از شروع بهاری تا احتیاط کنونی

گروه بورس- «شروع خوب، افت سنگین هفته دوم و حالا برگشت رونق نیم بند به بازار» این شرح حالی کوتاه از اوضاع فعلی بازار سهام است، بورسی که تا روز شنبه به سرمایه‌گذاران خود ۸/۱ درصد بازدهی داده است.

با جدی‌تر شدن فعالیت‌های اقتصادی در کشور و به جریان افتادن جدی‌تر معاملات سهام در بورس تهران، بازار سرمایه هفته سوم فروردین‌ماه را جدی‌تر و البته همراه با معاملات مثبت آغاز کرده است. اما همچنان احتیاط و محافظ‌کاری در معاملات بازار سهام حتی در آنهایی که با دارا بودن بنیه مالی قوی، حقوقی نامیده می‌شوند، موج می‌زند. در این شرایط همه به نشست ۲۵ فروردین‌ماه در مورد پرونده هسته‌ای ایران چشم‌ دوخته‌اند، آن هم در شرایطی که برخی از ریسک‌های سیستماتیک داخلی هم شرایط بورس را تحت‌الشعاع قرار داده است.

در گزارش پیش‌رو نماینده بازار سرمایه‌ای مجلس نهم در کنار کارشناسان بازار سهام به پرسش‌های روز سرمایه‌گذاران پاسخ داده‌اند.

اینکه چرا بازار در آغاز امسال شروع خوبی داشت، اما در میانه راه به شدت منفی شد. اینکه مهم‌ترین ریسک‌های کنونی بازار چیست؟ و استراتژی‌های لازم سرمایه‌گذاران در شرایط کنونی شامل چه مواردی است؟ از جمله پرسش‌هایی است که این کارشناسان به آنها پاسخ داده‌اند.

این گزارش را در ادامه بخوانید:

ترس بازار از مسائل سیاسی

مدیرعامل کارگزاری رضوی و نماینده منتخب مجلس نهم درخصوص دلایل افت بازار در روزهای اخیر گفت: مدت زمان زیادی است که بازار در انتظار تحولات سیاسی به سر می‌برد، البته با مطرح شدن برخی موارد، امید آن بود که بازار رشد کند، اما با طرح برخی مسائل چون استیضاح وزیرکار، فعالان بازار احساس کردند که هنوز برخی از مشکلات حل نشده است. از سوی دیگر افزایش نرخ دلار موجب شد که این فعالان با احتیاط حرکت کنند، اما به طور حتم مذاکرات ۱+۵ به نفع کشور ما خواهد بود و وزیر کار نیز استیضاح نخواهد شد. بنابراین بازار، بار دیگر رشد خود را از سر خواهد گرفت، اگرچه مانند بازار ۸۹ نخواهد بود، اما از سال ۹۰ بهتر خواهد شد.

محمد حسن‌نژاد در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد تصریح کرد: تحولات آتی مجلس با توجه به حضور تحصیل‌کردگان رشته اقتصاد در این نهاد تاثیرگذار موجب خواهد شد که تغییراتی در قوانین و آیین‌نامه‌ها شکل بگیرد. همچنین در پیش رو بودن انتخابات ریاست‌جمهوری می‌تواند ریسک‌های مهمی برای بازار سرمایه محسوب شود.

تشکیل فراکسیون بازار سرمایه در مجلس

نماینده منتخب مردم در مجلس نهم با اشاره به حمایت مقام معظم رهبری از بازار سرمایه گفت: اگر بخواهیم ولایت‌مداری خود را اثبات کنیم، باید امسال بورس را با ایجاد نهادها و ابزارهای جدید توسعه دهیم.

حسن‌نژاد ادامه داد: با آغاز به کار مجلس نهم، تشکیل فراکسیون بازار سرمایه در مجلس را پیگیری کرده تا بتوانیم بدون واسطه، مشکلات بازار سرمایه را مرتفع سازیم.

این کارگزار بورس نرخ دلار را مهم‌ترین عامل تاثیرگذار بورس دانست و توضیح داد: از بعد علمی، دلار باید تقویت شود و برای رشد صادرات باید به صورت منطقی رشد کند. همچنین براساس مجوز بانک مرکزی شرکت‌های صادرکننده می‌توانند دلار را در بازار آزاد بفروشند.

