گروه بورس- بازار سرمایه که در ذات خود بازاری پویا و فعال است به طور روزمره با وقایع و چالش‌هایی مواجه می‌شود که نیازمند عکس‌العمل نهاد ناظر به منظور ایجاد شفافیت هستند. برخی وبلاگ‌ها و سایت‌های بورس هم به دقت حوزه‌های نیازمند شفاف‌سازی را مدنظر داشته و در مطالب خود منعکس می‌کنند. در این راستا، در «گشتی در وب» امروز سری به سایت بورس‌نیوز زدیم که موضوع مهم آثار نوسانات ارزی به سودآوری شرکت‌ها را زیر ذره‌بین برده و بر مبنای آن درخواستی را از اداره نظارت بر ناشران بورس مطرح کرده است:

تغییرات نرخ ارز در سال جاری و تاثیرات مثبت و منفی این موضوع بر بودجه‌های اعلامی شرکت‌ها به سازمان بورس سبب بروز حرف و حدیث‌های فراوانی بین تحلیلگران بازار سرمایه درخصوص تاثیرات این رویداد بر سهام شرکت‌های فعال در صنایع بورسی شده است.از قرار معلوم، چندی پیش اداره نظارت بر ناشران بورسی سازمان بورس طی ارسال نامه ای به شرکت‌هایی که وابستگی زیادی به تغییرات نرخ ارز دارند، از آنان درخواست اعلام گزارش تاثیر تغییرات مذکور بر سودآوری شرکت را کرد که نکته قابل توجه و تامل‌برانگیز این موضوع در پاسخی است که مدیران این شرکت‌ها به اداره نظارت ارسال کرده‌اند. بنا بر این گزارش، مدیران این شرکت‌ها که اغلب از صنایعی همچون خودرو‌سازان، دارویی‌ها، پتروشیمی‌ها، معدنی‌ها و تجهیزاتی‌ها می‌باشند، در ارسال پاسخی تنها جهت رفع تکلیف عنوان کرده‌اند که تغییرات به وجود آمده در نرخ ارز تاثیر زیادی بر سود شرکتشان ندارد. اما این پاسخ از آنجا قابل قبول نیست که این شرکت‌ها باید به شفاف‌سازی بسیار دقیق‌تری پرداخته و بر مبنای صادرات محصول یا واردات کالا اثر بخشی نوسان ارز در سودآوری شرکت را در قالب هزینه و یا درآمد شفاف‌سازی کنند. اما شرکت‌های وابسته به ارز، در بودجه خود برای شناسایی اثرات آن از ۴ روش می‌توانند استفاده کنند.

۱- خرید ارز به قیمت بازار آزاد و تبدیل آن به ریال با نرخ بانک مرکزی: در این روش، شرکت‌ها برای تهیه ارز مورد نیاز به جهت خرید موارد مصرفی ناچارند ارز را از بازار آزاد تهیه کنند و بانک مرکزی قادر به ارایه ارز مورد نیاز آنها نمی‌باشد.

اما از سوی دیگر این شرکت‌ها در صورت صادرات محصول و دریافت ارز مجبورند برای تبدیل به ریال از طریق بانک مرکزی اقدام کنند. ۲- خرید ارز به قیمت بازار آزاد و تبدیل آن به ریال از طریق بازار آزاد: در این روش شرکت هم برای تهیه ارز و هم برای تبدیل آن به ریال از طریق بازار آزاد اقدام می‌کند و ارز دولتی نقشی در بودجه آن ندارد. ۳- خرید ارز با نرخ بانک مرکزی و تبدیل آن به ریال در بازار آزاد: در این حالت که پر‌سود‌ترین و بهینه‌ترین روش‌ها می‌باشد شرکت ارز مورد نیاز را به قیمت دولتی تهیه و با قیمت بازار آزاد تبدیل به ریال می‌کند. ۴- خرید ارز با نرخ بانک مرکزی و تبدیل به ریال با نرخ بانک مرکزی: در این روش نیز شرکت ارز دولتی تهیه و از طریق بانک مرکزی تبدیل به ریال می‌کند. بر اساس این گزارش به نظر می‌رسد آن سوالی که مدیران شرکت‌ها باید به آن پاسخ واضح و روشن بدهند مشخص نمودن نحوه محاسبه ارز پیش بینی شده در بودجه به یکی از ۴ روش مذکور باشد. همچنین نیاز است تا این شرکت‌ها به طور صریح و واضح مشخص کنند که در بودجه خود چه مبلغی صادرات و چه رقمی واردات پیش‌بینی شده است.از همین رو از رییس اداره نظارت بر ناشران بورسی تقاضا می‌شود تا با ارسال درخواست به شرکت‌ها، مدیران مالی را مجاب کنند تا با ارائه پاسخ صریح و واضح به دو سوال فوق نسبت به این مهم اطلاع‌رسانی و شفاف سازی کنند؛ چرا که این موضوع با توجه به اختلاف قابل ملاحظه قیمت ارز یورو و دلار در بازار آزاد و دولتی می‌تواند تاثیرات بااهمیتی بر سودآوری شرکت‌ها داشته و در صورت عدم شفاف‌‌سازی، نوسانات غیرمترقبه‌ای را در آینده در قیمت‌های سهام رقم بزند.

منبع: Boursenews.ir