به منظور مقابله با بحران‌ها و رونق بازار سهام
بسته سیاستی بورس دو هفته دیگر به وزارت اقتصاد ارائه می‌شود
گروه بورس- همایش«بحران‌های مالی، فرصت‌ها و چالش‌ها» روز گذشته با حضور وزیر امور اقتصادی و دارایی، مدیران بازارهای پول و سرمایه و کارشناسان اقتصادی برگزار شد.
عکس:نگار متین‌نیا
گروه بورس- همایش«بحران‌های مالی، فرصت‌ها و چالش‌ها» روز گذشته با حضور وزیر امور اقتصادی و دارایی، مدیران بازارهای پول و سرمایه و کارشناسان اقتصادی برگزار شد. در این همایش رییس سازمان بورس و اوراق بهادار، بحران مالی ایجاد شده در بازارهای جهانی را از ابعاد گوناگون مورد بررسی قرار داد.
تضاد منافع ناشران و موسسات رتبه‌بندی
به گزارش ایسنا، دکتر علی صالح‌آبادی به بیان چالش‌های ایجاد بحران از دید بازار سرمایه پرداخت و گفت: تضاد منافع موسسات رتبه‌بندی و ناشران اوراق بهادار از جمله چالش‌های وقوع بحران است زیرا موسسات رتبه‌بندی علاوه بر ارائه خدمات پایه، خدمات جانبی هم ارائه می‌کردند که این امر باعث تضاد منافع می‌شود.
وی ادامه داد: از سوی دیگر زیاده‌روی بیش از حد و عدم شفافیت دارایی پایه در اوراق بهادار عامل دیگری برای بحران است، زیرا زمانی که وام‌ها و مطالبات قرار است به اوراق بهادار تبدیل شود، باید توسط موسسات رتبه‌بندی ارزیابی شود ولی در این زمینه زیاده‌روی عجیبی اتفاق افتاد و بعد از ارائه وام از ترازنامه خارج و به اوراق بهادار تبدیل می‌شد.
وی در ادامه بررسی چالش‌ها خاطرنشان کرد: بی‌‌کفایتی واسطه‌های مالی که درگیر این اوراق بودند، موجب وقوع بحران شد زیرا مسوولان به دارایی پایه پشتوانه اوراق توجهی نمی‌کردند و این اوراق را در دنیا در ردیف اوراق دولتی قرار می‌دادند.
صالح‌آبادی همچنین عدم توجه به ریسک و کنترل ریسک در مدل بانکداری تجاری و زیر سوال رفتن فعالیت موسسات رتبه‌بندی را عامل دیگری در وقوع بحران دانست وافزود: خوشبینی بیش از حد موسسات رتبه‌بندی به این اوراق که بازار هم به آن علاقه نشان داد و خوشبینی بیش از حد بازار به رتبه‌بندی‌های اعلام شده عامل دیگر وقوع بحران است.
ارائه راهکارها
به گزارش فارس، وی اظهار داشت: سازمان ناظر بورس‌ها کارگروهی در این خصوص تشکیل داد که بر اساس گزارش‌های اولیه تهیه شده، واسطه‌های مالی باید با هدف ارزیابی ریسک در نظام‌های مالی و رویه‌های نظارتی سازمان‌های بورس دنیا و همچنین نوع اطلاعات قابل بررسی و اطلاعات حسابرسی و بررسی نقش موسسات رتبه‌بندی راهکارهایی برای رفع بحران‌های مالی ارائه دهند.
وی ادامه داد: بر همین اساس سازمان ناظر بورس آمریکا راهکارهایی را مانند فروش سهام بعد از سه روز، ممنوع شدن معاملات فروش اوراق بهادار، بازنگری استانداردهای حسابداری و افشای اطلاعات بانک‌ها و رانت‌های مالی را مد نظر قرار داده و بر همین اساس تفاهم‌نامه‌ای را با بانک مرکزی برای نظارت بیشتر به امضا رسانده است.
وی ادامه داد: از سوی دیگر این سازمان با همکاری دیگر نهادها اقدام به خرید سهام کرد و کاهش نرخ بهره را در پیش گرفت.
بورس، بدون پیچیدگی!
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به بررسی اثر بحران مالی دنیا بر بازار سهام کشور اظهار داشت: این مساله از دو بعد قابل بررسی است، بعد اول نشان می‌دهد که بورس ایران از بحران‌های مالی دنیا تاثیر نگرفته است، زیرا با توجه به معامله سهام و اوراق مشارکت، پیچیدگی‌های بازار سهام ایران کم بوده و از سوی دیگر نظارت بیشتری بر آن اعمال می‌شود.
وی ادامه داد: از سوی دیگر با توجه به تنوع شرکت‌ها و صنایع، ریسک بورس ایران کمتر بوده و سایر واسطه‌های مالی از حضور کمتری در این بازار برخوردارند به طوری که غالب شرکت‌های بورسی تولیدی هستند که در این میان شرکت مخابرات ۱۳ تا ۱۵درصد بورس ایران را در اختیار دارد.