حسن‌نژاد افزود: گروه پتروشیمی، معدنی و فلزات در پی رشد نرخ دلار، رشد کرده و موجب افزایش شاخص خواهند شد.

در همین حال، برخی شرکت‌ها رشد سالانه خود را دنبال می‌کنند، اما برخی شرکت‌ها به خاطر افزایش هزینه تولید، با کاهش قیمت سهام خود روبه‌رو خواهند شد، مانند خودروسازان. بنابراین با توجه به اینکه وزن پتروشیمی‌ها و معدنی‌ها در بازار بیشتر است، برآیند شاخص مثبت خواهد بود.

وی به فعالان بازار توصیه کرد: اگر سرمایه‌گذاران پول مازاد خود را به بازار بیاورند و با نگاه بلندمدت به فعالیت پرداخته و سهم‌های بنیادی را بخرند و با نگاه تکنیکال، معامله نکنند، می‌توانند بازده مناسبی کسب کنند.

مصاحبه‌های تبلیغاتی مدیران؛ عامل بی‌اعتمادی به بازار

این نماینده مجلس به مدیران بازار سرمایه توصیه کرد: مدیران شرکت‌ها باید با رعایت حداکثر شفافیت، از انجام مصاحبه‌هایی که امروز تایید و فردا تکذیب می‌شود، بپرهیزند و براساس اطلاعات درست و منطقی صحبت کنند.

حسن‌نژاد تاکید کرد: حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران و برخورد با مدیران خاطی، اولین بحثی خواهد بود که در مجلس آینده پیگیری خواهیم کرد، زیرا بازار، ضربه زیادی از وعده‌های عمل نشده برخی مدیران شرکت‌ها خورده است.

وی درباره تقسیم سود شرکت‌ها با توجه به اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها گفت: در بیشتر موارد، مردم برای کسب سود، سرمایه‌گذاری می‌کنند، بنابراین تقسیم حداقل سود، در مجامع لازم است، اما اگر شرکت‌ها فرصت سرمایه‌گذاری دارند بهتر است، سود را در سرمایه‌گذاری به کار گیرند تا گرفتار وام‌های بانکی نشوند.

فرصت‌ها و تهدیدها برابر است

دکتر ولی نادی قمی نیز در این باره به خبرنگار دنیای اقتصاد گفت: فارغ از نوسان‌های کوتاه‌مدت بازار، به نظر می‌رسد که عوامل فرصت‌ساز و عوامل تهدید‌کننده رونق بازار در سال ۹۱ قدرت برابری داشته باشند. در شروع سال ۹۱ میانگین P/E بازار یک الی یک و نیم واحد کمتر از سال ۹۰ بوده است و میانگین نرخ ارز رسمی در شروع سال جاری حداقل ۲۲ درصد بالاتر از شروع سال گذشته است.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: با توجه به تعیین شدن قیمت ارز براساس عرضه و تقاضا باید گفت این رقم ۹۰ درصد است. اقتصاد جهانی نیز از ثبات نسبی برخوردار است و قیمت مواد خام تا حدودی تثبیت شده است. همچنین قیمت نفت به عنوان موتور محرک اقتصاد ایران ۱۵ درصد افزایش یافته است. این موارد از جمله شاخص‌های امیدوارکننده برای تصور بازاری توام با عملکرد قوی است. اما تنگ‌تر شدن حلقه تحریم‌ها و کاهش تولید و صادرات نفت می‌تواند مشارکت‌کنندگان را به بازارهای موازی نظیر طلا و ارز سوق دهد. در مجموع نمی‌توان براساس چند روز اخیر روند آتی بازار را تعیین نمود، اما ریسک‌های برجسته شده را نیز نمی‌توان نادیده گرفت. به نظر می‌رسد که می‌توان با اعتماد به تدبیر مدیریت کلان به رونق بازار سهام امیدوار بود.

