سیدجواد سهامیان مقدم، مدیرعامل بیمه ایران
بیمه ایران در اندیشه طرح‌های جدید برای توسعه
با هم این گفت‌وگو را می‌خوانیم:
سیدجواد سهامیان مقدم از جمله بیمه‌گران پرسابقه کشورمان است که به یمن مدیریت وی در بیمه ایران، اینک تنها شرکت بیمه دولتی یکی از مطرح‌ترین موسسات بیمه کشورمان است که انواع محصولات بیمه از شخص ثالث اتومبیلی گرفته تا بیمه‌های عمر و زندگی را ارائه می‌دهد، اما در طرح‌های جدیدی که قرار است این شرکت بیمه ارائه دهد نکات جالبی وجود دارد که تاکنون هیچ بیمه‌ای ارائه نکرده است مثل بیمه عمر حقوق مضاعف بازنشستگی یا بیمه‌های عمر بر پایه طلا که شرح آن را در ذیل مطالعه خواهید فرمود.
با هم این گفت‌وگو را می‌خوانیم: با توجه به موضوع نوزدهمین همایش مبنی بر «راهکارهای توسعه بیمه‌های زندگی، چالش‌ها فرصت‌ها» به نظرجنابعالی بیمه‌های زندگی درکشورمان ازمنظر مسوولان و مردم چه جایگاهی دارد؟
اول باید ازخود بپرسیم چرا بیمه‌های اشخاص به ویژه بیمه‌های عمراهمیت زیادی دارد به طوری که سهم این بیمه حجم بیشترپرتفوی سایر کشورهای پیشرفته و حتی توسعه نیافته را به خود اختصاص می‌دهد. زیرا این رشته بیمه‌ای مرتبط با زندگی حال و آینده انسان‌هاست که زندگی انسان در هر فرهنگی ازاهمیت خاصی برخورداراست. در آیات الهی، احادیث و قوانین تمام کشورها به ارزش افراد تاکید شده و امنیت روانی و تامین آینده خوب آنان ازدغدغه همیشه مسوولان است.
فارغ از بحث ارزشی وضعیت زندگی افراد در بازدهی فعالیت‌های اجتماعی سیاسی اقتصادی آنان تاثیر بسیار تعیین‌کننده‌ای دارد. درجوامعی که سهم بیمه‌های زندگی اندک است به خوبی توسعه نیافتگی مشهود است. بدون تردید درکشورهای با ضریب پایین نفوذ بیمه یک سری قوانین درجهت اشاعه بیمه‌های اشخاص بالخص بیمه عمر البته با توجه به شرایط اقتصادی جامعه وضع شود. همچنین شکل گیری ساختار اطلاع رسانی و فرهنگ سازی عمیق و موثر همراه با ارایه راهکارهای لازم دراین زمینه یک ضرورت است.
درساختارصنعت بیمه همچنین باید توجه و اهتمام به توسعه بیمه عمرمورد بازنگری قرارگیرد یا به عبارتی نیازمند مهندسی مجدد .
دراعطای مجوزبه شرکتهای جدید بیمه ،باید توسعه جدی بیمه‌های زندگی و عمرمورد توجه قرارگیرد و بیمه‌های تخصصی وارد بازارشوند و همچنین بیمه مرکزی مراقب باشد این شرکت‌ها درطول زمان ازاین موضوع انحراف نداشته باشند و مانند سایرشرکت‌ها به صورت عمومی‌فعالیت کنند.
آقای سهامیان آیا بیمه نامه‌های زندگی متناسب با نیازافراد به بازارعرضه می‌شود؟
توجه داشته باشید که بیمه‌های عمر از تنوع زیادی برخوردارند و ویژگی‌ها و مزایای زیادی دارند. اما همان‌طور که گفتید، برای توسعه این بیمه نیازسنجی ازآحاد جامعه و ارایه طرح‌های بیمه‌ای که منطبق با نیازو درآمد افراد جامعه باشد باید شکل گیرد. در این خصوص طراحی بیمه‌نامه‌ای متناسب با جمعیت روستایی و استفاده از بخشی از یارانه‌های نقدی به عنوان حق بیمه نتایج بیشماری درپی خواهد داشت.
