رشد 80 درصدی معاملات بورس در هفته گذشته
تابلوی چهارم در نیمه اول مهرماه راه‌اندازی می‌شود و مختص شرکت‌هایی است که شرایط حضور در تابلوهای بورس را ندارند. طبیعی است که شرکت‌هایی که در تابلوی چهارم مورد معامله قرار می‌گیرند، از شفافیت کمتری نسبت به شرکت‌های تابلوی اصلی و فرعی برخوردار هستند. ریسک خرید و فروش این سهام نیز بسیار بیشتر از دیگر سهام در تابلوهای اصلی و فرعی است.بنابراین خریدارانی که تصمیم به خرید سهام تابلوی چهارم را دارند، باید با دقت بیشتری وارد شوند، چون شرکت‌هایی که به تابلوی چهارم منتقل می‌شوند، بعضا شرکت‌هایی هستند که یا اطلاع‌رسانی مناسب نداشته‌اند یا زیان‌ده هستند و یا مشکلات دیگری دارند. در حال حاضر دستور‌العمل تابلوی چهارم کارشناسی شده و در هفته آینده این دستورالعمل به تصویب هیات‌مدیره می‌رسد
شرکت‌های تابلوی چهارم تا پایان سال 85 در تابلو می‌مانند. در پایان سال دوباره مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. بعد از آن در صورتی که شرایط تابلوی فرعی را احراز کنند، به تابلوی فرعی منتقل می‌شوند و در غیر این صورت از بورس اخراج می‌شوند
بورس خوب شده است. البته دلایل متعددی نیز وجود دارد. از جمله اینکه در سال‌های ۸۲ و قبل از آن شاخص به شکل حبابی زیاد رشد کرده بود، ولی در سال ۸۳ و ۸۴ افت قیمت‌ها باعث شد که ارزش تعداد زیادی از شرکت‌ها به کمتر از ارزش ذاتی کاهش پیدا کند. در اثر این کاهش طبیعی بود که بازار پتانسیل رشد پیدا کند.همچنین کشور ما دارای پتانسیل‌های بالا است. با توجه به قیمت جهانی نفت و وضعیت مناسب اقتصادی که ما در کشور داریم، نیز این موضوع طبیعی است، علاوه بر اینکه در این مدت اعتمادسازی هم شده است

رییس سازمان بورس اوراق بهادار در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد تشریح کرد
جزئیات فعالیت۱۰۰ شرکت در تابلوی چهارم
گروه بورس ـ علیرضا کدیور: بورس اوراق بهادار تهران طی روزهای گذشته، شاهد افزایش تعداد خریداران و سهام معامله شده بوده است. این وضعیت که با رشد شاخص‌های بورس نیز همراه بوده، باعث جلب توجه مجدد سرمایه‌گذاران به این بازار شده است. این موضوع در کنار برنامه‌های سازمان در سال‌جاری موضوع گفت‌وگوی 23 دقیقه‌ای خبرنگار ما با دکتر علی صالح‌آبادی، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار است که در ادامه می‌خوانید.

*راه‌اندازی تابلوی چهارم چه زمانی انجام می‌شود و چه شرکت‌هایی در این تابلو معامله می‌شوند؟
تابلوی چهارم در نیمه اول مهرماه راه‌اندازی می‌شود و مختص شرکت‌هایی است که شرایط حضور در تابلوهای بورس را ندارند. طبیعی است که شرکت‌هایی که در تابلوی چهارم مورد معامله قرار می‌گیرند، از شفافیت کمتری نسبت به شرکت‌های تابلوی اصلی و فرعی برخوردار هستند. ریسک خرید و فروش این سهام نیز بسیار بیشتر از دیگر سهام در تابلوهای اصلی و فرعی است.
بنابراین خریدارانی که تصمیم به خرید سهام تابلوی چهارم را دارند باید با دقت بیشتری وارد شوند، چون شرکت‌هایی که به تابلوی چهارم منتقل می‌شوند، بعضا شرکت‌هایی هستند که یا اطلاع‌رسانی مناسب نداشته‌اند یا زیان‌ده هستند و یا مشکلات دیگری دارند. در حال حاضر دستور‌العمل تابلوی چهارم کارشناسی شده و در هفته آینده این دستورالعمل به تصویب هیات‌مدیره می‌رسد.