ریسک‌ها را بهتر بشناسید

او با اشاره به ریسک‌های کنونی بازار سرمایه در سال جاری خاطرنشان کرد: در این زمینه در حوزه اقتصادی می‌توان به کاهش تولید و صادرات نفت و رشد فزاینده تورم تحت تاثیر عوامل مختلف از جمله اجرای مرحله دوم هدفمندکردن یارانه‌ها، در حوزه سیاسی پیشواز انتخابات سال ۹۲ و در حوزه بازارهای رقیب افزایش احتمالی نرخ سود سپرده‌های بانکی و رونق احتمالی بازار مسکن اشاره کرد. اما در حال حاضر ریسک حوزه اقتصادی برجسته شده است.

این کارشناس بازار سرمایه درخصوص استراتژی معامله‌گران برای مقابله با نوسان‌های بازار گفت: فعالان بازار سرمایه در طول حضور خود در بازار، تجربه بازارهای پررونق و کم‌رونق را داشته‌اند. همواره بازار به موازات روزهای کم‌بازده خود، توان و نیرو انباشته کرده است، تا رشد جهشی داشته باشد. به نظر می‌رسد که بهترین رویکرد در این حوزه اتکا به اطلاعات بنیادی شرکت‌ها، کیفیت مدیریت شرکت، رونق بازار محصولات، پروژه‌های در دست اجرا و میزان پیشرفت این پروژه‌ها، مدیریت کلان اقتصاد و بازارهای جهانی است. در بلندمدت افرادی در بازار حضور مفید خواهند داشت که به اطلاعات تحلیلی متکی باشند.

پیشنهادهای راهگشا در آستانه مجامع

وی درخصوص آغاز فصل مجامع و تفاوت مجامع امسال در شرایط کنونی نیز گفت: بسیاری از صاحب‌نظران معتقدند که تورم کاهش کیفیت سود شرکت‌ها را در پی دارد. استانداردهایی نیز برای نحوه گزارشگری سود در شرایط تورم بالا وجود دارد. تورم موجب می‌شود، سود اسمی شرکت‌ها افزایش یافته و در صورت تقسیم این سود قدرت شرکت برای حفظ توان تولیدی کاهش می‌یابد. بنابراین با توجه به شرایط حال حاضر و با توجه به اینکه اغلب فعالان بازار برای سود خود متکی به بازده قیمتی هستند، تا سود تقسیمی تا جایی که تقسیم حداکثری سود می‌تواند مضر باشد؛ مدیران شرکت‌ها باید پروژه‌هایی برای تخصیص سود تقسیم نشده داشته باشند. چنانچه توان مدیریت شرکت برای کسب سود از محل سود تقسیم نشده کمتر از سهامداران باشد، بهتر است که سود تقسیم شود.

بازار ۹۱ منطقی آغاز شد

مدیرعامل کارگزاری امید سهم نیز درخصوص نوسانات مثبت و منفی بازار امسال گفت: به اعتقاد من بورس تهران در سال جاری روند منطقی‌تری را در مقایسه با دوره مشابه سال قبل در پیش گرفته است. سال گذشته در شروع بازار شاهد رشد ۲۰ روزه‌ای بودیم که پس از آن شرایط به طور کلی منفی شد. فریبرز پرنا در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد افزود: امسال بازار براساس شرایط موجود روزهای مثبت و منفی را در پیش گرفته است.

وی با اشاره به اینکه مهم‌ترین عامل تصمیم‌گیری فعالان بازار مباحث سیاسی است، خاطرنشان کرد: بازار در انتظار تعیین تکلیف مذاکرات سیاسی است و به نظر می‌رسد در حال حاضر معامله‌گران با سیاست صبر و انتظار روزهای منفی و مثبتی را با توجه به رصد اخبار مختلف پشت سر می‌گذارند. هرچند بازار مدت‌هاست با بحث‌های سیاسی درگیر است و حتی اگر نتیجه ملموسی از این مذاکرات منتشر نشود، بازار به سرعت می‌تواند به مسیر تعادلی خود بازگردد.

