یادداشت
واکاوی «امید»
همچنین حجم عرضه در برخی از نمادها به گونهای بود که تعدادی از نمادهای فوقالذکر در برخی دقایق با تشکیل صف فروش روبهرو شدند.
اما در نهایت «امید» که در بهترین قیمتهای رقابتشده نتوانست از مرز 358تومان فراتر رود، با تصمیم سهامدار عمده در قیمت 370تومان عرضه شد و با معامله 186میلیون سهم، 69میلیارد تومان درآمد نصیب سهامدار عمده (بانک سپه) کرد.
هرچند قیمت تعیینشده از سوی بانک سپه تا حدودی بیش از تقاضای بازار بود، اما بانک سپه پس از عرضه «امید» طی اطلاعیهای اعلام کرد که قیمت «امید» از سوی سهامدار عمده تعیین شده است و به مدت یک سال شمسی، سهام «امید» در صورت وجود متقاضی فروش در قیمت ۳۷۰تومان به هر میزان خریداری خواهد شد.
اولین نکته حائز اهمیت در اطلاعیه منتشره از سوی بانک سپه این بود که برخلاف اعلام قبلی مسوولان و مدیران ارشد بانک سپه، قیمت سهام نه توسط بازار بلکه توسط سهامدار عمده تعیین شد.
اما نکته مهمتر بازارگردانی یک طرفه سهام «امید» به مدت یک سال شمسی توسط سهامدار عمده است. در حقیقت امید که در کمتر از ۱۵روز دیگر با اتمام سالمالی خود و تحقق سود ۵۴۵ریالی روبهرو است، در آستانه برگزاری مجمع سالانه و تقسیم ۶۰درصد سود پیشبینی شده قرار دارد و اعمال بازارگردانی بر روی سهام «امید» به مدت یک سال به منزله تضمین افت قیمت حداکثر به میزان سود تقسیمی است. این در صورتی است که بانک سپه پس از مجمع سالانه از قیمت ۳۷۰۰ریالی سهم حمایت کند. هرچند باید توجه داشت با توجه به الزام شرکتها مبنیبر تقسیم سود نقدی حداکثر ۸ماه پس از تصویب مجمع سالانه، زمان تحقق سود واقعی از این محل میتواند چند ماه افزایش یابد. باید توجه داشت که هرچند این روش بازارگردانی ریسک افت قیمت سهم را به صفر میرساند، اما در مقابل میتواند نقدشوندگی سهام شرکت را به شدت کاهش دهد. وضعیتی که در مورد سهام سرمایهگذاری سپه (زیرمجموعه بانک سپه و سرمایهگذاری امید) طی دو سال گذشته رخ داده است به گونهای که سرمایهگذاری امید با مقرر کردن سهمیه روزانه برای فروش از هر کد معاملاتی، عرضه سهام سرمایهگذاری سپه را کنترل کرده است و اما در طرف مقابل
عدمافت قیمت سهام سرمایهگذاری سپه به بهای کاهش شدید نقدشوندگی سهام شرکت مزبور تمام شده است.
از سوی دیگر، هرچند تضمین خرید سهام در قیمتی معادل عرضه اولیه حداکثر زیانی معادل کمیسیون خرید و فروش (6/1درصد) را در بردارد، اما در طرف مقابل باید سهام این شرکتها با سایر گزینههای بدون ریسک از جمله اوراق مشارکت و سپردههای یکساله مقایسه شود و حداقل بتواند سودی معادل این گزینهها برای خریداران سهام دربرداشته باشد.
در این میان بررسی آخرین پرتفوی منتشر شده «امید» (۳۰/۹/۸۶) نشان میدهد که صنعت سنگآهن و سیمان به ترتیب ۷۶ و ۱۷درصد ارزش روز سبد سهام «امید» را تشکیل میدهند. به بیان دیگر ۹۳درصد پرتفوی «امید» در این دو صنعت خلاصه میشود.
همچنین این دو صنعت طی ماههای گذشته تحتتاثیر سیاستگذاریهای دولت قرار گرفتهاند. به گونهای که سیمان به دلیل حضور در سبد حمایتی دولت از قیمتگذاری دولت رنج میبرد و تثبیت قیمت سیمان در سالجاری باعثشده است، شرکتهای تولیدکننده این محصول با کاهش حاشیه سود روبهرو شوند.
