جنب پل حافظ
بازتاب قیمت گذاری دولتی برای فولاد
گروه بورس -همایون دارابی: بورس اوراق‌بهادار پس از پشت سر گذاشتن یک هفته تقریبا متعادل و کم نوسان، امروز (شنبه) در شرایطی فعالیت خود را از سر خواهد گرفت که تحولات پیرامون فولاد مبارکه، بزرگ‌ترین نماد بازار سرمایه در کانون توجه قرار دارد.
گروه بورس -همایون دارابی: بورس اوراق‌بهادار پس از پشت سر گذاشتن یک هفته تقریبا متعادل و کم نوسان، امروز (شنبه) در شرایطی فعالیت خود را از سر خواهد گرفت که تحولات پیرامون فولاد مبارکه، بزرگ‌ترین نماد بازار سرمایه در کانون توجه قرار دارد.
کارشناسان بازار سرمایه در شرایطی تحولات فولاد مبارکه را دنبال می کنند که سخنان «محرابیان» وزیر صنایع و معادن در روز چهاشنبه موجب شگفتی آنان شده است.
محرابیان در جمع معاونان و مدیران خود اگر چه روی سخنش بیشتر با ذوب آهن اصفهان (همراه با تمجید از مبارکه به دلیل توقف صادرات) بود، اما محتوای این سخنان به ویژه طرح احتمال زیان شرکت‌های فولادی بی‌سابقه ارزیابی می‌شود.
محرابیان ضمن تاکید بر اینکه تمامی شرکت‌های تحت پوشش وزارت صنایع و معادن باید قیمت‌های خود را کنترل کنند و هیچ شرکتی حق مقابله با این سیاست را ندارد، افزود: «ممکن است برخی اوقات شرکتی وابسته به دولت با کاهش قیمت محصولاتش ضرر کند. این موضوع اشکالی ندارد، چون باید نگاه ما ملی باشد و در کنار رشد تولید باید جلوی تورم را بگیریم.» بحث بر سر عرضه یا عدم عرضه دستوری فولاد در چند هفته گذشته در شرایطی بالا گرفت که تاکید وزارت صنایع بر عرضه محصولات دو شرکت عمده فولاد مبارکه و ذوب آهن بر اساس نرخ‌های سال گذشته با مقاومت این شرکت‌ها مواجه شده و عملا عرضه های این دو شرکت(به جز در دو مرتبه) از ابتدای امسال در بورس کالایی، متوقف شده است. در حال حاضر طرح احتمال زیان‌دهی شرکت‌های فولادی در راستای منافع ملی در شرایطی مطرح می‌شود که هر دو شرکت فولادی عمده مشمول صدر اصل ۴۴ بوده و باید واگذار شوند که واگذاری مبارکه، حداقل به صورت کاغذی انجام شده است و ذوب‌آهن اصفهان نیز در آستانه واگذاری قرار دارد. در این شرایط صحبت از زیان واحد واگذار شده یا در آستانه واگذاری، نحوه اجرای سیاست اصل ۴۴ را با ابهام جدی مواجه می‌سازد.
ذوب‌آهن اصفهان به دلیل بهره‌گیری از روش کوره بلند در تولید فولاد، برخلاف دیگر واحدهای فولادی کشور که بر اساس روش احیا فعالیت می‌کنند، وابستگی کمتری به اقلام یارانه‌ای دارد. ذوب‌آهن تنها سنگ آهن دریافت می‌کند، حال آنکه واحدهای احیای مستقیم علاوه بر مصرف کنسانتره گران قیمت آهن، به برق و گاز قابل ملاحظه‌ای نیز در فرآیند خود وابسته‌اند. به دلیل عدم بهره‌گیری ذوب‌آهن از اقلام یارانه‌ای گسترده و هزینه تمام شده بالاتر این واحد در سال‌های گذشته به کرات به دلیل اجرای نظام فروش حواله‌ای زیان ده شده است.
