کارنامه ۱۱۰روزه خصوصی‌سازی منتشر شد
بنابراین گزارش، سازمان خصوصی‌سازی از سال ۸۴ تا نیمه نخست تیرماه سال جاری ۸۴ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان سهام در قالب رددیون، سهام عدالت و مزایده واگذار کرده است.
براساس آمار منتشره، 34 هزار و 210 میلیارد تومان این واگذاری‌ها در قالب سهام عدالت رخ داده است تا جایی که سهم «عدالت» در این واگذاری‌ها به بیش از 40 درصد می‌رسد. اما آمارها نشان می‌دهد که روند واگذاری‌ها از طریق سهام عدالت از سال 1388 به بعد متوقف شده است و بخش عمده‌ای از این واگذاری‌ها در سال‌های 85، 86 و 87 انجام شده است.
از سویی دیگر، واگذاری سهام بنگا‌های دولتی به بخش خصوصی از سال ۸۴ تا نیمه نخست تیرماه نیز توانسته سهمی ۳۴ درصدی از حدود ۸۵ هزار میلیارد تومان واگذاری داشته باشد، به طوری که حجم واگذاری‌های انجام شده به بخش خصوصی از ابتدای سال ۹۰ تا نیمه نخست تیرماه به حدود ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان می‌رسد، در حالی که در کل سال ۸۹ معادل ۵ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان واگذاری از این طریق صورت گرفته بود.
افزون بر این، سهم واگذاری‌های رددیونی از کیک 85 هزار میلیارد تومانی واگذاری‌ها طی 6 سال گذشته نیز 25 درصد بوده است و حجم واگذاری‌های رددیونی در این مدت عدد 21هزار و 500 میلیارد تومانی را نشان می‌دهد، در حالی که در سال 90 واگذاری رددیونی به ثبت نرسیده است.
با این وصف، از ۱۰۰درصد واگذاری‌های انجام شده طی ۶ سال گذشته تا نیمه نخست تیرماه، ۹/۲ درصد سهام در ۴ ماه و اندی گذشته از سال جاری واگذار شده است و در حالی که سال ۸۴ با ثبت سهم ۱/۰ درصدی از کل واگذاری‌های ۸۵هزارمیلیارد تومانی سالی بدون خصوصی‌سازی لقب گرفته، و یک سال بعد هم فقط ۰/۳ درصد از حجم واگذاری‌های حدود ۸۵ میلیارد دلاری رخ داده که در سال ۸۶ میزان واگذاری‌های انجام شده از کیک ۸۵ هزار میلیارد تومانی به ۵/۲۹ درصد می‌رسد و در سال‌های ۸۷، ۸۸ و ۸۹ هم ۳/۲۵، ۱/۲۱ و ۱/۱۸ درصد از واگذاری‌های ۸۵ میلیارد دلاری رقم خورده است.
با این حال، سهم بورس تهران از این واگذاری‌ها طی 6 سال گذشته 6/69 درصد بوده است، به طوری که در این مدت بیش از 59 هزار میلیارد تومان سهام از طریق بورس اوراق بهادار تهران واگذار شده است و سهم سال 90 نیز در 4 ماه و 15 روز گذشته از این واگذاری‌ها به بیش از هزار و 300میلیارد تومان یعنی 6/1 درصد کل واگذاری‌های بورس می‌رسد.
افزون بر این، از ابتدای سال ۸۴ تا پایان نیمه نخست سال جاری ۲۶ هزار و ۸۷۷ میلیارد تومان سهام دولتی از طریق فرابورس واگذار شده است، تا جایی که سهم فرابورس در حالی که فقط حدود ۲ سال از تولد این بازار می‌گذرد، از کل واگذاری‌های ۸۵ میلیارد دلاری به ۲/۳ درصد می‌رسد و البته سال ۹۰ نیز تاکنون سهمی ۱/۰ درصدی از حجم واگذاری بیش از ۲۶ هزار میلیارد تومانی از طریق فرابورس را دارد.
در این شرایط، واگذاری‌های مزایده‌ای نیز با حجم 3 هزار و 151 میلیارد تومانی سهمی 4/0 درصدی از واگذاری 85 هزار میلیارد تومانی سال گذشته داشته‌اند و در سال 90 نیز تا 15 تیرماه سال جاری واگذاری قابل توجهی از این طریق صورت نگرفته است، اما واگذاری‌های مزایده‌ای نیز حجم 27 هزار و 770 میلیارد تومانی را در 6 سال گذشته به ثبت رسانده و سهمی 9/26 درصدی از کیک بزرگ خصوصی‌سازی در این سال‌ها داشته است، در شرایطی که در سال 90 فقط هزار میلیارد تومان واگذاری از این طریق صورت گرفته است.
