در گفت‌وگو با کارشناسان بررسی شد
آشتی دوباره «تحلیل» با بورس تهران
گروه بورس- محبوبه مغانی: همزمان با اوج گرفتن بازار سهام و ثبت رکوردهایی خیره‌کننده توسط بورس تهران، سرمایه‌گذاران جدیدی به این بازار وارد شدند.
هیچ تحلیلی به طور مطلق برای همه افراد فعال در بازار قابل اتکا و کاربردی نیست و افراد با توجه به ریسک و بازده مورد انتظار خود، به تحلیل‌های شخصی می‌پردازند
گروه بورس- محبوبه مغانی: همزمان با اوج گرفتن بازار سهام و ثبت رکوردهایی خیره‌کننده توسط بورس تهران، سرمایه‌گذاران جدیدی به این بازار وارد شدند. افرادی که آوازه سودهای رویایی بورس تهران در دو ماه گذشته آنها را به این بازار کشاند تا در این اوضاع و احوال اقتصادی سرمایه خود را در بازاری امن سرمایه‌گذاری کنند و البته از تورم موجود عقب نمانند.
اما این سرمایه‌گذاران چگونه باید پازل‌های خود را در بازاری تخصصی که از اساس با بازارهایی مثل طلا و ارز و سکه متفاوت است، بچینند. بازاری پیچیده که فعالیت در آن مستلزم تحلیل است.تحلیلی که البته متغیرهای سیاسی موجب شده بود که در نیمه نخست سال ۹۱ کمتر معامله‌گری به آن توجه کند، اما حال که خیال بازار از متغیرهای غیراقتصادی راحت‌تر شده تحلیل می‌تواند گزینه اصلی سرمایه‌گذاران در تصمیم‌گیری‌هایشان باشد.
در گزارش پیش‌رو به بررسی اهمیت تحلیل در بورس تهران پرداخته‌ایم، اینکه آیا با توجه به رشدهای اخیر بورس تهران می‌توان گفت که بازار تحلیل‌پذیر شده است؟ در کنار اینکه آیا باز هم می‌شود به پیش‌بینی بازار از طریق تحلیل و اساسا تحلیل‌های فاندامنتال و تکنیکال شرکت‌ها و شاخص اعتماد کرد؟ از جمله پرسش‌هایی است که کارشناسان خبره بازار به آنها پاسخ می‌دهند.
گره بورس با تحلیل
یوسف هاشمی کارشناس بازار سرمایه در بررسی موضوع تحلیل‌پذیری بازار سرمایه ایران اظهار کرد: به طور کلی بازار سرمایه با تحلیل گره خورده و در هیچ شرایطی نمی‌توان ادعا کرد که بورس تحلیل‌ناپذیر است.
او در اشاره به مواردی که تحلیل شرکت‌های موجود در بورس کشور را با ابهام همراه کرده است، گفت: اول اینکه تعدد فاکتورهای غیر‌قابل پیش‌بینی زیاد است که به واسطه تغییرات آنی در مسائل سیاسی و اقتصادی در سطوح خرد و کلان به وجود آمده‌اند و تغییرات آنها می‌تواند اثرات جدی بر وضعیت سود آوری شرکت‌ها بگذارد، به تعبیری واضح‌تر شرکت‌ها در فضای مه‌آلود در حال گام برداشتن هستند.
وی به شفافیت پایین اطلاعات منتشره توسط شرکت‌ها اشاره کرد که به واسطه ناکافی بودن قوانین بازدارنده حاصل شده است که مصداق عینی آن را می‌توان در اطلاعیه‌هایی تحت عنوان شفاف‌سازی دید که هر‌از‌چندگاهی توسط شرکت‌ها منتشر می‌شود و گاه تفاوت فاحشی با تحلیل‌های موجود دارند.
وی از این اطلاعیه‌های شفاف‌سازی به عنوان عاملی نام برد که متاسفانه سرمایه‌گذاران را دچار سردرگمی کرده که در نهایت منتج به تصمیمات عجولانه و گاه ضرر و زیان آنها می‌شود.
