دنیای اقتصاد- هاشم آردم: شاخص کل بورس تهران طی معاملات آخرین روز هفته برای هجدهمین روز متوالی با صعود خفیف همراه شد. این نماگر بازار حالا پس از ۱۸ روز کاری به ارتفاع ۷۸ هزار و ۱۳۲ واحدی رسیده و در این مدت با رشد ۳/ ۲ درصدی مواجه شده است. همانطور که انتظار می‌رفت، با ورود به کانال ۷۸ هزار واحدی موانع برای ادامه راه صعود بیش از پیش خودنمایی می‌کند. رشد اخیر شاخص کل، مرهون رشد دسته‌‌جمعی نمادهای کوچکتر بورس تهران بود. در همین مدت شاخص کل هم‌وزن بیش از ۴/ ۱۰ درصد رشد کرده است. از آنجا که در محاسبه شاخص هم‌وزن، بزرگی شرکت‌ها لحاظ نمی‌شود و به دلیل انحراف شاخص کل از شاخص هم‌وزن، می‌توان ادعا کرد که تنها دلیل رشد شاخص، هجوم سرمایه‌گذاران به نمادهایی است که بازیگران بزرگ کمتری دارند. با ورود شاخص کل به کانال ۷۸ هزار واحدی، حالا رشد شاخص کل هم‌وزن هم محدودتر شده است. روز گذشته شاخص هم‌وزن با رشد ۳۴/ ۰ درصدی مواجه شد. این در حالی است که متوسط رشد روزانه این شاخص در ۱۸ روز گذشته تقریبا ۵۷/ ۰ درصد بوده است. همزمان با متعادل‌تر شدن معاملات، ارزش روزانه معاملات نیز به نرمی در حال افزایش است. طی معاملات روز گذشته در بورس تهران ارزش معاملات خرد سهام و حق‌تقدم در نمادهای عادی، به بیش از ۲۲۰ میلیارد تومان رسید.

18 روز صعود

از ابتدای سال‌جاری، فضای معاملات بورس تهران مثبت‌تر از گذشته دنبال شد. این روند از روز ۲۳ اسفند و درست همزمان با پایان مهلت معاملات قابل‌تسویه در سال گذشته آغاز شد. پیش از آن و با توجه به رکود سنتی بازار سهام در آخرین ماه خورشیدی، قیمت‌ها رو به نزول گذاشتند. این در حالی بود که اغلب شرکت‌های بورسی پیش‌بینی مثبتی از سال مالی منتهی به ۲۹ اسفند ۹۶ ارائه داده بودند بنابراین پتانسیل برای صعود قیمت‌ها وجود داشت اما تحت‌فشار فروش انتهای سال، این پتانسیل مغفول ماند. در نهایت پس از پایان فشار فروش برای تامین نقدینگی شب عید، با توجه به این نکته که قیمت‌ها تا حدودی افت کرده بود، یک موج صعودی در بورس تهران به راه افتاد. نباید فراموش کرد که حقوقی‌های بزرگ بازار که اغلب در نمادهای بزرگتر فعال هستند همچنان به نقدینگی نیازمند بودند. با این استدلال کمتر کسی تمایلی برای قرار گرفتن از صف خرید نمادهای بزرگ بازار تمایلی نشان داد. در نتیجه فضا برای جولان نمادهای کوچکتر بازار باز شد. نکته دیگری که باعث می‌شد فعالان بازار برای خرید ترغیب شوند، باور به رونق بازار در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری بود. فعالان بازار درست و یا غلط، اغلب باور دارند که در آستانه انتخابات، بازار سهام با اهداف سیاسی پررونق‌تر می‌شود. همین موضوع باعث اقبال بورس‌بازان به سوی بازار شد. حالا اما پس از صعودی قابل توجه، بازار بر سر دوراهی افت یا ثبات از یک طرف و ادامه رشد از طرف دیگر مواجه شده است.

