مرور عملکرد «برنامه جهانی غذا» در کشورهای گوناگون:
۴۵ سال مبارزه جهانی با «سوءتغذیه کودک»
کشورهای آسیایی تحت پوشش «وعده غذایی رایگان مدارس»: افغانستان، بنگلادش، هند، اندونزی، کره، میانمار، بوتان، کامبوج، لائوس، نپال، پاکستان، فیلیپین، سریلانکا، تیمور و مالزی
کشورهای آسیایی تحت پوشش «وعده غذایی رایگان مدارس»: افغانستان، بنگلادش، هند، اندونزی، کره، میانمار، بوتان، کامبوج، لائوس، نپال، پاکستان، فیلیپین، سریلانکا، تیمور و مالزی
«برنامه جهانی غذا» (WFP)، که 45 سال پیش توسط سازمان ملل متحد آغاز شد، در طول 45 سال اخیر در تلاش برای ارائه وعده غذایی گرم در مناطق فقیرنشین و توسعه‌نیافته کشورهای مختلف دنیا است. در سال 2009، مدیران اجرایی این برنامه روند چند دهه فعالیت خود را بررسی کرده و به این نتیجه رسیدند که میزان موفقیت برنامه جهانی غذا در کشورهای گوناگون، ارتباط مستقیمی با تعامل دولت هر کشور با نهادهای بین‌المللی مرتبط داشته است.
همچنین از آنجایی که کمک‌های مالی داوطلبانه برای تامین بودجه چنین طرحی دارای نوسانات بسیار است، به منظور ثبات‌بخشی به اجرای این برنامه، باید راه‌هایی اندیشیده شود تا ردیف ثابتی برای آن در بودجه سالانه دولت‌های این کشورها در نظر گرفته شود. یکی دیگر از یافته‌های این بررسی نشان می‌دهد که برای دستیابی به بیشترین بازدهی، هر چند سال یک بار باید دولت‌ها به همراه نهادهای یاری‌دهنده، دستاوردها و نقاط قوت و ضعف برنامه‌های «ارائه وعده غذایی رایگان در مدارس» را بازبینی کنند.
پوشش دو و نیم میلیون کودک جدید
در سال ۲۰۱۱، برنامه جهانی غذا، توانست ۲ میلیون و ۴۹۰ هزار کودک جدید را، تحت پوشش وعده غذایی رایگان قرار داده و مجموعا موفق به توسعه این برنامه برای حدود ۲۵ میلیون و ۹۰۰ هزار کودک در مدارس مناطق فقیرنشین ۶۰ کشور دنیا شود. همچنین در چارچوب این برنامه، برای خانواده‌های ۲ میلیون دختر و ۸۰۰ هزار پسر دانش‌آموز نیز، بسته‌های غذایی به خانه‌ها ارسال شد.
مجریان برنامه جهانی غذا، می‌گویند در حال حاضر بیش از 40 درصد شهروندان کشورهای در حال توسعه، از امنیت غذایی پایینی برخوردار هستند و این رقم در کشورهای فقیر به 80 درصد هم می‌رسد. در این وضعیت، برنامه جهانی غذا، با اشاره بر تاثیر تعریف دقیق جزئیات برنامه وعده غذایی رایگان در مدارس، بر لزوم مشارکت هرچه بیشتر دولت‌ها به عنوان یک از لازمه‌های موفقیت این برنامه در کشورهای مختلف، تاکیدکرده است.
با این رویکرد، تاکنون برنامه جهانی غذا موفق شده است تا در برخی مناطق فقیر و توسعه‌نیافته در کشورهای مختلف، برنامه توزیع وعده غذایی رایگان در مدارس را با موفقیت اجرا کند. نتیجه این کامیابی، نه تنها کاهش سوءتغذیه کودکان در این مناطق بوده، بلکه به طور غیرمستقیم موجب شده تا با اقبال کودکان به حضور در مدرسه‌ها، نرخ پوشش تحصیلی کودکان افزایش یابد.
برای دانش‌آموزان آسیب‌پذیرتر به طور خاص، مانند دختران و یتیمان، به منظور تاثیرگذاری بیشتر، وعده‌های غذایی رایگان مدارس می‌تواند با جیره‌های غذایی جهت بردن به منزل همراه شوند. تمام خانواده‌های ساکن در مناطق تحت پوشش چنین برنامه‌هایی، به واسطه فرستادن فرزندان‌شان به مدرسه به طور منظم، بسته‌های غذایی دریافت می‌کنند. همانند سیستم پرداخت کمک‌های نقدی مشروط [1]، ارزش پولی جیره غذایی فوق، هزینه فرستادن کودکان به مدرسه را جبران می‌کند؛ ضمن آنکه در چارچوب این برنامه، تلاش می‌شود که تا حد ممکن، مواد غذایی ارائه‌شده در مدارس، به صورت محلی تهیه شوند، که این حرکت به نفع توسعه اقتصاد محلی و کشاورزان خُرد است.
