گروه بورس- بهزاد بهمن‌نژاد: هفته گذشته بازار به روند نزولی خود ادامه داد و پس از ثبت افت 7/1 درصدی هفتگی، شاخص کل به 77424 واحد رسید. بررسی «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد در ابتدای هفته، عمده معاملات توسط سهامداران حقیقی انجام می‌شد که این روند در پایان هفته تغییر مسیر داد؛ به این ترتیب، حضور فعال‌تر حقوقی‌ها در معاملات منجر به رشد قابل توجه حجم و ارزش معاملات روز چهارشنبه شد.
اما همان‌طور که در نمودار کل بازار نیز مشاهده می‌شود در تمامی روزهای هفته، حقوقی‌ها بیشتر خریدار سهام بوده اند؛ بنابراین، تغییر مالکیت ۴۱۷ میلیارد ریالی (معادل ۷/۳ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی انجام شد. در بررسی دیگر «دنیای اقتصاد» به دفعات و ارزش معاملات توجه شده است؛ بر این اساس، مشاهده می‌شود میانگین ارزش و تعداد معلات روزانه طی هفته گذشته ۲۲۶ میلیارد تومان و ۵۹ هزار دفعه بوده که نسبت به میانگین سال گذشته (۳۹۷ میلیارد تومان و ۶۹ هزار دفعه) به ترتیب حدود ۴۵ و ۱۵ درصد کاهش یافته‌اند. این مساله نشان می‌دهد به‌رغم کاهش شدید ارزش معاملات که بخش مهمی از آن را نیز معاملات بلوکی اخیر میان سهامداران حقوقی تشکیل می‌دهد، تعداد دفعات معاملات تغییر چندانی نداشته است که این تحلیل دو نتیجه مهم دارد. این امر در نگاه اول حاکی از آن است که هنوز تعداد زیادی از سهامداران در حال فعالیت در بازار هستند که بر خلاف تصور برخی افراد مبنی بر خروج بخشی از سهامداران از بازار است. اما نتیجه مهم‌تر آنکه تعداد زیاد معاملات نشان از شیوع هر چه بیشتر روحیه نوسان‌گیری در میان سهامداران طی روزهای اخیر دارد؛ در حالی که کارشناسان به دفعات بر داشتن نگاه بلندمدت جهت سرمایه‌گذاری در بورس به ویژه برای افراد نه چندان خبره اشاره دارند.
به این ترتیب، ملاحظه می‌شود جذابیت سودهای کوتاه مدت ناشی از نوسان‌گیری، بسیاری از سهامداران حقیقی را اسیر خود کرده که منجر به زیان دهی افراد کم تجربه خواهد شد و شاید علت عدم حضور فعال حقوقی‌ها در معاملات نیز همین هیجانات موجود در بازار باشد. بنابراین، سهامداران خیلی حرفه‌ای و باتجربه تنها برندگان نوسان‌گیری‌های اخیر هستند و سایر سهامداران باید توجه داشته باشند که انجام تعداد زیاد معاملات گرچه به ظاهر ممکن است زیان اندکی را در هر معامله به همراه داشته باشد، اما در مجموع سال و با توجه به کارمزدهای پرداختی می‌تواند زیان‌های سنگینی را به همراه داشته باشد. به این ترتیب، توصیه می‌شود سهامداران با نگاهی بلندمدت به بازدهی مطلوب سال‌های اخیر بازار سرمایه توجه کرده و با نگاهی بلندمدت بازدهی بازار را که طی پنج سال گذشته به‌طور میانگین بیش از ۶۰ درصد بوده نیز در نظر بگیرند.
در این مطلب، نحوه تغییرات مالکیت سهامداران حقوقی به حقیقی در هفته پیشین در ۱۲ نماد با بیشترین حجم و ارزش معاملات مورد بررسی قرار گرفته است. نمادهای انتخاب شده به ترتیب عبارتند از: فولاد مبارکه اصفهان «فولاد»، بانک صادرات «وبصادر»، سایپا «خساپا»، مخابرات ایران «اخابر»، سایپادیزل «خکاوه»، بانک تجارت «وتجارت»، سرمایه‌گذاری سایپا «وساپا»، زامیاد «خزامیا»، تجارت الکترونیک پارسیان «رتاپ»، گروه مپنا «رمپنا»، پالایش نفت بندرعباس «شبندر» و توسعه صنایع بهشهر «وبشهر». برای درک شهودی از این تغییرات مالکیت، نمودارهایی رسم شده است که در طول متن با ارائه مثال‌های عددی توضیح داده خواهند شد.
در نماد «فولاد» طی هفته گذشته تغییر مالکیت اندک ۹/۹ میلیارد ریالی (معادل ۶/۰ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی روی داد. همان‌طور که در نمودار مشاهده می‌شود، روز شنبه تغییر مالکیت به ارزش ۳/۳ میلیارد ریال از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی انجام شده است که نسبت به ارزش کل معاملات نماد در آن روز، یعنی ۹/۹ میلیارد ریال، حدود ۳۳ درصد کل را نشان می‌دهد. به عبارت دیگر، سهام با ارزشی معادل ۳/۳ میلیارد ریال توسط حقیقی‌ها فروخته و به وسیله حقوقی‌ها خریداری شده که ۳۳ درصد کل معاملات آن روز را شامل می‌شود. بنابراین در نمودار، میزان تغییر مالکیت با رنگ قرمز و در پایین منحنی قرار گرفته است. بررسی این نماد نشان می‌دهد عمده معاملات به صورت بلوکی میان حقوقی‌ها انجام شد که از جمله آن می‌توان به فروش ۳۶۰ میلیون سهم توسط سازمان تامین اجتماعی و خرید آن توسط بانک رفاه کارگران اشاره کرد.
