گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار تهران سرانجام هفته گذشته را با افت ۵/۱۹۶ واحدی به پایان برد تا در نهایت به‌رغم تمامی تلاش‌های صورت گرفته، بازار همچنان در فاز کاهشی باقی بماند. در هفته گذشته بورس تهران با آغازی به شدت منفی فعالیت خود را شروع کرد؛ امری که در میانه هفته جای خود را به رشد شاخص داد. اتفاقی که بخش عمده‌ای از آن ناشی از تاثیر رایزنی‌های مسوولان بازار بود، اما این روند روز چهارشنبه بار دیگر جای خود را به افت دوباره شاخص داد. هر چند که این افت اندک و در حد ۴/۱ واحد بود، اما نشان‌دهنده عدم توان رشد بازار است. از دیدگاه کارشناسان این عدم تمایل رشد بازار به چند فاکتور اساسی در حال حاضر باز می‌گردد که شامل وضعیت روابط بین‌المللی، افزایش خرد‌کننده سود بانکی و در نهایت وضعیت بازارهای جهانی هستند.

بازار؛ امیدوار به مذاکرات مسکو

در مسائل‌ سیاسی تهران هفته گذشته میزبان لاوروف وزیر امور خارجه روسیه بود. صرف نظر از سکوت نسبی در مورد نتایج این جلسه به نظر می‌رسد فضا همچنان تا مذاکرات مسکو در هفته آینده در انتظار باقی خواهد ماند. در همین حال تعطیلی میان هفته آینده در روز دوشنبه نیز که همزمان با نخستین روز مذاکرات مسکو و همچنین بازگشایی بازارهای جهانی است نیز بار مسائل سیاسی را پر‌رنگ‌تر کرده و مانع از تصمیم‌گیری معامله‌گران خواهد شد.

در صحنه اقتصادی توجه کارشناسان بیش از پیش معطوف به نرخ سنگین سود بانکی به عنوان یک عامل مهم در ایجاد رکود است. تصمیم دولت برای مهار تورم در سال گذشته از طریق افزایش نرخ سود بانکی موجب شده است تا هزینه‌های سرمایه‌ای شرکت‌های تولیدی به میزان قابل ملاحظه‌ای افزایش یابد. از سویی سرمایه‌گذاران به دلیل افزایش نرخ سود بدون ریسک در شرایط کنونی خواهان بازدهی بیشتری برای سرمایه‌گذاری در تمام بخش‌ها از جمله بازار سرمایه هستند که به دلیل عدم تناسب این خواسته با واقعیت‌های تولیدی و سرمایه‌گذاری عملا رکود فراگیر در تمام بخش‌ها رخ داده است. از دیدگاه کارشناسان در حال حاضر بنگاه‌های اقتصادی در کنار بحث رشد هزینه‌های مالی، با مشکلات دیگری همراه هستند. افزایش قیمت مواد اولیه ناشی از هدفمندی یارانه‌ها، نظام ارزی دو نرخی، تحریم، قیمت‌گذاری دولتی، افزایش هزینه‌های نیروهای انسانی و تورم وارداتی مهم‌ترین مشکلات دیگر شرکت‌های تولیدی است که بنگاه‌های بورسی نیز با شرایط مشابهی مواجه هستند.

اقتصادهای نوظهور چه سرنوشتی دارند؟

سومین موضوع مورد توجه معامله‌گران بحث بازار‌های جهانی به ویژه در دو حوزه یورو و بریک (اقتصادهای نوظهور است) است. در حوزه یورو روز یکشنبه اتحادیه اروپا شاهد برگزاری انتخابات یونان خواهد بود؛ جایی که در صورت پیروزی سوسیالیست‌ها مساله بقای یونان در حوزه یورو با مشکل مواجه خواهد شد. از سوی دیگر با توجه به مشکلات اقتصادی اسپانیا و ایتالیا بحث وضعیت اقتصادی حوزه یورو همچنان با مشکل مواجه است. همچنین تنزل رتبه اقتصادی هند از اقتصادی‌های نوظهور (برزیل، روسیه، چین و هند) نیز نگرانی برای ورود اقتصاد جهانی به دوره‌ای جدید از بحران را تشدید کرده است.

در بازار جهانی بهای نفت و فلزات در هفته گذشته دستخوش نوسان‌های شدیدی بود. در بازار‌های جهانی بهای نفت به شدت کاهش یافته است و از رقم ۱۲۸ دلار برای نفت برنت دریای شمال ابتدای سال جاری میلادی به کمتر از ۱۰۰دلار رسیده است. در همین حال اقدامات عربستان در کنترل بازار جهانی نفت نیز به کاهش بهای نفت کمک کرده است. در بازار جهانی فلزات بهای مس به ۷هزار و ۴۸۴ دلار در هر تن رسیده است. بهای سه فلز آلومینیوم، روی و سرب هم ترتیب یک هزار و ۹۲۴دلار، یک هزار و ۸۸۶دلار و یک هزار و ۸۸۵دلار رسیده است. افزون بر این بهای بیلت فولادی در بورس فلزات لندن نیز پس از افت به کمتر از ۳۱۵دلار مجددا به ۳۷۰دلار در هر تن بازگشته است.