تا ۲۵ فروردین منتظر باشید

فریبرز پرنا تاکید کرد: بازار تا ۲۵ فروردین ماه در انتظار خواهد بود، اما بعد از آن نیز به دلیل فرصت‌های سودآوری و سرمایه‌گذاری جذابی که در بازار وجود دارد، می‌تواند تحت هر شرایطی روندی صعودی در پیش بگیرد.مدیرعامل کارگزاری امید سهم افزود: با کنار گذاشتن مسائل سیاسی و تجزیه و تحلیل مسائل اقتصادی با این موضوع مواجه هستیم که افزایش نرخ ارز تبعات مثبت زیادی بر بازار سرمایه از جمله صادرکننده‌ها و تولیدکننده‌ها خواهد داشت. هرچند تولیدکننده‌ها با چالش افزایش بهای تمام شده مواجه هستند، اما این موضوع را با افزایش نرخ جبران می‌کنند. ابعاد این موضوع در بازدهی خیره‌کننده گروه قندی به دلیل گران شدن واردات در سال گذشته قابل لمس بود. این در حالی است که ابعاد ریسک سیاسی را نمی‌توان به از بورس و بحث‌های اقتصادی جدا کرد و این مهم‌ترین بحث تاثیرگذار بر بورس امسال است.

از نظر این کارگزار بورس، فاز دوم اجرای هدفمندی یارانه‌ها به دلیل مخالفت‌های موجود نمی‌تواند شرکت‌ها را در سال جدید تحت تاثیر قرار دهد و اجرای این طرح با بررسی بیشتری صورت خواهد گرفت. فریبرز پرنا در ادامه به سرمایه‌گذاران توصیه کرد: با توجه به رشد بازارهای موازی با نگاه جدی‌تری در بورس سال ۹۱ تمرکز داشته باشند. بنابراین سهامداران حرفه‌ای با تشکیل سبد سهام و نگاه ویژه به گروه‌های صادرکننده و سهامداران غیرحرفه‌ای نیز از طریق صندوق‌ها به طور قطع در سال ۹۱ بازدهی به مراتب بهتری را در مقایسه با سال ۹۰ و نیز بازارهای موازی به دست آورند.

وی در پاسخ به اینکه مجامع امسال را برای سهامداران چگونه ارزیابی می‌کند؟ گفت: آغاز فصل مجامع و تقسیم سود در شرکت‌ها، همواره تحرک ویژه‌ای را در سهامداران ایجاد می‌کند که در این بین رشد قیمت‌ها به تبعیت از انتظار افزایش درآمدها در بین شرکت‌ها قابل رصد است. همین موضوع نوید افزایش سود تقسیمی شرکت‌ها را نیز می‌دهد هرچند تقسیم سود شرکت‌ها در اختیار مجامع است که معمولا از سیاست سال‌های گذشته در شرکت‌ها تبعیت می‌کند.

رشد سنتی بورس

مدیرعامل کارگزاری بانک مسکن نیز معتقد است: مطابق روند سنتی هرساله، بازار در آغاز سال رشد خوبی داشته، اما پس از اتمام تعطیلات نوروز از این حالت خارج شده و با شرایط متعادلی به حرکت خود ادامه خواهد داد.

محمد کفاش در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد افزود: بازار سرمایه از اسفندماه ۸۷ تاکنون حرکت‌های مثبتی در ابتدای سال به ثبت رسانده و به این ترتیب از رکود نسبی خارج شده است که امسال نیز همین روال حکمفرما بود. از طرفی دیگر خریدهای اعتباری مربوط به کارگزاران نیز یکی دیگر از عوامل رشد بورس در ابتدای سال بود، به طوری که بسیاری از سهامداران برای تسویه حساب‌های خرید اعتباری خود و ورود به بازار مجبور به فروش سهام خود بودند.

به گفته کفاش، همچنین با توجه به اتمام سال مالی بیشتر شرکت‌های بورسی و ارائه پیش‌بینی سود سال مالی جدید توسط آنها، تاثیر مثبتی نیز از این جنبه به بازار وارد شد و در مجموع تمامی این عوامل باعث شروع خوب بازار در ابتدای سال شد.این کارگزار بورس در ادامه اظهاراتش تاکید داشت: با توجه به شروع فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها و ریسک‌های سیاسی و اقتصادی

