امیدها و تردیدها در بازار

گروه بورس- همایون دارابی: بازار دادوستد سهام روز جاری (شنبه) در حالی فعالیت خود را از سر خواهد گرفت که همچون روز چهارشنبه، بازار با تقابل دو دیدگاه تبعیت از روند جهانی بهای فلزات و افزایش کف قیمت‌ها در بورس اوراق‌بهادار مواجه است.

بازار روز چهارشنبه در حالی شاهد کاهش روند قیمت جهانی فلزات بود که فشار تقاضای موجود در بازار که در قالب صف‌های خرید قابل ملاحظه خودنمایی می‌کند، بدون بروز مشکل خاصی مقاومت کرد و نمادهای مرتبط با بهای جهانی فلزات از جمله ملی مس، آلومینیوم ایران، توسعه معادن روی و کالسیمین، بدون عرضه قابل ملاحظه پابرجا باقی ماند. در حال حاضر برخی از کارشناسان بازار با توجه به فشار تقاضای موجود در بازار معتقد به افزایش کف P/E (پی به ای) بازار و خنثی شدن روند کاهشی قیمت فلزات در کوتاه‌مدت هستند. امری که ناشی از افزایش امیدوار‌ی‌ها به دلیل آرامش سیاسی است. از سوی دیگر این دیدگاه با تقابل نظرات مخالفان مواجه است. مخالفانی که رشد و نزول نمادهای فلزی و معدنی را وابسته به قیمت جهانی فلزات ارزیابی کرده و سیاست خرید و فروش خود را در ارتباط با شرایط بازار جهانی فلزات تعیین می‌کنند. بورس اوراق‌بهادار بخش عمده رونق خود را در چند ماه اخیر مدیون شرایط بازار جهانی فلزات به ویژه نمادهای مرتبط در سه فلز مس، روی و سرب می‌داند. حال با توجه به افت بهای جهانی فلزات در روز گذشته، تجربه قیمت‌های لحظه‌ای جهانی فلز مس درسطح کمتر از ۷هزار دلار، نیکل ۲۵هزار دلار، آلومینیوم ۲هزار و ۴۳۰دلار، روی به ۲هزار و ۹۸۵دلار و سرب به ۲هزار و ۸۳۸دلار به وقوع پیوست.

در کنار بازار فلزات، بورس اوراق بهادار با تحولات دیگری نیز مواجه است. در بعد تحولات اقتصادی پس از تغییرات رخ داده در هیات‌دولت، اینک بازار منتظر تحولات تکمیلی است. مساله صنعت خودروسازی در این میان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در کنار مساله تغییر احتمالی مدیران، عدم شماره‌گذاری خودروهای بنزین‌سوز و الزام به تولید خودروهای دوگانه‌سوز، احتمال افت تولید در شرکت‌های خودرویی را ایجاد می‌کند. به نظر می‌رسد سال‌جاری نیز صنعت خودرو همچنان با مسائل پیرامون گذشته دست به گریبان باشد.

در حوزه بازار سرمایه تلاش مسوولان بازار برای معرفی ابزارهای مالی جدید از اهمیت بالایی برخوردار است.

تلاش برای معرفی و اجرای قرارداد‌های آتی در بورس کالایی و اوراق بهادار به همراه انتشار نخستین ویرایش از مقررات انتشار «صکوک» از جمله اقداماتی است که بازار سرمایه کشور را می‌تواند از چرخه کنونی به سوی سطوح بالاتر هدایت کند.

از سوی دیگر، تاکید بر راه‌اندازی معاملات اینترنتی و اولویت‌دهی آن به توسعه فیزیکی، هرچند که در کوتاه‌مدت با دشواری مقاومت ساختارهای کنونی مواجه است، از جمله اقدامات تکمیلی دیگری است که شرایط بازار را متحول خواهد ساخت. به ویژه آنکه در‌حال‌حاضر انتظار حضور فیزیکی مشتریان در شرکت‌های کارگزاری با توجه به مشکلات موجود در بخش حمل‌ونقل شهری هر روز دشوارتر می‌شود.

در بازار سرمایه همچنین معامله‌گران، روند تحولات سیاسی به ویژه در مساله هسته‌ای و درگیری‌های عراق را با دقت دنبال می‌کنند. همزمانی دوره رشد بازار با آرامش در صحنه مسائل سیاسی‌، انتظار ثبات را ایجاد کرده است.

در کنار این تحولات، بازار در انتظار دو عرضه مهم است. عرضه سهام مدیریت پروژه‌های نیروگاهی مپنا پس از یک دور عرضه ناموفق در اردیبهشت امسال همچنین عرضه سهام مالی و اعتباری بنیاد (که اخیرا به مالی و اعتباری سینا تغییر نام داده است) از جمله تحولاتی است که در چند هفته آینده بازار را مورد تاثیر قرار خواهد داد.

