هفته منحصربه‌فرد بورس

گروه بورس - همایون دارابی: بورس اوراق بهادار هفته آینده با تجربه دو عرضه اولیه، هفته‌ای منحصربه‌فرد را پیش روی معامله‌گران قرار خواهد داد. در بازار سهام معامله‌گران امروز (شنبه) شاهد عرضه پالایشگاه تبریز، دومین عرضه یک شرکت اصل ۴۴ در گروه پالایشگاه‌ها خواهند بود. در کنار این عرضه فردا نیز بیمه پارسیان عرضه خواهد شد.

این دو عرضه اولیه در شرایطی رخ می‌دهد که در کل سال‌جاری، بورس اوراق بهادار تاکنون تنها شاهد دو عرضه بوده است. انتظار می‌رود این دو عرضه به افزایش رونق بازار کمک کند امری که در موقعیت کنونی می‌تواند به معنای انگیزه بیشتر برای معامله‌گران باشد.

در بازار سهام همچنین معامله‌گران شاهد ادامه تبعات عرضه اولیه پست بانک نیز هستند. تصمیم وزیر ارتباطات در مورد تغییر مدیرعامل پست بانک نشان از آن دارد که به‌رغم گذشت ۴ سال از اجرای اصل ۴۴ همچنان مقاومت‌های قابل‌ملاحظه‌ای در مورد اجرای این اصل وجود دارد. تجربه عرضه پست بانک و مقاومت وزارت نفت در اجرای اصل ۴۴ که تاکنون تنها به عرضه سه شرکت حفاری شمال، پالایشگاه اصفهان و پتروشیمی فن‌آوران تن داده و همچنان جذاب‌ترین بخش اقتصاد کشور را از دسترس بازار سرمایه به دور داشته است، نشان از آن دارد که در کنار مقدمه‌چینی‌های قانونی برای اجرای اصل ۴۴، قاطعیت در این مسیر نیز مورد نیاز است. در همین حال عرضه امروز پالایشگاه تبریز نیز نمونه‌ای دیگر از عرضه شرکت‌هایی است که در روند عرضه آن نمی‌توان نشانه‌ای از مساعدت مدیران بالادستی را مشاهده کرد و پس از دو سال از عرضه پالایشگاه اصفهان همچنان روابط مالی میان پخش و پالایش و شرکت پالایشگاه اصفهان هنوز ابهام آلود بوده و نوسان‌های زیان‌بار سود و زیان «شپنا» باعث شده است، به‌رغم ارزندگی ذاتی سهام حوزه نفت و گاز، بازار نتواند انتظار یک استقبال فوق‌العاده را از سهام تازه وارد صورت دهد.

در بازار سهام در کنار بحث عرضه‌های اولیه معامله‌گران در مسایل کلان شاهد برخی از تحولات جدی هستند که می‌تواند بر روند بازار موثر باشد. در بخش سیاسی به‌رغم اعلام موافقت اولیه کشورمان برای برگزاری جلسه با گروه ۱+۵ در ترکیه، اعلام مخالفت ایالات‌متحده با حضور دو کشور ترکیه و برزیل در مذاکرات هسته‌ای موجب مبهم شدن برگزاری این مذاکرات خواهد شد.

در حوزه اقتصادی، شرایط داخلی و خارجی معامله‌گران همچنان یکی از تاریخی‌ترین روزها را تجربه می‌کنند. در صحنه داخلی با واریز یارانه نقدی استان تهران آخرین مرحله از اجرای مقدمات طرح تحول و هدفمندی یارانه‌ها در حال اجرا است. امری که جلسه غیر‌علنی مجلس شورای اسلامی و مباحث مطرح شده در مورد علی‌الحساب بودن واریز یارانه‌های کنونی و این مساله که دولت به جای ۵۰ درصد، ۶۰ درصد منابع یارانه‌ها را به خانوارها در مرحله کنونی تخصیص داده، سبب شده است تا معامله‌گران در انتظار اولین مرحله از اجرای این طرح بی‌سابقه باشند. طرحی که تبعات اجرای آن برای سال‌ها اقتصاد کشور را درگیر خود خواهد ساخت و می‌تواند ساختار اقتصاد کشور را که هم‌اکنون بر محور صنایع انرژی بر متمرکز شده است، تغییر دهد.

