دنیای اقتصاد- در شرایطی که بازدهی بورس تهران از ابتدای سال‌جاری تاکنون به حدود منفی ۴/۳ درصد رسیده است، اما نتایج یک نظرسنجی گسترده نشان می‌دهد؛ فعالان بازار سهام همچنان ترجیح می‌دهند که در بورس تهران به فعالیت بپردازند. بر اساس نظرسنجی صورت گرفته از سه هزار و ۷۰۰ فعال بازار سرمایه ۲۴ درصد؛ یعنی حدود یک چهارم از مشارکت‌کنندگان در این نظرسنجی همچنان بازار سهام را برای سرمایه‌گذاری برگزیده‌اند، در حالی که بازارهای مسکن و سکه هر یک با جذب ۱۸ و ۱۳ درصد از این مخاطبان به عنوان دیگر بازارهای جذاب سرمایه‌گذاری شناخته شده‌اند. نتایج یک نظرسنجی گسترده نشان داد

بازار سهام، نخستین انتخاب سرمایه‌گذاران

یک‌چهارم از ۳ هزار و ۷۰۰ فعال بازار سرمایه در میان۱۰ بازار سرمایه‌گذاری، همچنان خود را برای سرمایه‌گذاری در بورس تهران امیدوار نشان دادند

گروه بورس- مجید اسکندری: فصل برداشت بازار سرمایه رو به پایان است اما گویا این بازار نمی‌خواهد روی چندان خوشی به فعالان خود نشان بدهد.

بیشتر شرکت‌های بورسی، مجامع سالانه خود را برگزار کرده و آنها که سودده بوده‌اند، سودی هرچند اندک به سهامداران خود داده‌اند، اما از رونق معاملات در تالار شیشه‌ای خبری نیست.

سرمایه‌گذاران در سایه تبعیت از متغیرهای مختلف اقتصادی، سیاسی و... به دنبال گزینه مناسبی برای کسب سود بیشتر می‌گردند و در شرایطی که با گذشت ۴ ماه از سال بازدهی بازار سرمایه منفی ۵/۳ درصد شده است به نظر می‌رسد این بازار گزینه مورد قبولی برای بیشتر سرمایه‌گذاران نباشد اما یک پایگاه اطلاع‌رسانی بورسی با برگزاری یک نظرسنجی نتایج متفاوتی از این برداشت را به ثبت رسانده است.

در این نظرسنجی که از سوی پایگاه اطلاع‌رسانی و تحلیلی بورس۲۴ انجام شده است، ۱۰ گزینه پیش‌روی سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری و کسب سود معرفی شده است که عبارتند از: سرمایه‌گذاری مستقیم در بورس از طریق سهام، مسکن، سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بورس از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری، اوراق مشارکت بانکی، اوراق صکوک و مشارکت فرابورسی، خرید سکه در بازار نقد، خرید سکه در بازار آتی، دلار و دیگر ارزها، طلا و جواهر و تلفیقی از همه گزینه‌ها.

بررسی خبرنگار ما نشان می‌دهد از ۳۷۰۰ نفری که در این نظرسنجی شرکت کرده‌اند، ۲۴ درصد، سرمایه‌گذاری مستقیم در بازار سهام را به عنوان گزینه برتر معرفی کرده‌اند. در همین حال ۱۸ درصد شرکت‌کنندگان بازار مسکن را برگزیده و ۱۳ درصد نیز خرید سکه در بازار نقد را به عنوان سرمایه‌گذاری با سود برتر انتخاب کرده‌اند.

همچنین ۱۰ درصد سرمایه‌گذاران هم گرایش به سرمایه‌گذاری در بازار ارز داشته و ۶ درصد نیز اوراق مشارکت بانکی را انتخاب کرده‌اند.

از سوی دیگر خرید سکه در بازار آتی توانسته است نظر ۵ درصد شرکت‌کنندگان در نظرسنجی را به خود جلب کند و طلا و جواهر نیز گزینه‌ای است که فقط ۴ درصد در این زمینه توفیق یافته است.

در این میان اوراق صکوک و مشارکت فرابورس از سوی ۳ درصد شرکت‌کنندگان انتخاب و معرفی شده و صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیز تنها توانسته‌اند، موافقت ۱ درصد شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی را کسب کنند.

در نهایت ۱۶ درصد شرکت‌کنندگان تلفیقی از همه گزینه‌ها را برای سرمایه‌گذاری برتر پیشنهاد کرده‌اند.

در این شرایط، به منظور ارزیابی نتایج این نظرسنجی، دیدگاه دو تن از کارشناسان بازار سرمایه از نظر خوانندگان می‌گذرد.