از همین رو به نظر می‌رسد بازگشت به آن شرایط با مقاومت مدیران میانی صنعت فولاد مواجه شده است. سیاست فروش در قیمت‌های رانتی ضمن تقویت بازار سیاه و سود هنگفت دلالان، موجب توقف طرح‌های توسعه‌ای واحدهای فولادی و تداوم واردات فولاد خواهد شد که در سال گذشته از مرز ۱۰میلیون تن گذشت. با توجه به این مسائل بازار در انتظار است تا هفته آینده شرایط نهایی فولاد سازها را دریابد، امری که برای تمامی فعالان بازار و به لحاظ تاثیر آن بر بزرگ‌ترین شرکت بورس اوراق‌بهادار و نماد شاخص اصل ۴۴از اهمیت بالایی برخوردار است.
در بازار سهام علاوه بر مساله فولاد، که سهامداران گروه فلزی و معدنی را به خود مشغول کرده است، سهامداران دو گروه بانکداری و پتروشیمی نیز در میان ابهامات به تحولات هفته جاری چشم دوخته‌اند. در گروه بانکداری، خبرهای منتشره در مورد توافق کمیسیون اقتصادی دولت بر سر نرخ ۱۲درصدی تسهیلات بانکی که قرار بود عصر روز چهارشنبه منتشر شود، به هفته جاری موکول شده است؛ امری که احتمال کاهش این نرخ تا ۱۰ یا ۱۱درصد را نیز ممکن کرده است. با توجه به این شرایط و تاخیرهای پی در پی در اعلام نرخ سود تسهیلات بانکی، معامله گران بار دیگر در هفته جاری نیز حالت انتظار را پیش روی خود خواهند داشت، تا سرانجام دریابند آیا بن بست مساله سود بانکی گشایشی را شاهد خواهد بود یا خیر؟ در همین حال سخنان رییس کل بانک مرکزی در مورد افزایش نرخ تورم در فروردین ماه، ضمن آنکه نشان از تصمیم بانک مرکزی در اعلام به موقع شاخص‌های اقتصادی به عنوان یکی از مولفه‌های مهم اقتصاد‌های پیشرفته و زمینه‌ساز طرح واکنش‌های به موقع اقتصادی دارد، خبر خوبی نیز برای بازار سهام نیست، چرا که کاهش بیش از گذشته قیمت‌ها را در تابلوی بورس دیکته می‌کند. در گروه پتروشیمی نامشخص بودن بهای مواد اولیه، به ویژه نفتای مورد مصرف واحدهای پتروشیمی سرزمینی از جمله اراک و اصفهان، همچنان جو ضعیفی را بر این گروه حاکم کرده است، جوی که در آن عدم اطمینان به آینده موجب شده است. حرکت‌های سهامداران عمده نیز در جمع آوری صفهای فروش، نظیر آنچه روز چهارشنبه در مورد پتروشیمی اراک رخ داد، راه به جایی نبرد. در گروه پتروشیمی کارشناسان به انتظار روز سه‌شنبه و عرضه اولین محموله نفتای سبک و سنگین در بورس کالایی نشسته‌اند، هر چند این عرضه در رینگ صادراتی صورت می‌گیرد و در آن ۳۰هزار تن نفتای سبک و سنگین، بعد از مدت‌ها بحث در مورد نحوه پذیرش آن عرضه خواهد شد. پیش از این قرار بود این عرضه در هفته گذشته و در رینگ عادی صورت پذیرد که به دلیل اهمیت آن در مورد نرخ محصولات پتروشیمی صورت نگرفت. حال در شرایطی که پیش از این عرضه سنگ آهن که اهمیتی مشابه نفتا دارد، در سال گذشته و سال جدید صورت نگرفته است، باید به انتظار ماند و دید دومین ابهام عمده بازار چه سرنوشتی را در هفته جاری خواهد یافت.
