راهکارهای جلب اعتماد سرمایه‌گذاران در بورس

گروه بورس- مجید اسکندری: ششمین کنفرانس حسابداران و مدیران مالی با همت موسسه علمی تحقیقاتی تعالی‌سازان روز گذشته در سالن همایش‌های صدا و سیما برگزار شد. رییس این کنفرانس با اشاره به پیشرفت‌های صورت گرفته در حوزه مدیریت مالی و حسابداری گفت: در طول یک سال پیشرفت‌های زیادی در این حوزه‌ها حاصل و مقالات و تحقیقات زیادی منتشر شده است که این تحقیقات کاربردی بوده و می‌تواند برای بسیاری از سازمان‌ها راهگشا باشد.

دکتر غلامرضا اسلامی بیدگلی با اشاره به گسترش توجه به مقوله مالی رفتاری در کشور و حرکت از «مالی مدرن» به «مالی نوین» افزود: خوشبختانه این مقولات در دانشگاه‌های کشور تدریس می‌شود و بررسی‌ها نشان می‌دهد در بسیاری از موارد، از دیگر کشورها عقب نیستیم، اگرچه باید بهتر شویم و برگزاری کنفرانس‌ها و سمینارها می‌تواند برای این منظور مناسب باشد.

وی سپس ضرورت توجه بخش خصوصی به تحقیقات دانشگاهی را یادآور شد و تصریح کرد: بعد از این همه سال هنوز نتوانسته‌ایم مقالاتی راجع به «فاینانس مالی عصبی» بنویسیم و در بخش تحقیقات نیز جایگاه مناسبی نداریم زیرا بیشتر تحقیقات صورت گرفته، دانشجویی و باهزینه دانشجویان انجام می‌شود و از سوی دانشگاه‌ها و بخش خصوصی پشتیبانی نمی‌شود.

وی تاکید کرد: اگر این تحقیقات پشتیبانی شود، مدیران، اطلاعات بهتری را در اختیار خواهند داشت و اهداف شرکت‌ها نیز سریع‌تر برآورده می‌شود.

نقش مدیران مالی در تشکیل سرمایه

مدیرعامل شرکت بورس اوراق بهادار تهران در کنفرانس یادشده، از تشکیل سرمایه به عنوان یک موضوع مهم یاد کرد و گفت: تشکیل سرمایه و اشکال آن و نقش مدیران مالی و حسابداران در این فرآیند یکی از موضوعاتی است که در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته است و چند اتفاق مهم موجب شده است که اهمیت دانش حسابداری و مدیریت مالی بیشتر از پیش مشخص شود.

دکتر حسن قالیباف‌اصل افزود: تصویب و ابلاغ سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی و اجرای آن نخستین اتفاقی است که طی آن نقش بخش خصوصی بیشتر شده است زیرا دولت نمی‌تواند مثل گذشته سرمایه‌گذاری کند و بحث سرمایه‌گذاری باید به مردم واگذار شود و سرمایه‌گذاری خصوصی جایگزین سرمایه‌گذاری دولتی شود. وی سپس اجرای هدفمندی یارانه‌ها را دومین اتفاق مهم عنوان کرد و توضیح داد: این موضوع موجب حرکت به سمت اقتصاد بازار و آزادسازی قیمت‌ها می‌شود و از آن جهت اهمیت دارد که در گذشته چون نهاده‌های تولید و ستانده‌های تولید از سوی دولت، قیمت‌گذاری می‌شد، مباحث اقتصادی در شرکت‌ها مطرح نبود و مدیران مالی نقش چندانی در بنگاه‌ها نداشتند اما اگر این طرح به صورت کامل اجرا شود و ما به سمت اقتصاد بازار حرکت کنیم، مباحث مالی و اقتصادی اهمیت بیشتری در بنگاه‌ها پیدا خواهند کرد.

