گزارش خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» از انگوران
گروه بورس- همایون دارابی: روی انگوران تا کمر آدم، برف نشسته، معدن ریزش کرده و تا دو سال امکان ندارد بشود از معدن برداشت کرد. الان برف نشسته و هیچ چیز معلوم نیست می‌گویند یک سوم معدن پرشده است. اینها شنیده‌های یک دوست، اندکی قبل از بازدید از معدن انگوران بود. بازدیدی که به دعوت شرکت اطلاع‌‌رسانی بورس و با هماهنگی شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران انجام شد.
از روزی که در ۱۶ مهرماه معدن انگوران، قطب صنعت تولید سرب و روی کشور دچار ریزش شد، عملا هیچ خبر یا گزارش مستند خاصی از وضعیت معدن منتشر نشد. بوروکراسی اداری حاکم، مانع از بازدید کارشناسان از این معدن شده و هر گونه بازدید و مراجعه‌ای با مخالفت بهره‌بردار مواجه شده بود، این امر به شایعه‌ها دامن زد و موجب شد تابخش عمده معاملات سهام گروه تولیدکنندگان روی و سرب وابسته به معدن انگوران روند نزولی راشاهد باشد.
از‌این‌رو بازدید از معدن انگوران امری نبود که هیچ کارشناسی از آن چشم پوشی کند، به گونه‌ای که حتی یک ساعت زودتر از زمان حرکت در ساعت ۵ صبح، مشتاقان بازدید از معدن در مقابل ساختمان ۱۹طبقه بورس به انتظار این بازدید می‌مانند.
از تهران تا زنجان نیز عدم همراهی هیچ یک از مسوولان معدن یا صنعت روی بازار شایعه‌ها را همچنان تقویت میکند، اما هوای نه چندان سرد زنجان اندکی تردید ایجاد میکند، پس از مراسمی ساده در زنجان و آغاز به کار نخستین تالار اختصاصی در این شهر عازم معدن می‌شویم.
نکته جالب در شهر زنجان واقع شدن تالار اختصاصی کارگزاری «بصیر زنجان» درست روبه‌روی یک بنگاه مسکن بود که عنوان بورس «سهام آسیا» را هم به نام خود افزوده است. جالب اینکه سهام توسعه معادن روی در بورس به قیمت ۸هزار و ۶۰۰ریال در ۲درصد منفی معامله می‌شود. اما این بنگاه سهام این شرکت را به قیمت ۸هزار و ۸۰۰ریال خریداری میکند. خلاصه اینکه ساعت ۲بعدازظهر به دندی می‌رسیم در حالی که پوشش برف بسیار اندک است، تردید در مورد شایعه‌های جاری در حالی بیشتر می‌شود که تله‌کابین‌های کالسیمین در مسیر ۱۳کیلومتری معدن انگوران تا کارخانه دندی کالسیمین و فرآوری مواد معدنی در زیبایی وصف‌ناپذیر منطقه مشغول انتقال خاک معدن به کالسیمین هستند، جریان کامیون‌های خاک با نزدیک شدن اتوبوس به معدن فشرده‌تر شده و سکوت جاده با صدای موتورهای کامیونها آمیخته می‌شود. ساعت۳، همه چیز در محوطه کارگاه معدن انگوران روند عادی دارد. ملغمه‌ای از گل و لای، عبور و مرور کامیونها و کارگران خسته همه چیز را عادی جلوه می‌دهد. با مینی‌بوسی فرسوده راهی جاده کمرکش معدن می‌شویم و اندکی بعد بر فراز ارتفاع ۳هزار متری تپه معدن، انگوران در زیر پای ما بود. حدود ۲۰۰متر پایین‌تر، در تراز ۲هزار و ۸۰۰ تا ۹۰۰متری کارهای بهره‌برداری و اکتشافی جریان دارد. برای بسیاری از بومی‌ها، ادامه کار در این فصل تعجب‌برانگیز است، یکی از کارگران می‌گوید: هر سال مهرماه اینجا هیچ کس نمیتواند بیاید، ولی امسال هنوز برف سنگین نیامده و پوشش ۵ تا ۱۰سانتی فعلی مشکل ایجاد نمی‌‌کند.»
