گروه بورس- مسعود‌رضا طاهری: اولین روز کاری هفته جدید و آخرین روز بهار۹۳ در بورس تهران، در شرایطی با افزایش ۹۶واحدی شاخص کل بازار همراه شد که بررسی روند حرکتی شاخص نشان می‌دهد که از ابتدایی‌ترین دقایق معاملات شاخص کل در ۲ مرحله با جهش حدوداً ۵۰ واحدی مواجه شد و در نهایت شاخص در رقم ۷۲ هزار و ۹۶۹ واحد بسته شد. در بازار دیروز در مجموع ۲۳۷میلیون سهم به ارزش ۷۳۱ میلیارد ریال در ۴۶ هزار دفعه معامله مورد داد‌و‌ستد قرار گرفت. به این ترتیب، آخرین روز بهار با بازدهی روزانه ۱۳ صدم درصدی شاخص به پایان رسید که این رقم منجر به ثبت زیان ۸/۴ درصدی برای خرداد و زیان ۶/۷ درصدی برای کل فصل بهار شد.

بازار سرمایه روز گذشته به طورکلی فضای مثبتی را تجربه کرد. در این بازار درحالی نماد شرکت صنعتی و معدنی چادرملو تاثیر ۴۴ واحدی را درکاهش شاخص کل بازار داشت که نمادهای پارسان، سفارس، فولاد، خودرو، وانصار، ستران، دفرا، وبصادر، تاپیکو، وغدیر، وپاسار و همراه به ترتیب بر افزایش رقم شاخص موثر بودند. با این حال دیروز نمادهای تاثیر گذار مثبت تعداد قابل توجهی از نمادهای بازار را شامل می‌شد که حکایت از بهبود روند معاملات نیز دارد.

به گزارش «دنیای اقتصاد» بازار سرمایه در حالی در آستانه برگزاری مجامع شاهد آغازی دوباره در مسیر صعودی شاخص است که ارقام سودهای نقدی تقسیم شده سهام در مجامع انتظارات سهامداران را تا حدودی برآورده کرده و باوجود پیش‌بینی درآمدهای محتاطانه هر سهم در ماه‌های پایانی سال گذشته، روند تعدیل مثبت‌ها در زمان برگزاری مجامع سرعت بیشتری گرفته؛ همان‌طور که ماه‌های گذشته نیز پیش‌بینی می‌شد.

این اتفاق در پی ایجاد یک حاشیه سود روی داده است. واکنش شرکت‌ها در ماه‌های پایانی سال قبل به برنامه‌های اعلام شده دولت برای اجرایی کردن فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها، افزایش قیمت خوراک پتروشیمی‌ها، افزایش بهره مالکانه معادن و البته ابهام در روند ریسک‌های سیاسی داخلی و منطقه‌ای و حتی بین‌المللی به صورت اعلام گسترده تعدیل‌های منفی EPS‌ها بود. در آن زمان ابهامات موجود در بازار روند معاملات را نیز تحت تاثیر خود قرار داد، به نحوی که از نیمه آبان ماه تقریبا روند هیجانی شاخص نیز در مسیر تعدیل قرار گرفت. ارقام شاخص از مرز ۹۰ هزارواحد ریزش کرد و تقریبا تا پایان سال به مرز ۷۹ هزار واحد رسید.

درماه‌های اخیر با گذر از چالش‌های بازار سرمایه و تغییرات به عمل آمده در افزایش قیمت حامل‌های انرژی، نرخ خوراک و البته افت حاشیه سود صادراتی شرکت‌های پتروشیمی بازار مرتبا دستخوش ریزش قیمت‌ها و فروش‌های گسترده قرار گرفت تا جایی که مقامات بازار سرمایه برای حفظ شاخص حتی نحوه معاملات و حجم فروش شرکت‌ها را نیز با تغییرات فاحش مواجه کردند و فشار بر حقوقی‌های بازار برای توقف فروش‌های کلان بیشتر شد. با گذر ازاین موارد بازار همزمان با بهبود روند مذاکرات هسته‌ای و آغاز نگارش پیش‌نویس متون نهایی توافق و البته تقسیم سودهای به مراتب جذاب در فصل مجامع بازار با شرایط نسبتا مثبتی مواجه شد، هر‌چند هنوز شاهد بازگشت شاخص به روند ثبات افزایشی نیستیم.

بر‌اساس بررسی‌ها در برخی شرکت‌ها بیش از ۱۰۰درصد سود پیش‌بینی شده، پرداخت می‌شود و به نوعی خوشبینی برای سهامداران فراهم می‌کند.

در این راستا اتفاق دیگری نیز به این قضیه دامن می‌زند و آن دریافت مجوزهای افزایش قیمت در برخی صنایع است که حاشیه مطمئن‌تری را برای برخی شرکت‌های صادراتی به وجود می‌آورد و البته امکان بیشتری را برای تقسیم سود نیز در‌برداشته است.

