دنیای اقتصاد: بورس تهران روز گذشته برای دومین روز متوالی با افزایش آرام 246 واحدی روبه‌رو شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد رشد شاخص تابع دو خبر است که روز گذشته در بازار منتشر شد؛ اولین خبر از سرگیری مذاکرات ایران و 1+5 بر سر جزئیات توافق نهایی در وین است که تقریبا در تمام مذاکرات برگزار شده در یک سال گذشته ابتدا به رونق بازار منجر شده و پس از تمدید مذاکرات بار دیگر موجب روند نزولی بورس شده است. خبر دوم اما جلسه مشترک وزیر اقتصاد با 5 بانک دولتی است که بر اساس این جلسه مقرر شد بانک‌ها به‌منظور رونق در بورس از سهام خود حمایت کنند.


صعود محتاطانه بورس با دو محرک موقت

گروه بورس - سلیمان کرمی: شاخص کل بورس تهران با رشد ۲۴۶ واحدی (معادل ۴/ ۰ درصد) روز گذشته پنجمین روز مثبت خود را در ۲۳ روز معاملاتی پشت سر گذاشت و به رقم ۶۳۳۱۶واحد رسید. به این ترتیب، با فروکش کردن بازدهی ۲/ ۱۳ درصدی به دست آمده در بازه ابتدای سال تا ۱۹ فروردین، بازار سرمایه بازدهی ۲/ ۱ درصدی را ثبت کرده است.

