کاهش قیمت سهام همگام با بازارهای جهانی

شروین شهریاری- سرمایه‌گذاران بازار سهام در هفته معاملاتی جاری شاهد دومین کاهش هفتگی شاخص بورس به میزان نیم‌درصد و افت قیمت سهام بودند که البته کاهش قیمت‌ها عمدتا تحت تاثیر سهام معدنی و فلزی قرار داشت. در شرایط فعلی اخبار مربوط به گسترش نگرانی از بحران بدهی دولت‌ها در اروپا و نیز سیاست‌های کنترلی دولت چین به منظور کند کردن رشد افسار گسیخته، منجر به تقویت ارزهای کم ریسک نظیر‌ دلار و ین و کاهش عمومی قیمت مواد معدنی، فلزی و نفت شده است. این رویداد در کنار رشد پرشتاب قیمت سهام در ماه گذشته زمینه افزایش انگیزه جهت عرضه‌ها و ایجاد روند کاهشی را در بورس تهران تقویت کرده است. از سوی دیگر، نقدینگی سرگردان موجود در بازار، این بار‌گروه‌های پیمانکاری را هدف‌گرفته است و منجر به رشد حجم معاملات و قیمت سهام این‌گروه شده است به نحوی که شاخص این صنعت بیشترین بازده را در بین‌گروه‌های صنعت از ابتدای سال داشته است.

سقف‌شکنی‌های صدرا

صدرا شرکتی از‌گروه پیمانکاری است که قدیمی‌تر‌های بورس آن را با اوج گیری سودآوری و قیمت سهام در ابتدای دهه ۸۰ می‌شناسند. سهمی که اقبالش با واگذاری بلوک مدیریتی به مجموعه بانک ملی در بهمن ۸۲ رو به افول‌گذارد و طی مدت ۵ سال بیش از ۹۰‌درصد از ارزش خود را از دست داد. عدم اخذ قراردادهای جدید، ناتوانی در اجرای به موقع تعهدات، بدهی‌های فزاینده و در نهایت قرارگیری شرکت در لیست سیاه شرکت نفت عاقبتی ناخوش برای سهامداران صدرا و مالک جدید داشت به نحوی که بانک ملی نیز عطای مالکیت این شرکت را به لقایش بخشید و بلوک ۴۰۷‌میلیارد‌تومانی سال ۸۲ را در آغاز سال ۸۸ به ارزش حدود ۷۷‌میلیارد‌تومان به قرارگاه خاتم‌الانبیا واگذار کرد. از آن زمان به بعد، اقبال به سهام صدرا بازگشت و رشد ۳۰۰‌درصدی قیمت سهام صدرا در عرض یکسال محقق شده است. این در حالی است که با اطلاعات کنونی امکان انجام ارزشگذاری قابل اتکا از وضعیت سهام شرکت کماکان امکان پذیر نیست و رشد فعلی عمدتا بر پایه اخبار کلی پیرامون واگذاری قراردادهای جدید و استمهال بدهی‌ها صورت می‌پذیرد. بدین ترتیب در فقدان اطلاعات موثق، صفهای خرید چند‌میلیاردی و شایعات گسترده پیرامون شرکت، محرک معاملات در نماد «خصدرا» شده است و در چنین فضایی سقف‌شکنی‌های قیمتی سهام صدرا چندان اعجاب انگیز نخواهد بود.

افت یکپارچه فلزی‌ها

یکی از ویژگی‌های بازار سهام که موجب جذابیت و البته افزایش ریسک آن نسبت به سایر بازارهای رقیب می‌شود، پیش‌بینی‌ناپذیری نوسانات آن در کوتاه مدت است. بورس تهران نیز در سال جاری به خوبی مشمول قاعده مزبور شده است به نحوی که سهام فلزی و معدنی که صدرنشینان هفته‌های پیشین بودند این روزها به قعرنشینان جدول نوسان قیمت روزانه پیوسته‌اند.

