سنا - مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: صندوق‌های سرمایه‌گذاری ابزاری مناسب برای شفاف سازی و مدیریت حرفه ای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه است.

ایوب باقرتبار با بیان مطلب بالا افزود: پس از تدوین و تصویب مقررات مربوط به صندوق‌های سرمایه‌گذاری و فراهم شدن بستر قانونی، ۳ صندوق سرمایه‌گذاری در سهام، از ابتدای سال ۱۳۸۷ با سرمایه ۸/۲۲ میلیارد ریال مجوز خود را از سازمان بورس دریافت و فعالیت خود را با هدف جذب سرمایه‌گذاران خرد و کلان و مدیریت تخصصی خرید و فروش سهام در بورس اوراق بهادار تهران آغاز کردند.
وی اظهار داشت: در حال حاضر 47 صندوق سرمایه‌گذاری دارای مجوز تاسیس و فعالیت هستند که ارزشی در حدود
۶ هزار و ۶۳۸ میلیارد ریال تحت مدیریت آنان است و ۱۲ هزار و ۴۷۱ نفر شخص حقیقی و ۳۹۵ شخص حقوقی در واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌های یادشده سرمایه‌گذاری کرده‌‌اند.
باقر تبار گفت: با توجه به نوپا بودن حوزه نهادهای مالی در راستای اجرای قانون بازار اوراق بهادار و به منظور حفظ حقوق سرمایه‌گذاران در مقاطع مختلف، مقررات صندوق‌های سرمایه‌گذاری در چهار بخش تصویب شد که به همراه اطلاعیه‌ها و بخشنامه‌های مربوطه در پایگاه الکترونیکی www.seo.ir، بخش معاونت نظارت بر نهادهای مالی اطلاع‌رسانی شده‌است.
وی اظهار داشت: در اساسنامه صندوق‌های سرمایه‌گذاری، تمامی فرآیند اجرایی و نظارتی لازم مانند مدیر صندوق، متولی، حسابرس، ضامن و مدیر ثبت (در صندوق‌های در اندازه بزرگ) با هدف مدیریت تخصصی و نظارت مستمر در ساختار یادشده پیش بینی شده است. مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس درباره امیدنامه صندوق‌های سرمایه‌گذاری گفت: اطلاعات کلی ریسک‌های سرمایه‌گذاری، هزینه‌های صندوق، کارمزد و مشخصات ارکان اجرایی و نظارتی آن در اختیار عموم قرار می گیرد.
وی ادامه داد: «دستورالعمل نحوه تعیین قیمت خرید و فروش اوراق بهادار در صندوق‌های سرمایه‌گذاری» نیز به منظور مشخص و یکسان بودن رویه محاسبات NAV صندوق برای ایجاد امکان ورود و خروج کم هزینه و منصفانه سرمایه‌گذار، تهیه و به تصویب هیات‌مدیره سازمان رسید.باقرتبار خاطرنشان کرد: لزوم تدوین دستورالعمل اجرایی ثبت و گزارش‌دهی رویدادهای مالی صندوق‌های سرمایه‌گذاری که با توجه به ماهیت متفاوت صندوق‌های سرمایه‌گذاری نسبت به شرکت‌ها و موسسات و نیز متغیر بودن سرمایه، در راستای اجرای ماده 29 قانون بازار اوراق بهادار احساس شد که پس از تدوین، در تاریخ پنجم مهرماه 88 به تصویب رسید و به صندوق‌های سرمایه‌گذاری به منظور اجرا ابلاغ شد.وی ادامه داد: با توجه به مصوبات یادشده و نیازهای اجرایی و نظارتی، وجود نرم‌افزارهای حرفه‌ای و دقیق برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری اجتناب ناپذیر بود. در همین راستا، سازمان بورس به منظور اطمینان از رعایت کامل مقررات و پیشگیری از هر گونه تخلف یا خطای انسانی، شرکت‌های نرم‌افزاری متقاضی طراحی نرم‌افزار مربوطه را ملزم به اعمال تمام موارد مورد نیاز برای محاسبه دقیق ارزش خالص دارایی‌های صندوق (NAV ) کرد.
مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس گفت: به دنبال بررسی کارشناسی، نرم‌افزارهای مربوطه به صورت مستمر از ابتدای سال ۱۳۸۷ از سوی سازمان در حال بازنگری بوده‌اند به‌طوری که در حال حاضر ارتقای بسیار چشمگیری در کیفیت ارائه خدمات و رعایت مقررات در نرم‌افزار صندوق‌‌های سرمایه‌گذاری مشاهده می‌شود. وی با بیان اینکه هم اکنون دو شرکت، مسوولیت طراحی نرم‌افزاری‌های اجرایی و نظارتی صندوق‌های سرمایه‌گذاری را برعهده دارند، افزود: در این نرم‌افزارها، ورود داده‌ها و محاسبات مربوط، به‌صورت خودکار انجام می‌شود و مدیر صندوق اختیار اعمال نظر یا تخطی از مقررات را ندارد.
