روز شمار انقلاب
اعلامیه اصناف و بازرگانان در محکومیت دولت بختیار
سه‌شنبه دهم بهمن ماه ۱۳۵۷ است. روزنامه اطلاعات با تیتر درشتی از برنامه‌های لحظه ورود امام(ره) و تشکیل کمیته ویژه حفظ جان امام(ره) خبر داده در حالی که غرب و جنوب تهران همچنان در شعله‌های آتش و درگیری گرفتار است. عکسی از مردمی که بر خیابان دراز کشیده‌اند در صفحه اول روزنامه اطلاعات به چشم می‌خورد و در توضیح آن نوشته شده است «مردم برای آنکه از شلیک گلوله‌ها در امان باشند، زیر آتش سنگین روی زمین دراز کشیده‌اند.» حمله به سرلشکر ژاندارمری (سرلشکر لطیفی) و عکسی از او که پس از زخم خوردن روی دست به بیمارستان حمل می‌شود از دیگر عکس‌های بالایی صفحه است و در پایین نیز سربازی که در میان آتش و دود ناامیدانه به هر سو تیراندازی می‌کند، عکس پایین صفحه را به خود اختصاص داده است.
بر پایه سایر اخبار می‌توان دریافت که وضع فرودگاه‌ها عادی نیست و به وسیله پرسنل نیروی هوایی اداره می‌شود، همچنین گروهی از همافران دستگیر شده و خبر آن را نمایندگان آنها در منزل آیت‌الله طالقانی به ایشان داده‌اند. تظاهرات وسیعی در تهران جریان دارد و گروهی از کارکنان صنایع نظامی آنقدر روی پل شاهرضا نشسته‌اند تا سربازان راه آنها را باز کرده‌اند. دکتر یدالله سحابی از طرف کمیته اعتصابات از مردم می‌خواهد که اتوبوس‌ها را آتش نزنند. دانشگاه صنعتی علیه بختیار اعلام جرم کرده و سیل جمعیت در شهر نو و شکوفه نو آبجوسازی‌ها و ده‌ها مشروب فروشی را به آتش کشیده‌اند.
در حوزه روحانیت یکی از اخبار مهم یادداشت آیت‌الله مکارم شیرازی است که در سخنی با امرای ارتش می‌نویسد «اگر با ما نیستید در صف دشمنان ما هم نباشید». دکتر سید عبدالرضا حجازی نیز در صفحه نظرها و اندیشه‌ها مطلب کوتاهی با عنوان «تضادهای ایدئولوژیک» نگاشته و تاکید می‌کند که تضادهای ایدئولوژیک نباید عنصر تفرقه‌افکنی شود. آیت الله خوانساری از دیگر روحانیون صاحب قلم آن زمان در همین صفحه در مقاله کوتاهی به شایعاتی که پیرامون امکان یک کودتا در صورت سقوط شاپور بختیار وجود دارد، پاسخ گفته است. آیت‌الله طالقانی نیز اطلاعیه‌ای منتشر کرده و در آن بر این نکته تاکید می‌کند که ساواکی‌ها درصدد راه‌اندازی جنجال مذهبی در کشور هستند. آیت‌الله سیدمحمد وحیدی نیز در اعلامیه ای دولت بختیار را عوام فریب می‌خواند. اعلامیه جامعه روحانیون مشهد درباره حمایت از درجه داران و افسران لشکر ۷۷ خبر دیگر حوزه روحانیت است که در آن تشکر و سپاس خود را از تمام گروه‌های مبارز مسلمان و درجه داران و افسرانی که به ملت پیوسته اند - به ویژه لشکر ۷۷ خراسان- ابراز کرده اند.
مهم‌ترین خبر احزاب روزنامه اطلاعات سه شنبه دهم بهمن ماه ۱۳۵۷ مربوط به یادداشتی از محمد فضایلی، دبیرکل حزب سابق مردم می‌شود که در آن خطابه به بختیار می‌نویسد «آقای بختیار: کدام راه را انتخاب می‌کنید». در این یادداشت فضایلی با بیان این مطلب که «به موجب اصول شیعه هر گاه مراجع تقلید و فقها، امری را ممنوع، حرام و غیرمشروع اعلام کنند؛ فرد شیعه و جامعه تشیع باید از حکم آنان تبعیت کند.» می‌نویسد « آیا می‌‌توانید به این سوال پاسخ بدهید حال که مرجع شیعه عموما دولت شما را غیرقانونی اعلام می‌کنند و کناره گیری شما را واجب می‌دانند شما از منظر چه مذهبی دولت خود را مشروع می‌دانید». حمله چریک‌های فدایی خلق به ستاد ژاندارمری دیگر خبر مرتبط با احزاب است که در آن دو نفر از اعضای این حزب با مسلسل ستاد ژاندارمری میدان ۲۴ اسفند را زیر رگبار گرفته اند.
