شروین شهریاری

بازار سرمایه در هفته جاری پس از پشت سر گذاشتن یک دوره نزولی کوتاه مدت (ناشی از افت قیمت‌‌ها در بازارهای جهانی) شاهد بازیابی تعادل خود بود. در این میان، توقف متناوب نمادهای معاملاتی به منظور برگزاری مجامع سالیانه باعث کاهش سطح فعالیت معامله گران و افت نسبی حجم معاملات شده است. فضای عمومی‌‌در مجامع امسال به سمت تقسیم نقدی قابل توجه معطوف است که این مساله باعث شده تا نمادهای معاملاتی در بازگشت از مجامع، گاهی اوقات با کاهش قیمتی کمتر از میزان سود تقسیمی‌‌مواجه شوند و بدین ترتیب موجبات رشد شاخص بورس در فصل مجامع فراهم شده است.

سکوی اول

در بین نمادهای مثبت، سهام بانک سینا در آستانه برگزاری مجمع خود شاهد افزایش قیمت سهام بود. «وسینا» با تعویق زمان برگزاری مجمع در دو روز پایانی معاملات هفتگی با افزایش حجم دادوستد رو‌به‌رو شد که در این رابطه نقش سهامدار عمده در عرضه سهام و افزایش میزان سهام شناور بانک قابل اشاره است. «خاور» از دیگر نمادهای مثبت هفته بود. تولید خودروهای تجاری سنگین در سه ماه نخست سال جاری مطابق آمار رسمی‌‌سازمان گسترش با افت ۳۷‌‌درصدی مواجه شده است که در این میان، تولید خودروهای تجاری در ایران خودرو دیزل حدود ۱۰‌‌درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افت کرده است. این در حالی است که ایران خودرو دیزل بودجه خود برای سال ۸۸ را بدون تغییر در اقلام مختلف نسبت به عملکرد سال گذشته به بازار اعلام کرده است. سود خالص هر سهم خاور ۴۵۰ ریال (معادل سال گذشته) پیش‌بینی شده است.

تلاش برای جبران زیان

سهام سرمایه‌‌گذاری صنعت و معدن در هفته جاری با روند منفی مواجه شد. مطالعه صورت‌های مالی نشان می‌‌دهد که این شرکت در شش ماه نخست سال مالی جاری با ۱۶۹ریال زیان خالص به ازای هر سهم مواجه شده که عمده آن ناشی از کاهش ارزش سرمایه‌گذاری‌ها ( به ویژه در سهام سیمانی) بوده است. این شرکت قصد دارد این اثر کاهنده بر سودآوری خود را با سود حاصل از فروش سرمایه‌گذاری‌ها به مبلغ ۳/۲۴‌‌میلیارد تومان (۱۶۲ ریال به ازای هر سهم) جبران کند. این در حالی است که جزئیات برنامه شرکت برای فروش سرمایه‌گذاری‌ها و تحقق سود به میزان قابل توجه مذکور تا کنون افشا نشده است.

سرمایه‌‌گذاری بوعلی نیز با وضعیت مشابهی مواجه است . این شرکت در حالی سود خالص ۱۵۹ ریالی به ازای هر سهم خود را برای سال مالی جاری ( منتهی به ۳۱ شهریور ۸۸) به بازار اعلام کرده که در شش ماه نخست سال مالی ۲۰۲ ریال زیان به ازای هر سهم محقق کرده است. از سوی دیگر، در فصل بهار نیز زیان «وبوعلی» از محل فروش سرمایه‌گذاری‌ها معادل حدود ۹‌‌میلیارد تومان (۱۱۳ ریال به ازای هر سهم) بوده است.

بدین ترتیب در صورتی که اتفاق غیر منتظره ای روی ندهد، تعدیل پیش بینی درآمد هر سهم بوعلی از سوددهی به زیان دهی در سال مالی جاری محتمل است.

اظهارنظر مقبول همراه با تاکید

انتشار گزارش ۱۲ ماهه حسابرسی شده بانک تجارت از موارد قابل توجه در هفته مورد گزارش بود. بر این اساس، رشد درآمد حاصل از تسهیلات اعطایی باعث افزایش EPS «وتجارت» به میزان حدود ۱۲‌‌درصد نسبت به پیش بینی قبلی شده است. از سوی دیگر، تسهیلات اعطایی شرکت به بخش دولتی با ۱۶‌‌درصد افزایش نسبت به گزارش ۱۲ ماهه حسابرسی نشده روبه رو شده است. در خصوص گزارش حسابرس؛

هر چند اظهار نظر مقبول ضمیمه صورت‌های مالی شده اما موارد مهمی‌‌نظیر روند افزایشی مطالبات از دولت و رشد طبقه‌‌های سررسید گذشته، معوق و مشکوک الوصول در تسهیلات اعطایی در بندهای تاکید حسابرس جلب توجه می‌‌کند. این مساله منجر به مشکلات نقدینگی برای بانک و در نهایت استفاده بیشتر از خطوط اعتباری بانک مرکزی و تحمیل هزینه مالی شده است. از سوی دیگر، رویکرد انعقاد قراردادهای جدید با مشتریان دارای تسهیلات با ماهیت سررسید گذشته، معوق و مشکوک‌الوصول از جمله راهکارهایی است که برخی بانک‌‌ها به منظور جلوگیری از تحمیل اخذ ذخایر مشکوک الوصول اتخاذ کرده اند و بانک تجارت نیز در خصوص برخی تسهیلات اعطایی از رویه مزبور پیروی کرده است.

تحرکات حقوقی

حضور نهادهای حقوقی در حمایت از سهام برخی شرکت‌‌ها در این روزها قابل توجه است. در همین راستا، صندوق بازنشستگی کشوری و صندوق بازنشستگی نفت از جمله حامیان سهام «شپنا» پس از بازگشایی نماد بوده اند. از سوی دیگر، حضور مجموعه تامین اجتماعی به عنوان خریدار سهام پتروشیمی‌‌فن آوران در هفته جاری قابل اشاره است. در تحولی دیگر حضور سرمایه‌‌گذاری بوعلی پس از یک دوره فروش سنگین سهام در بازار به عنوان خریدار سهام ذغال سنگ نگین طبس جلب توجه می‌‌کند.

آمادگی برای خطر احتمالی

مجمع شرکت پارس خودرو از جمله مجامع پرحاشیه و خبرساز در بین مجامع پرتعداد در این روزها بود. اختلاف ۴۳‌‌میلیارد تومانی این شرکت با رنو پارس (عمدتا ناشی از تفاوت قیمت قطعات مورد مبادله) از جمله موارد مورد تاکید حسابرس بود که توسط مدیریت شرکت جهت اخذ ذخیره مورد پذیرش قرار نگرفت. از سوی دیگر، اختلاف احتمالی با مراجع مالیاتی ناشی از عدم معافیت افزایش سرمایه اخیر شرکت به علت عدم صرف وجوه افزایش سرمایه در راستای طرح توجیهی از دیگر چالش‌‌های مطرح شده در مجمع «خپارس» بود. همچنین زیاندهی تولید تندر و کاهش حاشیه سود تولید کارمزدی پراید در سال گذشته نیز از موارد قابل تامل در پارس خودرو است. در هر حال سهامداران شرکت با رعایت جانب احتیاط، تقسیم سود حدود ۵۵‌‌درصدی (۲۵۰ ریال به ازای هر سهم) را در دستور کار قرار دادند تا بدین ترتیب آمادگی کافی برای مواجهه با موارد احتمالی حفظ شود.