باقر تبار درباره ساختار نرم‌افزار صندوق‌های سرمایه‌گذاری گفت: در هر روز کاری مدیر صندوق موظف است معاملات روز گذشته صندوق را از طریق پایگاه الکترونیکی شرکت مدیریت فن‌آوری بورس تهران به صورت الکترونیکی دریافت و به همراه آخرین اطلاعات لازم برای محاسبه NAV صندوق حداکثر تا ساعت 14، در نرم‌افزار اعمال کنند. وی اضافه کرد: نرم‌افزارهای صندوق، امکان محاسبه NAV روزانه را بعد از ساعت 14 به مدیر نمی‌دهد و مدیر در صورتی که تا ساعت یادشده نسبت به محاسبه اقدام نکند باید با ارسال نامه به متولی، سازمان و شرکت نرم‌افزاری، توضیحات مربوطه را ارائه کند که در صورت موجه بودن توضیحات ارائه شده، متولی، دستور باز کردن سیستم را برای محاسبه NAV به شرکت نرم‌افزاری می‌دهد.مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس گفت: در صورتی که در محاسبه NAVهای گذشته صندوق اشتباهی صورت گرفته باشد، با درخواست مدیر و بررسی متولی و دستور متولی به شرکت نرم‌افزاری، امکان بازگشت به عقب و محاسبه مجدد NAV داده می‌شود و مدیر، مسوول محاسبه زیان احتمالی صندوق یا سرمایه‌گذاران و تقبل آن و پرداخت کسری پرداختی به سرمایه‌گذاران صندوق که واحدهای خود را ابطال کرده‌اند، است.باقرتبار افزود: سطوح دسترسی متفاوتی برای نرم‌افزارهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری، با توجه به حوزه اختیارات و مسوولیت‌ها پیش‌بینی شده‌ است که می‌توان به دریافت شناسه کاربری و رمز عبور نمایشی برای ملاحظه و نظارت بر خط، متولی صندوق و کارشناسان سازمان بورس و اوراق بهادار اشاره کرد.وی پیش‌بینی‌های متعدد هشدار دهنده برای مواردی که نیاز به پیگیری مدیر صندوق یا ناظران مربوطه را دارد، از دیگر مزیت‌های نرم‌افزار صندوق‌های سرمایه‌گذاری عنوان کرد.
مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس اظهار داشت: مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری موظف هستند همه اطلاعات قابل افشا خود را از طریق پایگاه‌های اینترنتی مستقل منتشر کنند و در اختیار تحلیلگران و فعالان بازار قرار دهند.
باقر تبار با تاکید بر این نکته که مقررات صندوق‌های سرمایه‌گذاری همواره برای توسعه کمی و کیفی در حال بازنگری است، افزود: در ابتدای کار تنها یک نوع صندوق سرمایه‌گذاری در سهام (در اندازه کوچک) آغاز به فعالیت کرد اما در حال حاضر 5 نوع صندوق سرمایه‌گذاری راه‌اندازی شده اند.
وی تصریح کرد: راه‌اندازی انواع دیگری از صندوق‌ها مانند صندوق سرمایه‌گذاری ارزی، طلا، بدون تضمین و با حداکثر سودآوری و صندوق سرمایه‌گذاری بورسی (ETF) هم اکنون در دستور کار سازمان بورس قرار دارد.
مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس به تصویب قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی در آذرماه 1388 اشاره کرد و گفت: معافیت‌های مالیاتی ویژه‌ای برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری در این قانون در نظر گرفته است.
باقر تبار ادامه داد: در اجرای قانون فوق، جلسات متعدد مدیریتی و کارشناسی با حضور کارشناسان اداره ثبت شرکت‌ها و موسسات غیرتجاری، برای ایجاد شخصیت حقوقی جدید برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری برگزار شد.
