پیشنهادهای بورس برای بسته پولی 89
عکس: دنیای اقتصاد، نگار متین‌نیا

مدیرعامل بورس تهران تشریح کرد
جزئیات پیشنهادهای بورس برای بسته سیاستی - نظارتی 89
گروه بورس- علیرضا باغانی: مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران از احتمال تشکیل کارگروهی مشترک بین بورس و بانک مرکزی خبر داد.
حسن قالیباف اصل که با خبرنگار دنیای اقتصاد درباره جزئیات پیشنهادهای بورس به بانک مرکزی سخن می‌‌گفت، افزود: پیشنهادهای بورس به بانک مرکزی دارای چهار محور کلی و اصلی است و برای بهره‌برداری در بسته سیاستی بانک مرکزی در سال 89 ارائه شده است.
پیشنهادها به وزارتخانه هم می‌‌رود
وی ادامه داد: این پیشنهادهای 4گانه در جهت تسهیل فعالیت‌های مالی و نحوه تعامل هر چه بهتر سیستم بانکی با شرکت‌های بورسی طی نامه‌ای به بانک مرکزی ارائه می‌‌شود، همچنین وزارت اقتصاد نیز دیگر مرجعی است که این نامه را دریافت خواهد کرد.
به گفته سخنگوی بورس، احتمالا بانک مرکزی با توجه به سازنده بودن پیشنهادهای ارائه شده، از نظرات بورس استقبال کرده و احتمال تشکیل کارگروه مشترک بین بورس و بانک مرکزی برای بررسی جزئیات و نحوه اجرای این پیشنهادها وجود دارد، چرا که اجرایی شدن هر یک از این پیشنهادها به رونق روز افزون معاملات و توسعه هر چه بیشتر بازار سرمایه منجر خواهد شد، اتفاقی که به طور قطع بانک مرکزی نیز از آن استقبال می‌‌کند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا این پیشنهادها در راستای گزارش نقدشوندگی است که به شورای عالی بورس ارائه شده است؟ گفت: گزارش نقدشوندگی به سفارش شورای عالی بورس تهیه شده که البته هنوز نهایی و ارائه نشده است، ولی این نامه ما به بانک مرکزی، شامل پیشنهادهایی است که به فعالیت هر چه بهتر شرکت‌های بورسی و تعامل با سیستم بانکی برمی‌گردد و فقط در حد پیشنهاد است و محتوای آن نیز شامل تجربه‌های اتفاق افتاده در اکثر بازارهای مالی دنیا و حاصل ساعت‌ها مطالعه و کار کارشناسی صاحب‌نظران و فعالان بازار سرمایه است.
ارسال ۴ پیشنهاد تا چند روز دیگر
وی با بیان این که پیشنهادهای بورس ظرف چند روز آینده به بانک مرکزی فرستاده می‌‌شود، گفت: این پیشنهادها در معاونت توسعه بازار شرکت بورس گردآوری شده و پس از نهایی شدن طی چند روز آتی تقدیم بانک مرکزی و وزارت اقتصاد خواهد شد.
مدیرعامل بورس، ارائه تسهیلات بانکی با شرایط آسان را یکی از این پیشنهادهای چهارگانه عنوان کرد و افزود: درخواست ما از بانک مرکزی این بوده که با توجه به انضباط مالی شرکت‌های بورسی و ریسک پایین این شرکت‌ها و شفاف بودن صورت‌های مالی آنها، شرایط پرداخت وام به شرکت‌های پذیرفته شده در بورس سهل‌تر شده و به گونه‌ای باشد که شرکت‌ها بتوانند از تسهیلات بانکی استفاده کند، در واقع از نظر ما شرکت‌های بورسی به لحاظ شفافیت، ریسک کمتری دارند و فضای کسب و کار آنها در حال و آینده مشخص‌تر است، بنابراین باید دارای سقف اعتباری بالایی در سیستم بانکی باشند.
نیم نگاه بورس به بازار ثانویه
وی در مورد پیشنهاد بورس به بانک مرکزی در خصوص انتشار اوراق مشارکت در بورس گفت: شرکت‌هایی که در بورس حضور دارند، باید راحت‌تر بتوانند اوراق مشارکت منتشر کنند و در صورت سهل‌تر شدن انتشار اوراق مشارکت توسط شرکت‌های بورسی، بازار ثانویه نیز به شکل جدی‌تر ایجاد خواهد شد. وی در پاسخ به این پرسش که با توجه به معامله چند نوع اوراق مشارکت در فرابورس، آیا انگیزه بورس از پیشنهاد آسان شدن انتشار اوراق مشارکت برای شرکت‌های بورسی، از دست ندادن بازار ثانویه بوده است؟ گفت: قبل از راه‌اندازی فرابورس، اوراق مشارکت شرکت‌های مختلف از جمله ایران خودرو در بورس معامله می‌‌شد، پس بورس سابقه معامله اوراق مشارکت را دارا است و نگرانی بابت از دست دادن بازار ثانویه وجود ندارد، اما پیشنهاد ما چیز متفاوت‌تری بوده و آن این است که در حال حاضر فرقی بین شرکت‌های بورسی و غیربورسی در اخذ مجوز اوراق مشارکت وجود ندارد، در حالی که در دنیا یکی از مزیت‌های شرکت‌های پذیرفته شده در بورس، انتشار اوراق قرضه است و آنها شرایط بهتری در انتشار اوراق مشارکت دارند.
