گروه بورس- علیرضا کدیور: بورس اوراق بهادار تهران روز گذشته شاهد تلاش سهامداران حقوقی برای جمع‌آوری صفوف فروش و تغییر جو حاکم بر بازار بود.

تلاشی که در آغاز معاملات با جمع‌آوری صف فروش سهام شرکت‌های باما، پتروشیمی اصفهان، کالسیمین و سرمایه‌گذاری معادن و فلزات آغاز شد و حتی توانست برای لحظاتی برخی از این شرکت‌ها را با صف خرید توام سازد، اما عرضه‌های مداوم، مانع از تثبیت صفوف خرید و تغییر جو حاکم بر بورس شد، به نحوی که دوباره سهام این شرکت‌ها در اثر افت قیمت با صف فروش مواجه شد.
از طرف دیگر سازمان بورس نیز به منظور تغییر جو، اقدام به بازگشایی نماد بانک کارآفرین پس از تعدیل پیش‌بینی سود کرد.
اقدامی که باعث شد با توجه به تاثیر ۱۸/۲۳ واحدی «وکار» بر شاخص کل، آخرین روز کاری این هفته با ثبت رشد ۱۹/۶واحدی برای شاخص بورس به پایان برسد.نکته جالب در بازگشایی «وکار»، بازگشایی نماد این شرکت در فاصله یک روز پس از بسته شدن نماد است، اتفاقی که در طی یکسال و نیم گذشته بی‌سابقه بوده است.
در حقیقت «سازمان» برای تغییر جو حاکم بر بازار دو راه‌حل در اختیار دارد. نخست تشویق سهامداران حقوقی به خرید سهام عرضه شده و حمایت از قیمت سهام در جهت رشد است. روشی که در چند نوبت طی هفته‌های اخیر همچنین روز گذشته به وقوع پیوست.
محاسن این روش این است که می‌تواند در صورت موفقیت، طی حداکثر چند روز جو مثبت را به بازار القا کند و با توجه به این موضوع از یک طرف از مزمن شدن جو منفی در بازار جلوگیری می‌شود و از طرف دیگر شاخص‌های بورس دستخوش افت شدید نخواهند شد.
روش دوم آزادسازی بیشتر قیمت‌ها است. «سازمان» می‌تواند در صورت تمایل به اعمال این روش، با حذف محدودیت‌های حاکم بر قیمت سهام از جمله نوسان دو درصدی روزانه و حجم مبنا، بدون تحمیل هزینه به سهامداران حقوقی، بازار را به صورت طبیعی به تعادل برساند.
این روش در عمل می‌تواند به دلیل ایجاد مکانیزم عرضه و تقاضا با توجه به روند نزولی قیمت‌ها، به مرور زمان از یک طرف عرضه‌ها را کاهش دهد و از طرف دیگر برخی از سهامداران را با توجه به ارزندگی قیمت‌ها به خرید سهام و ایجاد تقاضا ترغیب کند.
همچنین باید توجه داشت که حجم عظیم عرضه در شرایط فعلی در عمل روش نخست را با شکست مواجه خواهد ساخت، چرا که به دلیل وجود ریسک‌های سیاسی حاکم بر بورس، طرف عرضه در بورس از قدرت بیشتری برخوردار است و خنثی کردن فشار ناشی از عرضه‌ها صرف‌نظر از حمایت حقوقی‌ها، نیاز به انتشار اخبار مثبت سیاسی دارد که این موضوع از حیطه کنترل «سازمان» خارج است.
به بیان دیگر هر چند ممکن است حمایت سهامداران حقوقی در شرایط فعلی به صورت مقطعی مانع از ایجاد صفوف فروش شود، اما با توجه به رشد چشمگیر قیمت اکثر شرکت‌ها طی هفته‌های اخیر و قرار داشتن اکثر سهامداران در حاشیه سود بالا و عدم اطمینان نسبت به وقایع آتی، «سازمان» نمی‌تواند در میان‌مدت مانع از عرضه‌های سنگین شود.
هر چند «سازمان» طی چهار روز اخیر و پس از تصویب قطعنامه شورای امنیت با بازگشایی نمادهای شرکت‌هایی که احتمال رشد قیمت آنها وجود داشته، در جهت حمایت از شاخص و القای جو مثبت برآمده است (در روزهای یکشنبه و سه‌شنبه به دلیل عدم رشد قیمت سهام بازگشایی شده به میزان مورد انتظار این هدف تامین نشد) اما باید توجه داشت که سهامداران در هنگام تصمیم‌گیری نسبت به خرید یا فروش سهام، تنها به رقم شاخص توجه نمی‌کنند، بلکه جو حاکم بر بازار را نیز مدنظر قرار می‌دهند.
در حقیقت با وجود اینکه شاخص بورس در روزهای دوشنبه و چهارشنبه با افزایش همراه بوده است، اما توجه به این نکته ضروری است که تعداد سهام کاهشی در این روز‌ها بیش از دو برابر تعداد سهام افزایشی بوده است.
در نهایت «سازمان» باید به جای حمایت تصنعی از شاخص‌های بورس از یک‌طرف ریسک‌های حاکم بر بورس را برای سهامداران تبیین کند و از مدیریت شاخص پرهیز کند و سهامداران نیز فرا بگیرند که افت‌وخیز بخشی از طبیعت بازار سهام است و انتظار رشد دائمی قیمت‌ها، نادرست است.