تلاش برای رفع سوءتغذیه کودکان آسیایی و آفریقایی
در آسیا، برنامه جهانی غذا، همکاری نزدیکی با دولت‌ها دارد و با اجرای برنامه‌هایی با عنوان «شبکه‌های امنیت غذایی» در تلاش برای پشتیبانی از گروه‌های آسیب‌پذیر به ویژه در دوره‌های زمانی حساس است.
تا کنون دانش‌آموزان کشورهای افغانستان، بنگلادش، هند، اندونزی، کره، میانمار، بوتان، کامبوج، لائوس، نپال، پاکستان، فیلیپین، سریلانکا، تیمور و مالزی مورد حمایت برنامه‌های ارائه وعده غذایی رایگان در مدارس مناطق فقیرنشین قرار گرفته‌اند.
1- افغانستان:
تامین امنیت غذایی کودکان افغان، یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های برنامه جهانی غذا بوده است. مجموع کمک‌های این نهاد بین‌المللی به افغانستان در سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ میلادی، به حدود یک میلیارد دلار رسیده و قرار است تا پایان ۲۰۱۳، بیش از ۸۱۶ تن غذا برای توزیع در مدارس مناطق فقیرنشین افغانستان اختصاص یابد. به این ترتیب حدود ۶ درصد کل بودجه برنامه جهانی غذا، به این کشور اختصاص یافته و بالغ بر سه میلیون کودک دانش‌آموز افغان، از حمایت‌های غذایی بهره‌مند شده‌اند.
۲- بنگلادش:
در بنگلادش نیز، 350 هزار کودک در بیش از 1.800 مدرسه توسط برنامه جهانی غذا و با همراهی موسسه «مک گاورن-دُل» (برنامه کمک آمریکا به نهادهای مبارزه با گرسنگی) تغذیه می‌شوند. همچنین برنامه جهانی غذا و دولت بنگلادش همکاری نزدیکی دارند تا جامعه را در مقابل بلایای طبیعی مقاوم سازند. اکنون استراتژی‌های مقابله با تغییرات آب و هوایی و جوّی، باعث جلوگیری از زیر آب رفتن 30 هزار مزرعه و همچنین آمادگی بیش از 6/1 میلیون زن که برای آمادگی در برابر بلایای طبیعی آموزش دیده‌اند شده است.
این همکاری به مدت ۳۰ سال است که ادامه دارد و در طی این مدت ۲۶ هزار کیلومتر جاده روستایی ساخته شده که ارتباط کشاورزان با بازارها را در زمان سیل، باز نگه می‌دارند.
3- غنا:
برنامه جهانی غذا، برای پروژه تغذیه در مدارس در غنا، در بین ۱۵۰ هزار کودک میان‌وعده توزیع می‌کند. برای این میان‌وعده‌ها، عمدتا از محصولات تولیدی توسط کشاورزان غنایی استفاده شده است. به واسطه کارکردن با دولت و خرید محلی مواد غذایی برای پروژه «تغذیه در مدارس»، برنامه جهانی غذا از آموزش و پرورش حمایت می‌کند، سطح درآمد کشاورزان محلی را بالا می‌برد و گرسنگی غیرمزمن و سوءتغذیه کودکان را با ارائه غذای غنی‌شده با ویتامین‌ها و مواد معدنی کاهش می‌دهد.
4- گواتمالا:
برنامه جهانی غذا، در کشور گواتمالا، بودجه خود را به شکلی تخصیص می‌دهد که به ارتباط کشاورزان با بازار و افزایش تولید محصولات کشاورزی کمک شود. در یکی از روستاهای گواتمالا، ۴۸ زن از یک سازمان کشاورزی توانمند شدند تا به طور مستقیم و بدون واسطه محصولات خود را به برنامه جهانی غذا بفروشند و همچنین این زنان تشویق شده‌اند که خود ذرت‌هایشان را خشک و تمیز کنند به جای اینکه آنها را به آسیاب محلی ببرند. این کار زنان را قادر می‌سازد تا محصول بهتر با قیمت مناسب‌تر تولید و ارائه کنند.
* mineh.yousefi@gmail.com
توضیحات:
[1]: برنامه پرداخت کمک‌های نقدی مشروط (Conditional Cash Transfer) به برنامه‌هایی اشاره دارد که در چارچوب آنها، سازمان‌های دولتی و یا NGOها، کمک‌های نقدی منظمی را در اختیار خانواده‌های ساکن مناطق فقیرنشین قرار می‌دهند؛ مشروط بر آنکه این خانواده‌ها کودکان خود را به طور منظم به مدرسه فرستاده و به علاوه تمام اعضای خانواده به طور منظم در برنامه‌های آموزشی منظمی با هدف ارتقای سطح بهداشت و سلامت، شرکت کنند.
ارسال نظر