البته توجه داشته باشید که محاسبات بیمه‌های عمربسیارفنی و پیچیده است و صنعت بیمه برای ارایه خدمات مطلوب به بیمه گذاران نیازمند کادری متخصص و نیروی انسانی با مهارت‌های فنی و مالی است. همچنین تربیت نیروهای متخصص به ویژ شبکه فروش حرفه‌ای باید مدنظر قرار گیرد.
بدون تردید نیروهای حرفه‌ای در صنعت یافت می‌شود، اما سطح دانش آنان ازلحاظ بازاریابی و فنی باید ارتقا یابد.
آقای سهامیان نوسان نرخ تورم و سرمایه‌گذاری دربورس و بانک‌ها ازرقبای بیمه‌های عمر هستند چرا مردم آنان را ترجیح می‌دهند؟
بله متاسفانه وقتی افراد درمقام انتخاب قرارمی‌گیرند بانک و بورس و حتی سوداگری در بازار و خرید سکه و دلار را به بیمه‌های عمر ترجیح می‌دهند. بدون تردید باید بیمه‌های عمرو سرمایه گذاری توان پوشش نوسانات نرخ ارز را داشته باشند؛ طرح‌هایی که متضمن خنثی کردن اثر تورم بر روی سرمایه‌های بیمه‌های عمر باشد.
توجه داشته باشید که یکی از مشکلات اصلی عدم توسعه بیمه‌های عمرغیرمنطقی بودن نرخ سودی است که به ذخایرحق بیمه بیمه گذاران آن تعلق می‌گیرد؛ این نرخ بهره نباید کمترازنرخ بهره آزاد و سایر سرمایه گذاری‌ها درجامعه باشد . اینک با نرخ ۱۸ درصد که تا چندی پیش ۱۵درصد بود، نمی‌تواند برای افراد جذاب باشد ، نرخ بهره متعلقه به پس اندازهای بیمه گذاران عمر حداقل باید به اندازه نرخ شورای پول و اعتبارکه برای سیستم بانکی تعیین می‌کند باشد ، تا هم رقابت بین شرکتهای بیمه درتعیین سرمایه‌های آینده بیمه گذاران منطقی‌تر گردد و هم زمینه را برای سرمایه‌گذاری مردم دربیمه‌های عمرفراهم سازد. مزیت دیگراین آزادسازی نرخ بهره سرمایه‌های بیمه عمر است که شرکتهای بیمه‌ای اولا به وظیفه قانونی خود که باید وجوه حق بیمه‌ها را درحساب جداگانه‌ای ثبت و ضبط کنند، تحقق یابد. همچنین درجهت کسب بیشترسود یا مدیریت بهینه منابع مالی بیمه‌های عمرتلاش بیشتری شود تا بتوانند درعرصه رقابت و فروش بیمه‌های عمرو مقایسه با سایرسرمایه گذاری‌ها موفق باشند.
مشارکت درمنافع که به بیمه‌های عمرتعلق می‌گیرد نمی‌تواند این شکاف را پرکند؟
هرچند درشرایط موجود و طبق آیین‌نامه شورای عالی بیمه شرکتهای بیمه به بیمه گذاران وعده مشارکت درمنافع می‌دهند ، یعنی بیمه گذاردرحاصل سود سرمایه گذاری بیش از نرخ متعلقه شریک باشد،که این مشارکت ۸۵درصد می‌باشد. اما این امروعده به آینده است و تعهد قطعی برای کسب منافع بیشترو مدیریت بهینه منابع نیست . درحالی که تاکنون کمتردیده شده این وعده عملی شود.