شرکت‌هایی هم که برای شان مهلت تعیین شده بود، مهلت شان در انتهای مردادماه تمام شده و در حال بررسی هستند که روی تابلو بیایند.
* شرکت‌هایی که وارد تابلوی چهارم می‌شوند تا چه زمانی می‌مانند؟
این شرکت‌ها تا پایان سال ۸۵ در تابلو می‌مانند. در پایان سال دوباره مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. بعد از آن در صورتی که شرایط تابلوی فرعی را احراز کنند، به تابلوی فرعی منتقل می‌شوند و در غیر این صورت از بورس اخراج می‌شوند.
نکته مهم دیگر در خصوص تابلوی چهارم اینکه تغییرات قیمت شرکت‌هایی که روی تابلوی چهارم معامله می‌شوند، در شاخص بورس محاسبه نمی‌شوند.
* آیا شرکت‌هایی بوده‌اند که در این فاصله شرایط تابلوی چهارم داشتند، اما به دلیل شفافیت یا دلایل دیگر، تصمیمتان عوض شده و وارد تابلوی فرعی خواهد شد؟
با شرکت‌هایی که تشخیص می‌دادیم، باید وارد تابلوی چهارم شوند مکاتبه کردیم (بعد از عید). زمان برای آنها تعیین کردیم که تا پایان مرداد مشکل را حل کنند و با تابلوی فرعی تطبیق یابند. اگر تطبیق داده باشند، وارد تابلوی چهارم نمی‌شوند وگرنه ...
* برآوردی از تعداد شرکت‌هایی که وارد تابلوی چهارم می‌شوند، دارید؟
پیش‌بینی اولیه این است که در حدود 100شرکت وارد تابلوی چهارم شود، اما در حال بررسی دقیق هستیم.
* آیا شرکت جدیدی آماده ورود به بورس است؟
مهم‌ترین شرکت‌هایی که آمادگی ورود به بورس دارند، سرمایه‌گذاری امید، فولاد مبارکه، صنایع مس، سازمان گسترش، مپنا، پلی‌نارو گسترش سرمایه‌گذاری ایران خودرو هستند.
ما مشکلی برای حضور این شرکت‌ها در تابلوی بورس نداریم، اما باید این شرکت‌ها برنامه عرضه را مشخص کنند و در خصوص سازمان گسترش هم باید مراحل قانونی طی شود.
* چرا مپنا در تابلو درج شده، اما عرضه نشده است؟
دلیل این موضوع عدم تمایل سهامدار عمده است.
* آیا سرمایه‌گذاری 50میلیون دلاری سه شرکت خارجی انجام شده است؟
بله، اما نه به صورت کامل. در واقع فیوچر بانک بحرین تاکنون اقدام به سرمایه‌گذاری نکرده است، اما سایر سرمایه‌گذاران اقدام به خرید سهام در بورس کرده‌اند.
* دلایل توقف نماد شرکت‌های معدنی از جمله ملی سرب و روی و باما در چند روز اخیر چیست؟
زمانی که سهام گروهی از شرکت‌ها مثل گروه معدنی افزایش قابل ملاحظه‌ قیمت پیدا می‌کنند، طبیعی است که سازمان بورس به عنوان مدافع سهامداران و شفافیت موضوع، این نماد‌ها را متوقف کند.
در حال حاضر نیز اطلاعیه شفاف‌سازی در مورد این گروه منتشر خواهد شد و نماد آنها دوباره به زودی باز می‌شود.
* شرکت ملی سرب و روی در ۲۵مرداد سال‌جاری طی گزارشی روی EPS خود تاکید کرده است. پس دلیل اصرار سازمان بورس چیست و چه استدلالی دارد؟
فقط بحث EPS نیست. به‌طور کلی شفاف‌سازی در مورد همه فاکتورهایی است که برای سرمایه‌گذاران مهم است.
*برای باقی شرکت‌ها هم ممکن است این اتفاق بیافتد؟
هر جا حس کنیم بازار نیازمند اطلاعات جدید است، بله.
