۸/۷ درصد از بازدهی بورس پس گرفته شد
با ورود دماسنج بازار به کانال ۲۴ هزار
8/7 درصد از بازدهی رویایی بورس پس گرفته شد
شاخص بورس دیروز برای دقایقی دچار اختلال شد
گروه بورس- بازدهی منفی 7/1 درصدی بورس و پیغام‌های جالب ناظر بازار در خصوص اصلاح شاخص، دو رخداد مهم بازار سرمایه ایران در ششمین روز معاملاتی سومین ماه سال بود.
معامله‌گران بازار سرمایه ایران روزگذشته ۷/۱ درصد دیگر از بازدهی رویایی فروردین‌ماه را پس دادند تا به این ترتیب بازدهی منفی ۶ درصدی بورس در ۶ روز معاملاتی خردادماه به ثبت برسد و ماه خرداد به عنوان بدترین خرداد بورس طی ۱۲ ساله گذشته لقب بگیرد.
در این ماه تنها در دوم خرداد دماسنج بازار 4 واحد مثبت شد، اما در مجموع 6 روز معاملاتی، شاخص بورس 6 درصد افت کرده است. پیش از این خرداد سال 84 به عنوان بدترین ماه بورس در تاریخ ثبت شده بود، اما با بازدهی منفی نیم درصدی.
حال معامله‌گران بورس تهران که در فروردین ماه بازدهی ۷/۱۳ درصدی بی‌سابقه را از این بازار دریافت کرده بودند، پس از بازدهی منفی ۲/۱ درصدی اردیبهشت و بازدهی منفی ۶ درصدی تا ۸ خردادماه با بازدهی ۶/۵ درصد روبهرو هستند، اتفاقی که از سقوط ۲ هزار واحدی دماسنج بورس از بالاترین ارتفاع تاریخی خود یعنی عدد ۲۶ هزار و ۶۷۶ واحد در ۲۷ فروردین‌ماه ۹۰ حکایت دارد.
شاخص بورس تهران در 27 فروردین ماه سال جاری با صعود به ارتفاع 26 هزار و 676 واحدی، رکورد جدیدی را در تاریخ 44 ساله حیات خود به ثبت رسانده بود، اما دیروز با سقوط به پله 24 هزار و 600 واحدی که از نزول بیش از 2 هزار واحدی حکایت دارد، 8/7 درصد از مرز تاریخی خود فاصله گرفت. افزون بر این، رویداد آماری دیگری که خردادماه را به بدترین ماه بورس بدل کرده، تنزل کم سابقه ارزش بازار سرمایه است و در شرایطی که ارزش بورس تهران در آستانه عبور از مرز تاریخی 120 میلیارد دلاری قرار داشت و مسوولان این بازار از رسیدن ارزش این بازار به هزار میلیارد دلار در پروسه 5 ساله سخن می‌گفتند، ارزش بورس تهران روزگذشته به 114 هزار و 500 میلیارد تومان تنزل یافت.
این عدد نشان می‌دهد که ارزش بازار نسبت به عدد ۱۲۸ هزار میلیارد تومان ۲۷ فروردین‌ماه که رکورد تاریخی محسوب میشود، بیش از ۱۰ درصد افت، معادل ۱۴ هزار میلیارد تومان کاهش را تجربه کرده است.
با این وصف، از 45 روز معاملاتی سال جاری، 19 روز بورس تهران با افت‌های شاخص که حتی به بیش از 600 واحد می‌رسد روبهرو بوده و در 26 روز نیز شاخص بورس متعادل و مثبت بوده است.
افت بازار از نوعی دیگر
اما آنچه جنس افت شاخص و حاکم شدن فضای خاص قرمز در بازار سرمایه کشور را نسبت به دیگر افت‌های بازار طی سال‌های گذشته متمایز ساخته است، تاثیرگذاری عوامل داخلی بر بازار است، چراکه پیش از این بورس تهران تحت تاثیر بازارهای جهانی، تحولات اقتصادی، شرایط منطقه‌ای و... با نوساناتی مقطعی مواجه می‌شد، اما در شرایط کنونی بازار تحت تاثیر متغیرهای داخلی که به ریسک سیستماتیک بازار معروف شده، قرار گرفته است و در حالی که تمام فاکتورهای کلیدی برای ایجاد تعادل در بازار کافی است، هر روز نه تنها از قرمزی نمادهای بورس کاسته نمی‌شود، بلکه روند نزولی قیمت سهام در بازار شدت می‌یابد تا جایی که حتی قیمت سهام برخی شرکت‌ها نه تنها اصلاح شده بلکه از ارزش ذاتی آنها هم پایین‌تر است. اما این پایان رویدادهای بازار سرمایه ایران نیست و هر روز این بازار دستخوش تحولات داخلی متفاوت است.