در نماد «وبصادر» طی معاملات هفته گذشته، تغییر مالکیت
۳/۳ میلیارد ریالی (معادل ۸/۱ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی روی داده است. به‌طور مشابه با فولاد، اگر معاملات روز دوشنبه در نظر گرفته شود، ۵/۲ درصد از کل ارزش معاملات «وبصادر» باعث تغییر مالکیت سهام از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی‌ها شده است که با رنگ سبز و در بالای نمودار نمایش داده شده است (یعنی تغییر مالکیت از سوی حقوقی‌ها به حقیقی ها). این نماد که سهام شناور آزاد زیادی دارد، مشابه گذشته بیشتر توسط سهامداران حقیقی معامله شد که تغییر مالکیت چندانی به همراه نداشت.
«خساپا»، نیز در هفته گذشته، تغییر مالکیت ۵/۱۱ میلیارد ریالی را (معادل ۲/۶ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی تجربه کرده است. بیشتر معاملات این نماد توسط حقیقی‌ها انجام شد و حقوقی‌ها بیشتر سعی در جمع کردن صف‌های فروش داشتند.
همچنین، «اخابر» تغییر مالکیت ۵/۱۰ میلیارد ریالی
(معادل ۴/۳ درصد ارزش کل معاملات) را از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی شاهد بوده است. این نماد که با توجه به افزایش تعرفه مکالمات تلفنی در تمامی روزهای هفته (به جز یکشنبه) مثبت بود با اقبال هر دو نوع سهامدار حقوقی و حقیقی مواجه شد. اما همان‌طور که در نمودار نیز مشاهده می‌شود حقوقی‌ها در روز یکشنبه که نماد کاهش قیمت داشت، تغییر مالکیت قابل توجهی را به نفع خود رقم زدند.
در این شرایط، در نماد «خکاوه»، تغییر مالکیت ۶/۲ میلیارد ریالی (معادل ۲/۳ درصد ارزش کل معاملات) از سوی حقیقی‌ها به حقوقی‌ها انجام شد. قرمز بودن این نماد در تمامی روزهای هفته نشان از این تغییر مالکیت دارد.
از سوی دیگر، در نماد «وتجارت» تغییر مالکیت ۲۰ میلیارد ریالی (معادل ۹/۱۹ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی را شاهد بود. شنبه تنها روز مثبت این نماد طی هفته گذشته به شمار می‌آید و همان‌طور که مشاهده می‌شود بیشترین تغییر مالکیت به نفع سهامداران حقیقی در این روز شکل گرفته است. به عبارت دقیق تر، حقوقی‌ها با دارا بودن قدرت پیش بینی بهتر، در این روز مثبت عرضه‌های قابل توجهی را انجام داده‌اند و از نوسان‌گیری‌های روزانه بهره مند شدند.
اما «وساپا» تغییر مالکیت اندک ۱۶۷ میلیون ریالی (معادل ۲/۰ درصد ارزش کل معاملات) را از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی تجربه کرد. بنابراین، حضور سهامداران حقوقی و حقیقی در این نماد در نقش خریدار و فروشنده پایاپای بوده است.
همچنین، «خزامیا» تغییر مالکیت قابل توجه ۸/۱۴ میلیارد ریالی (معادل ۹/۱۴ درصد ارزش کل معاملات) را از سوی حقیقی‌ها به حقوقی‌ها شاهد بوده است. قرمز بودن نمودار این نماد در تمامی روزهای هفته نشان از حمایت چشمگیر حقوقی‌ها در این روزها دارد. «رتاپ» نیز تغییر مالکیت ۴/۱۴ میلیارد ریالی (معادل ۷/۲ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی را تجربه کرده است. طی هفته گذشته، ۳۴۰ هزار سهم این نماد توسط شرکت سرمایه گذاری غدیر خریداری شد.
در این شرایط، «رمپنا» تغییر مالکیت ۲/۲۷ میلیارد ریالی (معادل ۹/۷ درصد ارزش کل معاملات) را از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی شاهد بود. منفی بودن این نماد در تمامی روزهای هفته گذشته (به جز سه شنبه) کاملا حضور سهامداران حقوقی را منطقی می‌کند.
در نماد «شبندر» نیز تغییر مالکیت ۹/۱۵ میلیارد ریالی (معادل ۴/۷ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی انجام شد. حقوقی‌ها که در ابتدای هفته نقش فعال تری به عنوان عرضه کننده داشتند، در پایان هفته، روند حضور خود را تغییر داده و تغییر مالکیت یادشده را طی روزهای سه شنبه و چهارشنبه رقم زدند.
در نهایت، نماد «وبشهر» طی هفته گذشته شاهد حضور نسبتا پایاپای سهامداران حقوقی و حقیقی در نقش خریدار و فروشنده بودند، به طوری که در این نماد تغییر مالکیت ۵۰۵ میلیون ریالی (معادل ۳/۰ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی صورت گرفت. عرضه سنگین حقوقی‌ها در روز پایانی هفته این تغییر مالکیت را منجر شد.

برندگان و بازندگان نوسان‌گیری در بورس

برندگان و بازندگان نوسان‌گیری در بورس