جهش بورس در روزهای پس از صدور بیانیه لوزان آغاز شد اما طولی نکشید که برخی ابهامات به نزول مجدد بورس منجر شد. در این شرایط، دور جدید مذاکرات هسته‌ای در وین روز گذشته آغاز شد. برخی اخبار نیز روز گذشته از جلسه مشترک وزیر اقتصاد با مدیران بانکی حکایت دارند که بر اساس آن قرار است جهت حمایت بانک‌ها از بازار سرمایه و به‌طور خاص از دارایی‌های این گروه، اقدامات لازم به کار گرفته شود. به این ترتیب، می‌توان بخشی از رشد شاخص بورس در دو روز اخیر را به امیدواری‌ها برای حمایت از بازار سرمایه توسط بانک‌ها و همچنین انتظار برای حصول توافق هسته‌ای نسبت داد. انعکاس مذاکرات هسته‌ای در بازار سرمایه در بررسی روند یک سال اخیر بورس تهران به‌طور واضح می‌توان اثرات مذاکرات هسته‌ای را مشاهده کرد. در این بررسی مطابق نمودار واکنش مثبت بازار سرمایه را با شروع هر دور مذاکرات و افزایش امیدواری‌ها برای رسیدن به یک توافق جامع هسته‌ای در بازار شاهد هستیم. در این میان می‌توان به رشد شاخص کل در اردیبهشت سال ۹۳ با انتظارات به وجود آمده برای نگارش متن توافق اشاره کرد. همچنین می‌توان به موارد دیگر مانند رشد شاخص کل در تیرماه همین سال با توجه به نزدیک شدن به مذاکرات پایانی در چارچوب مهلت اولیه (۶ ماهه) و در ادامه ریزش بازار سرمایه با تمدید ۴ ماه مذاکرات تا ۳ آذر اشاره کرد. در ادامه روند بازار سرمایه رشد شاخص از اوایل آبان تا اوایل آذر با شروع دور جدیدی از مذاکرات مشاهده شد. به این ترتیب، با نزدیک شدن به پایان مهلت ۴ ماهه تعیین شده، بورس بار دیگر با انتظار برای رسیدن به توافق هسته‌ای با رشد مواجه شد. در این رابطه، شاهد ادامه نوسانات بورس با هم زمان شدن با هر دور از مذاکرات هستیم. گرچه با انتشار بیانیه لوزان جهش بورس رقم خورد، اما بار دیگر با پیدایش ابهاماتی درخصوص متن بیانیه و موضوع رفع تحریم‌ها نزول شاخص مجددا آغاز شد. در دو روز گذشته نیز بار دیگر با آغاز دور جدیدی از مذاکرات شاهد رشد‌های آرام شاخص هستیم. در این رابطه محمدعلی احمدزاد، کارشناس ارشد بازار سرمایه، با اشاره به افزایش احتمالات برای رسیدن به توافق هسته‌ای، این موضوع را بیان کرد که لغو تحریم‌ها، باعث آزادسازی فضای اقتصادی کشور و در نتیجه ایجاد تحولی شگرف در اقتصاد می‌شود. به این ترتیب، انتظار بهبود روند بازار سرمایه نیز به‌طور حتم وجود دارد. وی درخصوص نگرانی‌های موجود، از پیدایش حبابی دوباره در بورس تهران خبر داد و گفت: انتظار رشد حباب همراه با پیدایش هیجانات کاذب وجود دارد؛ در این میان، به نظر می‌رسد کارشناسان با تجزیه و تحلیل از روند تغییرات اقتصادی پس از لغو تحریم‌ها و اثرات آن بر صنایع مختلف بورسی می‌توانند مانع رفتار هیجانی در بازار سرمایه شوند. وی در ادامه به این موضوع نیز اشاره کرد که آزاد شدن تراکنش‌های مالی و در ادامه استفاده از فضای به وجود آمده همراه با ورود سرمایه‌گذاران خارجی می‌تواند منجر به بهبود وضعیت صنایع شود. در این میان، می‌توان به اقدامات مفید مانند نمایشگاه نفت و گاز در روزهای اخیر و بسترسازی برای حضور سرمایه‌گذاران خارجی اشاره کرد. این کارشناس بازار سرمایه به فقدان تحلیل بازار در سال ۹۲ که به بروز حباب منجر شد اشاره کرد و افزود، باید بازار سرمایه از گذشته درس عبرت بگیرد و با ایجاد فضای کارشناسی از رشد هیجانات جلوگیری شود. کمک بانک‌ها به صعود بازار سرمایه؟ بعد از ریزش‌های مداوم شاخص کل بورس تهران در سال گذشته، در جلسه‌ای که برای حمایت از بازار میان وزیر اقتصاد و مدیران عامل بانک‌ها و برگزار شد، بنا شد بانک‌ها نقدینگی ۵ هزار میلیارد تومانی را با عاملیت صندوق مشترک توسعه بازار به بورس تزریق کنند؛ اگرچه با انتشار این خبر شاهد رشد‌های کوتاه‌مدت بورس بودیم. در ادامه اما بازار سرمایه با واکنش منفی نسبت به دخالت خارجی روند منفی پیشین خود را تشدید کرد. در این رابطه در نشستی که روز دوشنبه وزیر اقتصاد با مدیران بانک‌های مختلف داشته است بار دیگر به حمایت از بازار سرمایه تاکید شده است. بر این اساس، انتظار حمایت بانک‌ها از سرمایه‌های خود در بازار سرمایه وجود دارد. با این حال در چند ماه گذشته به کمبود نقدینگی بانک‌ها و نبود منابع مورد نیاز برای حمایت از تولید اشاره شده است؛ به این ترتیب، در شرایطی که انتظار فروش سرمایه‌ها و دارایی‌های این بانک‌ها برای تامین منابع مورد نیاز آنها مطرح است حمایت آنها از بورس، هم از نظر دستوری شدن بازار و هم مشکلات موجود در بانک‌ها، به نظر مناسب نیست. در این رابطه وزیر اقتصاد جلسه‌ای ویژه با مدیران عامل بانک‌های بزرگ کشور برای حمایت از بازار سرمایه از طریق حمایت شرکت‌های سرمایه‌گذاری برگزار کرد. به گزارش «سنا»، علی طیب نیا جلسه‌ای ویژه با مدیران عامل چند بانک بزرگ برگزار کرد و از آنها خواست برای حمایت از بازار سرمایه اقدامات لازم را از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری و شرکت‌های حاضر در بورس انجام دهند. این جلسه با حضور مدیران عامل بانک‌های ملی، صادرات، تجارت، سپه، ملت و همچنین محمد فطانت، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار برگزار شد. در این جلسه ویژه معاونان اقتصادی و بانک و بیمه وزیر اقتصاد نیز حضور داشتند. در این جلسه مقرر شد بانک‌ها اقدامات لازم را برای حمایت از بورس انجام دهند و دارایی‌های خود را در بازار سهام عرضه کنند. وزیر اقتصاد در این جلسه ویژه مبلغ یا سقف خاصی را برای تزریق بانک‌ها به بازار سرمایه مشخص نکرد اما از بانک‌ها خواست از هر طریق که می‌توانند به بازار سرمایه کمک کنند. مدیران عامل بانک‌ها نیز در این جلسه با موافقت برای حمایت از بازار سرمایه اعلام کردند از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری بانک‌ها و همچنین شرکت‌های بانکی حاضر در بورس حمایت‌های لازم را انجام دهند. در این رابطه احمدزاد عنوان کرد، بانک‌ها در حوزه پولی دارای گرفتاری‌های زیادی هستند. وی افزود: این واحدها دارای گروه‌های مالی و اقتصادی هستند که در بخش‌های مختلف سرمایه‌گذاری و هلدینگ فعالیت دارند. در این شرایط، مشاهده می‌شود حتی ضررهایی را در حوزه بانکداری از محل سرمایه‌گذاری جبران کرده‌اند. وی در ادامه عنوان کرد: در گذشته مشاهده شده است که بازار رفتار خوشایندی در حمایت این واحدها از خود نداشته است. این کارشناس ارشد بازار سرمایه به کارکرد صندوق توسعه بازار با وجود اطلاعات و نفوذ در بازار سرمایه اشاره کرد و افزود: اثر این حمایت‌ها کوتاه مدت است و در ادامه می‌تواند با واکنش منفی بازار روبه‌رو شود. احمدزاد، در نهایت به سیاست‌های اقتصادی دولت و مجلس انتقاد و اشاره کرد که باید از فضای غیر‌کارشناسانه دور شویم. وی به موضوع تعیین نرخ خوراک پالایشگاهی‌ها و پتروشیمی‌ها و همچنین بحث‌های بهره مالکانه معادن اشاره کرد و گفت: بازار سرمایه به حمایت نهادهای سیاست گذار زیاد امیدوار نیست و بهترین حالت ممکن دستوری نکردن بازار است. وی عنوان کرد نباید در روند معاملات دخالت شود و با توجه به اینکه بورس تهران بازار کارآیی (از لحاظ بحث‌های تئوری) نیست، این موضوع می‌تواند در نهایت با واکنش منفی بازار مواجه شود. وی در پایان عنوان کرد: بازار سرمایه باید خودش راهش را پیدا کند. اخبار مبنی بر حمایت از بازار در حد یک اقدام فانتزی است و شعارهایی از این دست بیشتر جنبه تبلیغاتی دارند و نمی‌توانند به منطق عقلایی و اقتصادی بازار کمک کنند.

صعود نرم بورس با دو محرک