وی گفت: همچنین برای افزایش دقت و یکسان‌سازی رویه محاسبات NAV در صندوق‌های سرمایه‌گذاری، حسب مورد، اطلاعیه‌ها و بخشنامه‌های متعددی صادر شد و مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری و شرکت‌های نرم‌افزاری مربوطه مکلف به اعمال موارد یادشده شدند؛ تا در حد امکان رویه محاسبات در تمامی صندوق‌های سرمایه‌گذاری تحت کنترل و مشخص باشد.مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس افزود: به دنبال استقبال سرمایه‌گذاران خرد و همچنین فعالان بازار اوراق بهادار از صندوق‌های سرمایه‌گذاری، سازمان همواره تلاش کرده ‌است تا با تقویت ابزار کنترلی لازم اعم از سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، کنترل مستمر و به لحظه بر فعالیت مدیران صندوق‌ها داشته‌باشد. وی اظهار داشت: به همین منظور الگوهای گزارش‌گیری، با هدف استفاده صرف ناظران سازمان بورس طراحی شد و شرکت‌های نرم‌افزاری مکلف به طراحی ساختار مورد نظر شدند. باقر تبار گفت: سازمان بورس در حال حاضر علاوه بر کنترل‌های مستمر از طریق دسترسی نمایشی نرم‌افزاری هر صندوق که از آغاز فعالیت صندوق‌ها با در اختیار داشتن شناسه کاربری و رمز عبور امکان آن فراهم شده بود؛ در ماه‌های اخیر نیز امکان کنترل متمرکز تمام صندوق‌های سرمایه‌گذاری مربوط به هر دو شرکت نرم‌افزاری را تحت عنوان «کنترل پنل نظارتی» در موارد حساس و اثرگذار بر NAV در اختیار دارد.وی به انعقاد قرارداد سازمان بورس با یک شرکت نرم‌افزاری مستقل اشاره کرد و افزود: در چند ماه آینده ابزار گزارش‌ساز جدیدی به منظور کنترل مضاعف بر عملکرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری در اختیار قرار خواهد گرفت. مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس گفت: آنچه که مسلم است، حضور فعال مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بازار و نظارت دقیق بر آنها توسط متولی و سازمان از طریق نرم‌افزارهای بر خط و مجهز است.وی در پایان استقبال فراوان سرمایه‌گذاران خرد و کلان از صندوق‌های سرمایه‌گذاری را نشان از موفقیت انکار‌ناپذیر این نهاد مالی در بازار اوراق بهادار کشور دانست.

تشریح آخرین عملکرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری
۲۸ صندوق سرمایه‌گذاری در سهام توانستند بازدهی افزون بر بازدهی بازار کسب کنند.
کارشناس مدیریت نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس با بیان این مطلب گفت: در هفته منتهی به 15 دی‌ماه، بازده صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام بین 06/0 تا 70/6 درصد در نوسان بود. بازدهی متوسط بورس تهران در این هفته 68/2 درصد بود.مقدسیان افزود: صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام، ماه منتهی به 15 دی‌ماه را در حالی به پایان رساندند که طی این ماه بیشترین بازده آنها به 16/16 درصد رسید. همچنین بازدهی متوسط بازار طی این مدت 84/5 درصد بود و 34 صندوق سرمایه‌گذاری در سهام توانستند بازدهی بالاتر از بازدهی بازار به دست آورند.از سوی دیگر در بین 4 صندوق سرمایه‌گذاری در سهام با اندازه بزرگ، صندوق سرمایه‌گذاری ممتاز در ماه و هفته گذشته بیشترین بازده‌ را به دست آورد. وی با اشاره به عملکرد یک ساله صندوق‌های سرمایه‌گذاری خاطرنشان کرد: همچنین در دوره یک ساله منتهی به 15/10/1389، صندوق سرمایه‌گذاری پویا با 94/91 درصد بیشترین بازده را به خود اختصاص داده و پس از آن، صندوق‌های سرمایه‌گذاری آگاه با 57/85 و پیشتاز با 99/82 درصد بیشترین بازده‌ها را در این دوره یک ساله داشته‌اند.مقدسیان گفت: در این مدت بیشترین بازده‌ها به ترتیب متعلق به صندوق‌های سرمایه‌گذاری کارگزاری بانک ملی، سهم آشنا و آگاه بود. این سه صندوق سرمایه‌گذاری طی مدت فعالیت خود توانسته‌اند به ترتیب 272، 241 و 241 درصد بازدهی کسب کنند. وی همچنین درخصوص ارزش صندوق‌های سرمایه‌گذاری تصریح کرد: ارزش صندوق‌های سرمایه‌گذاری تا تاریخ 15/10/1389، 6763 میلیارد ریال بود که بیش از 2784 میلیارد ریال از این مقدار متعلق به صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام است. بیشترین ارزش در بین صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام متعلق به صندوق سرمایه‌گذاری یکم ایرانیان است. پس از این صندوق، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مهر ایرانیان و ممتاز بیشترین ارزش را از آن خود کرده‌اند.
مقدسیان در پایان خاطرنشان کرد: سرمایه‌گذاران حقیقی۶۹ درصد واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌ها را به خود اختصاص داده‌اند. در بین صندوق‌های سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذاران حقیقی در صندوق‌های سرمایه‌گذاری فیروزه، پارس و کارآفرین بیشترین درصد تملک را به خود اختصاص داده‌اند.