معیار سازمان بورس برای رشد فزآینده چیست؟
همین که شرکتی چند صددرصد رشد در چند ماه داشته باشد، کافی است تا توقف نماد صورت گیرد.
سود و زیان سازمان بورس چقدر بوده است؟
حضور ذهن ندارم.
آیا آیین‌نامه بازگشایی و توقف نمادها تصویب شده است. از چه زمانی اجرا می‌شود؟
با توجه به اینکه شرکت بورس در حال راه‌اندازی است، دستورالعمل باز و بسته‌شدن نمادها را به شرکت می‌دهیم و بعد از راه‌اندازی شرکت، مسوولیت باز و بسته شدن نمادها در چارچوب دستورالعمل‌های سازمان برعهده این شرکت خواهد بود.
آیا برای تغییر و اصلاح سیاست حجم مبنا کاری صورت گرفته است؟
در این خصوص جلساتی را گذاشتیم و یکسری مطالعات انجام شده، ولی هنوز به جمع‌بندی نهایی نرسیده‌ایم و همچنان در حال بررسی است.
آیا سیاست حجم مبنا عادلانه است؟
در حقیقت حجم مبنا اثرات مثبتی روی بازار داشته است چرا که در نبود حجم مبنا با تعداد بسیار کمی سهم، نوسان زیادی روی قیمت سهم ایجاد می‌شد، ولی اکنون امکان دستکاری بازار کمتر شد.
به عنوان مثال شرکتی مانند پتروشیمی خارک باید برای تغییر قیمت دو درصد در روز یک‌میلیارد تومان معامله شود. در حالی که جوشکاب یزد با کمتر از شش‌میلیون تومان می‌تواند همین میزان افزایش قیمت پیدا کند. آیا این شرایط عادلانه است؟
طبیعی است که اگر سرمایه شرکتی کمتر است، حجم مبنا هم پایین است و اگر سرمایه شرکتی بالاتر است، حجم مبنای آن نیز بالاتر باشد.
به نظر شما دلیل رشد شاخص در چند روز اخیر چیست؟
بازار خوب شده است. البته دلایل متعددی نیز وجود دارد. از جمله اینکه در سال‌های 82 و قبل از آن شاخص به شکل حبابی زیاد رشد کرده بود، ولی در سال 83 و 84 افت قیمت‌ها باعث شد که ارزش تعداد زیادی از شرکت‌ها به کمتر از ارزش ذاتی کاهش پیدا کند. در اثر این کاهش طبیعی بود که بازار پتانسیل رشد پیدا کند.
همچنین کشور ما دارای پتانسیل‌های بالا است. با توجه به قیمت جهانی نفت و وضعیت مناسب اقتصادی که ما در کشور داریم، نیز این موضوع طبیعی است، علاوه بر اینکه در این مدت اعتمادسازی هم شده است.
آیا دوباره ممکن است شرایط به سال 82 برگردد؟
خیر الان در آن شرایط نیستیم.
توقف کدهای معاملاتی افراد چه دلیلی داشته است؟
در اجرای فصل ششم قانون صورت گرفته است.
آیا سیستم نظارت بر معاملات بورس کارآمد است؟
سیستم نظارت بر معاملات بورس در حال حاضر سیستم «سمپا» است. این سیستم امکانات و نظارت خوبی دارد.
ولی طبیعی است که این سیستم ایده‌آل نیست و انشاء‌ا... سیستم جدید با راه‌اندازی نرم‌افزار «آرامیس» که در حد بورس‌های پیشرفته دنیا است، اجرا می‌شود و با نصب این نرم‌افزار، نظارت ما بر معاملات کامل می‌شود.
همچنین در حال حاضر قانونی برای نظارت وجود نداشته است، اما قانون جدید دارندگان اطلاعات نهایی را مشخص می‌کند و برای آنها محدودیت‌هایی در نظر گرفته که بر اساس فصل ششم آن، استفاده از اطلاعات نهانی جرم است که با توجه به امکاناتی که فراهم شده، وضعیت نظارت بهتر خواهد شد.