هاشمی با توجه به عوامل یاد شده تاکید کرد که متغیرهای تحلیل باید به طور مرتب با اطلاعات جدید به روز شده و با توجه به خروجی‌های حاصل شده، ارزش سهم‌ها اصلاح و تصمیمات جدید در معاملات اتخاذ شود، همین امر باعث شده تاریخ مصرف یک تحلیل در بورس ما بسیار کوتاه باشد و این کوتاهی تاریخ مصرف تحلیل توسط عده‌ای از سرمایه‌گذاران به تحلیل‌ناپذیر بودن بازار تعبیر شده است.
این کارشناس بازار سرمایه در مورد اعتماد به تحلیل در بازارهای مثبت و منفی گفت: در صورتی که تحلیل‌ها به واسطه کارشناسان حرفه‌ای با مدارک علمی معتبر تهیه و از طریق نهادهای ذی صلاح منتشر شود در هر بازاری چه مثبت و چه منفی قابل اعتماد است. اما در شرایط مختلف تحلیل‌ها متفاوت است و با توجه به بروز و ظهور ریسک‌های مختلف تحلیل‌ها تغییر خواهد کرد.او ادامه داد: آن چیزی که مسلم است در پس روش‌های مختلف تحلیل، دانش آکادمیکی وجود دارد که به واسطه مطالعات و تجربیات فراوان در سال‌های متمادی شکل گرفته است و اساسا کلیت تحلیل‌ها و ساختار آنها همیشه قابل اعتماد است، ولی نحوه و کانال انتشار آنها می‌تواند بر میزان اعتبار آنها مؤثر باشد.
هاشمی اضافه کرد: مطالعه تحلیل‌ها به عنوان یکی از فاکتورهای مهم تصمیم گیری به هیچ وجه نباید از دید سرمایه‌گذاران دور بماند، ولی برای بهره‌گیری از تحلیل‌ها باید به موارد مختلفی توجه شود؛ تحلیل‌ها توسط کارشناسان نوشته شده و از کانال‌های مختلف در دسترس سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرند، در نتیجه اولین فاکتور در تشخیص کیفیت یک تحلیل کارشناسی است که تحلیل توسط او نوشته شده است.
تحلیل را چه کسانی باید منتشر کنند
این فعال بازار سرمایه فاکتور مهم دیگر را کانال انتشار آن عنوان کرد که خود نشان از نظارت و مدیریت کیفیت تحلیل‌ها دارد، در نتیجه بهترین روش تشخیص تحلیل‌ها با کیفیت مطلوب برای سرمایه‌گذاران، بهره‌گیری از کارشناسان و نهادهایی است که دارای مدارک و مجوزهای مخصوص این کار بوده و زیر نظر نهاد ناظر بازار یا همان سازمان بورس و اوراق بهادار مشغول به فعالیت هستند.او از سهامداران خواست تا در کنار به‌کارگیری انواع تحلیل‌ها و ایجاد سبد سهام که جزو متغیرهای درونی برای سرمایه‌گذاران محسوب می‌شود، از متغیرهای بیرونی نیز استفاده کنند.به گفته هاشمی؛ با توجه به اینکه بازار سرمایه یکی از پر‌ریسک‌ترین گزینه‌ها برای سرمایه‌گذاری است متغیرهای بیرونی نیز وجود دارند که به نوبه خود می‌توانند برای سرمایه‌گذاران از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار باشند.
این کارشناس در بیان مهم‌ترین فاکتورهایی که سهامداران باید به آنها توجه داشته باشند، به شناخت کامل بازار، داشتن استراتژی سرمایه‌گذاری و قدرت تصمیم‌گیری اشاره کرد.
وی در کنار همه اینها، ایجاد هماهنگی در به‌کارگیری این متغیرها و رسیدن به موفقیت را داشتن نظم سرمایه‌گذاری عنوان کرد.
این کارشناس بازار سرمایه در مورد به‌کارگیری تحلیل فاندامنتال وتکنیکال از سوی سهامداران به تفاوت موجود در کاربرد این دو شیوه اشاره کرد.
