سرمقاله
ما و محیط زیست
بحران محیط‌زیست طی دهه‌های اخیر به چالشی جهانی تبدیل شده است، تا آن جا که محور تصمیم گیری نهادهای مهمی همچون سازمان ملل متحد، سازمان جهانی بهداشت، سازمان تجارت جهانی و... قرار گرفته است.
پگاه آفرین‌زاد
بحران محیط‌زیست طی دهه‌های اخیر به چالشی جهانی تبدیل شده است، تا آن جا که محور تصمیم گیری نهادهای مهمی همچون سازمان ملل متحد، سازمان جهانی بهداشت، سازمان تجارت جهانی و... قرار گرفته است. مسایل محیط‌زیستی بر اساس موافقت‌نامه موسوم به «پیمان مراکش» زیر بنای فعالیت wto محسوب می‌شود. استفاده بهینه از منابع طبیعی، توسعه و پیشرفت پایدار بر محور حفظ محیط‌زیست، مفاد اصلی پیمان مراکش است که بر اساس دستورالعمل‌هایی با عنوان احکام چتری ( umbrella clauses) پشتیبانی می‌شوند. اعضای wto باید پیوسته در باب موضوعاتی چون گونه‌های کمیاب گیاهی و جانوری گزارش بدهند و نباید دست تولیدکنندگان خود را در بهره برداری از منابع طبیعی باز بگذارند. گفته می‌شود در کشورهای صنعتی سالانه حدود سه‌میلیارد تن پسماند و مواد آلاینده تولید می‌شود که بسیار نگران‌کننده است. به صورت طبیعی این نگرانی هر گاه که تولید صنعتی بیشتر رشد یابد، بیشتر خواهد بود. یکی از اختلافات کشورهای در حال توسعه با کشورهای توسعه یافته در سازمان تجارت جهانی نیز بر سر این گونه مسائل است. تولید کالا، تولید آلاینده‌ها را در پی دارد و این چرخه ای است علیه زیست جهان بشری. در کشورهای صنعتی حدود یکصد هزار نوع مواد شیمیایی تولید می‌شود که نتیجه ی آن به جا ماندن زباله‌های خطرناک است.
کشورما در آستانه ی پیوستن کامل به سازمان تجارت جهانی است و بدیهی است که تولید و تجارت باید منطبق با ساز و کارهای این سازمان شکل بگیرد و مدیریت شود. با وقوف به همین موارد بوده که در برنامه چهارم توسعه، اهداف و راهبردهایی مشخص در زمینه محیط‌زیست در پنج بخش زیر تعریف شده است:
- اشاعه فرهنگ و اخلاق زیست محیطی
- سازگاری توسعه با محیط‌زیست
- حفاظت و احیای تنوع زیستی
- حفاظت، احیا و توسعه منابع طبیعی (جنگل، مرتع، آب و خاک)
- توانمندسازی ساختار زیست محیطی کشور.
این اهداف اگر محقق شود به صورت بنیانی فضای زیست بومی و تولید و تجارت در کشور را متاثر خواهد کرد. در کشور ما به دلیل وجود ذخایر نفتی، تولید مواد پتروشیمی و فرآورده‌های مرتبط با آن با شدت و سرعت دنبال می‌شود بنابراین این روند حساسیت‌های بیشتری می‌طلبد . یکی از کارکردهای برگزاری نمایشگاه بین‌المللی محیط‌زیست به نمایش گذاشتن نگرانی‌های زیست محیطی و چاره‌جویی برای جهانی خالی از آلاینده‌ها است. امید که تولیدکنندگان کشورمان همواره با نگاهی جدی به آینده کار خود را پیش ببرند.
ارسال نظر