پرسش و پاسخ - ۵ اسفند ۸۶
شروین شهریاری پرسش از آقای امیدزادگان از طریق پست الکترونیک: از سرمایه‌گذاران بورس هستم که سبد سهام من از شرکت‌های صدرا، سرمایه‌گذاری پتروشیمی، ماشین‌سازی اراک، سیمان تهران و چند شرکت دیگر تشکیل شده است که این سهام را بنا به مشورت و نظر تحلیلگران در سال ۸۳ خریداری کردم و اکنون سرمایه اولیه‌ام به حدود یک دهم کاهش یافته است. آیا با این توضیحات، بورس می‌تواند محلی برای سرمایه‌گذاری مطمئن باشد یا خرید سهام حتی با تحلیل نیز نتیجه‌ای جز ضرر و زیان ندارد؟
با مروری کوتاه بر تاریخچه بورس تهران، به بسیاری از نوسانات قیمت سهام بر می‌خوریم که خاطراتی فراموش نشدنی در ذهن فعالان بازار ثبت کرده‌اند. قدیمی ترها سرمایه‌گذاری پتروشیمی ۱۰۰۰تومانی را خوب به یاد دارند که بحث ۲۰۰۰تومانی شدن آن در تالار حافظ نقل مجالس فعالان بازار بود. البته این پیش‌بینی در مدتی کوتاه جای خود را به افت قیمت داد و این سهم سنگرهای سقوط را یکی پس از دیگری در هم شکست تا اکنون در زیر قیمت اسمی معامله شود. صدرا نمونه دیگری است؛ سهمی که از آن به عنوان نگین خاورمیانه یاد می‌شد و سند بزرگترین خصوصی سازی تاریخ بورس را در آن زمان به نام خود کرده بود، از قیمت‌های رویایی ۲۰۰۰ تومان به کمتر از ۱۰۰۰ تومان سقوط کرد و در نهایت طی یک روند کاهشی بلند مدت، سرنوشتی بهتر از سرمایه‌گذاری پتروشیمی نداشت. این روند در مورد بسیاری از سهام دیگر نیز صادق است و البته نظیر چنین فراز و نشیب‌هایی مختص سهام بورس تهران نبوده و در تمام بازارهای مالی دنیا مصداق‌هایی در این مورد به چشم می‌خورد. (نظیر سقوط سنگین سهام تکنولوژی در بورس آمریکا).
جالب است بدانید تجربه نشان می‌دهد که در جریان روند فراز و فرود سهام شاخص در بازار، اغلب بیش از هر چیز اخبار و تحلیل‌های «نادرست» به سرمایه‌گذاران مخابره می‌شود. بسیاری از تحلیلگران و منابع خبری ممکن است در زمان اوج قیمت بنابر دیدگاه خود سرمایه‌گذاران را خواسته یا ناخواسته تشویق به خرید کنند. یا در شرایط سقوط قیمت سهام، اخباری به بازار می‌رسد که از به کف رسیدن قیمت‌ها و آغاز رشد سهام در آینده نزدیک خبر می‌دهد. به ویژه در مورد سهام شرکت‌هایی که بعدها سقوط‌های سنگین را تجربه کرده‌اند، به طور مکرر به چنین اخباری بر می‌خوریم که تنها گذشت زمان، نادرستی آنها را ثابت کرده است. نکته‌ای که مایلم در اینجا به عنوان نتیجه‌گیری ذکر کنم این است که «براساس توصیه‌های خرید و فروش دیگری در بازار سرمایه عمل نکنید.» زیرا واقعیت این است که بر اساس اصول روان شناسی، عقاید اشخاص تحت تاثیر عملکردشان قرار دارد. بسیاری از افرادی که در بازار حضور دارند و اخبار و شایعات و تحلیل بازار را رقم می‌زنند، نقطه نظراتی را منعکس می‌کنند که بدان اعتقاد دارند و احتمالا استراتژی خرید و فروش سهام خود را نیز برهمان نظرات استوار کرده اند. این افراد ممکن است خواسته یا ناخواسته با ایجاد وسوسه در سرمایه‌گذاران، آنها را به مسیر نادرست هدایت کنند. بنابراین مهمترین اصل سرمایه‌گذاری در هر بازار مالی از نظر نگارنده این است که شخصا با مبانی علمی سرمایه‌گذاری آشنا شوید و بتوانید با استراتژِی خود و نه بر مبنای توصیه دیگران عمل کنید. البته مطالعه تحلیل‌های کارشناسی نیز می‌تواند در این مسیر راهگشا باشد. در غیر این صورت همان طور که خواننده محترم اشاره داشته اند، بازار سهام مکانی امن و مطمئن برای سرمایه‌گذاری در بلند مدت نخواهد بود.
پرسش از خواننده‌ای بدون ذکر نام: سهام شرکت سرمایه‌گذاری بوعلی پس از بازگشایی بعد از مجمع با صف فروش چند میلیونی مواجه بوده و یکی از شرکت‌های زیرمجموعه (به نام سرمایه‌گذاری سبحان) با خرید مقدار اندک این سهم، اجازه شمول در گره معاملاتی و روان‌شدن معاملات سهم را نمی دهد. علت چیست؟
در کنار مزایای قابل ملاحظه‌ای که اجرای آیین‌نامه گره‌های معاملاتی به دنبال داشته، یکی از موارد ناکارآمدی آن همین مساله‌ای است که بدان اشاره شده است. بدین معنا که اگر حجم معاملات یک نماد در ده روز متوالی به طور میانگین بیش از پنج درصد حجم مبنا باشد، نماد معاملاتی به رغم وجود صف فروش یا خرید قابل ملاحظه، مشمول رفع گره نخواهد شد. به نظر می‌رسد در حال حاضر پس از اجرای اولیه موفقیت آمیز این آیین‌نامه، بستر لازم برای مطالعه مجدد و ترمیم و بهبود آن توسط مسوولان بازار فراهم شده باشد. در مورد معاملات «وبوعلی» نیز باید گفت خرید و فروش سهم در حال حاضر به طور عادی در بازار در حال پیگیری است و در خصوص حجم معاملات یا علت خرید و فروش هر یک از سهام‌داران نمی توان اشکالی بر روند موجود وارد ساخت.
shariary-sh@yahoo.com
ارسال نظر