ابهام در فرجام بزرگ‌ترین معامله تاریخ بورس تهران

گروه بورس- علیرضا باغانی:در شرایطی که بیش از ۴ ماه از انجام معامله بلوک ۵/۳۰درصدی فولاد خوزستان می‌گذرد، هنوز خریدار آن در هیات‌مدیره این فولاد‌ساز بزرگ حضور ندارد و هیچ خبری از برنامه‌هایی که برای این شرکت بزرگ فولادی داشت، نیست. هر چند با افت ۷۰ درصدی قیمت جهانی فولاد و کاهش ارزش سهام فولاد خوزستان به محدوده قیمتی ۵۰۰ تومان یعنی یک‌چهارم نرخ انجام شده معامله عمده، تحلیل‌گران و فعالان بازار سرمایه بی‌خبری از سهامدار عمده جدید «فخوز» یا به تعبیری واضح‌تر آفتابی‌ نشدن آن در این شرکت را به موضوعات یاد شده و روند نزولی قیمت‌ها نسبت می‌دهند. اتفاق‌هایی که حتی موجب تقویت این شایعه شده که جابریان قصد کناره‌گیری از این معامله و پس دادن بلوک ۵/۳۰درصدی «فخوز» را به دولت دارد، اما در ظاهر همزمان با انجام این معامله، در مدت این ۱۳۰ روز اتفاق‌هایی رخ داده که هیچ یک از آنها رسانه‌ای نشده است.

اتفاق‌هایی که در آن جابریان که با خرید بلوک ۵/۳۰ درصدی «فخوز» هم‌اکنون در زیان قرار دارد و برای پرداخت اقساط ۱۴۲ میلیارد تومانی آن احتمالا با مشکل مواجه است، مدعی نیست، بلکه دولت در این رابطه شائبه‌هایی را مطرح کرده که اساسا انجام این معامله و جابه‌جایی که پس از آن باید انجام گیرد را با ابهام‌های فراوانی مواجه کرده است. براساس اخبار رسیده، پس از گذشت چند روز از معامله، بحث‌هایی در رابطه با این معامله مطرح شد که حکایت از آن داشت که یکی از مدیران سابق دولت در خریداری بلوک «فخوز» نقش داشته است. این شائبه زمانی شدت گرفت که یکی از مراجع نظارتی کشور در نامه‌ای از عرضه‌کننده سهام خواست تا به این موضوع پاسخ دهد. عرضه‌کننده این سهام هم ظاهرا در نامه‌ای خطاب به این نهاد نظارتی اعلام کرد که هیچ یک از مدیران دولتی در معامله بلوک ۵/۳۰درصدی فولاد خوزستان نقشی نداشته و این عرضه توسط خصوصی‌سازی و در چارچوب قوانین بازار سرمایه و طی تشریفات قانونی انجام شده است. پس از این نامه‌نگاری‌ها که طی آن مشخص شده این معامله به دور از هیچ شائبه‌ای طی رقابت قانونی خریداران در بورس اوراق بهادار انجام شده است، خریدار جدید به‌رغم روند نزولی قیمت جهانی فولاد، خود را برای ورود به هیات مدیره «فخوز» آماده کرده و نسبت به پرداخت بخش نقدی این معامله ۱۳۶۴میلیارد تومانی اقدام کرد.

اما این پرداخت نقدی معامله هم مناقشه جدیدی ایجاد کرد تا جایی که ظاهرا خریدار جدید از ۲۷۳میلیارد تومانی که باید به عنوان ۲۰درصد بخش نقدی معامله پرداخت می‌کرد، ۱۷۳میلیارد تومان پرداخت کرده و برای پرداخت ۱۰۰میلیارد تومان دیگر نیز اعلام کرده از فولاد خوزستان و دولت رقمی معادل مبلغ باقی‌مانده ذکر شده طلب‌کار است و معادل آن فولاد و ... در اختیار دولت قرار داده است.

