گروه بورس-همایون دارابی: بازار دادوستد سهام پس از پشت سرگذاشتن یک هفته منفی در شرایطی قدم به هفته جدید می‌گذارد که همچنان عوامل موثر بر بازار حکایت از تداوم ابهام دارد.

در بازار سرمایه معامله‌گران در مسایل سیاسی موثر بر بازار شاهد برگزاری جلسه گروه 1+5 در بروکسل هستند که این جلسه برای بررسی مساله هسته‌ای کشورمان تشکیل شده است.
هرچند انتظار نمی رود این جلسه به چیزی بیش از جنجال لفظی منجر شود و هر گونه اقدام عملی در تشدید تحریم‌ها به بعد از سال میلادی جدید موکول شود اما برای بازار منتظر بهانه، هرگونه تحولی در این بخش می‌تواند موضوعی جالب توجه باشد. در این میان منوچهر متکی وزیر امور خارجه در سخنانی خواستار مبادله اورانیوم در داخل کشور شده است. این امر می‌تواند به معنای نتیجه‌گیری متفاوت با آنچه در وین-ژنو توافق شده است، باشد که به گونه‌‌ای در برآوردهای کارشناسان نسبت به آینده تغییر ایجاد خواهد کرد.
در بازار سهام معامله‌گران در تحولات داخلی نیز همچنان شاهد تداوم بحث‌ها در مورد اختلاف میان مجلس شورای اسلامی و دولت بر سر هدفمند کردن یارانه‌ها هستند که در این میان به نظر می‌رسد حتی توافق اولیه بر سر تشکیل‌سازمان هدفمند‌سازی یارانه‌ها نیز نتوانسته است نظرات دو طرف این مساله را به هم نزدیک‌ سازد. اما به نظر می‌رسد مساله اساسی، اجرایی شدن این لایحه است که می‌‌تواند به معنای کاهش حاشیه سود شرکت‌های فعال در بخش اقتصاد کشور باشد.
در همین شرایط در حوزه اقتصادی معامله‌گران در انتظار مشخص شدن شرایط حاکم بر بخش واقعی اقتصاد به خصوص شرایط حاکم بر مساله رشد نقدینگی و تورم و همچنین مساله نرخ ارز هستند که در هر بخش مجموعه تحولات پیچیده و موثری پیش روی بازار است. در کنار رشد نقدینگی و جریان آرام رشد قیمت‌ها، معامله‌گران در انتظار تاثیرات طرح تحول اقتصادی و حذف بخشی از یارانه‌های انرژی هستند که می‌تواند به معنای رشد سنگین قیمت‌ها و تاثیرات آن بر بازار سهام باشد. در تحولات اقتصادی بین‌المللی، معامله‌گران شاهد جریان رشد بهای مواد خام هستند که البته در بخش فلزات با توجه به رشد ارزش دلار و افزایش موجودی انبارهای فلزات لندن، بهای فلزات پس از یک جهش نسبی شاهد توقف بوده است. بهای مس به ۶هزار و ۷۶۱دلار در هر تن، بهای آلومینیوم به ۲هزار دلار در هر تن و روی و سرب به ترتیب به ۲هزار و ۲۰۵و ۲هزار و ۳۳۵دلار در هر تن رسیده است. شاخص بالتیک اما با رشد قابل‌ملاحظه‌ای به ۴هزار و ۶۶۱واحد و بهای بیلت فلزی در بورس لندن در بازار جنوب شرق آسیا و مدیترانه به ترتیب معادل ۴۹۰ و ۳۶۹دلار در هر تن رقم خورده است.
در داخل بازار سرمایه اما تحولات چندان به نفع معامله‌گران نیست. در مهم‌ترین مساله پیش روی بازار، معامله‌گران با موجی از گزارش‌های شش ماهه‌ای مواجه هستند که اکثر آنها گزارش‌های مطلوبی ارزیابی نمی‌شود. این گزارش‌های شش ماهه نشان می‌دهد که در وضعیت واقعی شرکت‌های بورسی، تحولی متناسب رشد قیمت‌های سهام و بازدهی سال جاری بازار رخ نداده است. این امر سبب می‌شود تا کارشناسان میزان انتظارات خود برای سال جاری و سال آینده کشور را کاهش دهند. این مساله سبب خواهد شد تا در صورتی که ملاحظات سیاسی یا اقتصادی زمینه‌ساز رشد پی‌به‌ای بازار را فراهم نسازد، بازار سهام نتواند انگیزه کامل را برای حفظ سطح قیمت‌ها فراهم کند. در همین حال اعلام انتشار اوراق مشارکت شرکت پالایشگاه آبادان نیز جای خالی این بازار را در بازار سهام پر خواهد کرد؛ آخرین و تنها اوراق مشارکت بورس در سال‌های گذشته اوراق مشارکت ایران خودرو بود که این اوراق در سال جاری به پایان رسیده و تسویه شده است.