به گفته وی؛ از تحلیل بنیادی یا فاندامنتال می‌توان چشم‌اندازی از وضعیت کلان اقتصادی، صنایع مختلف و نهایتا اوضاع شرکت‌ها به دست آورد و با استفاده از تحلیل تکنیکال بهترین زمان و قیمت را برای خرید و فروش سهم استخراج کرد.
هاشمی توصیه همه کارشناسان را تلفیق این دو روش با هم عنوان کرد، یعنی انتخاب سهم به روش بنیادی و معامله بهینه آن با روش تحلیل تکنیکال.
تحلیل در بورس فراگیر نشده است
در همین حال، سیدمجید صانعی رییس هیات‌مدیره شرکت کارگزاری حافظ در برابر این سوال که با توجه به رشدهای اخیر بورس تهران آیا می‌توان به تحلیل پذیر شدن این بازار اشاره داشت؟ اظهار کرد: پاسخگویی به این سوال اگرچه نیازمند بررسی دقیق‌تر علمی است، اما حرکات قیمتی سهام شرکت‌ها در چند سال اخیر عمدتا در پاسخ به تغییرات شرایط بنیادی ایجاد شده در شرکت‌ها بوده است که منجر به تغییرات سودآوری قیمت سهام می‌شود. اما همین تغییرات ایجاد شده در قیمت سهام شرکت‌ها در واکنش به تغییر شرایط بنیادی، عمدتا همراه با واکنش بیش از حد و کمتر از حد بوده است، به طوری که در غالب موارد به دنبال چند روز صف خرید، شاهد صف فروش و به دنبال چند روز صف فروش به یک باره شاهد صف خرید روی یک سهم هستیم.
رییس هیات‌مدیره شرکت کارگزاری حافظ از این مساله این چنین نتیجه گرفت که بورس اوراق بهادار در کشور ما اگرچه به تحلیل‌های بنیادی و تکنیکی روی آورده است، اما در حال حاضر همه فعالان بازار سرمایه بر اساس این تحلیل‌ها خرید و فروش نکرده و برخی اوقات تصمیم‌گیری براساس حرکات توده‌ای بازار سرمایه را سر لوحه فعالیت خود قرار می‌دهند.
به گفته وی، در کنار این امر حضور فعال‌تر فارغ‌التحصیلان رشته‌های مرتبط با بازار سرمایه در بورس، فعالان بازار سرمایه را به سمت اخذ تصمیمات علمی در بازار سرمایه سوق داده است. افزایش روز افزون حضور این افراد در بازار سرمایه در سال‌های اخیر تاثیر چشمگیری داشته و تحلیل‌های ارائه شده را بسیار دقیق‌تر، به‌روز‌تر و افزون‌تر از قبل کرده است.
صانعی درخصوص میزان اعتماد بازار سرمایه به تحلیل در شرایط مثبت و منفی، تصمیمات سرمایه‌گذاری را همواره نیازمند بررسی ارتباط بین ریسک و بازده عنوان کرد که بر این اساس شرایط سیاسی و اقتصادی حاکم بر یک اجتماع و به طور کلی ریسک سیستماتیک نیز بر تصمیمات سرمایه‌گذاران تاثیر بسیاری خواهد داشت.
صانعی ادامه داد: فضای سیاسی و اقتصادی حاکم بر کشور ریسک بالایی را به سرمایه‌گذاران تحمیل می‌کند که این امر به نوبه خود منجر به افزایش بازده مورد انتظار سهامداران و متعاقبا (با فرض ثابت بودن میزان سود سهام شرکت‌ها) منجر به کاهش قیمت سهام شرکت‌ها می‌شود.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه به نظر نمی‌رسد که در حال حاضر بتوان قضاوتی درباره میزان اعتماد به تحلیل در شرایط مثبت و منفی بازار ارائه کرد، گفت: با توجه به تحلیل ریسک شرکت‌ها، در تحلیل بنیادی سهام این شرکت‌ها نمی‌توان آنها را دو بخش مجزا در اخذ تصمیمات سرمایه‌گذاری دانست.
