« جلسه امروز شورای بورس درباره بازار ارز صادراتی»

کمیته فرعی شورای بورس امروز درخصوص بازار ارز صادراتی جلسه برگزار می‌کند

گروه بورس- اعظم شریفی: وعده راه‌اندازی بازار ارز صادراتی برای شفاف‌سازی درآمدهای ارزی شرکت‌های بورسی از زمان اعلام از سوی وزیر اقتصاد مورد توجه بازار سرمایه قرار گرفته است.

هرچند ابعاد و دامنه فعالیت این بازار هنوز مشخص نشده است، اما شفاف‌سازی درخصوص درآمدهای ارزی گروه‌های صادرکننده و پیشروی بازار همواره از دغدغه‌های اصلی فعالان بازار بوده است؛ امری که به دلیل نامشخص بودن نرخ مورد استفاده در تسعیر درآمدهای ارزی برای بازار شفاف نیست. اما وزیر اقتصاد هفته گذشته با اعلام خبر راه‌اندازی بازار ارز صادراتی نگاه ویژه معامله‌گران بورس تهران و بنگاه‌های اقتصادی را به این موضوع معطوف کرد.

سید‌شمس‌الدین حسینی در اظهارات اخیر خود خبر داده است که با هدف ایجاد انعطاف در بازار ارز برای تامین نیازهای خاص باید ساز و کار شفافی طراحی شود که با انجام نظارت‌های لازم، صادرکنندگان ارز خود را به صورت توافقی برای تامین نیازهای واقعی متقاضیان ارز، عرضه کنند. به گفته وی، شورای عالی بورس مصوبات لازم را صادر کرده و سازمان بورس هم دستورالعمل لازم را تهیه کرده تا بازار ارز صادراتی راه‌اندازی شود. او ادامه داده که ما به دنبال این هستیم که تمام ارز کشور وارد شبکه تجاری کشور و وارد معاملات واقعی شده و همچنین در سازوکار شفاف، اما با نرخ توافقی تخصیص داده شود.

۲ تا ۳ جلسه دیگر تا بازار ارز صادراتی

در همین حال، محمدرضا پورابراهیمی، عضو شورای عالی بورس با اشاره به برگزاری اولین نشست کمیته فرعی برای تعیین تکلیف بازار ارز صادراتی گفت: راه‌اندازی بازار ارز صادراتی برای حل مشکلات سرمایه‌گذاری و رسمیت بخشیدن به بازار ارز غیررسمی انجام خواهد شد.

محمدرضا پورابراهیمی در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد افزود: براساس جمع‌بندی‌های کلی با ایجاد بازار ارز صادراتی در حوزه بازار سرمایه مکانیزمی فراهم می‌شود که امکان معامله ارز برای دارندگان آن فراهم می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر صادرکنندگان امکان تبدیل ارز صادراتی را با نرخ واقعی ندارند و ما با ارز چندنرخی مواجه هستیم. بر این اساس شورای عالی بورس پیشنهاد راه‌اندازی بازار ارز صادراتی را به سازمان بورس در قالب یک مصوبه ابلاغ کرد تا سازمان بورس مکانیزم و دستورالعمل این موضوع را فراهم کند.

این مقام نظارتی بازار سرمایه درباره آخرین وضعیت راه‌اندازی بازار ارز صادراتی گفت: پیش‌نویس آماده شده در سازمان بورس به شورا ارسال شد و توسط بانک مرکزی و سایر دستگاه‌های ذی‌ربط نیز بررسی مقدماتی شده است و هرچند پیشنهادات بانک مرکزی کمی متفاوت بود، اما با موافقت اعضا به این جمع‌بندی رسیدیم که پس از نهایی شدن این پیش‌نویس در کمیته فرعی شورای بورس که با حضور مسوولان مرتبط از وزارتخانه‌های مختلف تشکیل می‌شود، مصوبه راه‌اندازی بازار ارز صادراتی با امضای وزیر اقتصاد به زودی ابلاغ شود.

پورابراهیمی افزود: امروز اولین نشست این کمیته برگزار خواهد شد و امیدواریم با توجه به اینکه کارهای کارشناسی آن صورت گرفته به سرعت توافقات برای جزئیات چگونگی راه‌اندازی بازار ارز صادراتی از جمله نحوه عملکرد صرافی‌ها حاصل شود، تا معاملات نقدی ارز را در کشور داشته باشیم.

نماینده بازار سرمایه در مجلس نهم خاطرنشان کرد: مشکل شرکت‌های صادرکننده با راه‌اندازی این بازار برطرف خواهد شد و امیدواریم با برگزاری حداکثر ۲ تا ۳ جلسه در کمیته فرعی شورای عالی بورس بازار ارز صادراتی به زودی ایجاد شود.

ارز صادراتی خوب است، به شرط...

مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری ساتا که سهامدار عمده شرکت‌های پتروشیمی‌های بورسی است، نیز در پاسخ به خبرنگار ما درخصوص راه‌اندازی بازار ارز صادراتی گفت: باوجود اینکه تاکنون در صادرات و نقل و انتقالات خود با مشکل مواجه نشده‌ایم و از نوسانات نرخ نیز تاثیر مثبتی را شاهد بوده‌ایم، اما از بازار ارز صادراتی استقبال می‌کنیم. حمیدرضا اسکندری افزود: باید دید بازار ارز صادراتی با چه ساختاری تشکیل می‌شود؛ در واقع بین تعاریف تئوریک و عملیاتی شدن ایده‌ها تفاوت‌هایی وجود دارد و ممکن است بخشی از اهداف در نظر گرفته شده در هنگام اجرا مورد توجه قرار نگیرند.