بازاری برخوردار از حمایت دولت

عضو هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار در این زمینه به خبرنگار ما گفت: پاسخ به این سوال که یک سرمایه‌گذار در چه بازاری باید سرمایه‌گذاری کند در شرایط مختلف، متفاوت است زیرا شرایط بازارهای مختلف در حال تغییر است. حتی در بازار سرمایه نیز ممکن است ابزارهای مختلف در زمان‌های مختلف، بازده متفاوتی داشته باشند. دکتر علی سعیدی افزود: افرادی که در نظرسنجی یک سایت بورسی شرکت می‌کنند، با بازار سرمایه، مقتضیات و ویژگی‌های آن آشنایی نسبی دارند، اما باید این نکته را در نظر داشت که تحلیل شاخص بورس باید با توجه به نحوه محاسبه آن باشد.

وی توضیح داد: شاخص بازار نشان‌دهنده نوسان تمام سهم‌های موجود در بازار است و ویژگی‌های خاص خود را دارد و به دلیل اینکه شاخص بورس تهران وزنی است ممکن است اثر چند سهم در زمان بالا رفتن یا پایین آمدن قیمت، شاخص را بیشتر تحت تاثیر قرار دهد. به عبارت دیگر ممکن است در مقطعی، شاخص بورس ما مثبت باشد و اثر چند سهم در بازار چنین روندی را ایجاد کرده باشد و در مقابل ممکن است در بازار با شاخص منفی، سهام خوب و با پتانسیل بالا برای خرید وجود داشته باشد.

معاون اجرایی «سازمان» تاکید کرد: اینکه سرمایه‌گذاران تا چه اندازه می‌توانند روی شاخص کل تحلیل کنند موضوع مهمی است زیرا اگر شاخص گاهی اوقات با افت یا صعود مواجه شود به این معنی نیست که تمامی بازار دچار افت یا صعود شده است.

سعیدی سپس به افق بلندمدت سرمایه‌گذاران بورس اشاره کرد و گفت: سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه به حمایت دولت از بازار توجه دارند زیرا در حال حاضر بازار سرمایه از سوی تصمیم‌گیران اقتصادی حمایت می‌شود اما دیگر بخش‌ها مانند مسکن، سکه و... از این حمایت برخوردار نیست و دولت به دنبال کاهش قیمت‌ها در این بازارها است.

تهدیدهای سرمایه‌گذاری در بازار مسکن

وی خاطرنشان کرد: همواره سیاست‌های دولت، کاهش یا ثبات قیمت‌ها در بخش‌هایی مثل مسکن را دنبال می‌کند در حالی که دولت همواره به دنبال رونق بازار سرمایه است.

سعیدی سپس گفت: سرمایه‌گذاری در بازار سهام، سود مناسبی را به دنبال دارد، در حالی که در بازار مسکن ممکن است در یک دوره کوتاه‌مدت سود بالایی تجربه شود و دوباره نرخ‌ها تثبیت شوند.

وی ادامه داد: برای سرمایه‌گذاری در بخش مسکن باید سرمایه نسبتا بالایی داشت و دوره طولانی مدتی را در انتظار ماند زیرا این بخش در افق‌های سرمایه‌گذاری متفاوت جواب می‌دهد.

عضو هیات مدیره «سازمان» یادآور شد: براساس بررسی‌های انجام شده در سال‌های ۸۹ و ۹۰ بازدهی سهام در کشور ما از تمامی بازارها بیشتر بوده به عنوان مثال در شرایطی که بازار مسکن در طول دهه ۱۳۸۰به طور متوسط ۲۵ درصد بازدهی داشته، بازار سهام ۳۴ درصد بازدهی را به ثبت رسانده است.

سعیدی تاکید کرد: این موضوع نشان می‌دهد که در بلندمدت، می‌توان با توجه به حمایت‌های موجود روی بازار سرمایه حساب کرد و در دوره اخیر، وزارت اقتصاد حمایت خود را از این بازار اعلام کرد زیرا تولید و بخش خدمات می‌تواند از محل بازار سرمایه تامین مالی کند پس اگر بازار سرمایه فعال باشد بخش تولید رشد می‌کند.