تحلیل در بازار منفی هم جواب می‌دهد
او در گواه این امر ابراز کرد: در همین دوره اخیر با همین شرایط موجود، تحلیل‌های ارائه شده در باره افزایش میزان سود سهام شرکت‌های بورسی، منجر به ایجاد صف‌های خرید سنگینی برای برخی از آنها شد و در نهایت شاهد رشد شاخص کل تا سطح بالاترین مقدار شاخص در تاریخ بورس بودیم.
رییس هیات‌مدیره شرکت کارگزاری حافظ یاد آورشد: البته در همین حرکت اخیر نیز گاه رفتار توده واری و افزایش قیمت بدون دلیل برخی از سهام در بورس کاملا آشکار بوده است، اما نقش تحلیل‌های ارائه شده بسیار چشمگیر‌تر از گذشته بوده است.
وی در مورد اعتماد به پیش‌بینی بازار از طریق تحلیل و اساسا تحلیل‌های فاندامنتال و تکنیکال شرکت‌ها و شاخص، اظهار کرد: با تغییر شرایط بنیادی (مثبت و منفی) و تغییرات ایجاد شده در ارزش سهام شرکت‌ها، تحلیلگران و فعالان بازار سرمایه همواره به دنبال شناسایی سهام شرکت‌هایی هستند که نسبت به شرایط بنیادی در سطحی زیر ارزش واقعی قیمت‌گذاری شده‌اند. این کارشناس بازار سرمایه شناسایی این گونه سهام توسط این افراد و ارائه تحلیل‌های مبتنی بر این بررسی‌ها را همواره از روش‌هایی دانست که کارآیی بازار و میزان اعتماد به بورس را افزایش می‌دهد؛ بر این اساس قابلیت اعتماد تحلیل‌ها زیر سوال نبوده است.
وی نکته با اهمیت در این خصوص را قابلیت اتکا به تحلیل افراد خاص عنوان کرد که به طور مشخص برخی افراد تحلیل‌های بسیار قوی و برخی هم تحلیل‌های ضعیف ارائه می‌کنند.
صانعی در تاکید خود به این مساله اشاره کرد که هیچ تحلیلی به طور مطلق برای همه افراد فعال در بازار قابل اتکا و کاربردی نیست و افراد با توجه به ترجیحات ریسک و بازده مورد انتظار خود، به تحلیل‌های شخصی می‌پردازند.
تکنیکال یا فاندامنتال، مساله این است
وی در مورد متغیرهای مهم و تاثیرگذار در موفقیت سهامداران، گفت: در تحلیل بنیادی تمام عوامل تاثیر گذار بر ارزش ذاتی سهام مورد بررسی قرار می‌گیرد و در تحلیل تکنیکال نیز زمان مناسب برای ورود به سهم تعیین می‌شود. آنچه در این میان از اهمیت زیادی برخوردار است، توجه به ابعاد رفتاری و عوامل روانی در بازار سرمایه است.
صانعی در این میان به مواردی از قبیل پرهیز از تاثیر‌پذیری از صف‌های خرید و فروش، پرهیز از رفتار توده‌واری، پرهیز از زیان گریزی و تمایل به شناسایی سود بیش از بازده مورد انتظار و پیش‌فرض در تحلیل‌ها به عنوان مواردی تاکید کرد که در کنار تحلیل، یاریگر سرمایه‌گذاران خواهد بود.