وقتی ناظر پیغام‌های مبهم می‌دهد
هنوز کمتر از سه هفته از تعطیلی یک روزه بورس به دلیل اختلال و قطعی یکپارچه سیستم معاملات نگذشته است که روزگذشته معامله‌گران بازار در ابتدای معاملات شاهد پیغام‌های نامفهوم ناظر بازار و منفی شدن 561 واحدی شاخص در ساعت 9 و هفت دقیقه یعنی 7 دقیقه اول معاملات بودند، اتفاقی نادر که از اختلال در سامانه معاملات حکایت داشت.
روز یکشنبه در شرایطی که ۹ دقیقه از آغاز معاملات بازار می‌گذشت یعنی دو دقیقه بعد از ثبت ۵۶۱ واحد افت برای شاخص بورس، ناظر بازار در پیغامی از بازدیدکنندگان سامانه معاملات tse خواست تا توجه داشته باشند که «مقدار شاخص نسبت به روز چهارشنبه، ۴ خرداد مقایسه میشود، بنابراین افت شاخص نسبت به چهارشنبه ۴ خرداد است.» سه دقیقه بعد در ساعت ۹ و دوازده دقیقه ناظر بازار در پیغامی اعلام کرد «با عرض پوزش، محاسبه شاخص دچار اشکال شده است و در اسرع وقت اصلاح خواهد شد.» اما چهار دقیقه بعد در ساعت ۹ و شانزده دقیقه، ناظر در پیغامی دیگر از اصلاح شاخص خبر می‌دهد با این مضمون که «بازدیدکنندگان محترم شاخص کل اصلاح شد. توجه فرمایید تغییرات شاخص نسبت به چهارشنبه مقایسه میشود.» اما ماجرای شاخص روز یکشنبه با پیغام آخر ناظر بازار بدون این که مشخص شود که این پیغام‌ها چه معنی داشته و تداعی کننده چه داستانی است، خاتمه می‌یابد. ناظر بازار در پیغام خود در ساعت ۹ سی و هفت دقیقه اعلام می‌کند که «برای مشاهده تغییرات شاخص نسبت به روز گذشته به سایت www.irbourse.com مراجعه فرمایید، تاکید میشود عدد شاخص صحیح است، اما در سایت tsetmc.com تغییرات نسبت
به روز چهارشنبه نشان داده میشود.»
هر چند این پیغام‌های نا مفهوم ناظر بعد از ساعت معاملات از سامانه TSE ناپدید شد، اما در شرایطی که بورس در شرایط حساس کنونی نیازمند آرامش و بهره‌مندی از حداقل سرویس‌های روزانه است و فعالان آن نیازمند رصد لحظه به لحظه معاملات هستند، در حین انجام معاملات ناظر بازار از نمایش این پیغام‌ها ابراز بی‌اطلاعی کرد و مدیران بورس هم این پیغام‌ها و مشکلات به وجود آمده در سایت tse را ناشی از مشکلات مدیریت خدمات فناوری بورس عنوان کردند.
«PFI۲» مقصر بود
در همین حال، حدود 3 ساعت پس از پایان معاملات و باقی ماندن ابهام ناشی از اختلال سامانه معاملاتی tse ، شرکت مدیریت فناوری بورس تهران با انتشار اطلاعیه ای، توضیحاتی را درمورد بروز مشکل نمایش شاخص در پایگاه اینترنتی این شرکت (TSETMC) ارائه داد.
در این اطلاعیه که در پایگاه اطلاع‌رسانی بازار سرمایه منتشر شده آمده است: باتوجه به بررسی‌های به عمل آمده، مشخص شد در ساعات ابتدایی بازار، بخش محاسبه شاخص سامانه معاملاتی (PFI۲) دچار مشکل شده است. بر اساس این اطلاعیه، به محض اطلاع مسوولان شرکت مدیریت فناوری از مشکل پیش آمده نسبت به شناسایی و رفع مشکل اقدام شد. ادامه بررسی‌ها تا این لحظه نشان می‌دهد اطلاعات روز یکشنبه در جداول مربوطه به درستی درج می‌شوند، لذا عدد مربوط به شاخص کل و تغییرات روزانه آن در سایت TSETMC درحال حاضر به‌درستی نمایش داده میشود.
