تصاویر بدون برفک از بزرگ‌ترین معدن سرب و روی خاورمیانه

گروه بورس- علیرضا باغانی: «قلب بزرگ‌ترین معدن سرب و روی خاورمیانه فقط تا ۱۲ سال دیگر می‌تپد» این خبری است که مدیر معدن انگوران در جمع فعالان بازار سرمایه درباره آخرین وضعیت این مجموعه ارزشمند معدنی اعلام می‌کند. چهارشنبه گذشته شماری از فعالان بازار سرمایه به دعوت شرکت توسعه معادن روی ایران و پایگاه اطلاع‌رسانی و تحلیلی بورس ۲۴ و با مساعدت شرکت تهیه و تولید مواد معدنی در حالی که سال‌ها پس از ریزش معدن، معامله‌گران و طرفداران سهام معدنی نتوانسته‌ بودند از این مجموعه معدنی بازدید کنند به انگوران آمدند تا از وضعیت بزرگ‌ترین معدن سرب و روی خاورمیانه که از خاک پرعیار و منحصر به فردی برخوردار است، مطلع شوند.

انگوران احیا شد

ابوطالب اشکوری مدیر معدن انگوران طی این بازدید در جمع فعالان بازار سرمایه از احیای مجدد بزرگ‌ترین معدن سرب و روی خاورمیانه پس از گذشت ۵ سال خبر داد و افزود: با ۲۵ میلیون تن باطله‌برداری طی چندسال گذشته زمینه بهره‌برداری از معدن انگوران فراهم شده و در حال حاضر این معدن مشکلی در تامین خاک تولیدکنندگان سرب و روی ندارد.

وی با بیان این که معدن انگوران و قابلیت‌های آن از سال ۱۳۰۱ هجری شمسی شناخته شد، گفت: تا سال ۱۳۲۴ عملیات خاصی برروی این معدن انجام نگرفت، اما از آن سال به بعد به دلیل داشتن خاک پرعیار عملیات زیرزمینی در این معدن آغاز شده و در سال ۱۳۴۸ عملیات اکتشاف در این معدن تکمیل شد و درنهایت از سال ۱۳۵۷ کار استخراج از این معدن به صورت روباز آغاز ‌شد.

وی افزود: معدن انگوران دارای خاک کربناته است و در عمق ۷۰ متری آن خاک سولفوره کشف شده است و برای رسیدن به این خاک ارزشمند تونل‌های دسترسی به آن حفر شده است.

وی در برابر پرسش‌های مکرر فعالان بازار سرمایه در خصوص زمان بهره‌برداری از معدن انگوران گفت: با تلاش‌های صورت گرفته از سوی شرکت تهیه و تولید مواد معدنی که از سال ۸۵ به بعد اداره معدن را برعهده گرفته است، در حال حاضر مشکلی برای استخراج از معدن وجود ندارد و این مجموعه بزرگ معدنی احیا شده است و آماده بهره‌برداری است، ولی اتمام کامل باطله‌برداری تا سال ۹۱ زمان نیاز دارد.

وی بالاترین ارتفاع معدن را ۲۹۶۰ متر ذکر کرد و گفت: تا ارتفاع ۲۸۶۰ متر باطله‌برداری انجام شده است.

این مقام مسوول مجموع ذخیره ماده معدنی پیش‌بینی شده برای معدن انگوران را ۸ میلیون تن ذکر کرد و افزود: از معدن انگوران سه نوع خاک پرعیار، کم عیار و با عیار متوسط استخراج می‌شود که خاک کم عیار به خاک‌های دارای عیار زیر ۱۴ درصد اطلاق می‌شود و عیار متوسط خاک معدن هم ۱۵ تا ۲۸ درصد است و این مجموعه دارای خاک پرعیار بالای ۲۸ درصد نیز هست که سالانه به طور متوسط ۴۰ تا ۴۵ درصد از خاک برداشت شده از معدن دارای عیار ۲۰ درصد است.

وی با بیان این که مشکل ریزش دیواره شمالی معدن انگوران مرتفع شده است، گفت: سال گذشته بیش از ۷۰۰هزار تن ماده معدنی از انگوران برداشت شد و در حال حاضر معدن انگوران بعد از ریزش سال ۸۵ مشکل خاصی در بهره‌برداری ندارد.

وی مجموع باطله‌برداری انجام شده از معدن انگوران را ۲۵ میلیون تن ذکر کرد و افزود: پس از باطله‌برداری، ماده معدنی خام در اختیار تولیدکنندگان سرب و روی قرار می‌گیرد.

فقط ۸ میلیون و دیگر هیچ

اشکوری با بیان این که حدود ۷۰ شرکت‌ تولیدکننده سرب و روی هم‌اکنون از معدن انگوران خاک دریافت می‌کنند، گفت: یکی از مشکلات موجود فعلی این است که معدن انگوران جایگزین ندارد و با توجه به پیش‌بینی ذخیره ۸ میلیون تنی اگر متوسط برداشت از معدن سالانه ۷۰۰ تا ۷۵۰ هزار تن باشد، این معدن تا ۱۲ سال دیگر عمر دارد، این در حالی است که نیاز به ماده معدنی همچنان وجود دارد و تنها معدن مهدی‌‌آباد می‌تواند جایگزین انگوران باشد که البته این معدن نیز عیار کمتری نسبت به انگوران دارد.