منتظر ضعف نقدینگی در بازار باشید

در درون بازار سرمایه نیز در خلا عرضه‌های اولیه، هفته آینده شرکت‌های توسعه و عمران کرمان، گسترش تجارت و سرمایه ایرانیان و صنعتی معدنی شمال شرق در فرابورس شاهد گشایش نماد خواهند بود. همچنین هفته آینده دو سری صکوک در بازار سرمایه منتشر خواهد شد که صکوک لیزینگ جامع سینا به میزان ۱۰میلیارد تومان و اوراق صکوک مپنا به میزان ۲۰۰میلیارد تومان منتشر خواهد شد که این اوراق ۲۰درصدی کمبود نقدینگی در بازار را افزایش خواهد داد و از سطح تحرک بازار می‌کاهد.

افزون بر این، بازار داد و ستد سهام روز چهارشنبه شرایط متعادل اما رو به ضعفی داشت که در آن شاخص کل ۴/۱ واحد عقب‌نشینی کرد. هر‌چند در ابتدای بازار چهارشنبه معامله‌گران شرایط مناسبی را شاهد بودند، اما در ادامه شرایط بازار رو به ضعف گذاشت.

سایپا و ادامه نقل و انتقال‌های سنگین

در بازار روز چهارشنبه وضعیت معاملات گروه خودرو به ویژه تکلیف نهایی معامله سایپا همچنان مورد توجه معامله‌گران بود.

در همین رابطه معاون اقتصادی گروه بهمن اظهار کرد: مجموعه گروه بهمن به طور مستقیم و غیر‌مستقیم (از طریق گنجینه ایرانیان) حدود ۱۱ درصد سهام سایپا را به کنسرسیوم خریدار منتقل کرده و حدود ۳ درصد سهام دیگر را هم به ارزش ۱۶۰ میلیارد تومان در اختیار دارد که بعد از نهایی شدن تفاهم منتقل خواهد شد.

سعید موحدی در گفت‌وگو با فارس با بیان اینکه ارزش مطالبات معوق گروه بهمن از جابه‌جایی سهام سایپا حدود ۱۶۰ میلیارد تومان، مطالبات آتی و تعهدات آتی ۲۵۰ و ۱۶۰ میلیارد تومان است، ادامه داد: طی هفته گذشته ۷۵ میلیارد تومان از مطالبات را در قالب سبد سهام مورد نظر و هدف گروه بهمن از خریدار دریافت کردیم. موحدی یادآور شد: این میزان شامل ۴۵ میلیارد تومان سهام ملی مس و ۳۰ میلیارد تومان سهام سه شرکت چادرملو، فولاد مبارکه و لیزینگ رایان سایپا (هر کدام به میزان ۱۰ میلیارد تومان ) است. وی ادامه داد: همچنین مقرر شده از شنبه جاری با بازگشایی نماد برخی شرکت‌ها حاضر در فهرست انتقال سهام به گروه بهمن، ۲۵ میلیارد تومان دیگر هم منتقل شود. این مقام مسوول‌ خاطرنشان کرد: با جابه‌جایی این ۱۰۰ میلیارد تومان یک درصد از سهام سایپا متعلق به شرکت گنجینه ایرانیان به خریدار منتقل می‌شود. یک درصد دیگر باقی‌مانده هم بعد از تسویه مطالبات آتی برگشت داده خواهد شد. گنجنیه هفته گذشته برای اطمینان از وصول مطالبات خود درصد سهام سایپا را مصادره کرده بود. به گفته موحدی، سیاست مسوولان گروه بهمن تفاهم با خریداران سهام سایپا است، تا دو درصد سهام این شرکت به خریدار برگشت و این جابه‌جایی نهایی شود. وی در واکنش به این سوال که با این اوصاف و در صورت دریافت کامل مطالبات، آیا پیش‌بینی سود هر سهم گروه بهمن تغییری هم خواهد کرد یا خیر؟ توضیح داد: بعد از این جابه‌جایی، بررسی‌هایی انجام می‌شود تا در صورت نیاز از طریق سازمان تغییرات اعلام شود.

وضعیت خودروسازان نگران‌کننده است؟

در گروه خودرویی نگرانی از وضعیت تولیدات شرکت‌های خودرویی نیز همچنان در بازار پر رنگ است.

احمد نعمت‌بخش دبیر انجمن خودروسازان در خصوص دلایل کاهش شدید تولید خودرو اظهار کرد: این موضوع دلایل متعددی دارد که از مهم‌ترین آنها کمبود نقدینگی در صنعت است.

وی با بیان این‌که در حال حاضر صنایع خودرو و قطعه به شدت از کمبود نقدینگی رنج می‌برند، خاطرنشان کرد: در این شرایط اگرچه بانک‌ها می‌توانند تا سقف ۲۰ درصد سرمایه‌ هر شرکتی به آن تسهیلات پرداخت کنند، اما بانک مرکزی این سقف را در صنعت خودرو به ۱۵ درصد سرمایه شرکت کاهش داده است.