همچنین باتوجه به محاسبه و نمایش شاخص کل و تغییرات آن در سایت رسمی بورس اوراق بهادار تهران، امکان مشاهده آخرین عدد شاخص از این طریق نیز امکان‌پذیر است.
ناظر چه می‌گوید؟
مدیر بازار یا همان ناظر بازار نیز در دقایق پایانی معاملات درباره اختلال به وجود آمده در سامانه معاملاتی tse گفت: به دلیل اختلال نمایش شاخص در سایت شرکت مدیریت فناوری ، فعالان بازار سهام برای اطلاع از آخرین تحولات شاخص به سایت شرکت بورس مراجعه کنند.
علی صحرایی در گفت‌وگو با فارس، اظهار داشت: از شروع معاملات روزگذشته نمایش اعداد و ارقام شاخص در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران به نشانی tsetmc.com به دلیل مشکل فنی با اختلال مواجه شده است. وی با بیان این که در سایت فوق تغییرات شاخص نسبت به چهارشنبه محاسبه میشود، خاطرنشان کرد: مسوولان این سایت در حالی پیگیر رفع این اختلال هستند که فعالان بازار سهام می توانند برای اطلاع از آخرین تحولات شاخص به سایت شرکت بورس به آدرس irbourse.com مراجعه کنند. همچنین در شرایطی که خبرنگار دنیای‌اقتصاد پس از آنکه در تماس با مسوولان بازار و شرکت بورس به پاسخی قطعی برای دلیل اختلال به وجود آمده در سامانه tse دست نیافت، برای دریافت توضیحات مسوولان شرکت مدیریت خدمات فناوری تماس‌های پی در پی با این مجموعه برقرار کرد که اتفاق جالب این بود که مسوولان این شرکت که همواره در تماس‌های گذشته در جلسه بودند، این بار در دفتر کارشناسان، اساسا کسی برای پاسخگویی به تلفن‌ها وجود نداشت.
از درآمد 5 میلیاردی تا عدم پاسخگویی
فارس نیز گزارش داده، مسوولان شرکت مدیریت فناوری بورس تهران بازهم از پاسخگویی درباره اختلال دیروز و دوباره سایت tsetmc و شایعه دستکاری در شاخص بورس طفره رفتند.
به گزارش فارس، مسوولان شرکت مدیریت فناوری بورس تهران به عنوان متولی اصلی سامانه معاملاتی و سایت tsetmc در حالی به رغم اختلال بی‌سابقه 24 اردیبهشت در نرم افزار معاملات سهام نه تنها به سوالات عدیده و شایعات متعدد پاسخی نداده و با عدم حتی یک پیغام عذرخواهی به حدود 5/3 میلیون سهامدار و کارگزار و دیگر فعالان بی‌اعتنایی کرده بودند و با انتشار مطالبی در رسانه‌ها اقدام به عذرخواهی دیر هنگام کردند، که این بار هم از پاسخگویی در مورد چند و چون و دلیل اختلال امروز ارقام شاخص شانه خالی کردند.
براساس این گزارش، فعالان بازار سهام که این روزها با شرایط سخت و کاهش روزانه قیمت‌ها و شاخص مواجه اند، در همان آغاز معاملات با مشاهده افت ۵۷۴ واحدی شاخص بسیار متعجب شده و به گمان اینکه این ارقام واقعی است با حول و هراس بیشتری اقدام به فروش و یا تصمیم گیری اشتباه کردند، اما این ارقام که مربوط به چهارشنبه گذشته و ناشی از بروز اختلالی در سایت tsetmc بود.
