمریکا با دادن تمام اموال شاه که دیگر چیزی از آن نمانده است ۱۵ ماه و ۱۰روز است که ایران دارد می‌گوید اموال شاه را ما می‌خواهیم پس بگیریم، شاه و وابستگانش و وکلای حقوقدانش خیلی احمق هستند و احمق بودند اگر گذاشته‌اند که این اموال هنوز در آمریکا باشد ولی حالا اگر همه آمریکا را هم به شما بدهند، من یک‌روز گفتم در مقابل یک قطره خون مرحوم آیت‌الله سعیدی که در مقابل سرمایه‌دارهای آمریکایی ذبح و قربانی شد، ارزش ندارد اما برادران مبارزه با آمریکا در ۵۲گروگان خلاصه نمی‌شود، مبارزه با آمریکا یک جریانی است که ده‌ها سال شما باید این جریان را ادامه بدهید تا اینکه بتوانید آمریکا را در صحنه جهانی و در صحنه ایران شکست بدهید و این طرز تفکری که الان حاکم بر جامعه ایران است که هرچه می‌شود وحشت دارند، در سازمان‌های بین‌المللی آمریکا، صندوق بین‌المللی پول آمریکا، کنفرانس سران عرب آمریکا، کنفرانس سران کشورهای اسلامی آمریکا وحشت است که شما را این‌طور توی خودتان و در خانه خودتان منزویتان کرده است (همهمه اعتراض‌آمیز نمایندگان) اجازه بدهید، هر نماینده‌ای حق اظهار نظر دارد. (همهمه نمایندگان) اجازه بدهید هر نماینده‌ای حق اظهارنظر دارد. (همهمه نمایندگان) همین هم دلیل حاکمیت احساسات است من می‌گویم شما اگر چنانچه قدرت تحرک داشتید و به خودتان اعتماد داشتید و نمی‌ترسیدید، همه جا حرف حقتان را می‌زدید. اینکه شما هرچه بحث می‌شود آیه‌ای که به نفع‌تان است به ضررتان تفسیر می‌کنید، آیه می‌گوید شما بروید و از حکمیت نترسید زیرا «لقدنصرکم‌الله فی‌مواطن کثیره» همان آیه را شما می‌آیید علیه استدلال می‌کنید حالا من بروم وارد استدلال بشوم.

ادامه دارد