قالیباف توسعه بازار سرمایه کشور را سومین رخداد مهم و تاثیرگذار بر نقش مدیران مالی و حسابداران خواند و گفت: بازار سرمایه از لحاظ ارزش، اندازه، حجم معاملات، تعداد شرکت‌ها، تنوع صنایع، تامین مالی و... با گذشته قابل مقایسه نیست. مدیرعامل «بورس» توضیح داد: پس از تصویب قانون بازار سرمایه در ابتدای سال ۸۵، ارزش بازار سرمایه، ۳۹ هزار میلیارد تومان بود و در حال حاضر به ۱۷۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. همچنین میزان تامین مالی شرکت‌ها در بازار سرمایه از طریق افزایش سرمایه در سال ۸۸ مبلغ یک هزار میلیارد تومان، در سال ۸۹، ۳۸۰۰ میلیارد تومان و در سال ۹۰، ۷۵۰۰ میلیارد تومان بوده است.

توجه به سایر حوزه‌های تامین مالی

قالیباف در ادامه گفتار خود لزوم توجه به سایر حوزه‌های تامین مالی را یادآور شد و گفت: انتشار سهام یکی از ابزارهای مالی به شمار می‌رود، اما در حال حاضر باید به حوزه‌های دیگر تامین مالی نیز فکر کنیم.

وی افزود: انتشار اوراق مشارکت یکی دیگر از ابزارهایی است که باید شرکت‌ها بیشتر به آن توجه کنند. همچنین ابزار مالی اسلامی (صکوک) در بازار ما ایجاد شده که می‌تواند در تامین مالی شرکت‌ها و در تشکیل سرمایه از سوی بخش خصوصی موثر باشد.

مدیرعامل «بورس» سپس به اهمیت تشکیل سرمایه اشاره کرد و گفت: بحث تشکیل سرمایه واقعی، متفاوت از تامین مالی و فراتر از تامین مالی به روش‌های فروش اوراق بهادار، انتشار اوراق مشارکت و صکوک است و جمع کردن منابع مالی از بازار، به اندازه‌ای که تشکیل سرمایه مهم است اهمیت ندارد.

قالیباف خاطرنشان کرد: ما می‌توانیم یک امیدنامه خوب بنویسیم، مجوز افزایش سرمایه یا مجوز انتشار اوراق مشارکت بگیریم و منابع مالی را جمع کنیم اما نقش مهم مدیریت، این است که منابع را کجا خرج کنیم.

وی سپس گفت: تشکیل سرمایه واقعی وقتی اتفاق می‌افتد که منابع مالی جمع‌آوری شده بر روی دارایی‌های مولد و بهره‌ور مانند طرح‌های توسعه، خطوط تولید و... سرمایه‌گذاری شود و هرچه بهره‌وری دارایی بالاتر باشد، تشکیل سرمایه بیشتر و بهره‌وری سرمایه بالاتر خواهد بود.

قالیباف افزود: اما اگر تامین مالی و سرمایه‌گذاری جواب ندهد سرمایه‌گذاران در مراحل بعدی تامین مالی شرکت نخواهند کرد، حتی اگر تامین مالی ارزانی انجام داده باشیم.

مدیرعامل «بورس» یادآور شد: نقش بنگاه‌های اقتصادی در تشکیل سرمایه، بسیار مهم است و مدیران مالی و حسابداران به طور قطع می‌توانند به تشکیل سرمایه واقعی در شرکت‌ها کمک کنند.

جلب اعتماد سرمایه‌گذاران

قالیباف سپس به اهمیت حمایت از سرمایه‌گذاران اشاره کرد و گفت: سرمایه‌گذار و سهامدار باید به شرکت اعتماد کند تا سرمایه‌اش را در اختیار شرکت قرار دهد و این اعتماد زمانی حاصل می‌شود که اطلاعات منتشر شده از سوی شرکت در دسترس، صحیح، کامل، قابل اتکا و مرتبط باشد.