براساس این گزارش، مرتضی خزانه داری مدیرعامل این شرکت غیر شفاف (که تاکنون حتی یکبار هم با خبرنگاران نشست مطبوعاتی برگزار نکرده و به سئوالات پاسخ نداده است) به گفته کارمند دفتری‌اش در محل شرکت حاضر نبود. حامدحنانی معاون نرم افزار و پشتیبانی سامانه معاملات هم در تماس تلفنی فارس گفت: من نمی‌توانم به سئوالات شما پاسخ بگویم. در این رابطه مقرر شده تا 10 دقیقه دیگر اطلاعیه‌ای صادر شود. به گزارش فارس، این فرار مسوولان شرکت مدیریت فناوری بورس تهران که از قرار معلوم سال گذشته بدون کمترین زحمتی صاحب 5 میلیارد تومان درآمد ناشی از اختصاص درصدی از کارمزد معاملات شده‌اند، در حالی برای چندمین بار تکرار میشود که در حال حاضر شایعات متعدد و گسترده‌ای در مورد دستکاری در اعداد و ارقام شاخص بین سهامداران منتشر شده و بسیاری از فعالان دیروز بر این باوربودند که برخی با سه بار دستکاری در اعداد وارقام شاخص مانع نمایش واقعیت‌های جاری بورس اوراق بهادار تهران شده‌اند. علی صالح آبادی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار هم در جریان آخرین نشست مطبوعاتی خود و در برابر اعتراض خبرنگاران به عدم اطلاع رسانی و پاسخگویی مسوولان شرکت مدیریت فناوری
بورس تهران ضمن پذیرش این اعتراض اعلام کرده بود با مسوولان این شرکت هماهنگی می کند تا دیگر چنین مسائلی پیش نیاید، اما نتیجه کار گویای نکات دیگری است.
نوسان جزء ذات بازار سرمایه است
در همین حال، برخی از بازیگران و بازیگردان‌های بازار سرمایه در خصوص افت‌های پی در پی شاخص اظهارنظر کرده‌اند، تا جایی که عضو شورای بورس و اوراق بهادار، نوسان را جزء ذات بازار سرمایه دانست و از سرمایه‌گذاران خواست تا نگاهی بلندمدت به بازار داشته باشند.
محمدرضا پورابراهیمی در گفت‌وگو با سنا با بیان این مطلب افزود: انتظار رشد همیشگی بازار سرمایه غیر منطقی است، به طوری که افت و خیزهای شاخص، کاملا طبیعی و در حوزه فعالیت‌های ذاتی بازار سرمایه است. وی اظهار داشت: تحلیل وضعیت کنونی بازار سرمایه از دو جنبه نگاه اقتصادی و آثار و فعالیت‌های غیراقتصادی قابل بررسی است.
عضو شورای بورس به رشد قیمت نفت و فلزات اساسی در هفته‌های اخیر اشاره کرد و گفت: بازار سرمایه از نگاه اقتصادی وضعیت مطلوبی را سپری می‌کند و انتظار افزایش بازدهی شرکت‌های بورسی وجود دارد. پور ابراهیمی اظهار داشت: اجرای طرح تحول اقتصادی، بحث بودجه، احکام برنامه پنجم و واگذاری شرکت‌های دولتی به بخش خصوصی نوید‌دهنده سال خوبی برای بازار سرمایه است.
وی با اشاره به برخی محدودیت‌های جدید غرب علیه ایران گفت: خوشبختانه نظام جمهوری ایران نشان داده است که استحکام و پتانسیل لازم را دارد که از تهدیدها، فرصت‌ها بسازد و این محدودیت‌ها نیز موضوع جدیدی برای بازار سرمایه ایران نیست، به طوریکه معتقدم این مسائل تاثیر چندانی بر روند بازار نمی‌گذارد. پور ابراهیمی تاثیر برخی عوامل داخلی بر بازار سرمایه را نیز کوتاه مدت خواند و افزود: رویکرد بلندمدت در طول ۱۰ ساله گذشته نشان می‌دهد میانگین نرخ بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس حداقل دو برابر نرخ بازده بدون ریسک بوده است که این بازدهی می‌تواند در سال‌های آینده نیز تکرار شود. وی اظهار داشت: سهام شرکت‌هایی که در روزهای اخیر دستخوش نوسان شده اند، به طور میانگین روند قیمتی افزایش داشته‌اند، پس کسب نرخ‌های بازده برای سهامداران این شرکت‌ها قابل تصور است.
پور ابراهیمی نگاه کوتاه مدت به بازار را ویژه افراد حرفه‌ای دانست و گفت: آنان می‌توانند در شرایط مختلف بازار، بازدهی لازم را کسب کنند.
