تاثیر تغییر نرخ ارز بر سود شرکت‌های دارویی
در این میان برخی از شرکت‌ها بیشتر و برخی کمتر از تغییرات نرخ ارز تاثیر می‌پذیرند. در این نوشتار، به بررسی تاثیر دو سناریوی کاهش و افزایش ۱۰درصدی نرخ ارز بر روی EPS سهام شرکت‌های دارویی ثبت‌شده در بورس تهران می‌پردازیم. همچنین در این بررسی، از داده‌های آماری مربوط به آخرین گزارش پیش‌بینی عایدی هر سهم استفاده می‌شود که در سایت codal منتشر شده است. از سوی دیگر برای ساده‌سازی بیشتر، از تغییرات نرخ برابری یورو در مقابل‌دلار نیز صرف نظر شده و فرض شده است که نرخ برابری این دو ارز، در سال ۸۹ کمابیش ثابت باقی بماند:
برای محاسبه میزان تغییر عایدی یک سهم بر اثر تغییر نرخ ارز، ابتدا سهام یک شرکت دارویی مثلا کارخانجات داروپخش (با نماد بورسی «دارو») را در نظر می‌گیریم. با مراجعه به آخرین گزارش پیش‌بینی عایدی این شرکت (که به پیش‌بینی عایدی سال 89 مربوط می‌شود)، داده‌های زیر را خواهیم داشت:
سود خالص پس از کسر مالیات: ۲۱۳میلیارد‌ریال
پیش‌بینی: EPSا 213تومان
مقدار درآمد ارزی سالانه: ۳۱میلیارد‌ریال
مقدار مخارج ارزی سالانه: 179میلیارد‌ریال
تخمین نرخ‌دلار در گزارش شرکت: ۱۰۵۰تومان
اکنون با توجه به داده‌های آماری فوق، به محاسبه تاثیر تغییر قیمت ارز بر روی EPS هر سهم شرکت یاد شده می‌پردازیم: خالص هزینه ارزی این شرکت در سال 89 برابر است با تفاضل صادرات و واردات، یعنی:
(میلیارد‌ریال) ۱۴۸ = ۳۱ - ۱۷۹ = صادرات - واردات = خالص هزینه ارزی
اکنون اگر سناریوی افزایش قیمت‌دلار را در نظر بگیریم و فرض کنیم که «قیمت فعلی» 1050تومانی پیش‌بینی‌شده برای سال 89، عملا به «قیمت جدید» 1100تومانی برسد و در عین حال فرض کنیم نسبت برابری‌دلار در برابر یورو نیز ثابت بماند، در این حالت با توجه به متناسب بودن هزینه ارزی با قیمت‌دلار، درصد افزایش قیمت‌دلار با‌درصد افزایش هزینه ارزی شرکت برابر بوده و بنابراین میزان افزایش در «خالص هزینه ارزی» شرکت برابر است با:
درصد افزایش قیمت‌دلار * خالص هزینه ارزی = افزایش «خالص هزینه ارزی»
(میلیارد‌ریال) 7 = 1050 / (1050 - 1100) * 148 = افزایش «خالص هزینه ارزی» =>
در پی آن، افزایش ۷میلیارد‌ریالی هزینه ارزی شرکت، با فرض ثابت ماندن سایر عوامل، به کاهش ۷میلیارد‌ریالی سود خالص شرکت منجر خواهد شد. درصد کاهش در سود خالص شرکت برابر خواهد بود با:
100 * سود خالص فعلی / میزان کاهش سود خالص =درصد کاهش سود خالص
۳/۳درصد = ۱۰۰ * ۲۱۳ / ۷ =درصد کاهش سود خالص
به این ترتیب در صورت افزایش قیمت‌دلار به 1100تومان، سود خالص شرکت دچار کاهش 3/3درصدی شده و طبیعتا EPS هر سهم شرکت نیز به همین نسبت کاهش خواهد یافت.
اکنون سناریوی کاهش قیمت‌دلار به ۹۰۰تومان را در نظر‌گرفته و فرض می‌کنیم که «قیمت فعلی» ۱۰۵۰تومانی پیش‌بینی‌شده برای سال ۸۹، عملا به «قیمت جدید» ۹۰۰تومانی کاهش یافته و در عین حال فرض کنیم نسبت برابری‌دلار در برابر یورو نیز ثابت بماند. در این حالت با توجه به متناسب بودن هزینه ارزی با قیمت‌دلار، درصد کاهش قیمت‌دلار با درصد کاهش هزینه ارزی شرکت برابر بوده و بنابراین میزان کاهش در «خالص هزینه ارزی» شرکت برابر است با:
درصد کاهش قیمت‌دلار * خالص هزینه ارزی = میزان کاهش «خالص هزینه ارزی»
(میلیارد‌ریال) ۲۱ = ۱۰۵۰ / (۹۰۰ - ۱۰۵۰) * ۱۴۸ = کاهش «خالص هزینه ارزی» =>
در سناریوی کاهش نرخ‌دلار نیز، کاهش 21میلیارد‌ریالی خالص هزینه ارزی شرکت، با فرض ثابت ماندن سایر عوامل، به افزایش 21میلیارد‌ریالی سود خالص شرکت منجر خواهد شد.درصد افزایش در سود خالص شرکت برابر خواهد بود با:
۱۰۰ * سود خالص فعلی / میزان افزایش سود خالص =درصد افزایش سود خالص
9/9درصد = 100 * 213 / 21 =درصد کاهش سود خالص
بنابراین در صورت کاهش قیمت‌دلار به ۹۰۰تومان، سود خالص شرکت به میزان ۹/۹درصد افزایش یافته و Eps سهم نیز به همین میزان کاهش خواهد یافت. همچنین در صورتی که همه عوامل دیگر را ثابت در نظر‌گرفته و در نتیجه مقدار P/E سهم را نیز ثابت در نظر بگیریم، قابل انتظار است که قیمت سهم نیز معادل نه و نه دهم‌درصد افزایش بیابد.