در کنار بحث‌های اقتصاد داخلی، در حوزه بین‌الملل نیز اجلاس گروه ۲۰ به‌رغم انتظارات اولیه نتوانسته است در مورد پایان جنگ ارزی راهی را باز کند. اعلام تصمیم «بن شالوم برنانکی» در مورد چاپ ۶۰۰ میلیارد دلار جدید و شروع به بازخرید اوراق قرضه عملا در بازارهای بین‌المللی تبعات سنگینی را پدید آورده است. تصمیم آمریکا سبب شده است تا پس از تزریق ۷/۱ هزار میلیارد دلار در دو سال قبل، این دومین باری باشد که ایالات‌متحده با هدف کاستن از مشکلات اقتصادی و بیکاری تصمیم به انتشار دلار بگیرد. با انتشار دلار‌های جدید و کاهش نرخ بهره که در مورد اوراق قرضه دو ساله اینک به ۴/۰ درصد رسیده است بازارهای جهانی به ویژه بازارهای توسعه یافته و در حال توسعه با دلار ارزان و در مقابل افزایش ارزش پول‌های ملی مواجه هستند. در ۵ ماهه اخیر ارزش دلار در برابر واحدهای پولی کشورهای در حال رشد نظیر ترکیه،

آفریقای جنوبی، کره جنوبی، استرالیا و برزیل بین ۵ تا ۱۱ درصد افت کرده است. در همین حال در ۴ ماهه اخیر نرخ مبادله دلار در برابر یورو و ین به ترتیب ۱۷ و ۱۳ درصد کاهش یافته است. این امر سبب شده است تا مشکلات صادراتی کشورهای دیگر تشدید شده و اقدامات متقابل نظیر خرید ۶۰ میلیارد دلار اوراق قرضه آمریکا توسط ژاپن به آشفتگی بیشتر بازارها، افزایش دشواری‌های اقتصادی و بروز تورم منجر شود. در همین حال اگر چه وضعیت اقتصادی در حال آشفتگی است، اما این امر به رشد بهای مواد خام و طلا به عنوان پناهگاهی برای تبدیل ارزهای در حال تضعیف تبدیل شده است. از سوی دیگر تکلیف نهایی نبرد ارزی کنونی که به تقابل مستقیم چین و ایالات‌متحده نیز منجر شده نیز موضوعی مهم برای کارشناسان است؛ چرا که در صورت خاتمه این جنگ در مقطع کنونی سرمایه‌گذاری‌های در حال اجرا در مواد خام غیر‌اقتصادی خواهد شد، اما در صورت تداوم این جنگ حداقل برای یک سال آینده و گسترش آن، اقدامات ملی یک‌جانبه شرایط متفاوتی به وجود خواهد آورد.

در حوزه یورو بروز نگرانی جدی دوباره در مورد وضعیت بدهی‌های کشورهای ایرلند، اسپانیا و یونان به افت ارزش اوراق قرضه کشورهای یاد شده منجر شده است. به گونه‌ای که اوراق ۱۰ ساله یونان با اوراق مشابه آلمان که در ابتدا فاصله ارزشی معادل ۲۱ پوینت داشته‌اند، اینک ۹۱۸ پوینت اختلاف دارند. اوراق اسپانیا نیز که اختلاف ۱۳ پوینتی را داشته‌اند اینک ۲۱۸ پوینت فاصله گرفته‌اند که این امر بی‌سابقه است. گسترش شکاف اعتباری در حوزه یورو و ناتوانی اقتصادی عمده این حوزه در انتشار پول‌های ملی سبب بروز شرایط دشواری برای اقتصادهایی نظیر آلمان شده است.

در این شرایط بهای فلزات و بهای مواد خام همچنان در حال افزایش است. بهای مس به عنوان فلز پایه روز چهارشنبه تا سطح ۸ هزار و ۹۶۶ دلار در هر تن افزایش یافت. قیمت این فلز تحت‌تاثیر تلاش صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای شناسایی سود و همچنین احتمال پایان اعتصاب‌ها در شیلی به سطح ۸ هزار و ۶۰۰ دلار بازگشته که در مورد دیگر فلزات نیز تکرار شد. بهای روی به دو هزار و ۵۱۷، سرب دو هزار و ۵۹۳ دلار و آلومینیوم دو هزار و ۴۴۶ دلار در هر تن رسیده است. بهای بیلت فولادی نیز به ۵۰۰ دلار در هر تن رسید.