عضو شورای عالی بورس با بیان اینکه بورس اوراق بهادار تهران روزهای به مراتب سخت‌تری را پشت سر گذاشته است، افزود: سرمایه‌گذاران با نگاهی بلندمدت می‌توانند بازدهی لازم را از این بازار کسب کنند.
تشدید نوسانات بازار با فروش‌های شتابزده
در این زمینه، دبیرکل سابق کانون کارگزاران بر این باور است که سرمایه‌گذاران به منظور کسب سود از بازار سرمایه باید نگرشی حداقل ۳ تا ۶ ماهه نسبت به این بازار داشته باشند.
حسین خزلی خرازی گفت: وضعیت کنونی بازار سرمایه نشان می‌دهد که بخش کوچکی از سهامداران حقیقی به دلیل بالا رفتن سهام شناور آزاد و نبود اطمینان اقدام به فروش می‌کنند.
حسین خزلی خرازی افزود: برخی افراد به دلیل ترس از کاهش سود با فروش شتابزده، نوسانات بازار را تشدید می‌کنند.
به گفته وی احساس نگرانی برخی سهامداران که همواره در کسب سود در بازه زمانی کوتاهی از بازار هستند نوسانات بازار را تشدید می‌کنند.
خرازی با اشاره به اینکه فعالان بازار سرمایه با روزهای بدتر از این هم روبرو بوده‌اند و شرایط کنونی بحرانی نیست، تصریح کرد: درحال حاضر سهامداران می‌توانند با قیمت پایین نسبت به خرید سهام اقدام کنند.
سهامداران نگران نوسانات بازار نباشند
با توجه به قوی بودن بنیان بازار سرمایه و با در نظرگرفتن اقتصادجهانی و ایران که به یکدیگر وابسته‌اند، نوسانات کنونی در بازار سرمایه نگران‌کننده نیست و سهامداران نباید در مبادلات خود شتابزده عمل کنند. مدیرعامل کارگزاری بانک اقتصاد نوین با بیان این مطلب گفت: با توجه به قوی بودن بنیان بازار سرمایه و با در نظرگرفتن اقتصادجهانی و اقتصاد ایران که به یکدیگر وابسته‌اند، نوسانات کنونی در بازار سرمایه نگران کننده نیست و سهامداران نباید در کاهش یا افزایش شتابزده عمل کنند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه، نصراله برزنی افزود: سرمایه‌گذاران نباید با دید کوتاه مدت نسبت به بازار نگاه کنند. وی تصریح کرد: نوسانات کنونی بورس تهران نگران‌کننده نیست به طوریکه سهامداران نباید در کاهش یا افزایش سرمایه‌های خود شتاب زده عمل کنند.
افت شاخص بورس تهران موقتی است
دبیرکل کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار نیز هجوم نقدینگی به سمت بازارهای سکه و ارز و نیاز به استراحت پس از رشدهای متوالی را از عمده‌ترین دلایل افت شاخص بورس تهران در روزهای اخیر برشمرد. سید روح اله میر صانعی افزود: شرایط فوق پایدار نخواهد بود زیرا با اشباع شدن بازارهای سکه و ارز از سوی بانک مرکزی، دیگر سرمایه‌گذاری در این بازارها توجیه خود را از دست می‌دهد.
وی اظهار داشت: دلیل دیگر افت بازار را می‌توان نیاز به استراحت شاخص پس از رشدهای متوالی دانست. به اعتقاد میر صانعی، کاهش شاخص در کوتاه‌مدت باعث بوجود آمدن اختلاف بین قیمت سهام و ارزش ذاتی آن خواهد شد که این امر به جذابیت قیمت سهام می‌افزاید.
وی اظهار داشت: خوشبختانه در حال حاضر تنوع ابزارهای مالی موجود در بازار سرمایه به قدری است که سرمایه‌گذاران با سلایق مختلف و میزان ریسک پذیری متفاوت می‌توانند در آن سرمایه‌گذاری کنند لذا افرادی که قصد سرمایه‌گذاری بدون ریسک را دارند می‌تواند در اوراق مشارکت پذیرفته شده در بورس یا فرابورس سرمایه‌گذاری کند.
میرصانعی ادامه داد: با انجام معاملات آتی، امکان کسب سود در بازارهای نزولی نیز برای سرمایه‌گذاران مهیاست.
ارسال نظر