پیش رو، در چند روز اخیر بازار شروع به ریزش کرده است. همچنین ابهاماتی که در این زمینه‌ها وجود دارد و از طرفی ترسو شدن بازار به این روند منفی دامن زده و در حال حاضر فعالان بازار قادر به تصمیم‌‌گیری نخواهند بود.وی ادامه داد: تا زمانی که شرایط فاز دوم هدفمندی و صنایع مدنظر در آن آشکار نشود، بازار با احتیاط عمل خواهد کرد.مدیرعامل کارگزاری بانک مسکن در ادامه به جلسه ۲۵ فروردین‌ماه اشاره کرد و گفت: ریسک خارجی و در واقع تاثیر این جلسه زیاد است و چنانچه عواقب منفی در پی نداشته باشد، حرکت رو به رشد بازار سرمایه آغاز خواهد شد. کما اینکه در حال حاضر گروه پتروشیمی حرکت‌های مثبتی را آغاز کرده و در صورت عدم تهدید جلسه مزبور، این روند مثبت تداوم خواهد یافت.کفاش افزود: با توجه به مشخص شدن وضعیت سنگ‌آهنی‌ها در جلسه چند روز آینده، این گروه نیز می‌تواند کمک شایانی به بازار نماید و باعث یک جهش مثبت در کل بازار شود.

فقط سهام فاندامنتال بخرید

این کارشناس بازار سرمایه در انتهای اظهاراتش به سهامداران توصیه کرد، تا تحت تاثیر نوسانات لحظه‌ای بازار قرار نگیرند و با شناسایی سهام فاندامنتال و کمک از افراد خبره بتوانند سودهای خوبی کسب کنند.

کفاش ادامه داد: با توجه به نزدیک شدن فصل مجامع و عملکرد واقعی ۱۲ماهه شرکت‌ها خیلی بهتر از پیش‌بینی‌های ارائه شده آنها خواهد بود و به این ترتیب سودهای نسبتا مطمئنی نصیب سهامداران می‌شود.

پتروشیمی‌ها و رونق بازار

مدیرعامل شرکت آرمان گوهر ایرانیان نیز معتقد است: با توجه به مصوبه فروش ارز در بازار آزاد، منتفی شدن پیمان ارزی و صحبت‌های انجام شده درخصوص ارز صادراتی، محدودیت‌های پیش‌روی شرکت‌های صادراتی کمرنگ‌تر شد و در این راستا شرکت‌های پتروشیمی باعث شروع رشد بازار سرمایه در سال جدید شدند.

همایون هیوند در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» افزود: تعدیل مثبت برخی شرکت‌های پتروشیمی از جمله خارک و پردیس باعث صدرنشینی این گروه در معاملات بازار شد. این در حالی است که با ارائه گزارش‌های دیگر شرکت‌های پتروشیمی در چند روز آینده، این روند رو به تعادل خواهد رفت.

هیوند افزود: به این ترتیب گزینه مناسب بعدی برای توجه بازار، باید یکی از گروه‌هایی که به طور مستقیم با صادرات در فعالیت هستند، از جمله فلزات، مس، روی یا فولادی‌ها باشند.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: تمامی این پیش‌بینی‌ها نیز متاثر از نتایج مذاکرات هسته‌ای در هفته آینده است و چنانچه وضعیت هسته‌ای به همین روال حاضر ادامه یابد، تا فصل مجامع شرکت‌های متاثر از نرخ ارز، بازار را مثبت نگاه داشته و باعث رشد شاخص می‌شوند. این در حالی است که تصمیمات غیرقابل پیش‌بینی دولت و اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها ممکن است باعث شوک‌های منفی به بازار شود.

مدیرعامل شرکت آرمان گوهر ایرانیان در ادامه اظهاراتش با اشاره به رفتار کنونی فعالان بازار سرمایه گفت: در حال حاضر فعالان بازار در مقایسه با سال‌های قبل بسیار هوشیار هستند و خود را درگیر خریدهای هیجانی نمی‌کنند و در واقع مترصد شناسایی سود هستند و هر زمان آمادگی فروش سهام خود را دارند.

بیشتر سود تقسیم کنید، لطفا

به اعتقاد وی، شرایط کنونی بازار حاکی از عدم وجود صعود یا سقوط شدید است و در واقع به طور آهسته و منطقی به روال رو به رشد خود ادامه می‌دهد.

وی تصریح کرد: در این میان و با توجه به نزدیک شدن فصل مجامع توصیه می‌شود، مدیران ارشد شرکت‌ها نیز با حفظ ثبات رویه، حداکثر سود را جهت توزیع میان سهامداران پیشنهاد کنند تا به این ترتیب باعث افزایش جذابیت بازار سرمایه شوند.