پنجه در گره‌ها

گروه بورس- همایون دارابی: بازار دادوستد سهام امروز (شنبه) در حالی فعالیت خود را آغاز خواهد کرد که پس از قریب به بیش از دو هفته توقف اجرای آیین‌نامه رفع گر‌ه‌های معاملاتی، مجددا این آیین‌نامه اجرا خواهد شد.

آیین‌نامه رفع گره‌های معاملاتی که با هدف بررسی تبعات اجرایی این آیین‌نامه پیش از اجرا متوقف شده بود، بار دیگر با جرح و تعدیل آیین‌نامه و سخت‌گیرانه‌تر شدن آن به مرحله اجرا درخواهد آمد. اجرای آیین‌نامه رفع گره‌ها در حال حاضر تنها امید معامله‌گران برای خروج نمادهای دارای صف فروش و صف خرید از تله حجم مبنا است. درگیری ده‌ها نماد بازار در صف‌های فروش موجب شده است اکثر این نمادها برای هفته‌ها و ماه‌ها از جریان دادوستد بازار خارج شده و علاوه بر مشکل عدم نقدشوندگی دارایی سهامداران، این نمادها عملا از بازار خارج شده و فراموش شوند.

در کنار آیین‌نامه رفع گره‌های معاملاتی سازمان بورس اوراق بهادار در هفته گذشته خبرهایی در مورد سخت‌گیری بیشتر در مقابل مدیران متخلف شرکت‌های بورسی اعلام کرده است. ارجاع چهار پرونده مدیران شرکت‌های بورسی به دلیل عدم افشای اطلاعات و دادوستد براساس اطلاعات درونی به دادگاه‌ها، اقدام موثری در افزایش سلامت بازار است. عدم افشای به موقع اطلاعات یکی از مهم‌ترین مشکلات کنونی بازار سرمایه به شمار می‌رود که موجب افزایش ریسک فعالان بازار و کاهش ارزش تحلیل و ارزیابی‌های علمی و اقتصادی در بازار می‌شود.

با سختگیری بیشتر و نظارت قوی‌تر دستگاه‌های نظارتی، انتظار می‌رود ضمن کاهش ریسک، اطمینان و اعتماد معامله‌گران به بازار سرمایه کشور بیشتر شود.

در کنار تحولات درون بازار سرمایه تحولات کلان موثر بر بازار نیز در آغاز هفته جاری تاثیراتی را بر بازار وارد خواهند ساخت.

در تحولات سیاسی تداوم و آرامش در شرایطی که اجلاس گروه ۱+۵ همچنان در تلاش برای یافتن توافقی برای صدور قطعنامه جدید است، مهم‌ترین تحول به شمار می‌رود.

هر چند که در شرایط کنونی تداوم همکاری کشورمان با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سبب کاهش شانس حصول توافق جدی در میان گروه ۱+۵ خواهد شد، اما می‌تواند به صورت مقطعی در پررنگ شدن تحولات بر بازار موثر باشد.

در کنار تحولات سیاسی تحولات اقتصادی نیز در سطح داخلی و خارجی بر بازار موثر است. در بخش تحولات داخلی ادامه بررسی لایحه اجرای اصل ۴۴ و طرح رییس کل بانک مرکزی برای تعیین سود تسهیلات بانکی براساس میزان تورم از اهمیت بالایی برخوردارند که در دراز مدت می‌توانند تاثیرات مهمی را بر بازار بگذارند.

در چارچوب اصل ۴۴ بازار سهام البته در چند هفته آتی عرضه سهام پتروشیمی فناوران، یکی از عمده‌ترین مجتمع‌های پتروشیمی تولید متانول کشور را شاهد خواهد بود.

همچنین در این بخش طرح مجدد مساله خروج سیمان از سبد حمایتی به‌رغم تکراری بودن بحث می‌تواند مورد توجه باشد.

در تحولات خارجی وضعیت بازار جهانی فلزات و محصولات پتروشیمی قابل توجه است. در بازار جهانی فلزات بهای جهانی مس به‌رغم رکود سنگین در بخش مس آمریکا (دومین مصرف کننده بزرگ جهانی مس) روند رو به رشدی را تجربه کرده و به ۸هزار و ۱۷۱ دلار در هر تن در روز جمعه رسید.

بهای آلومینیوم نیز با توجه به تحولات رخ داده در میان تولید کنندگان به ویژه خرید سهام آلکان (ALCAN) با رشد نسبی به ۲هزار و ۴۴۳ دلار در هر تن رسیده است.