نعمت‌بخش تصریح کرد: از سوی دیگر در حال حاضر حدود دو هزار میلیارد تومان از نقدینگی شرکت‌های خودروساز در گرو فروش اقساطی محصولاتشان است، در حالی‌که فروش اقساطی خودرو و تامین منابع آن باید از سوی شرکت‌های لیزینگ انجام شود اما پایین ‌بودن سود فعالیت این شرکت‌ها موجب خروج آنها از این بازار شده است. وی ادامه داد: در چنین شرایطی خودروسازان نمی‌توانند مطالبات قطعه‌سازان را به موقع پرداخت کنند که به همین دلیل نیز مشکلات نقدینگی به قطعه‌سازان منتقل شده و بعضا از تامین منابع مالی برای تهیه مواد اولیه ناتوان هستند.

وی افزود: در این شرایط بهترین راهکار، افزایش سرمایه‌ بانک‌ها برای رشد سقف ارائه‌ تسهیلات به صنعت است، اما در حال حاضر به دلیل محدودیت سرمایه، بانک‌ها عملا چنین امکانی را ندارند. براساس آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت در اردیبهشت‌ماه امسال تولید انواع خودرو در کشور با کاهش ۳۲ درصدی به ۱۰۰ هزار و ۲۰۱ دستگاه رسید. به این ترتیب تولید دو ماهه خودرو در کشور بالغ بر ۱۵۷ هزار و ۹۳۴ دستگاه شد.

در گروه انفورماتیک شنیده‌ها حکایت از تعدیل سود سال ۹۰ نماد متوقف کارت اعتباری کیش دارد. هرچند هنوز شفاف‌سازی لازم در این خصوص انجام نگرفته است. در گروه پتروشیمی، بحث در مورد مالک نهایی پتروشیمی بیستون همچنان ادامه دارد؛ در حالی که برخی شنیده‌ها از تملک بخشی از سهام بیستون توسط پتروشیمی اصفهان حکایت دارد، شایعات دیگری مالک نهایی این واحد را سهامداران حقیقی و فولاد ماهان سپاهان (مالک پتروشیمی اصفهان) عنوان می‌کند، در این گروه بحث در مورد هلدینگ نفت و گاز خلیج فارس نیز همچنان ادامه دارد.

وقتی عراق هم تعرفه واردات وضع می‌کند!

در گروه سیمانی، معامله‌گران روز چهارشنبه با خبر نگران‌کننده افزایش عوارض واردات کالا به عراق مواجه بودند. به گزارش «ایسنا»، چندی پیش روزنامه زمان چاپ ترکیه گزارش داد که دولت عراق تصمیم گرفته از ابتدای ماه جولای امسال

(۱۱ تیر ماه) تعرفه واردات همه کالاها را به ۵۰ درصد افزایش دهد. این تصمیم در حالی قرار است تا چند هفته دیگر اجرایی شود که عراق در حال حاضر بزرگ‌ترین بازار صادراتی صنعت سیمان ایران محسوب می‌شود. اسفندیار سالاروند، کارشناس صنعت سیمان با اشاره به اینکه افزایش تعرفه واردات کالا به عراق باعث غیراقتصادی شدن صادرات سیمان ایران به این کشور می‌شود، افزود: رقابتی بودن قیمت خرید عامل اصلی فروش سیمان ایران در بازارهای صادراتی محسوب می‌شود که اگر این عامل از بین برود صادرات سیمان کاهش خواهد یافت. آمار نشان می‌دهد که صادرات صنعت سیمان ایران به دو ‌میلیون و ۲۱۱ هزار و ۱۴۵ تن سیمان و کلینکر رسیده است. در گروه فلزی با لغو واگذاری بلوک ۵/۵۰ درصدی سهام فولاد خوزستان در ۱۷ خرداد، برای دومین بار مجمع فوق‌العاده این شرکت مشمول اصل ۴۴ برای هدف انتخاب اعضای هیات‌ مدیره لغو شد. مسوولان‌ این شرکت نیز همانند مدیران سازمان خصوصی‌سازی توضیحی در این باره نداده‌اند. در گروه فلزی، مدیر مالی شرکت فولاد آلیاژی ایران اظهار کرد: مجمع عمومی عادی سالانه این شرکت در سیزدهم تیرماه امسال برگزار خواهد شد که بر این اساس هیات مدیره در نظر دارد تا ۱۰ درصد از سود ۵۵۸ ریالی محقق شده را برای تقسیم به صاحبان سهام پیشنهاد دهد. چال اشتری در گفت‌و‌گو با بورس ۲۴ زمان برگزاری مجمع فوق‌العاده شرکت برای افزایش سرمایه شرکت را پس از سیزدهم تیرماه عنوان کرد اما زمان دقیقی را برای آن اعلام نکرد.