در بازار چه خبر بود؟

بورس اوراق بهادار چهارشنبه شاهد حاکمیت صف‌های خرید در نمادهای مورد اقبال بود. از سوی دیگر رشد قیمتی برخی از نمادها در چند روز اخیر سبب افزایش عرضه‌ها از سوی معامله‌گران نوسان‌گیر شد. نمادهایی نظیر توس‌گستر، صندوق بازنشستگی، گل‌گهر، پتروشیمی خارک، سرمایه‌گذاری معادن و فلزات، نورد قطعات فولادی و معادن بافق که در چند روز اخیر رشد قیمتی شتاب‌داری را تجربه کرده بودند، روز چهارشنبه با عرضه‌های سنگینی مواجه شدند که به جز نماد توس‌گستر، باقی نمادها توانستند بر عرضه‌ها غلبه کنند. توس‌گستر تحت تاثیر انتشار شایعاتی در مورد گزارش میان‌دوره‌ای حسابرسی شده شرکت، با فشار عرضه مواجه شد. هر چند رشد قیمتی توس‌گستر در هر شرایطی تحت تاثیر شمار زیاد سهامداران خرد این شرکت قرار دارد و به نظر می‌رسد تا زمان حضور یک سهامدار عمده، توس‌گستر از رشد قیمتی باز بماند. در گروه ساختمانی سایر نمادها نیز شرایط ضعیفی را تجربه کردند. گروه ساختمانی به‌رغم ارزیابی‌های اولیه و پتانسیل موجود در این بخش در سال‌جاری تاکنون انتظارات را برآورده نکرده است.

در گروه خودرویی، ایران‌خودرو دیزل خبر فروش زمین شرکت تاپ‌سرویس در خیابان تهران را اعلام کرد. فروش زمین و املاک مازاد در گروه صنعتی ایران‌خودرو اگرچه به بهبود وضعیت مالی این گروه در کوتاه‌مدت کمک می‌کند، اما در بلندمدت فروش این دارایی‌ها از ارزش سهام می‌کاهد.

انتظار می‌رفت گروه ایران‌خودرو با ساخت‌وساز در این زمین‌ها از ارزش بالای آنها حداکثر استفاده را به عمل آورد، به ویژه آنکه زمین ایران‌خودرو دیزل در موقعیت تجاری فوق‌العاده می‌تواند به یک مرکز خرید با استانداردهای جهانی و ارزش افزوده فوق‌العاده بدل شود.

ایران‌خودرو دیزل ارزش فروش زمین ۵هزار و ۸۰۰متری خود را حدود ۵۰میلیارد تومان اعلام کرده است که انتظار می‌رود با توجه به ارزش روز املاک تجاری در منطقه، درآمد حاصله از آن بیش از ۲برابر بهای فروش پیش‌بینی شده محقق شود.

در گروه معدنی انتظار برای اعلام گزارش‌های جدید در نمادهای چادرملو و ملی مس سبب انتظارات جدید روی این نمادها شده است.

چادرملو در این گروه با شایعاتی مبنی بر انعقاد قرادادهای صادراتی جدید مواجه است که باید منتظر گزارش رسمی شرکت ماند.

در این گروه نماد معادن منگنز ایران روز چهارشنبه پس از تعدیل EPS ناشی از انعقاد قرارداد فروش جدید، ذوب‌آهن با رشد قابل ملاحظه مواجه شد.

معادن منگنز با برخورداری از بزرگ‌ترین معدن منگنز خاورمیانه و همچنین به دلیل بازار تضمین شده با افزایش در بخش ذوب‌آهن کوره‌بلند مواجه است.

در گروه پتروشیمی خبر عدم موافقت رییس‌جمهوری با آزادسازی نرخ محصولات پتروشیمی نگرانی کارشناسان در این گروه را برطرف کرده است. با اعلام عدم موافقت رییس‌جمهوری، شرکت‌های پتروشیمی فارابی، اصفهان و اراک با تقویت موقعیت مواجه خواهند شد، هر چند شرکت‌هایی نظیر پتروشیمی شیراز همچنان در وضعیت بد ناشی از فروش محصولات به قیمت دولتی باقی می‌مانند. در این گروه عرضه شماری از شرکت‌های پتروشیمی جدید نیز در چند ماه آینده رخ خواهد داد. پتروشیمی بیستون (دومین تولیدکننده عمده LAB در ایران) و پتروشیمی‌های فرآوران، خراسان، تبریز و تلفیق دو شرکت پتروشیمی بوعلی و تندگویان در انتظار پذیرش و عرضه سهام در بورس هستند.

در مجموع، شرایط بازار سهام کشور همچنان روند روبه‌رشد توام با مشکلات خاص این بازار ازجمله قفل شدن معاملات در تله حجم مبنا را تجربه می‌کنند. وجود حجم مبنا موجب می‌شود صف‌های خرید پایدار بماند و سرمایه‌گذاران حقیقی که به تازگی وارد بورس شده‌اند از خرید سهام مورد نظر خود بازمانند. از سوی دیگر با اتمام عرضه‌های خرد دولتی در نمادهای اصل ۴۴ شامل فولادهای مبارکه و خوزستان، ملی مس و آلومینیوم ایران، این نمادها نیز با عدم عرضه سهام و در نتیجه قفل شدن معاملات مواجه شدند. این عدم عرضه دولتی سبب شده است سرمایه‌گذاران تازه وارد به بازار که به ویژه به دلیل اقبال به این نمادها وارد بازار شده‌اند، در شرایط نامناسبی باقی بمانند که در مورد فولاد خوزستان با توجه به عدم عرضه قابل ملاحظه در برابر تقاضای انباشته بازار، این امر دشواری‌های دوچندانی را ایجاد کرده است.

در بازار روز چهارشنبه شاخص ۳۹ واحد رشد کرد. حجم معاملات نیز با توجه به دادوستد بلوک ۶۴۱هزار سهمی شهد ایران در نرخ پایه ۸هزار و ۲۰۰ ریالی این شرکت، به ۳/۲۳میلیارد تومان رسید. از ۱۵۵ نماد مورد دادوستد ۷۲ نماد با رشد قیمت و ۵۵ نماد با افت ارزشی دادوستد شدند.