بهای فلز روی نیز مجددا به بالای مرز ۳هزار دلار در هر تن (معادل ۳هزار و ۹۵ دلار در هر تن) و بهای فلز سرب به رکورد باورنکردنی ۳هزار و ۶۰۰دلار در هر تن رسیده است. در میان محصولات معدنی نیز انتشار گزارش‌های تحلیلی از سوی شرکت‌های ریوتینتو Riotinto و بی‌اچ‌پی بیلتون BHP Bilton مبنی‌بر پیش‌بینی رشد ۳۰درصدی بهای سنگ‌آهن در سال آینده میلادی از اهمیت بالایی برخوردار است. براساس این تحلیل‌ها رشد تولید فولاد در چین که در حدود ۱۵درصد تخمین‌زده می‌شود، موجب افزایش بیشتر تقاضا برای سنگ‌آهن خواهد شد. از سوی دیگر، رشد بهای فولاد در بازارهای جهانی، ‌رشد سودآوری فولادسازهای عمده را به همراه داشته که رشد ۵۰درصدی سود میتال آرسلور در این بخش بهترین عملکرد به شمار می‌رود.

در بازار محصولاتی پتروشیمی نیز بهای متانول با تغییر در هفته گذشته به ۳۱۵ تا ۳۲۵دلار در هر تن رسیده است.

در بازار چه خبر بود؟

بازار دادوستد سهام روز چهارشنبه شاهد نوسانات فراوانی بود. رشد بهای سرمایه‌گذاری معادن و فلزات و زیرمجموعه‌های این شرکت از جمله نمادهای چادرملو و گل‌گهر و همچنین تامین منابع برای پرداخت بهای بلوک مس، موجب عرضه سنگین در این نمادها شد.

در این بخش معامله بالغ‌بر ۲۰میلیون سهم چادرملو و ۵/۶میلیون سهم گل‌گهر و عرضه‌های قابل ملاحظه سرمایه‌گذاری معادن و فلزات و صندوق فولاد در این نمادها ضمن آنکه نظر کارشناسان بازار را مجددا به مساله تامین منابع خرید بلوک ۲۰درصدی ملی مس معطوف می‌کند، موجب خواهد شد سرمایه‌گذاری معادن و فلزات برای سومین‌بار در سال‌جاری در معرض تعدیل سود هرسهم (EPS) قرار گیرد. امری که البته تحولات گل‌گهر نیز بر شانس آن می‌افزاید. از سوی دیگر عرضه‌های سنگین چادرملو و گل‌گهر سبب شد علاقه‌مندان به خرید این سهام از موقعیت کنونی برای خرید سهام استفاده کنند.

همچنین سرمایه‌گذاری معادن و فلزات که در ابتدای سال جاری بلوک عمده حق‌تقدم‌های افزایش سرمایه چادرملو متعلق به سهام عدالت را خریداری کرد، در حال حاضر با فروش بخش‌هایی از آن، سود مناسبی را شناسایی می‌کند که بخشی از آن البته قابل‌تقسیم نبوده و صرف کسب ذخیره کاهش ارزش مجدد برای کابل‌های شهید قندی خواهد شد. «ومعادن» در سال جاری یک بار ذخیره کاهش ارزش سهام قندی از رقم تمام‌شده به قیمت ۲هزار و ۲۰۰ریال را پیش از برگزاری مجمع از محل فروش سهام فولاد کاویان اخذ کرد که مجددا با توجه به بهای حدود یک هزار ریالی سهام «بکام» اخذ ذخیره تکمیلی اجتناب‌ناپذیر می‌نماید. از سوی دیگر کارشناسان بازار در حال حاضر مساله تاثیر خرید بلوک ۶درصدی ملی مس بر سود سال آینده «ومعادن» را نیز با اهمیت ارزیابی می‌کنند. ملی مس درصورت حفظ روند سودآوری کنونی خود تاثیر جدی را بر میزان سود سال آتی «ومعادن» خواهد گذاشت.

در گروه معدنی بازار امروز (شنبه) شاهد عرضه نخستین بلوک ۵/۲درصدی سهام گل‌گهر از سوی شرکت در آستانه ورود به بازار «مدیریت سرمایه‌گذاری امید» خواهد بود. این عرضه که احتمالا توسط صندوق بازنشستگی خریداری خواهد شد، باتوجه به قیمت پایه ۲۳هزار و ۵۹۲ریالی این بلوک و بهای تمام‌شده ۹۰۵ریالی سهام گل‌گهر برای امید می‌تواند ۱۵۸ریال بر EPS امید اضافه کند. باتوجه به اینکه احتمالا امید علاوه‌بر ۵/۲درصد کنونی، یک عرضه دیگر نیز در همین حد خواهد داشت، EPS امید می‌تواند تا ۱۰۰درصد در آستانه ورود این شرکت به بورس تعدیل شود که این امر شانس موفقیت امید در عرضه اولیه را افزایش می‌دهد.