وی ادامه داد: این در حالی است که برخلاف بورس کشورهای اسلامی در بورس ایران برخی شرکت‌ها معامله نمی‌شوند و ابزارها و شرکت‌های بورس ایران کاملا ایرانی بوده و از امکان جذب سرمایه‌های خارجی برخوردارند.
عضو شورای عالی بورس خاطر نشان کرد: مزید بر این عوامل ضریب نسبت قیمت به درآمد بازار سهام ایران حدود ۵ مرتبه بوده در حالی که این نسبت در آمریکا ۲۰ و در دیگر کشورها ۱۵ مرتبه بوده است.
جلساتی برای تعویق عرضه‌های دولتی
صالح‌آبادی به برگزاری جلسات متعددی با دولت و وزارت اقتصاد اشاره کرد و گفت: بر اساس این جلسات مقرر شده با توجه به شرایط بازار عرضه سهام دولتی به تعویق بیفتد و از صنایع فعال در بورس حمایت بیشتری شود و از سوی دیگر لایحه دو فوریتی به دولت ارسال شده تا با تصویب در مجلس بازار سرمایه توسعه یابد. وی ادامه داد: هر چند برخی شرکت‌های بورسی که محصولات صادراتی دارند، با کاهش قیمت‌های جهانی مواجه شده است اما این نوع شرکت‌ها می‌توانند از افزایش نرخ دلار بهره‌مند شوند.
درخواست‌های بورس از دولت
در این رابطه بسته سیاستی بازار سرمایه با توجه به ابلاغیه رییس‌جمهور به وزارت اقتصاد ارائه شده که این بسته مربوط به مقابله با بحران‌ها و همچنین با تکیه بر رونق بورس بوده و از این فرصت می‌توان برای ارائه درخواست‌های بورس از دولت استفاده کرد.
صالح‌آبادی در حاشیه این مراسم در پاسخ به این سوال فارس که این بسته سیاستی چه زمانی به دولت ارائه خواهد شد، گفت: ظرف یکی دو هفته آینده این بسته به وزارت اقتصاد ارائه می‌شود که طی آن برای حمایت از بورس و صنایع حاضر در بازار سرمایه پیشنهادات و توصیه‌هایی شده است.
تصویب تشکیل بورس بین‌المللی اسلامی
در همین رابطه مدیرعامل شرکت بورس از تصویب تشکیل بورس بین‌المللی اسلامی و تمایل بورس قبرس به پذیرش شرکت‌های ایرانی در آن بورس خبر داد.
علی رحمانی در همایش بحران‌های مالی و فرصت‌ها و چالش‌ها با بیان اینکه بورس ایران ۴کارکرد اصلی شامل کشف قیمت، نقدشوندگی، تامین سرمایه و اجرای اصل ۴۴را دارد، اظهار داشت: در بخش نقدشوندگی عواملی مانند کیفیت پذیرش شرکت‌ها، مشارکت سهامداران در مقررات سرمایه‌گذاری خارجی از عوامل موثر در میزان نقدشوندگی که در بحث کیفیت پذیرش مقررات و نظام راهبری شرکتی و سودآوری مناسب است بسترهای اصلی این موضوع به شمار می‌روند. وی با بیان اینکه شرکت‌های بورسی باید میزان اثرپذیری از بحران‌های مالی دنیا را بررسی کنند خاطرنشان کرد: از جمله عوامل موثر بر شرکت‌های بورسی کاهش قیمت‌ها، تسعیر نرخ ارز، فروش محصولات، دسترسی به منابع خارجی، کاهش قیمت واردات محصولات مشابه و کاهش تقاضای خصوصی و دولتی است. وی ادامه داد: مطالعات انجام شده بر ساختار بورس کشور نشان می‌دهد که ۳۰ شرکت در قالب ۱۱ صنعت ۷۵درصد از ارزش کل بازار را در اختیار دارند، به طوری که در هفت ماه اول سال، ۷۵درصد از معاملات به ۱۶شرکت اختصاص داشت که ۵ شرکت وابسته به درآمدهای صادراتی، ۲۰ شرکت وابسته به فروش داخلی و ۵ شرکت نیز وابسته به واردات مواد اولیه بود.
بورس ما از بحران متاثر نبود
مدیرعامل شرکت بورس با بیان اینکه بورس ما در فاز اول بحران‌های مالی دنیا متاثر نشد، اظهار داشت: شاخص بانک‌ها و شرکت‌های واسطه‌گری مالی نسبت به شاخص کل بورس از وضعیت بهتری برخوردار بود اما با کاهش قیمت‌های جهانی مس و فولاد در دو ماه گذشته ۵/۱۲درصد از شاخص کل بورس کاسته شده که این اتفاق ناشی از این است که بورس ایران از ساختاری تولیدی و کالایی برخوردار است. رحمانی با بیان اینکه از جمله الزامات جلب اعتماد عمومی مشارکت سرمایه گذاران جزء است، اظهار داشت: طی ۷ماه نخست سال جاری در مجموع ۷۰۳هزار نفر اقدام به معامله دو هزار و ۱۴۰میلیارد تومان کردند که ۴۳درصد از معاملات مربوط به سهامداران خرد بود از سوی دیگر جریان خالص نقد نیز ۶۴۰میلیارد تومان برآورد شده است.