در کنار این تحولات بورس اوراق‌بهادار با تحولات دیگری نیز مواجه است، در مهم‌ترین این تحولات باید به دیدار هفته گذشته مسوولان بورس اوراق‌بهادار و سازمان خصوصی‌سازی با رییس‌جمهوری اشاره کرد. این دیدار در شرایطی صورت می‌گیرد که زمزمه‌هایی در مورد احتمال بروز تغییرات جدی در سازمان خصوصی‌سازی به گوش می‌رسد و دامنه برخی از آنها حتی تا انحلال این‌سازمان نیز گسترده شده است. صرف نظر از تبعات گسترده این بحث، اعلام موافقت رییس‌جمهوری برای فروش اقساطی سهام به خریداران جزء سهام، نظیر آنچه سهامداران عمده در خریدهای بلوکی از آن برخوردار هستند، از اهمیت بالایی برخوردار است. هر چند دولت به عنوان فروشنده سهام باید تمام امکانات و روش‌ها را برای فروش سهام خود به کار‌گیرد، اما سوال اساسی این است که در نبود انگیزه و اعتماد عمومی و عدم ورود نقدینگی جدید به بازار فروش مضاعف سهام آیا امکان‌پذیر است؟ به ویژه آنکه در شرایط کنونی خریداران بلوک‌های قسطی سهام دولتی ماهانه به طور متوسط نزدیک به ۴۰میلیارد تومان به عنوان اقساط خریدهای خود بپردازند و فشار تامین این نقدینگی تنها در مورد بلوک ۲۰درصدی مس عامل افت بازار در چند هفته گذشته بوده است. در شرایط کنونی بازار سهام بیش از توجه به نحوه عرضه، نسبت به مدیریت تقاضا و ایجاد زمینه جذب سرمایه‌های جدید توجه دارد، این امر در شرایطی که بازار مسکن پس از جهش دو ماه اخیر، مستعد رکود است، بازارهای موازی دیگر هم به ویژه با عدم افزایش نرخ تسهیلات بانکی (و به تبع آن سود سپرده‌های) همچنین بازارهای سکه و طلا و ارز و خودرو و تلفن همراه نیز شرایط مطلوبی وجود ندارد، می‌تواند شانس بازار سهام را افزایش دهد. در همین حال، ویژگی دوره‌های زمانی با تورم بالا نیز شرایط مطلوبی را می‌تواند برای بازار سرمایه ایجاد کند، چرا که در دوره‌های زمانی اوج‌گیری تورم، جامعه مستعد تجربه حرکت های پرریسک شده و سرمایه‌گذاران برای رهایی از افت سنگین دارایی‌های، حد تحمل ریسک بالاتری را به نمایش می‌گذارند که این امر برای گرایش به بازار سهام یک فاکتور روانی مثبت تلقی می‌شود.
سرمایه‌گذاران در بورس در سال‌های اخیر علاوه بر تمامی دشواری‌های متحمل شده، از کم‌توجهی مسوولان نیز بی‌بهره نبوده‌اند حال آنکه اهمیت آنها در اقتصاد کشور کمتر از کشاورزان و مرغداران و ده‌ها قشر دیگری نیست که علاوه بر برخورداری از وام‌ها و بیمه و امتیازهای گوناگون، به کرات مشمول جبران خسارت‌ها نیز قرار می‌گیرند. حال آنکه سهامداران از تمامی این مزایابی بهره‌اند. در تحولی دیگر مرتبط با سهامداران جزء بازار، بورس اوراق‌بهادار در روند آماده‌سازی شرایط برای نصب سیستم جدید معاملاتی روند یکسان کردن کدهای سهامداران را آغاز کرده است. در این مرحله کلیه کدهای سهامداران چند کد (به جز کدی که بر اساس شماره ملی معتبر است) متوقف و ممنوع‌المعامله شده و دارایی آن کد‌ها به کد معتبر سهامدار منتقل می‌شود. سهامداران پس از پایان این مرحله با مراجعه به کارگزاری‌ها و ارائه فتوکپی شناسنامه می‌توانند از کلیه دارایی‌های خود در کد اصلی‌شان مطلع شوند.
در کنار تحولات اقتصادی بازار سهام در هفته جاری روند انتشار گزارش‌های نهایی عملکرد شرکت‌ها در سال ۸۶ و آغاز عملی فصل مجامع را تجربه کرده‌اند. این امر در هفته جاری نیز روند رو به رشد بیشتری را شاهد خواهد بود که در این میان برگزاری مجامع شرکت‌های زیر مجموعه، شرایط نهایی شرکت‌های هلدینگی را مشخص خواهد کرد. در این بخش مجمع امروز(شنبه) البرز دارو نخستین نمونه‌ای خواهد بود که نحوه برگزاری مجمع و میزان سود تقسیمی، اهمیت اساسی را برای شرکت مادر دارو‌سازی سبحان خواهد داشت. مجمع دوده صنعتی نیز در هفته جاری همین شرایط را برای کربن ایران و سرمایه‌گذاری پتروشیمی رقم خواهد زد.