اندکی جلو می‌رویم. متوجه می‌شویم که دیواره شمالی ریزش کرده است. جایی که بهترین عیار ماده معدنی را در خود جای داده است. مهندس «رضائیان» مدیر عملیات معدن در اینجا توضیحاتی را می‌دهد. وی می‌گوید: «معدن انگوران ۱۰میلیون تن ذخیره اکسید و ۴میلیون تن سولفوره روی در خود دارد، آنچه رخ داده است ریزش در بخش شمالی معدن است که تقریبا ۲ تا ۳میلیون تن باطله از بالای معدن به سوی پایین جریان یافته است».وی اضافه میکند: «با ریزش دیواره شمالی و با توجه به اینکه کشیدگی معدن به سوی جنوب است، جبهه کار به سمت جنوبی هدایت شده است، هر چند که عیار این منطقه کمتر از دیواره شمالی است، اما عیار خاک برداشتی مطلوب است و در حدود یک میلیون تن خاک برداشت شده و در معدن انباشته شده است.»وی عیار این خاک را ۸ تا ۱۵درصد بیان میکند و می‌گوید: «در سال قبل ترکیب خاک پر عیار و کم عیار برداشتی از معدن که معادل یک میلیون تن به صورت ۶۰ به ۴۰ بود که سال آینده ۵۰ به ۵۰ خواهد رسید، هر چند که میزان تولید معدن نیز احتمالا ۸۰۰هزار تن خواهد بود.»وی می‌گوید: «مشاوران در حال برنامه‌ریزی برای برداشت باطله ریخته شده، بر پله‌های شمالی هستند که احتمال دو سال برداشت آن طول می‌کشد، هر چند که حجم کلی آن در برابر برداشت سالانه باطله در معدن قابل توجه نیست.»برداشت باطله معدن انگوران در سال گذشته ۷ تا ۸میلیون تن بود که این امر در برابر آنچه برآوردهای اولیه از ریزش معدن بوده، قابل توجه است.حالا دیگر اندکی شرایط ذهنی بازدیدکنندگان در مورد معدن بهتر می‌شود. پای صحبت یکی از کارگران با سابقه می‌نشینیم، می‌گوید: «ترک دیواره شمالی مال چند سال پیش بود، برای همین از بالای دیواره خاکبرداری می‌شد که از حجم باطله بالا سری معدن کم شود. ابتدای سال که بهره‌برداری معدن از توسعه معادن روی گرفته شد و دولت خود برداشت را آغاز کرد، فشار به لایه رسی پایین وارد شده و با تشدید بارندگی این ریزش صورت گرفت».وی اضافه میکند: «باید خدا را شکر کرد، به جای «آتش‌‌کاری» و هزینه یکباره باطله معدن در جبهه شمالی پایین آمده است. اگر فشار و برنامه‌ریزی باشد، یک ساله می‌توان همه این باطله را برداشت و درون دره پشت معدن ریخت. الان همه چیز آماده است، فقط لودر و کامیون می‌خواهد تا برای سال‌ها بتواند با حجم موثری از دیواره شمالی برداشت کند. زمانی که بازدیدکنندگان به سراغ ذخیره خاک معدن می‌روند، بحث از امکان برداشت به هزینه تولید روی تغییر یافته است، عملا همه متقاعد شده‌اند که ریزش دیواره شمالی در تولید معدن تاثیر چندانی ندارد. اما بحث‌ها اینک روی بهای تمام شده شرکت‌های تولیدی به دلیل عیار کمتر خاک و همچنین نگرانی جمعی در مورد نرخ قطعی فروش خاک است، سوالی که هیچ‌کس در معدن نمیتواند به آن پاسخ بدهد، گویا پاسخ آن در «تهران» است. جایی که در نهایت مشخص نیست دولت چه قیمتی برای فروش خاک معدن مشخص خواهد کرد. امری که می‌تواند شوکی به مراتب پیش از هرگونه ریزشی بر صنعت تولید روی کشور تحمیل کند، در صورت تغییر نرخ خاک از رقم‌های کنونی که هر تن ۲۰۰ تا ۲۴۰هزار تومان است، بهای تمام شده شرکت‌های تولیدی بیش از هر فاکتور دیگری تغییر میکند.(البته نرخ‌های مزبور بر اساس بهای جهانی LME بوده که آن هم شناور است.) در بازگشت از معدن انگوران سری هم به واحد تولید روی دندی کالسیمین می‌زنیم، جایی که خط تولید به صورت بیوشه در حال تولید کنسانتره روی و سرب بوده و روند تولید شمش نیز با سرعت ادامه دارد. مهندس یعقوب گوشه از مدیران محلی شرکت می‌گوید: «۲۰ سال قبل کمترین عیار قابل استفاده ما ۲۰درصد بود، ولی الان با نرخ کنونی روی در LME (بورس فلزات لندن) عیار ۶درصد هم مقرون به صرفه است». وی می‌افزاید: «در حال حاضر کالسیمین در حال نصب طرح توسعه خود برای استفاده از خاک‌های با عیار بسیار پایین است که این امر به بهبود تولید کمک خواهد کرد. وی می‌گوید: «در حال حاضر حدود ۱۰۰هزار تن خاک در شرکت انبار شده است و درصورت بارش برف و تعطیلی معدن روند تولید ادامه می‌یابد». هنگام بازگشت از این بازار، ظاهرا به نتیجه‌ای رسیده است، صبح چهارشنبه نهاد توسعه معادن روی و ملی سرب و روی به ترتیب با ۱۷/۲میلیون سهم و ۶۰۵هزار سهم صف خرید مواجه شد و رشد ۲درصدی را به جای افت گذشته ثبت کردند.معدن انگوران در ۱۱۰کیلومتری شهرستان زنجان در حومه شهرک دندی قرار داد. کانی‌های اصلی این معدن شامل گالن، اسفالریت، پیریت و کانی‌های بخش اکسیدی بیشتر کربنات‌های سرب و روی وسیلسکات‌های روی چون المیت زونیت، سروزیت، پیرومورفیت و کالامین است. ذخیره این معدن دارای عیار میانگین ۲۸درصد روی و ۳ تا ۶درصد سرب است.
میزان برداشت از این معدن در سال ۷۷ معادل ۲۵۵هزار تن، سال ۷۸ معادل ۵۳۷، سال ۷۹ معادل ۴۵۱هزار تن، سال ۸۰ معادل ۳۸۱هزار تن، سال ۸۱ معادل ۵۹۴هزار تن، سال ۸۲ معادل ۵۴۰هزار تن، سال ۸۳ معادل ۶۵۳هزار تن و سال ۸۴ معادل ۸۰۰هزار تن بوده است.
ارسال نظر