رحمانی تصریح کرد: از جمله الزامات سیاست‌های دولت برای سهامداران اطلاع‌رسانی مناسب و رفع نگرانی‌های مربوط به کاهش قیمت‌ها و همچنین تعامل سهامداران عمده با سهامداران خرد است.
وی ادامه داد: برخی از منتقدان اظهار می‌دارند مسوولان بورس با توقف نمادها، شاخص را کنترل می‌کنند، در حالی‌که در تاریخ ۸ آبان فقط نماد ۳۳شرکت بورسی به دلیل مشکلات اصلی متوقف بوده و طی این مدت تابلوی چهارم نیز حذف شد ضمن اینکه اعتقاد داریم که بازار سهام باید باز شود.
مدیرعامل شرکت بورس لزوم تسهیلات خرید سهام به سرمایه‌گذاران و جذب سرمایه‌گذاری خارجی تصریح کرد و گفت: برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی طی مذاکراتی با چند سرمایه‌گذار خارجی مقرر شده دفتری در دبی ایجاد شود اما واقعیت این است که در رابطه با جذب سرمایه‌های خارجی فعالیت چندانی صورت نگرفته و نباید هم توقع ورود سرمایه‌های خارجی به کشور را داشت چرا که در ۷ ماه اخیر فقط کمتر از یک درصد از معاملات توسط سرمایه‌گذاران خارجی انجام شده و دو دهم درصد از بورس در اختیار سرمایه‌گذاران خارجی قرار دارد.
رحمانی با اشاره به لزوم راه اندازی بورس بین‌المللی کیش ادامه داد: در آخرین اجلاس کشورهای اسلامی در استانبول تشکیل بورس بین‌المللی اسلامی مورد تصویب قرار گرفت و این در حالی است که مسوولان بورس قبرس از پذیرش شرکت‌های ایرانی در آن بورس ابراز تمایل و استقبال کردند.
وی ادامه داد: طی ۷ ماه گذشته ۶۳۴میلیارد تومان معادل ۹/۶درصد به سرمایه شرکت‌ها افزوده شده که این اتفاق از محل افزایش سرمایه شرکت‌ها بوده است. وی در خاتمه گفت: اجرای اصل ۴۴ و عرضه‌های جذاب، آماده سازی و تجدید ساختار شرکت‌ها می‌تواند از جمله زمینه‌های لازم برای توسعه بورس ایران باشد.
کاهش قیمت نفت به افزایش بیکاری منجر می‌شود
شایان آرانی، کارشناس ارشد بورس نیز به عنوان دیگر سخنران این پانل با ذکر دلایل و ریشه‌های بحران جهانی به رکود بازار مسکن، هزینه جنگ آمریکا، پیچیده شدن نظام مالی و نیز تعلل در تصمیم‌گیری به موقع اشاره کرد و افزود: هیچ بحرانی در تاریخ اقتصاد جهان وجود نداشته که همه این عوامل را در کنار هم داشته باشد. وی درباره نتایج حاصل از بحران گفت: بحران نقدینگی و ورشکستگی بانک‌ها، کاهش ارزش بازار اوراق بهادار، کاهش قیمت نفت و فلزات و کالاهای اساسی، افزایش نرخ دلار و کاهش ارزش یورو، شکست مکانیزم بازار آزاد، بحران اعتماد و زیر سوال رفتن فعالیت بانک‌های سرمایه‌داری از جمله پیامدهای بحران اخیر هستند که همه بازارها دچار شوک جدی شده‌اند و یک بازنگری جدی در همه آنها رخ خواهد داد. آرانی درباره چالش‌های پیش روی اقتصاد ایران خاطرنشان کرد: قیمت نفت به شدت کاهش یافته و کاهش بودجه به فشارهای تورمی و افزایش نرخ بیکاری منجر خواهد شد. از طرفی کاهش درآمدهای ارزی، افزایش هزینه‌های ارزی به دلار و کاهش توان جذب سپرده‌های بانک‌ها را خواهیم داشت. از سوی دیگر در حوزه فرصت‌ها، کاهش هزینه‌های ارزی به یورو، افزایش درآمدهای ارزی به دلار، افزایش فرصت‌های سرمایه‌گذاری در خارج از کشور و کسب تجربه برای ساماندهی نظام‌های مالی را خواهیم داشت. به گفته وی، در نظام مالی اسلامی به دلیل مشارکت در فعالیت‌‌ها از ابتدا به بازار واقعی وصل هستیم و بنابراین در صورت شوک، توان جذب شوک بیشتری وجود دارد و لذا فرصتی به وجود آمده تا نظام‌های مالی اسلامی ظهور پیدا کنند. وی در پایان خاطرنشان کرد: از باز بودن اقتصاد درس می‌گیریم که باید از اثرات مثبت آن استفاده کرد ولی در مقابل سقوط آن پوشش باید داد.
ارسال نظر