شرکت بیمه ایران به عنوان تنها شرکت بیمه دولتی دراین خصوص چه اقداماتی انجام داده است؟
دربیمه ایران شاخص استراتژی‌هایی تعریف شده که خود زمینه ارایه طرح‌های جدید شد. بیمه عمرروستاییان ازمحل یارانه‌های نقدی ، بیمه عمرحقوق مضاعف بازنشستگی تا پایان عمربرای کارکنان حقوق بگیر، بیمه‌های عمربرپایه طلا ،بیمه‌های عمرسرمایه پرداختی به صورت واحد پول بین المللی وبیمه‌های عمرمسکن درجهت پاسخ به نیازهای جامعه اقدامات موثری انجام داده است که به زودی این طرح‌ها پس ازتصویب و کسب مجوز از بیمه مرکزی ارایه خواهد شد. طرح‌های مذکور می‌تواند اثرنرخ تورم دربیمه نامه‌های آتی را خنثی نماید و تنوع سرمایه گذاری و استفاده از طلا و ارزجذابیت بیمه‌های عمر را دوچندان نماید .
آقای سهامیان درتجدید ارزیابی دارایی شرکت‌ها آیا تمام دارایی‌ها به سهامداران تعلق دارد یا می‌تواند جزو مشارکت درمنافع بیمه‌گذاران عمرهم باشد؟
شرکتهای بیمه بخشی از درآمد حق بیمه تولیدی خود را خسارت می‌پردازند و بخشی را به عنوان ذخایرنگهداری کرده و برخی هم سرمایه گذاری می‌شود. دربیمه‌های عمرکه بلندمدت است و بیمه‌گردرقبال بیمه گذارمتعهد است که سرمایه خریداری شده را درزمان سررسید بیمه نامه پرداخت نماید این حساسیت بیشتر است. این سرمایه‌ها طبق آیین‌نامه شورای عالی بیمه دربورس، سپرده‌های بانکی و خرید اوراق مشارکت و سایر... سرمایه‌گذاری می‌شود و سود تعیین شده به بیمه‌گذاران تعلق می‌گیرد. اما در بیمه‌های کوتاه مدت حق بیمه‌ها پرداخت خسارت را تامین می‌کنند و اگردرآمد حق بیمه بعد از پرداخت خسارت و هزینه‌های آنها مانده‌ای داشته باشد پس ازکسرمالیات درقالب بودجه‌های مصوب می‌توانند ازمحل آن املاک خریداری شود. مضافا براینکه تجدید دارایی‌ها به منزله خرید املاک جدید نیست بلکه املاکی بوده است که قبلا متعلق به سهامداران شرکتهای بیمه بوده و با مبالغ کمتری دردفاترثبت شده است و امروز به دلیل افزایش قیمت‌ها ارزش آنها با ارزش دفتری تفاوت‌های زیادی پیدا کرده است این تفاوت قیمت درتجدید دارایی‌های یک شرکت ارزیابی محاسبه و منظورمی‌گردد و هیچ ربطی به بیمه‌گذاران بیمه‌های عمر ندارد.
بیمه ایران برای حفظ سهم خود از بازار، چه برنامه‌ای دارد؟
بیمه ایران توانسته درکنار۲۷شرکت بیمه تجاری دیگر فعالیت‌های بیمه‌ای خود را در جهت خدمت به مردم عزیز کشورمان در زمینه امنیت‌های اقتصادی اجتماعی و حتی سیاسی کشورارایه دهد و ازآنجا که سیاست کشور ارایه خدمات سریع و آسان و منطقی به مردم کشوراست بیمه ایران تمام تلاش خود را درجهت این اهداف به کاربسته است. دراین دوره بیمه ایران توانسته است علاوه برتوسعه کمی‌خدمات به کیفیت آنان نیز توجه نماید. خدمات بیمه طلایی کارکنان شاغل و بازنشسته آموزش و پرورش است، علاوه برتحت پوشش ۲میلیون نفردریک قرارداد بیمه عمق ارایه خدمات را نشان می‌دهد. بیمه گذاران بیمه ایران به هیچ وجه نگرانی بابت پرداخت هزینه‌های بیمه درمان خود ندارند و با هرمبلغ و هروجهی توان خرید را دارند. امنیتی که درزمینه آرامش روانی به کارکنان آموزش و پرورش ارایه شده است موجب ارتقای اثربخشی زحمات این قشراست . پوشش بیمه درمان خانواده شهدا و ایثارگران علاوه برفعالیت‌های بیمه خرد و فراگیردرجامعه درزمینه پوشش‌های بیمه‌ای سرمایه‌های زیربنایی کشور مانند نفت گاز، پتروشیمی و پروژ‌های طرح‌های پارس جنوبی عسلویه ناوگان هوایی - زمینی- دریایی موفق بوده است.