در صفحه نظرها و اندیشه‌ها یکی از یادداشت‌ها به رضا براهنی مربوط می‌شود که در آن عنوان می‌کند «ایدئولوژی ورشکسته آمریکا قدرت کودتا در ایران را ندارد» وی در این مقاله با اشاره به اینکه دوران احتضار سرمایه داری جهانی به دلیل انقلاب ایران فرا رسیده است، تاکید می‌کند که شرایط تاریخی دست رد به سینه کودتای آنی و ناگهانی در ایران می‌زند. یادداشت احمد احرار با عنوان «وای بر من... وای بر تو» یادداشت دیگر صفحه نظرها و اندیشه‌ها است و درج بخش دیگری از کتاب «انقلاب ایران و مبانی رهبری امام خمینی» نوشته سایروس برآم در یک ستون ثابت، این صفحه را کامل کند.
در صفحه اخبار داخلی و در بخش پیام‌ها و بیانیه‌ها، تصاویری از مفقودین و کشته شدگان به چشم می‌خورد. گروهی از آنان از سال ۱۳۵۱ مفقود و خانواده هایشان شش سال است که هیچ خبری از آنها ندارند. برخی دیگر نیز زیر شکنجه‌های ساواک کشته شده، اما به خانواده هایشان اطلاع داده اند که فرزندشان در درگیری کشته شده است. تصاویری از نوجوانانی که به قصد شرکت در تظاهرات از خانه خارج و هرگز بازنگشته‌اند نیز دراین صفحه دیده می‌شود.
در حوزه اقتصاد، خبر مهم به اعلامیه جامعه اصناف و بازرگانان و پیشه وران مربوط می‌شود که «ضمن اعلام پشتیبانی و همدردی نسبت به تحصن جامعه روحانیون مبارز و متعهد در مسجد دانشگاه تهران و به دنبال جلوگیری از ورود زعیم عالیقدر آیت الله العظمی امام خمینی بار دیگر اعمال دولت غیرقانونی را شدیدا محکوم می‌کنند.» استعلام بازاریان از آیت الله بروجردی درباره دولت از دیگر مطالبی است که گرچه ربطی به حوزه اقتصاد ندارد، اما نشان از حساسیت بازاریان به عنوان یکی از اصناف مهم در مسائل سیاسی آن زمان دارد.
خبرگزاری‌های خارجی هر کدام با توجه به خط مشی و سیاستگذاری‌های خود به تحلیل وقایع پرداخته‌اند و روزنامه اطلاعات تلاش کرده با توجه به فضای انقلابی آن زمان این اخبار را منعکس کند. به عنوان مثال به نقل از روزنامه پراودا (از روزنامه‌های ارگان حزب کمونیست شوروی) می‌نویسد: محافل امپریالیستی که ۲۵ سال رژیم شاه را در نقش نگهبان خلیج فارس می‌پروراندند، با تشدید یافتن بحران ایران به منظور یافتن تکیه‌گاه تازه‌ای، سراغ ترکیه رفتند. در تفسیری از رادیو لندن نیز آورده شده است که ایران به سرعت به سوی هرج و مرج پیش می‌رود. در این تفسیر از آسوشیتدپرس درباره مذاکرات کارتر و شیائوپینگ و گفت وگوی کارتر با امام خمینی (ره) به نقل از خبرگزاری فرانسه استفاده شده است. همچنین در نقل قول دیگری که از خبرگزاری فرانسه صورت گرفته، ورود امام (ره) به ایران با یک روز تاخیر صورت می‌گیرد. ورودی که کلیه معادلات منطقه‌ای را به هم ریخته و ساختار جدیدی را نوید می‌دهد.
ارسال نظر