سایه معیارهای کیفی بر بورس

پس از رشدی که در ۱۸ روز کاری گذشته رخ داد، فضای معاملات سهام در روز گذشته متعادل‌تر شد. در بازار دیروز خبری از صف‌های عریض و طویل خرید نبود و سرعت دست به دست شدن سهام افزایش یافت. از طرفی با قرار‌گرفتن شاخص کل در کانال ۷۸ هزار واحد و همچنین رسیدن شاخص‌ صنایع به محدوده‌های مقاومتی فشار فروش افزایش یافت و از طرف دیگر با پرحرارت‌تر شدن تنور انتخابات متغیرهای کیفی سیاسی اثرگذار بر اقتصاد کشور فعال‌تر شد. ضمن اینکه وضعیت نزول قیمت‌ها در بازارهای جهانی، زمینه احتیاط بیشتر معامله‌گران را به ‌وجود آورده است. در واقع با افزایش نسبی قیمت‌ها در بازار سهام، طبیعی است که عده‌ای برای شناسایی سود اعلام آمادگی کنند. خصوصا که قیمت‌ها و شاخص‌ها به سطوحی رسیده‌اند که برای تحلیلگران تکنیکال مقاومت یا مرزهای روانی به‌حساب می‌آیند. از طرف دیگر اخبار انتخابات بیش از پیش بر روند بازار تاثیرگذار شده‌اند. از آنجا که انتخابات و فضای سیاسی متغیرهایی بیش از حد کیفی به حساب می‌آیند و امکان کمی‌کردن و ارزیابی تاثیرات این متغیرها بر بورس وجود ندارد، رفته‌رفته باید انتظار داشت که سرعت دست به دست شدن سهام افزایش یابد و جنس معاملات بازار بیشتر سلیقه‌ای شود. در چنین حالتی احتمالا فضای معاملات احتیاطی‌تر خواهد بود. کلید این فرآیند روز گذشته زده شد. افزایش ارزش معاملات و همچنین وجود قدرت در هر دو طرف عرضه و تقاضا نشانی از همین موضوع است. در چنین مواقعی احتمال به اجماع رسیدن کل بازار کمتر می‌شود. عده‌ای احتمالا با احتیاط نظاره‌گر خواهند بود، عده‌ای به شدت خریدار می‌شوند و عده‌ای دیگر فروش را بهترین استراتژی قلمداد خواهند کرد. این درحالی است که متغیرهای سیاسی به خودی خود و به این زودی‌ها تاثیری بر روند سودآوری شرکت‌ها نخواهند داشت.

مروری بر آمار معاملات دیروز

در نتیجه معاملات روز گذشته، سهامداران بورس تهران بیش از یک میلیارد و ۱۸۹ میلیون برگه سهم را به ارزش ۲ هزار و ۳۶۳ میلیارد ریال دربیشتر از ۱۰۴ هزار و ۸۰۰ نوبت معاملاتی دست‌به‌دست کردند. شاخص کل بورس ۲۵ واحد بالا رفت و به عدد ۷۸ هزار و ۱۳۲ رسید. شاخص بازار اول در حالی ۱۴ واحد افت کرد که شاخص بازار دوم ۲۲۸ واحد رشد را به ثبت رساند.

طی معاملات روز گذشته از میان صنایع ۳۷گانه بورس تهران، شاخص ۲۱ صنعت با رشد مواجه شد. گروه‌های محصولات کاغذی، استخراج نفت و گاز، زراعت و قند و شکر در صدر گروه‌های پربازده قرار گرفتند. در طرف دیگر نیز شاخص ۱۰ صنعت با افت مواجه شد. سهامداران گروه‌های انبوه‌سازی، استخراج کانه‌های فلزی و فلزات اساسی بیشترین زیان روزانه را متحمل شدند. شاخص گروه انبوه‌سازی که در روزهای اخیر با رشد مواجه شده بود با رسیدن به محدوده‌های مقاومتی در روز گذشته تا حدودی افت کرد. گروه‌های معدنی و فلزی نیز که بیشتر به قیمت‌های جهانی وابسته هستند، با توجه به افت یا ثبات قیمت‌های جهانی در هفته‌های اخیر، کمتر مورد توجه اشخاص حقیقی بازار قرار گرفتند تا به‌رغم حمایت‌های حقوقی با افت قیمت مواجه شوند.

همچنین دیروز نمادهای مپنا و پارس‌خودرو با بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص مانع افت این متغیر شدند. این در حالی بود که نمادهای فولاد‌مبارکه، سرمایه‌گذاری معادن و فلزات، مخابرات، ایران‌خودرو و پتروشیمی پردیس با بیشترین تاثیر منفی بر شاخص مانع رشد بیشتر این متغیر شدند. گروه‌های خودرو، شیمیایی و فلزات اساسی با بیشترین حجم و ارزش معاملات در صدر برترین گروه‌های صنعت قرار گرفتند. صدرنشینی بازار نیز با بیشترین رشد قیمت متعلق به نمادهای مس شهید باهنر، کابل البرز، پتروشیمی آبادان، داروسازی زاگرس، کشت و صنعت چین‌چین، کاشی تکسرام و شهد بود. در مقابل نمادهای فرآوری مواد معدنی، گرانیت بهسرام، تولیدی مهرام، ملی سرب و روی، باما، چرخشگر و معادن بافق با بیشترین کاهش قیمت در انتهای جدول معاملات نشستند. سرمایه‌گذاران بورس تهران دیروز برای خرید اوراق مشارکت شهرداری سبزوار، سهام لاستیک سهند، کویر تایر، واحدهای صندوق امین‌یکم، قند قزوین، مس شهید‌باهنر و لامپ پارس شهاب بیشترین تقاضای خرید را ثبت کردند. در مقابل گروهی دیگر برای خروج از واحدهای صندوق پارند پایدار‌سپهر، سهام چرخشگر، اوراق صکوک بناگستر کرانه، حق‌تقدم قند‌قزوین، اوراق مشارکت کارکنان نفت و اوراق مشارکت رایان سایپا بیشترین عرضه‌ها و سنگین‌ترین صف‌های فروش را ثبت کردند.