در بازار چهارشنبه، معامله‌گران بار دیگر با نشانه‌های آشکاری از ضعف تحلیل در بازار سرمایه کشورمان مواجه شدند.

بازفروش سهام مالی و اعتباری سینا از سوی بخشی از خریداران این سهم در روز سه‌شنبه تعجب‌ و شگفتی کارشناسان راموجب شد. مالی واعتباری سینا که در ابتدای بازار دارای صف خرید ۵/۲۹میلیون سهمی بود و در حالی‌که ۱۵درصد از عرضه سهام این شرکت باقی مانده است، با عرضه از سوی خریداران روز سه‌شنبه این سهام مواجه شد وبخشی از خریداران این سهم از جمله برخی از شرکت‌های حقوقی حتی کسب یک ریال سود اقدام به بازار عرضه این سهام کردند. اگرچه حضور و خرید تا ۲۵درصد سهام عرضه اول توسط معامله‌گران نوسان‌گیر طبیعی به شمار می‌رود، اما مالی و اعتباری سینا، فولاد خورستان و مپنا به دلیل بازفروش سریع معامله‌گران در کمتر از یک هفته از زمان عرضه اولیه، بازار رابا پدیده‌های جدیدی مواجه کرده است. به نظر می‌رسد اصلاح مقررات عرضه اولیه و دور کردن انگیزه‌های سفته بازانه از عرضه‌های اولیه می‌تواند به پایداری بازار کمک کند.

به هر حال مالی و اعتباری سینا ۳۶میلیون داد‌و‌ستد را پشت سر گذاشت. انتظار می‌رود معاملات مالی و اعتباری سینا شاهد معاملات پرحجمی با هدف واگذاری بلوک‌های درصدی این شرکت در چند روز آینده باشد که البته برای علاقه‌مندان به خرید درصدی سهام بانکی فرصت مناسبی به شمار می‌رود. در این گروه معامله یک‌درصد سهام بانک پارسیان پس از دو روز رقابت در درون گروه ایران‌خودرو رقم خورد.

در معاملات امروز (شنبه) در گروه سیمانی نمادسیمان بهبهان شاهد عرضه بلوک ۱۵درصدی این شرکت خواهد بود. با این عرضه که از سوی فارس و خوزستان صورت خواهد گرفت، مالکیت «سفارس» در این شرکت (به شرط فروش این بلوک) معادل ۵۱درصد خواهد بود. با توجه به نرخ پایه ۷هزار و ۲۰۰ریالی بلوک «سبهان» ارزش این کارخانه معادل ۶/۳۹میلیارد تومان خواهد بود که برای یک کارخانه در ابعاد بهبهان بسیار ناچیز به شمار می‌رود و از این رو احتمال بروز رقابت بر سر این بلوک زیاد است. در گروه سیمانی کارشناسان بازار منتظر اعلام سیاست‌های نهایی وزارت صنایع و معادن در مورد قیمت‌گذاری سیمان هستند. تعیین وزیر صنایع و معادن می‌تواند به ابهام خروج یا عدم خروج سیمان از سبد حمایتی پاسخ دهد.

در بازار چهارشنبه در گروه خودرویی معامله سهام بانک پارسیان و همچنین احتمال عرضه بلوک‌های بیشتری از سهام بانک پارسیان توسط گروه ایران‌خودرو، موجب معاملات پرحجم و رشد قیمتی برخی از نمادهای گروه ایران‌خودرو شد.

در گروه فلزی، ملی مس همچنان به‌رغم نرخ بالای فلز مس در بازار جهانی با عرضه‌های احساسی مواجه بود و با صف فروش مواجه شد. در این گروه فولاد خراسان در آستانه عرضه در بورس است که با توجه به صدور مجوز اولیه عرضه فولاد خراسان، این عرضه در چند هفته آینده انجام خواهد شد.

در مجموع بازار چهارشنبه شاهد ماهیت پرنوسانی بود که بخشی از آن به دلیل تحولات درون بازار بود.

شاخص در چهارشنبه ۹۷/۵ واحد افت کرد، امری که البته در کارنامه کلی هفته تغییری ایجاد نکرد و شاخص کل در کل هفته ۳/۱۷۷ واحد و شاخص قیمت و بازده نقدی ۴/۶۲۷ واحد رشد کرد. ارزش معاملات هفته نیز با توجه به معاملات بلوکی صورت گرفته، رشد قابل‌ملاحظه‌ای یافت و شمار خریداران با توجه به عرضه اولیه مالی و اعتباری سینا، با رشد ۵۱درصدی به ۳۰هزار و ۸۵۲ نفر رسید.