برخی کارشناسان البته تقسیم سودهای زیاد در این زمان را به نفع شرکت‌ها نمی‌دانند و به عقیده آنها نگرانی نسبت به نیاز دوباره به منابع در گردش شرکت‌ها و حتی نیاز به افزایش سرمایه مجدد و پرداخت بدهی‌های شرکت‌ها، دلایلی است که برای حفظ نقدینگی و استفاده از سودهای عملیاتی در طرح‌های توسعه‌ای شرکت‌ها مورد نظر این دسته از کارشناسان قرار گرفته است.

در این راستا شهاب‌الدین شمس، کارشناس مالی و عضو هیات علمی دانشگاه معتقد است به‌طور کلی پرداخت سودهای بالا به سهامداران در کشور ما علامت مثبتی از سودآوری شرکت‌ها و بازار سرمایه است. از منظر وی پرداخت سود‌های بالاتراز انتظار سهامداران می‌تواند به نوعی نشانه برطرف شدن ابهامات قبلی و چالش‌های موجود در بازار باشد.

شمس به توضیحاتی در خصوص تئوری‌های متفاوت در این زمینه پرداخت. «تئوری پرنده در دست» با این گزاره که پرنده‌ای که در دست من است از پرنده‌ای که در آسمان پرواز می‌کند، بهتر است، به این می‌اندیشد که از منظر برخی سهامداران همیشه باید در مجامع بیشترین سود به سهامداران پرداخته شود. در عین حال این اتفاق می‌تواند سیگنال خوبی برای نشان دادن توانمندی شرکت نیز تفسیر شود.

شمس در عین حال به تئوری ترجیحات مالیاتی نیز دراین راستا اشاره کرد و توضیح داد که دراین تئوری از آنجا که سهامداران باید در برخی کشورهای توسعه یافته بخشی از سودهای دریافتی خود را به مالیات نیز اختصاص بدهند، ترجیح می‌دهند از دریافت سودهای زیاد خود داری کنند. به گفته وی در کشور ما این تئوری اصولا کاربردی به دلیل معافیت معاملات سهام از پرداخت مالیات، ندارد. وی همچنین از تئوری بی‌تفاوتی در دریافت این قبیل سود‌ها سخن گفت.

در این میان آنچه به عنوان یک اصل مهم‌تر‌ قابل توجه به نظر می‌رسد این است که در صورتی که نرخ بازدهی داخلی (IRR) شرکت از نرخ سود مورد انتظار سهامداران بیشتر باشد، سهامداران ترجیح می‌دهند که پول در داخل شرکت مورد استفاده باقی بماند و در فرآیند فعالیت‌های توسعه‌ای شرکت قرار گیرد. این رویه می‌تواند سود‌آوری سال‌های بعد را نیز تضمین کند و در عین حال شرکت را به پشتیبانی سهامداران دلگرم نگه دارد. در مقابل اگر نرخ بازدهی داخلی از نرخ مورد انتظار سهامداران کمتر باشد، اغلب سهامداران تلاش خود را بر دریافت بیشترین سود نقدی از شرکت متمرکز می‌کنند.

این کارشناس مالی همچنین توضیح داد که پرداخت سود‌های نقدی البته از منظر سیگنال دهی نیز قابل توجه است، به نحوی که تقسیم سود‌های مثبت سیگنال مثبتی برای توانمندی شرکت نیز هست. برخی نیز با وجود اعلام EPS‌های بالا در عین حال سود اندکی پرداخت می‌کنند که در صورتی که تعهدات فروش خود را افزایش داده باشند، اما از پس بدهی‌ها برنمی‌آیند و عموما مطالبات مشکوک‌الوصول خود را افزایش داده‌اند که به نوعی توجه سیستم‌های نظارتی را برای شفاف سازی به خود جلب می‌کنند. با این حال در بازار سرمایه کشور ما عموما پرداخت سودهای بیشتر نشانه‌ای مثبت تلقی می‌شود.

در بازار دیروز، بیشترین ارزش معاملات به نماد سهام شرکت لبنیاتی کالبر (غالبر) اختصاص یافت که در این میان ۳۳ میلیارد ریال ارزش داشت. حق‌تقدم هلدینگ توکا فولاد نیز در این رده در جایگاه دوم ایستاد که ارزش معاملات آن به ۵/۳۲ میلیارد ریال رسید.

در میان بیشترین حجم معاملات نیز به نماد وبصادر اختصاص یافت که ۶/۱۷ میلیون سهم آن داد و ستد شد و البته در راس قرار گرفت. از نظر حجمی نیز غالبر با داد‌و‌ستد ۱۴ میلیون سهم در جایگاه دوم بیشترین حجم معاملا‌ت دیروز قرار گرفت.

در اولین روز هفته نماد وتوکاح نیز بیشترین تقاضای بازار را به خود اختصاص داد. ضمن اینکه درهمین بازار نماد بنیرو بیشترین صف فروش را داشت.

در بازار دیروز اما تجمیع صف‌های فروش نماد کچاد موجب منفی شدن و البته افت قیمت آن شد که ۴۴ واحد از شاخص کل بازار را کاهش داد.

تابستان بورس زیر سایه مجامع