بیمه ایران به رغم وجود تحریم‌های ناجوانمردانه و خصمانه توانسته، در قالب کنسرسیوم وظایف خود را انجام دهد. امروزه به طورقطع می‌توان گفت که هیچ ریسکی بدون پوشش بیمه ایران ازطریق قبولی اتکایی در کشور وجود ندارد . بیمه ایران در ۷ماهه اول سال ۹۱ مبلغ ۳۶هزارمیلیارد ریال حق بیمه تولید کرده که درمقایسه با سال گذشته ازرشد معادل ۶۷درصد برخورداراست. این رشد بیش ازمتوسط صنعت بیمه است. مضافا اینکه درقبال رشد ۶۷ درصدی نسبت خسارت ۱۳درصد کاهش دارد که مبین مدیریت درست ریسک‌ها، اعتماد مردم و فعالیت‌ها و برنامه‌ریزی‌های کارا بیمه ایران است. فعالیت درکنار۲۷شرکت دیگرنتوانسته سهم بیمه ایران را کاهش دهد و این شرکت همچنان استواراست.
ازنکات با اهمیت دیگراینکه پرتفوی بیمه ایران که نیمی‌از کل بازاربیمه کشور را تشکیل می‌دهد دارای ترکیبی همگون و متجانس است و ازکلیه رشته‌های بیمه‌ای تشکیل شده است. با برنامه‌ریزی‌های انجام گرفته سهم شخص ثالث و مازاد ۴۳درصد کل پرتفوی بیمه ایران است و مابقی مربوط به سایر رشته‌هاست.
آیا جنابعالی با تعلیق آزادسازی و بازگشت نظام تعرفه موافق هستید؟چرا؟
آزادسازی درصنعت بیمه یکی از الزامات توسعه صنعت بیمه بود زیرا تعرفه‌ها مربوط به ده‌ها سال قبل بوده است و دراین زمینه نسبت به بیمه گذار اجحاف می‌شد. آزادسازی تعرفه‌ها باعث شد نرخ فنی هررشته بیمه‌ای و هرمورد بیمه به تفکیک مشخص و مورد محاسبه قرارگیرد. لازمه این کارپرورش نیروهای فنی و ارزیاب ریسک بود که می‌بایست درشرکت‌های بیمه شکل می‌گرفت امروز پس از۳سال این فرصت برای صنعت بیمه پیش آمده است که از کارشناسان خبره وارزیاب ریسک خوب درزمینه پوشش‌های بیمه‌ای برخوردارباشد و بتوانند حق بیمه هرمورد را به تفکیک مشخص نمایند درحالی که درگذشته این ارزیابی به دلیل استقرار نظام تعرفه انجام نمی‌گرفت و طبیعتا زمینه اجحاف به بیمه گذار فراهم بود. اینک بازار پس از ۳سال هزینه خود را در زمینه آزادسازی تعرفه‌ها پرداخته است و بایستی بعد از این مراقب کنترل نرخ‌ها و رعایت اخلاق حرفه‌ای در بازار بود. بیشتر نرخ‌های فنی درشرکت‌های بیمه مبنای محاسبه حق بیمه قرارگیرد تاثیر مثبت داشت. بیمه ایران با استراتژیک و اهدافی که تعیین کرده است درجهت حفظ و هم بازارخود موفق بوده و به رغم ورود بیمه‌های جدید که همگی ازبیمه گذاران بیمه ایران بوده‌اند بیمه ایران همچنان سهم خود را دربازاربه منزله توفیق خدمت و ارایه خدمات سریع و آسان و متناسب با نیازمردم کشورو سرمایه‌های ملی کشور می‌باشد که با جلب اعتماد عموم توانسته در زمینه توسعه موفق بازارخود عمل کند که آمارهای برشمرده موید این توفیق می‌یابد.