در تحولات سیاسی نیز بازار سهام در پایان هفته جلسه گروه ۱+۵ را پشت سرگذاشت که در آن بحث در مورد ارائه مشوق‌های بیشتر به کشورمان، برتری نسبت به مباحث طرح تحریم جدید داشت. هرچند که در حوزه سیاسی خارجی جنگ لفظی شدیدی توام با تهدیدهای نظامی طرح شده، اما به نظر نمی‌رسد شرایط تغییر خاصی را پیش رو داشته باشد. که ترخیص تجهیزات نیروگاه اتمی بوشهر و ورود آن به کشور از مرز آستارا نشانه‌ای از این امر ارزیابی می‌شود.در حوزه سیاست داخلی نیز عدم حضور رییس‌جمهوری در مراسم گشایش نمایشگاه کتاب و تکلیف نامشخص تغییرات در وزارت کشور که برخی از منابع از احتمال عدم تغییر وزیر کشور نیز خبر داده‌اند، ابهاماتی را ایجاد کرده است. در این شرایط رویکرد مجلس هشتم همچنین تحولات در آخرین روزهای کاری مجلس هفتم نیز می‌تواند مورد توجه قرار گیرد.
در بازارهای جهانی نیز تقویت ارزش دلار موجب کاهش نسبی بهای انواع فلزات شد، هر چند این کاهش چشمگیر نبود. بهای مس در حد ۸هزار و ۴۰۰دلار و روی ۲ هزار و ۱۵۱دلار رقم خورد. در بازار محصولات پتروشیمی بالا بودن بهای نفت همچنان بهای محصولات در این بازار را بالا نگه داشته است، بهای متانول نیز اندکی رشد یافته است و این امر در شرایطی رخ داده است که متانول فن‌آوران پس از توقف اخیر با ۸۵درصد ظرفیت در حال فعالیت است، متانول خارک نیز با رشد بی‌سابقه بهای گوگرد تولیدی در بازارهای جهانی مواجه است.
در بازار چه خبر بود؟
بازار روز چهارشنبه بازار متعادل و با غلبه آشکار معاملات بلوکی بر کل بازار بود، به گونه‌ای که ۳۷/۶۷درصد کل معاملات ۳/۳۱میلیارد تومانی روز چهارشنبه را معاملات بلوکی میان سهامداران عمده تشکیل می‌داد. در معاملات روز چهارشنبه تعادل نسبی بازار برای دومین روز پیاپی شاخص را از تغییر جدی به دور نگه داشت و تغییر شاخص در حد کمتر از یک واحد(معادل ۱۶/۰واحد) بود. این تغییر اندک موجب شده است به لحاظ تحلیل تکنیکی بازار مترصد تغییر جدی ارزیابی شود و انتظار می‌رود روند حرکتی بازار در هفته جاری دستخوش تغییر شود که جهت این تغییر به ماهیت تحولات پیش روی بازار وابسته است.
