دنیای اقتصاد- بورس تهران این هفته پس از پشت سر گذاشتن یک ماه دشوار به لحاظ شرایط کلی، شاهد وضعیت بهتری بود. به‌این ترتیب پس از افت ۶/۳ درصدی شاخص در بهمن ماه، دماسنج بازار این هفته افزایش ۷/۰ درصدی را ثبت کرد تا نشانه‌های آرامش نسبی در بورس پدیدار شود و شاخص بار دیگر بالاتر از مرز روانی ۲۵ هزار واحدی جا خوش کند. در این میان، آرامش سیاسی حاکم بر فضای سیاست بین‌الملل به ویژه پس از استقبال ایران از پیشنهاد مذاکره با گروه کشورهای ۱+۵ نقش اساسی در تعادل بازار ایفا کرده است. یک هفته با تپیکس

تنفس بازار پس از روزهای سخت

گروه بورس- شروین شهریاری: بورس تهران این هفته پس از پشت سر گذاشتن یک ماه دشوار به لحاظ شرایط کلی، شاهد وضعیت بهتری بود. بدین ترتیب پس از افت ۶/۳ درصدی شاخص در بهمن ماه، دماسنج بازار این هفته افزایش ۷/۰ درصدی را ثبت کرد تا نشانه‌های آرامش نسبی در بورس پدیدار شود و شاخص بار دیگر بالاتر از مرز روانی ۲۵ هزار واحدی جا خوش کند.

در این میان، آرامش سیاسی حاکم بر فضای سیاست بین‌الملل به ویژه پس از استقبال ایران از پیشنهاد مذاکره با گروه کشورهای ۱+۵ نقش اساسی در تعادل بازار ایفا کرده است. در حوزه سیاست، انتخابات مجلس شورای اسلامی هم هفته آینده پیش روی کشور قرار دارد که معامله گران نیم نگاهی به تحولات آن خواهند داشت. در رویدادی دیگر در هفته مورد گزارش رشد ۱۳ درصدی سهام نفت و گاز پارسیان پس از عرضه اولیه نیز باعث انتفاع معامله‌گران کوتاه‌مدت و تقویت نسبی بنیه نقدینگی بازار شد. به نظر می‌رسد در صورت ثبات شرایط کنونی و عدم ایجاد تنش‌های سیاسی جدید، بورس در آستانه یک دوره آرامش توام با وزیدن نسیم ملایم رونق قبل از سال نو باشد.

نخستین بودجه ۹۱ شرکت‌ها؛ فراتر از احتیاط

اول اسفند‌ماه هر سال مقارن با روزی است که سازمان بورس به عنوان آخرین مهلت ارسال اولین پیش‌بینی درآمد شرکت‌های بورسی که سال مالی منتهی به آخر سال شمسی دارند تعیین کرده است. به همین علت هفته جاری نیز دوره پرکاری برای سایت اطلاع‌رسانی ناشران بورسی(کدال) بوده و انبوهی از گزارشات بودجه ۹۱ شرکت‌ها به بازار مخابره شد. مطالعه اکثر گزارشات مزبور نشان می‌دهد که میزان احتیاط در تنظیم بودجه بیشتر شرکت‌های شاخص تا اندازه‌ای است که با آنچه احتمالا در عمل اتفاق خواهد افتاد، تفاوت معنا داری دارد. به عنوان نمونه‌ای در این راستا، دومین شرکت بزرگ بورس یعنی ملی مس، پیش‌بینی درآمد خود برای سال آینده را بر مبنای فروش هر کیلو کاتد ۹۲۰۰ تومان در نظر گرفته است؛ این در حالی است که کاتد تولیدی «فملی» در ماه اخیر در بورس کالا بیش از ۱۲ هزار تومان در هر کیلو قیمت خورده است. فولاد مبارکه نیز علاوه بر کاهش ۵ درصدی پیش‌بینی تولید محصولات، افزایش جسورانه‌ای در هزینه‌ها پیش‌بینی کرده تا بدین ترتیب اولین پیش‌بینی سود هر سهم حدود ۲۵ درصد نسبت به سال جاری کاهش یابد. شرکت‌های پتروشیمی نظیر خارک و فن‌آوران نیز با رویه‌ای مشابه، بودجه‌هایی بسیار محافظه کارانه را به بازار اعلام کرده‌اند. در این میان، شاید دو گزارش همراه اول و حفاری شمال را بتوان گزارش‌هایی واقع‌بینانه‌تر دانست که منجر به رشد پیش‌بینی سودآوری هر دو شرکت در سال ۹۱ شده است. تنظیم بودجه‌های احتیاطی هر چند رویه‌ای مطلوب به منظور عدم مواجهه با تعدیلات منفی در طول سال محسوب می‌شود اما مطالعه بودجه‌های ۹۱ اکثر شرکت‌ها حکایت از آن دارد که این رویکرد به اندازه‌ای شدید بوده است که بعضا قابلیت اتکای بودجه‌ها را تحت تاثیر قرار داده است. بنابراین، هر چند سال آینده در صورت ثبات شرایط موجود دوره‌ای برای تعدیل مثبت مکرر سود شرکت‌ها خواهد بود اما آثار منفی تنظیم این بودجه‌های احتیاطی در حال حاضر باعث عقب نشینی خریداران و افت نسبی قیمت سهام شرکت‌های مرتبط شده است.