همه این رخدادهای آماری هم موجب شده که سهم سال ۹۰ از کل واگذاری‌ها حدود ۸۵ هزار میلیارد تومانی به رغم آن که تنها ۴ ماه و نیم از این سال می‌گذرد به بیش ۲ هزار و ۴۸۰ میلیارد تومان معادل ۹/۲ درصد برسد.
گرچه 81 هزار و 599 میلیارد تومان از کل واگذاری‌های انجام شده طی 6 سال گذشته در قالب معاملات بلوکی بوده است که 2/96 درصد از کل واگذاری‌ها را تشکیل می‌دهد.
در شرایطی که از ابتدای سال ۹۰ تاکنون ۲هزار و ۳۹۱ میلیارد تومان معادل ۸/۲ درصد از واگذاری‌های بلوکی انجام شده است.
از سویی دیگر، 21 هزار میلیارد تومان از این واگذاری‌ها به صورت تدریجی انجام گرفته است که معادل 5/2 درصد از کل واگذاری‌هاست و هزار و 978میلیارد تومان از واگذاری‌های صورت گرفته در 6 سال گذشته هم در قالب سهام ترجیحی بوده است، با این حال سهم سال 90 از این واگذاری‌ها تاکنون بسیار اندک بوده است.
اما کدامیک از دستگاه‌های دولتی در تحقق خصوصی‌سازی حدود ۸۵ میلیارد دلاری پیش‌رو بوده‌اند.
براساس آمار منتشره هرچند از وزارت صنایع و معادن به عنوان وزارتخانه پیشگام در خصوصی‌سازی یاد می‌شود که با عرضه سهام شرکت ملی مس نخستین واگذاری اصل چهل و چهاری در بورس تهران را رقم زد، اما آمارها حاکی از آن است که 1/47 درصد از حجم واگذاری‌های اعلام شده توسط مجموعه وزارت نفت رقم خورده و در واقع نفتی‌ها از خصوصی‌سازی سهمی 39 هزار و 900میلیارد تومانی دارند.
از طرفی دیگر، در سال ۹۰ نیز نفتی‌ها تنها حدود هزار میلیارد تومان سهام واگذار کرده‌اند، در حالی که مجموعه وزارت صنایع و معادن با حجم واگذاری ۱۳ هزار و ۸۱۹ میلیارد تومانی در ۶ سال گذشته تا نیمه تیرماه سهم ۳/۱۶ درصدی در واگذاری‌ها داشته است و در سال ۹۰ نیز این وزارتخانه حجم واگذاری قابل توجهی نداشته است.
در همین حال، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات هم با 11 هزار و 578میلیارد تومان واگذاری در 6 سال گذشته 7/13 درصد از کیک واگذاری‌های 85 میلیارد دلاری را به خود اختصاص داده است که در سال 90 هم هیچ واگذاری نداشته است.
اما مجموعه وزارت نیرو با هزار میلیارد تومان واگذاری در سال ۹۰ از وزارت ارتباطات در واگذاری‌های پیشی گرفته و با ثبت ۱۱۹ هزار و ۲۹۴ میلیارد تومان واگذاری، ۱/۱۴درصد از کل واگذاری‌های انجام شده را به خود اختصاص داده است.
در این حال، وزارتخانه‌های امور اقتصادی و دارایی، راه و ترابری، بازرگانی، جهادکشاورزی و آموزش و پرورش هم در رتبه‌های بعدی وزارتخانه‌های پیش رو در واگذاری قرار دارند.
همچنین نگاهی به آخرین آمار منتشره خصوصی‌سازی نشان می‌دهد که شرکت‌های مادر تخصصی مس پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، مخابرات ایران، ایمیدرو، ملی صنایع پتروشیمی و وزارت نفت ۵ شرکت مادرتخصصی پیش رو در خصوصی‌سازی طی ۶ سال گذشته تاکنون شناخته شده اند.
افزون بر این، صنایع فرآورده‌های نفتی، مواد و محصولات شیمیایی، مخابرات، فلزات اساسی و بانک‌‌ها و موسسات اعتباری و سایر نهادهای مالی صنایعی هستند که بیشتر به بازار سرمایه ایران وارد شده یا به بخش خصوصی واگذار شده‌اند.
اما درنهایت واگذاری‌های در قالب سهام ترجیحی طی ۶ سال گذشته تنها به تحقق ۴۸ درصد درآمد پیش‌بینی شده منجر شده است.
ارسال نظر