افت ۷۰۰‌دلاری قیمت مس، ۲۰۰‌دلاری قیمت روی، ۱۰۰‌دلاری قیمت بیلت فولادی و ۲۰‌دلاری در نرخ سنگ‌آهن مهم‌ترین انگیزه افت قیمت سهام مرتبط با قیمت‌های جهانی در هفته مورد گزارش بود. بدین ترتیب سرمایه‌گذاران بورس تهران طبیعتا تحولات بازارهای بین‌المللی در روزهای آینده را به دقت دنبال خواهند کرد تا مشخص شود افت فعلی سرآغاز یک دوره کاهشی در بازارهای جهانی خواهد بود یا صرفا یک اصلاح کوتاه مدت در طول روند افزایشی اخیر است.

در هر حال سهام فولاد مبارکه، چادرملو، ملی مس و معادن و فلزات طلایه‌داران کاهش قیمت در هفته جاری بودند و در این میان خبر توقف کارخانه گندله‌سازی گل‌گهر- تنها چند هفته پس از افتتاح - فشار فروش بر این نماد را نسبت به سایرین مضاعف کرده است.

سهامداران عمده چه می‌کنند؟

در بین تحرکات سرمایه‌گذاران حقوقی در هفته مورد گزارش، خرید سنگین سهام دولتی در نماد «ورنا» توسط سرمایه‌گذاری سایپا و سرمایه‌گذاری ملی جالب توجه است. در نمادهای سیمانی که این روزها با رکود دست و پنجه نرم می‌کنند نیز ردپای خرید توسط زیرمجموعه‌های بانک ملی قابل رصد است. در نماد «فاذر»؛ سهامداران عمده فرصت ایجاد شده را غنیمت دانسته و نام بیمه ایران، بوعلی و توسعه ملی در بین فروشندگان به چشم می‌خورد. در نماد «حفاری» نیز عرضه‌های دولتی توسط شرکت نفت و مجموعه مهر اقتصاد با پاسخ خریداران مواجه شده و معاملات پرحجمی را رقم زده است.

فراهم شدن مقدمات ورود «شبریز» به بورس

درج نام شرکت پالایش نفت تبریز در فهرست نرخ‌های تابلوی اصلی بورس و برگزاری جلسه معارفه شرکت، خبر از حضور چهارصد و پنجاه و پنجمین شرکت در بین شرکت‌های بورسی در آینده نزدیک می‌دهد.

پیش‌بینی سودآوری هر سهم این شرکت در سالهای ۸۸ و ۸۹ به ترتیب ۵۹ و ۸۱۱‌ریال اعلام شده است. این در حالی است که بر اساس اطلاعات جلسه معارفه، EPS شرکت در سال ۸۸ به علت تغییر در نحوه شناسایی درآمد فروش (از زمان فروش به زمان تحویل) به محدوده ۵۰۰‌ریال افزایش خواهد یافت. همچنین بر اساس اظهارات مدیران در جلسه معارفه، تخفیف پنج‌درصدی خوراک نفت خام در سالهای آینده پابرجا خواهد ماند و این مساله ریسک تامین و تغییرات نرخ مواد اولیه شرکت را کاهش داده است. همچنین در خصوص تاثیر نوسانات قیمت نفت؛ مطرح شد که به طور کلی سیکل‌های افزایشی قیمت نفت به علت افزایش مارجین شرکت و نیز شتاب بیشتر رشد قیمت فرآورده‌ها نسبت به نفت خام، مطلوب‌ترین حالت در جهت رشد سودآوری شرکت خواهد بود.

در هر حال باید منتظر عرضه اولیه سهام این شرکت- احتمالا در هفته آخر اردیبهشت ماه- ماند تا مشخص شود سرمایه‌گذاران با توجه به تجربه مبهم و پرنوسان «شپنا» چگونه از دومین نماینده صنعت پالایشگاهی در بورس تهران استقبال خواهند کرد.