با توجه به توضیحات فوق، فرمول کلی محاسبه‌درصد تغییر EPS هر سهم در اثر تغییر قیمت‌دلار، به صورت زیر خواهد بود:
درصد Δ Eps = (EX - IM) * (P۲ - P۱) / P۱ / Л
درصد Δ Eps: درصد تغییر Eps سهم، به ازای تغییر مشخصی در قیمت‌دلار (با فرض ثابت ماندن کلیه عوامل دیگر)
EX: میزان درآمد ارزی سالانه شرکت
IM: میزان مخارج ارزی سالانه شرکت
P۱ : تخمین قیمت‌دلار در آخرین گزارش پیش‌بینی EPS شرکت
P2: قیمت جدید‌دلار
Л : آخرین تخمین سود خالص شرکت
اکنون می‌توان جدول تغییر EPS سهام شرکت‌های دارویی در دو سناریوی افزایش و کاهش قیمت‌دلار در سال 89 را به صورت زیر تنظیم کرد:
در مورد جدول بالا، ذکر چند نکته حائز اهمیت است:
1) در حال حاضر سهام 25 شرکت دارویی در بورس تهران مورد خرید و فروش قرار می‌گیرد؛ اما در جدول فوق تنها 14 سهمی مورد بررسی قرار‌گرفته‌اند که بخش عمده معاملات در‌گروه سهام دارویی را به خود اختصاص داده‌اند.
۲) همان‌طور که مشاهده می‌شود، در مورد همه شرکت‌های دارویی، مخارج ارزی بیشتر از درآمدهای ارزی بوده و بنابراین افزایش نرخ ارز (با فرض ثابت بودن سایر عوامل)، مقدار EPS سهام کلیه شرکت‌های دارویی را کاهش می‌دهد. برای مثال در صورت افزایش قیمت‌دلار به ۱۱۰۰تومان، سهام شرکت‌های «دتهران»، «دلقما» و «دزهراوی» بیشترین آسیب را خواهند دید و سهام «درازک»، «دارو» و «دعبید» کمترین لطمه را متحمل خواهند شد.
3) در تنظیم این جدول فرض شده است که کلیه عوامل اقتصادی تاثیرگذار بر EPS سهم‌ها ثابت مانده و فقط نرخ ارز تغییر می‌کند. بدیهی است که در دنیای واقعی، احتمال ثابت ماندن همه شرایط اقتصادی، بسیار ناچیز است. با این وجود، جدول فوق، می‌تواند به منزله مکملی برای سایر تحلیل‌های تکنیکال و فاندامنتال مورد استفاده قرار گیرد.
۴) جدول فوق در تاریخ ۲۰ اسفند ۸۸ تنظیم شده است. بنابراین مبنای داده‌های آماری مورد استفاده، براساس گزارش‌هایی است که شرکت‌های یاد شده تا پایان روز ۲۰ اسفند ۸۸ در سایت codal.ir منتشر کرده‌اند. همچنین مقدار P/E هر سهم نیز براساس قیمت سهم در تاریخ یاد شده محاسبه شده است.
5) در این جدول، از این فرض ساده‌کننده استفاده شده است که تغییرات نرخ برابری یورو در برابر‌دلار در سال 89 ناچیز خواهد بود نرخ برابری یورو در مقابل‌دلار، در حوالی 40/1 باقی خواهد ماند. به این ترتیب برای مثال فرض شده است که افزایش 10درصدی نرخ‌دلار، با افزایش 10درصدی نرخ یورو توام خواهد بود.
۶) در صورتی که بنابه هر دلیل، فرض ثابت ماندن P/E را برای هر یک از شرکت‌های فوق در سال ۸۹ را بپذیریم، درصد افزایش EPS شرکت یاد شده در هر یک از سناریوهای تغییر نرخ ارز، برابر با‌درصد تقریبی تغییر قیمت سهام آن شرکت نیز خواهد بود.
ارسال نظر