بورس اوراق بهادار تهران روز یکشنبه شاهد عرضه اولیه سهام شرکت سرمایهگذاری امید بود. این شرکت که ۱۰۰درصد سهام آن متعلق به بانک سپه است در آستانه عرضه خود شرایط ویژهای را به بورس تهران تحمیل کرد به گونهای که پیش از عرضه «امید»، سهام اکثر شرکتهایی که طی چند روز متوالی شاهد صفهای سنگین خرید بودند، با عرضههای گسترده و درهم شکستن این صفها رو به رو شدند. در کنار سیمان، صنعت سنگآهن نیز با ریسک افزایش حقوق دولتی برداشت از معادن، دست و پنجه نرم میکند.
فارغ از نحوه عرضه سهام «امید»، با توجه به وجود سهام شرکتهای تولیدکننده سنگآهن در پرتفوی شرکت، میتوان معادن و فلزات را شبیهترین شرکت به «امید» به لحاظ توزیع و ترکیب سبد سهام بورسی دانست، اما در کنار شباهتهای ظاهری، تفاوتهای عمدهای در جزئیات دو شرکت وجود دارد. اولین فرق پرتفوی سرمایهگذاری امید و معادن و فلزات در بخش غیرسنگآهنی پرتفوی بورسی دو شرکت خلاصه میشود.
جایی که معادن و فلزات با در اختیار داشتن ۷درصد سهام ملی مس و ۱۹درصد فولاد خراسان در مقابل «امید» با تملک سهام سیمانی قرار میگیرد. در واقع سهام شرکتهای سیمانی به لحاظ سیاستهای کنترلی دولت در این صنعت در حالت رکود ناخواسته قرار گرفتهاند و در کنار این رکود از امکان افزایش سودآوری در صورت آزادسازی قیمت سیمان برخوردارند، اما معادن و فلزات که مالک بخشی از سهام ملی مس و فولاد خراسان است به دلیل نوسانات شدید قیمت جهانی مس و فولاد، از ریسک و در نتیجه بازده انتظاری بیشتری برخوردار است.
همچنین «امید» به دلیل ماهیت سال مالی خود (پایان دیماه) مجبور به شناسایی سود سال قبل سنگآهنیها است در حالی که رویه معادن و فلزات به دلیل ماهیت سال مالی خود (پایان اسفندماه) شناسایی سود آتی این شرکت است که این موضوع نیز به موضوع ریسک بالاتر معادن و فلزات را نسبت به «امید» نشان میدهد.
حال با مقایسه نسبت P/E معادن و فلزات و «امید» در روز کشف قیمت «امید» مشخص میشود که تفاوت این نسبت برای دو شرکت در حدود نیمواحد به نفع معادن و فلزات است. این در شرایطی است که سرمایهگذاری امید تقسیم ۶۰درصد سود نقدی را در چهار ماه آینده و معادن و فلزات تقسیم ۱۰درصد سود نقدی را در ۶ماه آینده اعلام کردهاند.
از منظر نسبت قیمت به ارزش خالص داراییها براساس آخرین پرتفوی اعلام شده توسط دو شرکت به بورس (30/9/86) و براساس آخرین ترازنامه (9ماهه)، مقدار این نسبت 82/0برای سرمایهگذاری امید در مقابل 75/0برای معادن و فلزات است. (لازم به ذکر است که مقایسه انجام شده در بالا به هیچوجه به معنای ارزندگی یا عدم ارزندگی سهام دو شرکت فوق نیست).
در مجموع با توجه به موارد فوق به نظر میرسد انتشار اطلاعیه از سوی سهامدار عمده «امید» مبنی بر خرید سهام در قیمت ۳۷۰تومان در نگاه اول اقدامی پسندیده و در جهت کاهش ریسک سرمایهگذاران است، اما روش اعمال این بازارگردانی ابداعی در گذشته نشان داده که نقدشوندگی سهام شرکتهایی از این دست به شدت کاهش مییابد و این موضوعی است که باید مدنظر مسوولان سازمان و شرکت بورس قرار گیرد؛ چرا که هدف اصلی بورس ایجاد بازاری شفاف و تحلیلی و نقدشونده است.
ارسال نظر