در بازار چه خبر بود؟
بازار روز چهارشنبه نیز شاهد عرضه‌های قابل‌ملاحظه‌ای بود که البته بازار با خرید سهام در قیمت‌های منفی بار دیگر پیروی از الگوی قیمتی چند هفته اخیر خود را به نمایش گذاشته است.
انتظار می‌رود این مساله در خلال چند روز نخست هفته زمینه‌ساز تغییر روند بازار و شکل‌گیری بازار متعادل و رو به رشدی باشد. در بازار سهام کارشناسان رخداد مسایلی نظیر رشد قیمت‌ها، نگرانی از گزارش‌های شش ماهه و گزارش‌های آتی شرکت‌ها (در سایه اجرای طرح هدفمند کردن یارانه و افت سودآوری و فروش شرکت‌های بورسی) و همچنین حضور پررنگ معامله‌گران کوتاه‌مدت و نوسان‌گیر را دلیل این حرکت بازار تلقی می‌کنند. در همین حال کارشناسان بازار با تاکید بر تاثیر افزایش دامنه نوسان و کاهش حجم مبنا از این مساله به عنوان دلیلی برای کاهش میزان صف‌های بازار و تعادل نسبی اکثر نمادها یاد می‌کنند. از دیدگاه این گروه همان طور که در فرابورس دامنه ۵درصدی و بدون حجم مبنا سبب شده است تا نمادها بدون تشکیل صف‌های خرید و فروش معاملات متعادلی نزدیک به ارزش ذاتی شرکت‌ها را شاهد باشند، در تابلوهای اصلی بورس نیز افزایش دامنه نوسان به تعادل نمادها منجر خواهد شد تا معامله‌گران به دور از انگیزه‌های مبتنی بر خرید و فروش سهام در صف‌های خرید و فروش، تمرکز خود را بر ارزش‌های درونی شرکت‌ها و تحلیل تحولات آتی شرکت‌ها قرار دهند. در این شرایط کارشناسان بازار، آینده معاملات و توفیق در آن را وابسته به تعمیق گرایش‌های تحلیلی معامله‌گران و پرهیز از حرکت‌های معاملاتی بر مبنای صف‌های خرید و فروش می‌دانند.
در بازار روز چهارشنبه کارشناسان بازار شاهد جریانی از معاملات بودند که می‌توان آن را تصحیح روند بازار در دو گروه سرمایه‌گذاری و خودرویی دانست.در خلال دو هفته گذشته معامله‌گران بدون رخداد حرکتی واقعی در شرایط بنیادی دو گروه خودرویی و سرمایه‌گذاری حرکت‌های معامله‌گری را در این دو گروه صورت دادند که به رشد قیمت‌ها در این دوگروه منجر شد. رشدی که البته به دلیل عدم وجود توجیه منطقی نتوانست حمایت اکثریت معامله‌گران راکسب کرده و همین امر به عرضه‌های سنگین و در همین حال تصحیح قیمت‌های رشد یافته منجر شد.
در این شرایط در گروه خودرویی معامله‌گران شاهد تعدیل منفی پارس خودرو بودند، شرکتی که در خلال چند ساله اخیر همواره پیشروی گروه خودرویی در رشد و تحقق سود خود بوده است. این امر نشان از اشباع بازار خودرو و ناتوانی شرکت‌های این گروه در افزایش بیشتر فروش دارد. این امر سبب خواهد شد تا در سایه گزارش منتشر شده سایپا که در آن مساله‌ای فوق‌العاده وجود نداشته است، گروه خودرویی به ثبات نسبی دست یابد. در گروه خودرو، معامله‌گران پس از بازگشایی سوال برانگیز نماد ایران خودرو در روز چهارشنبه شاهد اصلاح قیمتی این نماد بودند.
روز چهارشنبه معامله‌گران در گروه بانکی شاهد رشد قیمتی بانک پارسیان بودند. همچنین معامله‌گران شاهد معاملات متعادلی در نماد بانک سینا بودند.
در نماد مخابرات ایران انتشار گزارش کمیسیون اصل ۴۴مجلس شورای اسلامی مهم‌ترین موضوعی است که کلاف سر در گم این معامله را پیچیده‌تر می‌کند.
در این میان اعلام زمان برگزاری مجمع عمومی فوق‌العاده شرکت از اهمیت برخودار است. اهمیت مدیریت در شرکت مخابرات سبب خواهد شد نتایج این جلسه و مدیرانی که در آن انتخاب خواهند شد برای آینده شرکت از اهمیت بالایی برخوردار باشد.
در گروه پتروشیمی معامله‌گران شاهد برگزاری مجمع فوق‌العاده پتروشیمی خارک بودند. این مجمع به ویژه برای اعلام حل مساله ذخیره مالیاتی صادرات شرکت از اهمیت برخوردار بود. در مجموع بازار سهام روز چهارشنبه شاهد افت ۴/۶۵واحدی شاخص کل بود. ارزش معاملات نیز به ۲/۲۳میلیارد‌تومان بالغ شد.