سعیدی ادامه داد: زیرساخت‌های ایجاد شده در بازار از جمله نظام‌های الکترونیکی افشای اطلاعات (Codal)، دسترسی عادلانه به بازار (معاملات برخط)، پیگیری‌های قضایی مطالبات سرمایه‌گذاران، استفاده از تکنولوژی اطلاعات به طور گسترده چه در بعد نظارت و چه در معاملات اوراق بهادار، وجود مقررات حمایتی و منظم در مجموعه بازار، اعتماد بالایی در سرمایه‌گذاران ایجاد کرده و به آنها این اطمینان را داده که این بازار مدیریت شده و در آن برنامه‌ریزی می‌شود و گروهی تمامی جنبه‌های بازار را هر لحظه رصد می‌کنند و به دنبال استفاده از پیشرفته‌ترین مکانیزم‌های زیرساختی بازار سرمایه هستند.

پیشنهادی برای رونق بازار

معاون «سازمان» در ادامه به اثر مثبت توسعه بازار سهام بر رشد اقتصادی اشاره و پیشنهاد کرد: می‌توان با گسترش و متنوع‌سازی بازار سهام و فراهم آوردن زمینه‌های سرمایه‌گذاری خارجی در بورس اوراق بهادار و به عبارت دیگر آزاد سازی مالی موجبات رشد بیشتر اقتصادی را فراهم آورد.

سعیدی افزود: به منظور توسعه هر چه بیشتر بورس اوراق بهادار و نیز در راستای اجرای اصل۴۴ قانون اساسی، پیشنهاد می‌شود بخشی از سهام سازمان‌های مشمول خصوصی‌سازی در اختیار عامه مردم قرار گیرد تا از این طریق هم به سیاست‌های عدالت اقتصادی و هم به توسعه بازار سهام کمک شود. همچنین بر اساس برنامه زمانبندی مناسب، باقی مانده سهام نزد دولت و همچنین سهام نزد بانک‌ها در بورس عرضه شوند.

از سوی دیگر با ایجاد چارچوب قانونی مناسبی که از سرمایه‌گذاران در برابر سلب مالکیت محافظت می‌کند زمینه توسعه هر چه بیشتر بازار سهام فراهم شود.

گرایش به بورس براساس علاقه و اعتقاد

یک کارشناس بازار سرمایه هم درباره نتایج نظرسنجی از سرمایه‌گذاران گفت: با توجه به میزان آشنایی مخاطبان این سایت که بیشتر اهالی بازار سرمایه هستند این نتایج قابل انتظار هستند از سوی دیگر کارشناسان بازار سرمایه نیز به دلیل علاقه و اعتقادی که به این بازار دارند، گزینه بازار سهام را انتخاب می‌کنند.

علی اسلامی‌بیدگلی افزود: فارغ از این نظرسنجی، واقعیت این است که در شرایط حاضر سرمایه‌گذاران دچار سردرگمی اساسی هستند و پیوسته در حال جابه‌جایی پس‌اندازهایشان در حوزه‌هایی هستند که سودآوری بیشتری دارد و به نظر می‌رسد بیشتر جابه‌جایی‌ها میان بازار پول و بازار سرمایه صورت می‌گیرد.

وی سپس گفت: عده‌ای از سرمایه‌گذاران با توجه به سودهای مقطعی، بخشی از سرمایه خود را در بازار سرمایه به کار می‌گیرند اما آنها که به طور کامل در بازار سرمایه حضور دارند تصمیم به خروج از بازار نمی‌گیرند.

اسلامی درباره توجیه‌پذیر بودن سرمایه‌گذاری در بورس با توجه به ریسک‌های موجود، گفت: سرمایه‌گذاری در بورس برای بلندمدت توجیه‌پذیر است زیرا این بازار می‌تواند بازده بالاتری از بازده متوسط بازار پول داشته باشد.

وی به فعالان بازار توصیه کرد: سرمایه‌گذاران بلندمدت در بازار حضور داشته باشند و منابع خود را حفظ کنند البته بدیهی است که با توجه به ریسک‌های موجود باید ترکیبی از دارایی‌ها را داشته باشند.

اسلامی درباره رکود سنتی بازارها در ماه مبارک رمضان و تاثیر آن بر بورس گفت: در ابتدای این ماه حجم فعالیت‌های اقتصادی کاهش می‌یابد اما در روزهای آتی تاثیرپذیری کمتری را شاهد خواهیم بود.

وی درباره روند آتی بازار گفت: اگر اتفاق خاصی در تغییر نرخ ارز در بازار نیفتد، به دلیل اینکه بازار سرمایه افت قابل توجهی را شاهد بوده و به ثبات نسبی رسیده، پیش‌بینی می‌شود در یکی دو ماه آینده روند صعودی خواهد داشت البته امیدواریم بازار مانند هفته گذشته دچار هیجانات نشود زیرا افزایش هیجانی قیمت‌ها ممکن است به رکود بازار منجر شود.