قرعه این بار به نام ساختمانی‌ها

پس از ماه‌ها رونق بی وقفه و رشد خستگی‌ناپذیر سهام قندی که در نهایت منجر به حساس شدن نظارت بورس و توقف نمادهای این گروه شد، این هفته نشانه‌های هجوم به سهام گروه ساختمانی با هیجان بالا قابل رصد بود. جهش ۱۲/۸ درصدی شاخص این صنعت در هفته مورد گزارش در حالی روی داد که انبوه سازان از نظر ارزش بازار بیش از سه برابر قندی‌ها ظرفیت دارند و شرکت‌های بزرگ به لحاظ سرمایه (نظیر سرمایه گذاری مسکن، ساختمان ایران و بین‌الملل توسعه ساختمان) هم در این گروه حضور دارند. بدین ترتیب P/E کمتر از ۵ مرتبه‌ای سهام شرکت‌های این صنعت در کنار عدم تاثیر پذیری از تنش‌های سیاسی انگیزه لازم را به سرمایه‌گذاران داده است تا با تشکیل صف‌های خرید، سهام انبوه‌سازان را در مسیر رشد پرشتاب قرار دهند. در این شرایط البته آسیب همیشگی بازار گریبانگیر حرکت ساختمانی‌ها شده است به نحوی که تقریبا همه سهام شرکت‌های این گروه فارغ از ضعف‌ها و قوت‌های هر یک با صف‌های خرید و هجوم متقاضیان روبه‌رو شده‌اند. این در حالی است که برخی شرکت‌های این صنعت با مشکلات ساختاری در زمینه افزایش تسهیلات مالی و رشد هزینه‌ها مواجه هستند و چشم‌انداز افزایش سودآوری در آنها دیده نمی‌شود؛ با این وجود جو مثبت گروه ساختمان محرک سفته‌بازان شده است تا رشدهای موقت و مبتنی بر شایعات را در سهام ضعیف این گروه نیز شکل دهند؛ رویکردی که بنا به تجربه در صورت تداوم می‌تواند موجب دخالت اداره نظارت بر ناشران بورسی و انتشار گزارشات شفاف‌سازی به منظور مهار رشد بی محابا شود.

اروپا؛ از این ستون به آن ستون!

پس از ماراتن بحث ۱۳ ساعته در بروکسل، کشورهای عضو یورو در این هفته موافقت کردند که ۱۳۰ میلیارد یوروی دیگر وام کمکی در قالب یک زمان بندی مشخص به یونان پرداخت کنند تا این کشور از یک قدمی ورشکستگی فاصله بگیرد. در بسته مصوب اروپایی‌ها البته بخش خصوصی هم باید جور مشکل یونان را بکشد چرا که حدود ۵۳ درصد ارزش اوراق قرضه (یعنی بدهی دولت یونان) باید توسط دارندگان اوراق به عنوان ذخیره در نظر گرفته شود و در عمل بازگشتی برای این بخش در کار نیست. با این وجود، مطالعه دقیق تر چشم‌انداز آینده یورو جایی برای خوش‌بینی زیاده از حد باقی نمی‌گذارد. بسیاری معتقدند اقتصاد به شدت راکد یونان که با نرخ ۵ درصدی در سال در حال انقباض است در غیاب تضعیف پول ملی و امکان خلق نقدینگی جدید از مهلکه جان سالم به در نخواهد برد. از سوی دیگر، هزینه بیش از ۵ درصدی استقراض در سال برای پرتغال، ایتالیا و اسپانیا قابل تحمل نیست و در میان مدت کمر این اقتصادها را هم می‌شکند. از این جهت باید گفت نفس راحتی که بسیاری این هفته پس از تصویب بسته کمکی به یونان کشیدند احتمالا پایان ماجرا نیست و ابرهای سیاه سایه افکنده بر فراز یورو در آینده باز هم رویای پول واحد اروپایی را به چالش‌های جدی تری خواهد کشید.