در بازار چهارشنبه معامله‌گران پس از مدت‌ها، شاهد حضور دو شرکت سیمانی در میان ۱۰شرکت پر تقاضا بازار بودند. سیمان فارس و خوزستان و سیمان خزر در شرایطی در میان صفهای خرید عمده قرار گرفتند که بازار پس از انتشار گزارش اخیر سیمان تهران مترصد دریافت خبرهایی در مورد تغییر نرخ سیمان است. سیمان تهران در آخرین گزارش، سود هر سهم در سال ۸۷ را با لحاظ ۱۶درصد افزایش نرخ، در ۶ ماهه دوم سال‌جاری پیش‌بینی کرده است. پذیرش این گزارش از سوی بورس، موجب شده است برخی از معامله‌گران تحقق افزایش نرخ سیمان را جدی ارزیابی کنند حال آنکه در سال‌های گذشته نیز به کرات چنین پیش‌بینی‌های محقق نشده‌ای در گروه سیمانی رخ داده است. در شرایط کنونی گروه سیمانی همچنین تحت‌تاثیر این برداشت است که با توجه به افت قیمت این گروه، عملا عرضه‌کننده جدی نداشته و تشکیل صفهای خرید به ویژه به مدد آیین نامه رفع گره‌های معاملاتی شکل بگیرد و شرایط قیمتی سهام این گروه بهبود یابد. گروه سیمانی روز چهارشنبه دو معامله عمده را در نمادهای سیمان تهران و سیمان شمال شاهد بود که معامله ۴۰میلیون سهمی سیمان تهران در راستای انتقال سهام بنیاد به هلدینگ صنعتی این نهاد صورت گرفته است. در گروه سیمانی، انتشار گزارش‌های نهایی سیمان آبیک و عرضه قریب‌الوقوع این نماد در بورس نیز موجب شده است، فارس و خوزستان مالک ۹۹درصدی سیمان آبیک با اقبال نسبی مواجه شود.
در گروه فلزی بهای بیلت در بورس لندن از مرز روانی یک‌هزار دلار عبور کرده و به یک‌هزار و ۵دلار رسیده است، با توجه به هزینه ۱۵۰دلاری تولید میلگرد انتظار می‌رود بهای این محصول نیز رشد چشمگیری را پیش روی داشته باشد که این امر برای تولید کنندگان کوچک میلگرد از جمله فولاد خراسان که درگیری کمتری با مساله نرخ‌های دولتی دارند، مزیتی به شمار می‌رود. در این گروه آونگان تولید‌کننده تابلو چهارمی محصولات فلزی مورد استفاده درساخت دکل‌های برق با اعتصاب ۶۸۰کارگر این واحد به دلیل عدم دریافت حقوق مواجه شده است. آونگان دوسال پیش خصوصی شده و از زمان خصوصی‌سازی با مشکلات کارگری مواجه شد.
در گروه غذایی واگذاری تنظیم بازار روغن خوراکی به بخش‌خصوصی موجب افزایش امیدواری‌ها به رشد سود این گروه شده است. هر چند که این گروه با شرایط سختی نیز به لحاظ افزایش بهای جهانی دانه‌های روغنی و خشکسالی در داخل کشور (که میزان تولید دانه‌های روغنی را کاهش خواهد داد) روبه‌رو است در این گروه بلوک یک‌درصدی روغن نباتی ناب، روز چهارشنبه در بازار عرضه شد که با توجه به نرخ بالای آن خریداری نشد. روغن نباتی ناب البته پیش از فعالیت تولید خود به دلیل سرمایه‌گذاری چندسال قبل این شرکت در بخش املاک همچنین رقابت‌های مدیریتی (به دلیل نبود سهامدار عمده در این شرکت) مورد توجه است.
در گروه معدنی تابلو چهارم شاهد ادامه رقابت بر سر بلوک مدیریتی شرکت درین کاشان بود. این رقابت روز چهارشنبه از رقم ۳۵۰۳ریال آغاز و با ۱۶درصد افزایش به ۴هزار و ۶۵ریال رسید. با ادامه این رقابت کارشناسان بازار شاهد تداوم رویکرد بازار به خریدهای مدیریتی هستند در چند ماهه اخیر تمامی عرضه‌هایی که در آنها سهام مدیریتی عرضه شده است با استقبال و رقابت چشمگیر مواجه بوده‌اند که آلومتک و تراکتور‌سازی ایران در سال‌جاری و اینک درین کاشان نمونه‌هایی از این رقابت‌های سخت و طولانی هستند.
در مجموع بازار روز چهارشنبه بازاری متعادل بود که در آن شاخص تغییر اندکی کرد که این در افت کلی شاخص در هفته گذشته تغییری ایجاد نکرد. شاخص بازده نقدی و قیمت به عنوان شاخص بازده سرمایه‌گذاران نیز در هفته گذشته ۶۱/۶واحد افت را تجربه کرد. ارزش کل معاملات نیر در هفته گذشته به ۱/۹۹میلیارد تومان بالغ شد که ۱/۳۰درصد نسبت به هفته گذشته رشد کرد.
ارسال نظر