بهای بیلت فولادی در گوانگجو چین ۶۳۳ دلار، کویل گرم شن زن ۷۳۹ دلار و متانول در بازار چین به ۴۸۲ دلار در هر تن رسیده و بهای متانول در بازارهای صادراتی به ۳۲۰ دلار بالغ شده است.

در بازار چه خبر بود؟

بازار داد و ستد سهام روز چهارشنبه تحت‌تاثیر اعلام دو عرضه اولیه و همچنین ادامه رقابت بر سر بلوک ایران خودرو بود.

در بازار روز چهارشنبه معامله‌گران در گروه تصفیه نفت شاهد تشکیل صف خرید دیرهنگام در نماد پالایشگاه اصفهان بودند. در صورت عرضه موفق پالایشگاه تبریز، روند قیمتی پالایشگاه اصفهان می‌تواند مداوم باشد.

در گروه خودرویی رقابت بر سر بلوک ایران‌خودرو تا قیمت دو هزار و ۷۷۱ریال ادامه یافت. در این گروه آمارهای منتشره نشان از افزایش تولید ایران خودرو نسبت به سایپا دارد.

در گروه پتروشیمی تداوم صف خرید پتروشیمی فن‌آوران برخی شایعات را در بازار ایجاد کرده است. در حالی که برخی خبرهای اولیه از امکان تعدیل مثبت «شفن» به دلیل رشد بهای متانول و کاهش بهای گاز نسبت به قیمت ۹۰۰ریالی محاسبه شده در پیش‌بینی اولیه شرکت حکایت دارد، برخی منابع از احتمال معامله بزرگی در گروه پتروشیمی خبر می‌دهند که بر اساس آن سرمایه‌گذاری غدیر که در حال تبدیل به هلدینگ اوره و آمونیاک است، با واگذاری سهام خود در سه پتروشیمی امیرکبیر، مروارید، مرجان و اروند مالکیت فن‌آوران را از تامین اجتماعی دریافت می‌کند. غدیر در حال حاضر مالکیت زاگرس، بزرگ‌ترین متانول ساز دنیا با توان تولید ۲/۳ میلیون تن متانول را در اختیار دارد. در همین حال در گروه پتروشیمی، خارک نیز پس از انفجار سه ماه پیش دوباره، توان تولید خود را بازسازی کرده و وارد تولید محصولات گازی مایع شده است.

در گروه پتروشیمی، بحث پذیرش پتروشیمی جم نیز که در مجمع صندوق بازنشستگی مطرح شد نیز می‌تواند به تقویت این گروه در بورس منجر شود.

در گروه فلزی امروز نماد فولاد مبارکه برای تصمیم‌گیری در مورد پرداخت یا عدم‌پرداخت کمک به صندوق بازنشستگی فولاد متوقف می‌شود. انتظار می‌رود این مجمع با این پرداخت مخالفت کند.

در گروه مالی، نماد بیمه آسیا برای اعلام تعدیل سود ناشی از تحقق سود سرمایه‌گذاری قابل‌ملاحظه متوقف شده است.

در گروه شرکت‌های واسطه‌گری مالی انتشار گزارش شفاف‌سازی سرمایه‌گذاری ملی به معنای آماده‌سازی برای بازگشایی این نماد در بازار امروز است.

در گروه شیمیایی، بلوک ۴۸/۴ درصدی سرمایه‌گذاری البرز نیز که از سوی تدبیر عرضه شده بود توسط بانک تجارت تملک شد. با این نقل و انتقال بانک تجارت در هفته گذشته مالکیت ۱۰ درصد سهام تجارت الکترونیک پارسیان و بخش‌هایی از سهام شرکت‌های دیگر را دریافت کرده است.

در گروه حمل‌و‌نقل، کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران توانست در دادگاه‌های انگلیس خسارت یک شرکت خود را از یک بیمه انگلیسی دریافت کند.

در مجموع شاخص روز چهارشنبه با ۹۴/۷۳ واحد رشد کرد و به ۱۸ هزار و ۱۱۳واحد رسید، ارزش معاملات نیز در کل هفته به ۳۴۷ میلیارد تومان رسید. در کل هفته نیز شاخص ۷/۱۳۶ واحد رشد کرد.