برتری‌های «تغذیه رایگان مدارس» بر «یارانه نقدی»
طرحی که در «پرونده ویژه» چهارشنبه پیش دنیای‌اقتصاد به اجمال بررسی شده بود، یعنی ارائه وعده غذایی رایگان در مدارس مناطق فقیرنشین کشور، از نظر بنده طرح قابل قبولی به نظر می‌رسد.
دکتر غلامعلی فرجادی
طرحی که در «پرونده ویژه» چهارشنبه پیش دنیای‌اقتصاد به اجمال بررسی شده بود، یعنی ارائه وعده غذایی رایگان در مدارس مناطق فقیرنشین کشور، از نظر بنده طرح قابل قبولی به نظر می‌رسد. این طرح، با کمک همزمان به ارتقای نرخ پوشش تحصیلی کودکان در مناطق محروم و نیز کمک به تغذیه بهتر این کودکان، هم سطح آموزش و هم سطح سلامت را در بین کودکان خانوارهای محروم ارتقا می‌دهد. همچنین با ارائه منظم وعده غذایی رایگان در مدارس مناطق محروم، توانایی یادگیری دانش‌آموزان افزایش یافته و در نهایت بهره‌وری آنان از نظر جسمی و علمی افزایش می‌یابد.
باید توجه کنیم که بنا به تحلیل‌های پذیرفته‌شده در حوزه «اقتصاد توسعه» و «اقتصاد فقر»، هم ارتقای سلامت و هم ارتقای آموزش، منجر به افزایش سطح سرمایه انسانی نسل بعد خانوارهای ساکن مناطق محروم شده و مهم‌ترین عاملی محسوب می‌شود که می‌تواند به توانمندسازی پایدار آنان کمک کند.
چه بسا بهتر بود که سیستم پرداخت یارانه نقدی، از همان ابتدا به این سمت حرکت می‌کرد و به جای اینکه مشمول کلیه افراد شود، صرفا دهک‌های اول و دوم و سوم درآمدی را هدف می‌گرفت و از نظر شیوه اجرا نیز بسیار بهتر بود اگر بخش ناچیزی از آن صرف پرداخت‌های مستقیم و نقدی می‌شد و بخش عمده درآمد حاصل از اجرای هدفمندی به آموزش، بهداشت، تامین اجتماعی و اشتغال دهک‌های درآمدی پایین اختصاص می‌یافت.
به هر حال، اگر زمانی برسد که دولت یا مجلس، شکل فعلی پرداخت یارانه نقدی را اصلاح کنند و برنامه‌های جایگزینی مانند «ارائه وعده غذایی رایگان در مدارس مناطق محروم» یا «توسعه پوشش بیمه‌های بهداشت و درمان» را در دستور کار قرار دهند، قطعا باید آن را به فال نیک گرفت. اما همان‌طور که اشاره شد، لازم است جزئیات برنامه‌هایی که جایگزین شیوه فعلی پرداخت یارانه نقدی می‌شوند، به گونه‌ای طراحی شوند که اولا جامعه هدف آنها بیشتر دهک‌های درآمدی پایین باشند؛ ثانیا، بیشتر بر ارتقای آموزش و بهداشت و تامین اجتماعی متمرکز باشند.
ارسال نظر