وی تاکید کرد: وجود گزارشگری صحیح و کنترل‌های داخلی موثر گامی در جهت اعتمادسازی است و در حال حاضر بحث حاکمیت شرکتی آخرین نسخه برای افزایش شفافیت و انصاف است و باعث افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران می‌شود.

مدیرعامل بورس خاطرنشان کرد: حسابرسان مستقل اخلاق‌مدارند و استانداردهای حرفه‌ای را رعایت می‌کنند، حسابداران شرکت‌ها، مدیران مالی و انجمن‌های فعال در این حوزه می‌توانند به افزایش اعتماد کمک کنند تا بخش خصوصی بتواند به تشکیل سرمایه کمک کند.

وی سپس گفت: گزارش‌هایی که تهیه و به بازار ارائه می‌شود باید حاوی مطالبی شامل ریسک و ارزش شرکت باشد و سرمایه‌گذاری که اطلاعات را دریافت می‌کند، باید بتواند ارزش و ریسک را محاسبه کند، زیرا برای او مهم است که پولش را چگونه، کجا و کی سرمایه‌گذاری کند تا موجب تخصیص سرمایه درست و تشکیل سرمایه واقعی شود.

مدیرعامل بورس با اشاره به اینکه اگر اطلاعات بهتری به سرمایه‌گذار بدهیم با ارزش بیشتری در پروژه‌ها سرمایه‌گذاری خواهد کرد، گفت: باید به سرمایه‌گذاران اطلاعاتی در مورد تحلیل آینده داده شود.

کاهش هزینه سرمایه با اطلاعات قابل اعتماد

قالیباف کاهش هزینه سرمایه را یکی از نقش‌های اساسی اطلاعات دانست و گفت: اطلاعات قابل اعتماد، ریسک سرمایه‌گذاری و صرف ریسک را کاهش داده و ارزش دارایی را افزایش می‌دهد. بسیاری از طرح‌های اقتصادی به دلیل بالا بودن هزینه سرمایه نسبت به بازدهی، رد می‌شوند اما اگر هزینه سرمایه را کاهش دهیم برای طرح‌های بدون توجیه می‌توانیم توجیه اقتصادی پیدا کنیم.

وی یادآور شد: در کشور ما طرح‌های با کیفیت به طرح‌های بی‌کیفیت سوبسید می‌دهند و در کنار طرح‌های توجیه‌دار، طرح‌های غیربهره‌ور و بی‌کیفیت نیز اجرا شده‌اند، اما اگر بتوانیم اطلاعات کافی، کامل و مرتبط در اختیار بازار سرمایه قرار دهیم بسیاری از طرح‌ها توجیه‌پذیر خواهد شد.

مدیرعامل شرکت بورس سپس گفت: ما در حوزه بازار سرمایه به این مباحث فکر می‌کنیم زیرا جزو ضروریات کشور است. در حال حاضر آیین‌نامه حاکمیت شرکتی تهیه و به سازمان بورس ارسال شده که امیدواریم به زودی نهایی شود همچنین بحث کنترل‌های داخلی و نظام روابط سرمایه‌گذاران می‌تواند به اهداف ما کمک کند. وی در پایان با تاکید بر لزوم توجه به مسوولیت‌های شرعی در کنار مسوولیت‌های قانونی گفت: اطلاعات باید به گونه‌ای به بازار ارائه شود که در اختیار همگان باشد، زیرا اطلاعات باید به صورت فراگیر و به موقع ارائه شود و اگر این اطلاعات در اختیار بازار قرار نگیرد، یک کار غیرشرعی انجام شده است. یادآور می‌شود در ششمین کنفرانس حسابداران و مدیران مالی مراسم سومین دوره جایزه ملی مدیریت مالی نیز با حضور معاونت مالی دادگستری، مدیرعامل شرکت بورس و دبیر کنفرانس برگزار شد و طی آن تندیس سیمین، تندیس بلورین، تقدیرنامه و گواهی‌نامه به برندگان این دوره اعطا شد.