شرکتهای جدیدی که وارد بازار بیمه می‌شوند، غالبا خود بیمه گری می‌کنند؛مگر مجموع حق بیمه‌های شرکت‌هایی که ظرف ۵ سال گذشته وارد صنعت بیمه شدند، چقدر است که حالا شرکتهای دیگر هم وارد بازار شوند؛ واقعا شرکت‌هایی که ۵ سال پیش به بازار بیمه آمدند، چقدر در افزایش ضریب نفوذ بیمه نقش داشتند؟
توسعه یافتگی صنعت بیمه را تنها با افزایش شرکتهای بیمه‌ای نمی‌توان دنبال کرد؛ چرا که شرکتهای جدیدی که وارد بازار بیمه می‌شوند، غالبا خود بیمه‌گری می‌کنند. شرکت‌هایی که مجوز فعالیت بیمه‌ای گرفتند، در واقع بیمه نامه‌هایی را که متعلق به خود یا گروهشان است، بیمه می‌کنند در حالیکه مکانیزم درست آن است که انتقال ریسک به خارج از سازمان یا تشکل آنها صورت گیرد.
اینکه شرکتهای بیمه ریسک را در داخل مجموعه خود نگه دارند، کار موجهی نیست. اگر قرار بر واگذاری ریسک است، نباید ریسک را دو مرتبه به خودشان واگذار کنند؛ در این صورت تاسیس شرکت بیمه بی‌معناست. اگر شرکتهای بیمه بتوانند بازار‌های جدید و بالقوه‌ای را بدست بیاورند و به بالفعل تبدیل کنند کار میمون و مبارکی است. ولی ما در طی این مدت شاهد این امر نبودیم ... کدام طرح بیمه‌ای جدید و کارایی را در صنعت بیمه را در طی این مدت از شرکتهای بیمه‌ای شاهد بودید.
شرکتهای بیمه‌ای که می‌خواهند وارد بازار بیمه شوند، ابتدا در بیزینس پلنی که ارائه می‌دهند، تعاریف و اقدامات زیادی می‌گنجانند اما این امر تا زمانی است که گواهی را از بیمه مرکزی نگرفتند، مادام که مجوز فعالیت خود را اخذ کردند، دیگر به دنبال پرتفوی سایر شرکتهای بیمه و مجموعه‌هایی داخلی خودشان می‌دوند.
شرکتهای بیمه جدید پرتفوی شرکتهای بیمه را با نرخ شکنی‌های غیر فنی از دست آنها می‌گیرند؛ با این کار هم زمینه را برای شرکتهای بیمه‌ای که این پرتفوی‌ها را داشتند، سخت تر می‌کنند و هم به خودشان هم با ارائه نرخ‌های فنی به بازار آسیب می‌زنند. به جای توسعه و افزایش شرکتهای بیمه دیگر، باید زمینه اطلاع رسانی و فرهنگ سازی فراهم شود تا باورهای مردم نسبت به صنعت بیمه افزایش پیدا کند و سطح خدمات‌دهی صنعت بیمه به مردم ارتقا یابد تا باور مردم این باشد که در کنار همه عوامل محتاطانه و پیشگیرانه‌ای که انجام می‌دهند، زمینه پوشش‌های بیمه‌ای را هم برای روز مبادای خود تهیه کنند، اگر این اتفاق بیفتد صنعت بیمه توسعه پیدا می‌کند و آنوقت ممکن است زمینه برای ورود برخی از شرکتهای بیمه وجود داشته باشد.
مردم به بیمه و صنعت بیمه مراجعه می‌کنند بنابراین شرکت‌ها باید در بحث نیروی انسانی و طرح‌های نوین بیمه‌ای اقدام جدی انجام بدهند.
ارسال نظر