در این شرایط خبری از سرانجام این مناقشه در دسترس نیست، ولی قطعی شدن معامله از سوی بورس و ثبت ۲۷۳میلیارد تومان پس از گذشت ۳۰روز در حجم معاملات بازار سرمایه حکایت از حل شدن این موضوع دارد. هرچند این پایان مناقشه‌ها و مجادله‌های معامله بحث برانگیز فولاد خوزستان نبود. جابریان که قبل از مجمع فولاد خوزستان‌، پس از ۹روز رقابت نفس‌گیر توانسته بود ۵/۳۰درصد از سهام یکی از فولاد‌سازان بزرگ کشور را از آن خود کند، به صورت قانونی، مالک سود تقسیم شده در مجمع سال ۸۶ این شرکت محسوب می‌شود. اما پرداخت سود آن نیز از سوی دولت با مشکل مواجه شده و خریدار جدید از DPS «فخوز» بهره‌ای نبرده است.

در حالی که با توجه به تقسیم ۶۵تومان سود به ازای هر سهم در مجمع «فخوز» خریدار جدید باید سودی حدود ۴۴میلیارد تومان را دریافت کند که تاکنون ظاهرا نتوانسته از سود قانونی خود بهره‌مند شود.

این در شرایطی است که در آن زمان موضوع سود تقسیم شده در مجمع به بحث مهمی بین خریداران تبدیل شده بوده و حتی ادامه رقابت می‌رفت که به تعویق برگزاری مجمع بیانجامد.

اخبار رسیده دیگر از جریان معامله عمده «فخوز» حاکی است، دردسرهای خریدار جدید تا این جا ختم نشده و جابریان برای کسب دو کرسی از هیات مدیره این شرکت فولادسازی هم با چالش‌های فراوانی مواجه شده است.

او که باید هر ۶ ماه یک بار بابت خرید خود، رقمی معادل ۱۴۲میلیارد تومان بپردازد، در پاسخ به درخواست‌هایی که مبنی بر معرفی دو عضو در هیات مدیره «فخوز» پس از پرداخت نقدی داشت، با شرایطی مواجه شده که اساسا ورود به هیات مدیره «فخوز» را برایش دشوار کرده است.

شرایطی با این مضمون که باید اعضای مورد معرفی برای هیات مدیره «فخوز» از سوی دولت گزینش شوند، حال آنکه این شرکت پس از انجام این معامله خصوصی شده و خریدار بابت این خرید خود زیر بار تعهد مالی معادل ۱۳۶۴میلیارد تومان رفته است.

همه این اتفاق‌ها که بلاتکلیفی این شرکت فولادسازی را منجر شده و در شرایط روند نزولی قیمت‌ها بر ناآرامی‌های بازار فولاد با توجه به جایگاه «فخوز» در صنعت دامن زده است، محمد جابریان را بر آن داشت که در نهایت با ارسال نامه‌ای به سازمان خصوصی‌سازی به عنوان عرضه‌کننده سهام خواستار رفع موضوعات مورد مناقشه یا پس دادن این بلوک ۵/۳۰درصدی شود. اخبار تایید نشده حاکی است که جابریان در این نامه درخواست کرده که بتواند بدون هیچ مشکلی وارد هیات‌مدیره «فخوز» به همراه یک عضو دیگر شود و DPS ا۴۴میلیارد تومانی متعلق به خود را نیز دریافت کند.

ضمن اینکه مطالبات وی از فولاد خوزستان هم جایگزین بخشی از پرداخت نقدی تعهد شده به دولت تلقی ‌شود یا این که سازمان خصوصی‌سازی بلوک ۵/۳۰درصدی خود را پس گیرد.

جابریان با وجود افت قابل توجه ارزش سهام این شرکت در بورس از ۴هزار و ۴۷۳میلیارد تومان (۵/۴میلیارد دلار) به‌یک‌هزار و ۱۲۱میلیارد تومان (۲/۱میلیارد دلار) ظاهرا همچنان بر خرید خود اعتقاد داشته و با نگاه بلندمدت به آینده خرید خود در زمان احتمالی رونق قیمت‌ها می‌اندیشد، اما برخوردهای انجام شده با وی به عنوان کسی که بزرگ‌ترین معامله تاریخ بورس تهران را رقم زد، وی را تا بدان جا برده که اعلام کرد در صورت عدم رفع بلاتکلیفی، شکایت به مراجع قضایی خواهد برد.

