با یک نگاه به حروف لاتین H و I به‌وضوح حرف H پایدارتر از حرف I به‌نظر می‌رسد و در واقع نیز چنین است. مهندسان کشورمان جهت مصرف آهن برای ساخت ستون‌ها، اجبارا از دو عدد تیرآهن I به‌هم جوش خورده به‌جای یک تیرآهن H استفاده می‌کنند که با توجه به موارد زیر، این عملکرد از لحاظ اقتصادی به‌صرفه‌ نیست: * در شرایط مقاومتی یکسان، تیرآهن H نسبت به I سبک‌تر بوده و علاوه بر کاهش مصرف فولاد باعث سبک‌تر شدن سازه و بالا رفتن ضریب اطمینان سازه‌ای می‌شود.

* جوش دادن ۲ عدد تیرآهن I به‌جای استفاده از یک عدد تیرآهن H باعث پیچش، خروج از محوری، کاهش مقاومت، زمانبری بیشتر هنگام نصب، صرف انرژی بیشتر و در نهایت منجر به ایجاد مشکلات نظارت بر نحوه اجرای جوش‌ها می‌شود.

* از لحاظ نیروهایی که باعث پیچش در ستون‌ها می‌شوند تیرآهن H به‌دلیل تقارن، عملکرد بسیار بهتری نسبت به دو عدد تیرآهن I به هم جوش خورده دارد.

* با توجه به قابلیت ساخت تیرآهن H با ضخامت‌های مختلف، مهندسان امکان طراحی ساختمان‌های بلند با مقاطع ثابت و در عین حال با ضخامت‌های مختلف را پیدا می‌کنند که این مورد در سرعت اجرا، بهبود نحوه روی هم قرارگیری اتصالات ساختمان‌ها و سهولت در اجرای تیر و ستون‌ها تاثیر بسزایی دارد.

* برای تولید ۲ عدد تیرآهن I به جای یک عدد تیرآهن H ، دو برابر زمان صرف شده و در واقع ظرفیت تولید آهن برای مصرف در سازه‌ها نصف می‌شود و تولیدکننده نیز از لحاظ تکنیکی با افزایش پرت و خرابی تولید مواجه می‌شود.

نهایتا با توجه به عدم تولید تیرآهن H در کشور ما تاکنون، بسیاری از مهندسان سازه فرهنگ استفاده از این مقاطع را فراموش کرده‌اند و جالب اینکه بسیاری با ساخت تیرآهن H از طریق جوشکاری ورق‌ها به یکدیگر (مصطلح به تیرورق) با مشکلات بسیار و صرف انرژی و هزینه بالا اقدام به ساخت و استفاده از این مقاطع در سازه‌ها می‌کنند.

لذا به‌نظر می‌رسد تولید تیرآهن H در ایران و فرهنگ‌سازی مهندسی جهت یادآوری کاربرد تیرآهن H می‌تواند صرفه اقتصادی بسیاری را برای کشور عزیزمان به همراه داشته باشد.

با توجه به اینکه تولید تیرآهن H برای اولین بار در کشورمان و توسط بخش‌خصوصی به‌زودی میسر خواهد شد. امید می‌رود ضمن جلوگیری از خروج میلیون‌ها دلار ارز از کشور، جامعه مهندسی ما نیز همچون کشورهای پیشرفته بتواند از این نوع تیرآهن کاربردی و باصرفه اقتصادی بهره‌مند شوند.

مرکز مطالعات راهبردی آریان فولاد