وی افزود: انگوران بیشتر خاک خود را به نزدیک‌ترین شرکت به معدن یعنی کالسیمین می‌دهد و البته مابقی کارخانه‌های سرب و روی هم از انگوران خاک می‌گیرند.

مدیر معدن انگوران با اشاره به تقاضای بالای دریافت خاک انگوران از سوی تولیدکنندگان گفت: به طور معمول انگوران دپوی خاک ۱۸۰ هزار تنی دارد، اما با توجه به تقاضای بسیار زیاد موجود، این دپو روزانه کاهش می‌یابد و پاسخگوی نیاز موجود نیست.

شکست معدن در ارتفاع پست

مدیر انگوران با اشاره به ریزش دیواره شمالی معدن انگوران در مهرماه سال ۸۵ گفت: این ریزش با اولین ترک در دیواره معدن در سال ۸۵ و در ارتفاع ۲۹۶۰ متری رخ داد، اتفاقی که موجب شد تا معدن انگوران از نیمه به طول ۱۰۰ متر دچار شکست شود و در مجموع ریزش بزرگی در معدن انگوران اتفاق بیفتد، تا جایی که ۲۵ میلیون باطله حاصل این ریزش معدن شد.

وی گفت: حجم ریزش معدن انگوران در حدی بود که از گروه کوهنوردی استان زنجان برای نقشه‌برداری و ایجاد راه‌های دسترسی و آواربرداری کمک گرفته شد و حتی در ۶ ماهه دوم سال که به طور معمول معدن با هوای بسیار سرد و کولاک مواجه است، تلاش‌ها برای احیای معدن متوقف نمی‌شد تا جایی که تا امروز شاهد بهره‌برداری دوباره از معدن باشیم. وی تاکید کرد: براساس نظر کارشناسان خبره، ریزش مجدد معدن انگوران با اقدامات انجام شده منتفی است و نگرانی از این بابت وجود ندارد.

این مقام مسوول ذخیره پیش‌بینی شده برای معدن انگوران را بالغ ۸ میلیون تن ذکر کرد و افزود: ۵/۴ میلیون تن این ذخیره سولفوره و مابقی اکسیده است که البته مواد معدنی دیگر نیز در خاک این معدن وجود دارد.

سرب و روی به یکپارچگی نیاز دارد

در همین حال، ارجمندفر مدیرعامل شرکت کالسیمین نیز در جمع فعالان بازار سرمایه با بیان این که تحولاتی پیش‌روی صنعت سرب و روی است که سرمایه‌گذاری بلندمدت در آن را توجیه می‌کند، گفت: پیش از این حیات شرکت‌های تولیدکننده سرب و روی با مشکل خاک به خطر افتاده بود، اما این شرکت‌ها به تکنولوژی‌هایی دست یافتند که از خاک کم عیار هم محصول تولید کرده و حتی به تولید محصولات جدید با حاشیه سود مناسبی از جمله نیکل و... روی بیاورند.

مدیرعامل شرکت بورسی کالسیمین با اشاره به تولید شمش سرب و روی با خاک کم عیار در دنیا گفت: در کشور چین از خاک کم عیار ۴ درصد نیز محصول تولید می‌شود و حتی از باطله‌ها نیز محصولات فرآوری شده تولید می‌شود، در حالی که ما در کشور تنها به تولید محصول از خاک پرعیار روی آورده‌ایم. ارجمندفر از اختراعات جدید معدنی در کشور خبر داد و گفت: کارشناسان کشور ما از جمله اینجانب توانسته‌اند اختراعات جدیدی در حوزه معدن داشته باشند که از طریق آن می‌‌توان در حوزه صنایع سرب و روی از خاک‌های کم عیار و باطله تولید داشت که در آینده، این اختراعات صنعت سرب و روی کشور را متحول خواهد کرد.

وی گفت: در قالب تکنولوژی‌های جدید ضایعاتی که در طبیعت به سم تبدیل می‌شوند نیز قابل استحصال و فرآوری و تبدیل شدن به محصول جدید خواهند شد.