وی خاطرنشان کرد: باید دید راه‌اندازی بازار ارز صادراتی تا چه اندازه می‌تواند اهداف در نظر گرفته شده را محقق کند هرچند که این موضوع در زمان کوتاهی خود را نشان خواهد داد.

سهامدار عمده پتروشیمی‌های صادرکننده بورس تهران با اشاره به اینکه از هر امکانی برای توسعه و رشد شرکت‌ها باید استفاده کرد، افزود: استقبال از بازار ارز صادراتی با در نظر گرفتن استقلال شرکت‌ها ایجاد خواهد شد؛ زیرا هر بنگاهی منافع اقتصادی خود را دارد، هرچند مجموع این اهداف در راستای منافع ملی خواهد بود. اما هر اقدام زمانی می‌تواند امیدوارکننده باشد که پایه‌های منطقی آن رعایت شود و در عین حال از نگاه متمرکز و دولتی نیز جدا باشد.

وی اظهار کرد: دلیل اصلی اینکه تاکنون نیز نتوانسته‌ایم، به نتایج ملموس تصمیمات و قوانینی نظیر اصل ۴۴ دست یابیم، نوع نگاه دولتی بوده که مانع اصلی در راستای تحقق اهداف اصل ۴۴ بوده است. بر این اساس انتظار ما از تصمیم‌گیران برای راه‌اندازی بازار ارز صادراتی در نظر گرفتن و حفظ استقلال شرکت‌ها است. این در حالی است که ایجاد هر امکانی یک خدمت به جامعه است که باید از آن استقبال کرد.

مدیرعامل سرمایه‌گذاری ساتا با توجه به توصیه‌های انجام شده به مسوولان سازمان بورس برای راه‌اندازی بازار ارز صادراتی، ادامه داد: اگر این بازار با پیش‌بینی‌ها و تمهیدات لازم راه‌اندازی شود و اصول اولیه بازار آزاد در آن در نظر گرفته شود، به سرعت جای خود را باز خواهد کرد و مورد توجه قرار می‌گیرد؛ اما در حال حاضر رویکرد بنگاه‌ها با الزامات و اقتضائات متفاوت خود باید به این بازارها به عنوان یک خدمت جدید باشد.

پیچیدگی‌های بازار ارز صادراتی

این در حالی است که دیگر عضو شورای بورس درخصوص راه‌اندازی بازار ارز صادراتی تاکید کرد: راه‌اندازی بازار ارز صادراتی پیچیدگی‌های زیادی دارد که باید با کارهای کارشناسی تمامی ابعاد آن روشن شود.

فضل‌الله معظمی خاطرنشان کرد: در حال حاضر تنها کلیت این طرح به صورت یک پیش‌نویس در سازمان بورس تهیه شده که باید بازار ارز صادراتی به عنوان یک بازار برای صادرکننده‌ها و دارندگان ارز ایجاد شود. اما چگونگی اجرا و پیاده‌سازی این بازار داستان دیگری است که نیاز به جلسات تخصصی‌تر در این خصوص با در نظر گرفتن تمامی شرایط است.

وی تصریح کرد: در کلیات تهیه شده بازار ارز صادراتی برای تمامی درآمدهای ارزی غیرنفتی است، اما هنوز ابهامات زیادی درخصوص چگونگی راه‌اندازی این بازار وجود دارد.

به اعتقاد وی، با در نظر گرفتن اینکه امکان نقل و انتقال وجوه ارزی در سیستم‌های بانکی با توجه به تحریم‌های صورت گرفته وجود ندارد، باید در این بازار آیین‌نامه‌های معاملاتی تدوین شود که این موضوعات را برای نقل و انتقال وجوه به صورت کامل مورد توجه قرار دهد.

اقدام سازمان دیرهنگام است

در همین حال، یک کارشناس بازار سرمایه درخصوص عملکرد سازمان بورس برای راه‌اندازی بازار ارز صادراتی معتقد است: بورس ما همواره با یک حالت منفعل در مقابل اتفاقات عمل کرده و باید زودتر از اینها این بازار راه‌اندازی می‌شد.

رضا قهرمانی افزود: بازار ارز صادراتی عرضه و تقاضا را واقعی و شفاف می‌کند و معامله‌گران می‌توانند در هر صورت نرخ‌های فروش شرکت‌ها را ارزیابی ‌کنند.

رضا قهرمانی تاکید کرد: با راه‌اندازی بازار ارز صادراتی دیگر نیازی نیست که افراد برای اطلاع از نرخ‌های فروش تا زمان تهیه صورت‌های سه ماهه، ۶ماهه منتظر باشند و شفافیت قیمتی مهم‌ترین ویژگی این بازار خواهد بود.

وی تاکید کرد: بهره‌گیری از امکانات این بازار در صورت عملیاتی شدن برای صادرکننده‌ها و واردکننده‌ها مفید خواهد بود. هرچند پتروشیمی‌ها بیشترین بهره‌ را می‌برند، زیرا سهامداران واکنش‌های ناشی از نوسانات نرخ ارز را به واردکننده‌ها نشان داده‌اند و شفاف‌سازی نرخ ارز با تاثیر مثبت در گروه صادرکننده‌ها می‌تواند بازار را متاثر کند. قهرمانی تاکید کرد: بازار ارز صادراتی باید یک بازار ساختار یافته باشد که نوسانات نرخ ارز بر شرکت‌ها را ملموس‌تر به سهامداران نشان می‌دهد.