پیش از این شایعات بازار از کناره‌گیری جابریان از انجام این معامله عمده با توجه به کاهش قابل توجه قیمت جهانی فولاد و به تبع آن قیمت سهام این شرکت تا سطح ۵۱۱۳ ریال حکایت داشت، حال آنکه او سهام را با قیمت ۲۰هزار و ۴۰۳ریال خریداری کرده بود.

خریدار جدید در صورت انصراف از خرید خود باید رقمی حدود ۲۷میلیارد تومان معادل ۳درصد از ارزش معامله را به عنوان جریمه پرداخت کند، البته شرایط فسخ معامله مشخص نیست و شاید برای منتفی کردن آن شرایط سخت‌تری وجود داشته باشد.

در صورتی که این معامله فسخ شود، اگر دولت مجددا تمایل به عرضه بلوک «فخوز» داشته باشد، خریداران می‌توانند با یک‌چهارم قیمت معامله شده در رقابت جدید حضور پیدا کنند.

محمد جابریان مالک شرکت آرین فولاد سهند در هشتم تیرماه سال جاری توانست در شرایطی که قیمت بیلت در LME معادل ۱۱۰۰دلار بود، پس از رقابت‌های ۹روزه با اشخاص حقوقی همچون تامین‌اجتماعی، مهر اقتصاد ایرانیان، کنسرسیوم سنگ‌آهنی‌ها، بنیاد مستضعفان و ... صاحب ۵/۳۰درصد از سهام فولاد خوزستان شود، حال آنکه اکنون قیمت بیلت در LME زیر ۳۰۰دلار قرار دارد و در داخل کشور هم این محصول در حدود ۴۵۰دلار معامله می‌شود.

ماراتن نفس‌گیر «فخوز» در روز ۲۷ خردادماه پس از کاهش ۵درصدی عرضه از سوی دولت و اعطای آن به عنوان سهام ترجیحی به کارگران شرکت، با قیمت ۱۰۹۴۲ریال کلید خورد و بعد از ۹روز رقابت با ۵/۸۶درصد افزایش نسبت به روز نخست با قیمت ۲۰۴۰۳ریال خاتمه یافت.

ارزش عرضه بلوک ۵/۳۰درصدی «فخوز» در روز نخست رقمی معادل ۷۳۲میلیارد تومان بود که در نهایت با انجام این معامله به ۱۳۶۴میلیارد تومان رسید و در پی آن ارزش روز این شرکت بورسی نیز به سطح ۴۴۷۳میلیارد تومان بالغ شد. محمد جابریان چند روز پس از موفقیت در این معامله تاریخی در گفت‌و‌گویی با دنیای اقتصاد اعلام کرده بود که با همراهی ۷برادر و جمعا ۲۱نفر از پسرعموهایش فولاد خوزستان را خریداری کرده و تمام منابع خرید این بلوک نیز از سوی خانواده وی تامین شده و به طور قطع برای تهیه پول این معامله، از فردا با کیف سامسونت مزاحم وزیر و وکیل نخواهد شد، چون قرار است طی یک فرآیند بلندمدت کل مبلغ معامله پرداخت شود.

وی گفته بود که در پی سرمایه‌گذاری مجدد در مجتمع فولاد خوزستان است و براساس تحلیل‌های فراوان وارد میدان رقابت «فخوز» شده است.

جابریان ادامه داده بود که بدون شک رقابت بخش عمومی و دولتی در بالا رفتن ارزش بلوک نقش بسزایی داشته است که مورد نظر ما نبود. با این حال معتقدم که اراده‌ای صورت گرفته و براساس هدفی این کار انجام شده است و خرید سهام فولاد خوزستان دلایل زیادی دارد.