وی با اشاره به تشکیل کنسرسیوم راهبران سرب و روی گفت: ۷۵ درصد این کنسرسیوم از آن هلدینگ توسعه معادن روی و زیرمجموعه‌ها است و ۲۵ درصد آن را نیز دیگر تولیدکنندگان سرب و روی تشکیل می‌دهند که بر این اساس کنسرسیوم مزبور می‌تواند در شرایط عادلانه بهره‌برداری از معدن انگوران را در دست گیرد که البته تحقق این امر مهم نیاز به یکپارچگی دارد. وی گفت: ۷۰ تولیدکننده سرب و روی در کشور سالانه به حجم زیادی خوراک نیاز دارند که کنسرسیوم راهبران می‌تواند با مدیریت مناسب معدن و همچنین اکتشافات معدنی این نیاز را پوشش دهد. وی در ادامه از تولید ۱۰۰ هزار تنی کالسیمین در ۳ ماهه نخست سال خبر داد و افزود: این تولید بالاتر از بودجه می‌تواند تولید شرکت را از ۳۶۰ هزار تن پیش‌بینی شده به ۴۰۰ هزار تن افزایش دهد که این اتفاق هم می‌تواند بودجه شرکت بورسی کالسیمین را با تعدیل مثبت مواجه کند.

مدیرعامل کالسیمین ظرفیت معدنی کشور را غنی توصیف کرد و گفت: در کشور معادن دیگری وجود دارد که می‌تواند صنعت سرب و روی را متحول کند که برای تحقق این امر نیازمند یکپارچگی و استفاده از توان داخلی هستیم.

روایتی از آینده باورنکردنی سرب و روی

در ادامه این بازدید، خسروشاهی مدیرعامل شرکت ملی سرب و روی ایران هم طی اظهاراتی از تولید بالاترین شمش پرعیار سرب توسط این شرکت بورسی خبر داد.

خسروشاهی افزود: «فسرب» تنها تولیدکننده سرب ۹۹/۹۹ درصد در خاورمیانه است که تا ۲ سال پیش هیچ کشوری توانایی تولید چنین محصولی با عیار بالا را نداشت، اما از ۲ سال قبل هند، چین و کره جنوبی به جمع تولیدکنندگان سرب با چنین عیاری پیوستند. وی با اشاره به بحران صنعت سرب و روی در سال ۸۷ گفت: در سال یادشده نه تنها شرکت ملی سرب و روی بلکه دیگر تولیدکنندگان نیز با بحران مواجه شده و حتی زیان ده شدند، ولی رفته‌رفته سیاست‌گذاری‌های جدید موجب شد تا صنعت سرب و روی احیا شود به طوری که در سال ۸۹ تعدیل مثبت ۶۰ درصدی برای شرکت «فسرب» اتفاق افتاد و برای سال جاری نیز پیش‌بینی‌ها از بهبود صنعت و به تبع آن شرکت ملی سرب و روی حکایت دارد.

وی با بیان این که سودده شدن تولیدکنندگان سرب و روی از جمله «فسرب» به‌رغم اجرای هدفمندی یارانه‌ها از مدیریت مناسب صنعت و هلدینگ مادر تخصصی آن (کروی) حکایت دارد، گفت: در کنار سرب، کروم و حتی مس محصولاتی است که در این صنعت می‌تواند تولید شود و شرکت ملی سرب و روی هم توانایی تولید آن را دارد.

وی در پاسخ به این سوال خبرنگار دنیای‌اقتصاد که پیش‌بینی شما از وضعیت جهانی سرب و روی در سال جاری و سال‌های پیش‌رو چیست؟ گفت: برخی از موسسات بین‌المللی برای صنعت سرب و روی تا سال ۲۰۱۴ و آینده اعداد و ارقامی بیان می‌کنند که باور کردنی نیست و پیش‌بینی اولیه این است که اگر دنیا با ۳ درصد رشد اقتصادی مواجه شود، صنعت سرب و روی در سال‌های آتی با رشد قیمت مواجه می‌شود، چراکه ۵/۱ درصد از این رشد اقتصادی مربوط به کشور چین است و چینی‌ها هم در بازار جهانی سرب و روی تعیین‌کننده هستند که این موضوع می‌تواند تقاضای سرب و روی و به تبع آن قیمت این محصولات را در بازارهای جهانی افزایش دهد.

مدیرعامل شرکت ملی سرب و روی در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر این که با توجه به پیش‌بینی عمر ۱۲ ساله انگوران چه چشم‌اندازی برای تامین خوراک کارخانه‌های سرب و روی پیش‌بینی می‌کنید؟ گفت: گرچه عمر معدن ارزشمندی همچون انگوران رو به پایان است، ولی در کشور، معدن سرب و روی مهدی‌آباد با ذخیره ۲۰۰ میلیون تنی وجود دارد که اگر سالانه ۴ میلیون تن خاک از آن استخراج شود تا ۵۰ سال آینده عمر دارد، بر این اساس از این بابت نگرانی وجود ندارد.

وی افزود: «فسرب» برای سال جاری تولید ۶ هزار تن روی، ۳ تن نقره و ۱۲ هزار تن روی را پیش‌بینی کرد که از این پیش‌بینی‌ها جلوتر است.

این گزارش می‌افزاید: در بازدید فعالان بازار سرمایه از معادن سرب و روی زنجان، معامله‌گران و کارگزاران بورس از کارخانه فرآوری موادمعدنی نیز بازدید کرده و در جریان آخرین تحولات رخ داده در این شرکت بورسی قرار گرفتند.