وی از تحلیل‌های بنیادی و تکنیکال به عنوان مکمل یکدیگر نام برد که مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ یعنی اگرچه تحلیل بنیادی درباره مناسب بودن یا نامناسب نبودن شرایط یک صنعت یا شرکت ارائه اطلاعات می‌کند، اما این تحلیل تکنیکال است که زمان ورود به سهم یا صنعت و خروج از سهم یا صنعت را تعیین می‌کند.رییس هیات‌مدیره شرکت کارگزاری حافظ با این حال تحلیل بنیادی را برای سرمایه‌گذارانی که افق سرمایه‌گذاری بلند مدت داشته و با تکیه بر درآمدهای آتی به سرمایه‌گذاری می‌پردازند و حاضر به تخصیص زمان و هزینه کافی برای انجام تحلیل‌های زمان بر بنیادی هستند، مناسب‌تر دانست. از سوی دیگر صانعی تحلیل تکنیکال را برای افرادی که هزینه و زمان کافی برای پرداختن به تحلیل‌های بنیادی را ندارند و نیازمند تصمیم‌گیری سریع با توجه به روند‌های قیمتی بوده و به دنبال کسب سود از محل نوسانات قیمت سهم هستند، مناسب‌تر خواند.
سرمایه‌گذاران بلندمدت موفق‌ترند
محمدرضا صادقی مدیرعامل شرکت آتیه تکادو نیز درخصوص تحلیل‌پذیر بودن بورس تهران گفت: در بلندمدت کسانی که با تحلیل به خرید و فروش سهام می‌پردازند موفق هستند، اما رشدهای اخیر بازار را نمی توان تنها به تحلیل محور شدن فعالان بازار نسبت داد، بلکه ورود جریان نقدی جدید به همراه عامل تورم که باعث توجیه‌ناپذیر بودن سرمایه‌گذاری در اوراق مشارکت و سپرده‌های بانکی و افزایش ارزش جایگزینی شرکت‌ها شده، از عوامل مهم رشدهای اخیر است که امیدوارم ادامه یابد.وی دراین میان از کسانی که همواره با تحلیل معامله می‌کنند به عنوان افرادی با ویژگی‌هایی نام برد که اسیر جو روانی و شایعات نمی‌شوند و در شرایط منفی بازار هم می‌دانند که چه می‌کنند.
وی ادامه داد: در شرایط مثبت هر سهمی پتانسیل مثبت شدن را دارد، اما در شرایط منفی سهام پر پتانسیل بازار است که حتی با کاهش موقت، ارزش خود را باز می‌یابد.
صادقی در برابر این سوال که آیا می‌شود به پیش‌بینی بازار از طریق تحلیل و اساسا تحلیل‌های فاندامنتال و تکنیکال شرکت‌ها و شاخص اعتماد کرد، گفت: بله مطمئنا، ولی با در نظر گرفتن ریسک‌های موجود و واقع نگری و پرهیز از دو عامل ترس و طمع.وی با بیان اینکه کسانی که خودشان تحلیلگر هستند طبیعی است که با تحلیل خود معامله می‌کنند، به افرادی که با روش‌های تحلیلی آشنا نیستند توصیه کرد که بهتر است به خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و دارای عملکرد مناسب در بازار یا استفاده از مشاوران مبادرت کنند.
مدیرعامل شرکت آتیه تکادو در خصوص متغیرهای تاثیر گذار در موفقیت سهامداران در بازار سرمایه کشور، موفقیت را امری نسبی دانست و افزود: با توجه به ریسک‌های سیستماتیک حاکم بر بازار سرمایه، موفقیت در این بازار هیچ تضمینی ندارد، ولی به شرط در نظر گرفتن ریسک‌ها و بازده مورد انتظار، پرهیز از رفتارهای هیجانی، دنبال کردن مداوم اخبار و رویدادهای موثر بر صنایع، در نظر گرفتن فرصت‌ها و تهدیدهای موجود در هر مقطع زمانی برای ورود و خروج از سهم و تشکیل پرتفولیوی محدود اما پر‌پتانسیل، می‌تواند عوامل موفقیت در بازار سهام باشد.
صادقی در پاسخ به این سوال که در شرایط کنونی تحلیل فاندامنتال می‌تواند به سهامداران بیشتر کمک کند یا تکنیکال؟، گفت: عمدتا تحلیل فاندامنتال همراه با تحلیل تکنیکال برای تعییین نقاط ورود و خروج مناسب است.
ارسال نظر