او در برابر این سوال که هم اکنون نیز قانون این اختیار را به سازمان بورس داده و این سازمان خود یکی از مراجع انتشار اوراق مشارکت است، گفت: در هر حال بانک مرکزی نیز در زمینه انتشار اوراق مشارکت باید مجوزهای لازم را صادر کند، بنابراین آسان شدن انتشار اوراق مشارکت توسط شرکت‌های بورسی نیازمند انعطاف بانک مرکزی نیز هست که البته پیشنهاد اولیه ما موافقت بانک مرکزی با پیشنهاد اولیه است ولی در این زمینه جزئیات بیشتری را می‌‌توان مطرح کرد و به شرکت‌ها با شرایط متفاوتی می‌‌توان تسهیلات بانکی اعطا کرد.
به اعتقاد قالیباف، آسان‌تر شدن شرایط انتشار اوراق مشارکت توسط شرکت‌های بورسی به ترغیب شرکت‌ها برای حضور در بازار سرمایه منجر خواهد شد.
کارگزاران هم وامدار می‌‌شوند
وی از ارائه تسهیلات به کارگزاران به عنوان یکی دیگر از پیشنهادهای بورس به بانک مرکزی یاد کرد و خاطرنشان ساخت: در دنیا خرید و فروش اعتباری سهام یا از طریق بانک یا از طریق سرمایه‌گذار انجام می‌‌شود و در خرید و فروش اعتباری سهام یا به سرمایه‌گذار وام‌های کوتاه‌مدت داده می‌‌شود یا به کارگزاران. به بیان دیگر دو گروه می‌‌توانند از تسهیلات اعتباری استفاده کنند.
چهارمین پیشنهاد چه بود؟
سخنگوی بورس با اشاره به چهارمین پیشنهاد بورس به بانک مرکزی گفت: در حال حاضر شرکت‌های سرمایه‌گذاری از محدودیت بسیار بالایی در اخذ تسهیلات بانکی برخوردارند و در صورت‌های مالی این شرکت‌ها، آثاری از دریافت تسهیلات وجود ندارد، یا اگر هست، بسیار محدود است، در حالی که اگر این شرکت‌ها از تسهیلات بانکی استفاده کنند می‌‌توانند با این منابع مالی در بازار سرمایه به خرید و فروش سهام بپردازند و در مقام یک نهاد مالی تاثیرگذار نقش‌آفرینی کنند و به روان شدن معاملات بازار نیز کمک کنند.
وی افزود: شرکت‌های سرمایه‌گذاری چون مجموعه‌ای از سهام شرکت‌های مختلف را در اختیار دارند، بنابراین می‌‌توانند سبد سهام خود را وثیقه گذاشته و تسهیلات دریافت کنند و درخواست ما نیز بهره‌مندی شرکت‌های سرمایه‌گذاری از این شرایط و رفع محدودیت جهت دریافت وام از سیستم بانکی است.
وی در پایان تاکید کرد که پیشنهادهای چهارگانه بورس در حد پیشنهادهای کلی و اولیه است و اگر بانک مرکزی برای پذیرش این پیشنهادها از خود تمایلی نشان دهد، شرکت بورس آمادگی دارد، در نشست‌های مختلف و حتی در قالب کارگروه‌های تخصصی، در خصوص جزئیات اجرایی شدن این پیشنهادها و لحاظ کردن این موارد در بسته سیاسی- نظارتی بانک مرکزی همکاری کند.
ضرورت هماهنگی بازار پول و سرمایه
همچنین نایب رییس شرکت بورس در پاسخ به سوال خبرنگار ما که پرسید: «نظر شما در مورد پیشنهادهای چهارگانه بورس به بانک مرکزی چیست؟» گفت: در تمام دنیا سیاست‌های پولی و مالی لازم و ملزوم یکدیگر هستند. «محمدرضا رهبر» افزود: در گذشته همواره بازار سرمایه از مساعدت بازار پول و سیاست‌های بانک مرکزی برخوردار بود. بانک‌ها ضمن ایفای نقش بازارسازی، به شرکت‌های پذیرفته شده در بورس تسهیلات بیشتری اعطا می‌‌کردند و اعطای تسهیلات به این شرکت‌ها اولویت زیادی داشت. وی اضافه کرد: همچنین اعطای تسهیلات به شرکت‌های کارگزاری موجب رونق بازار سرمایه و توسعه خدمات کارگزاری می‌‌شود. وی ادامه داد: اخیرا با هماهنگی‌هایی که بین بازار پول و سرمایه ایجاد شد، انتظار می‌‌رود بازار پول با اعطای تسهیلات با نرخ منطقی و عادلانه به بخش‌های مختلف بازار سرمایه، به رونق فعالیت شرکت‌های بورسی کمک کند.
ریسک پایین تامین مالی بورس
«رهبر» در ادامه به تامین منابع مالی از طریق بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: تامین منابع مالی مورد نیاز برای شرکت‌های بورس از ریسک کمتری نسبت به شرکت‌های غیربورسی برخوردار است. از طرف دیگر تامین نقدینگی از طریق بازار سرمایه علاوه بر تضمین‌های بالای بازپرداخت، به رونق بازار مالی نیز کمک می‌‌کند.
وی گفت: در برنامه‌های اول تا پنجم توسعه در رابطه با تقویت بازارهای مالی کشور تکالیفی تعیین شده است. بنابراین افزایش تعاملات میان بازارهای پولی و مالی متضمن رشد بازار مالی است.
«رهبر» تاکید کرد: برای نتیجه گرفتن از تعاملات این چنینی لازم است حداقل زمان ممکن اعطا شود و سیستم بانکی تشریفات زاید اداری را حتی‌الامکان حذف کند.