در انتظار امید!

گروه بورس- همایون دارابی: بازار دادوستد سهام امروز (شنبه) در حالی فعالیت خود را آغاز خواهد کرد که معامله‌گران به ویژه در انتظار فاکتورهای انگیزشی برای تغییر روند معاملات هستند.

در بخش تحولات کلان موثر بر بازار، در حوزه سیاست خارجی دیدار جلیلی- سولانا مهم‌ترین اتفاق به شمار می‌رود. دیدار دبیر شورای‌عالی امنیت ملی کشورمان با کمیسر سیاست خارجی اتحادیه اروپا در شرایطی برگزار می‌شود که پس از گزارش دوپهلوی البرادعی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای، دومین مرحله در روند بررسی و تصمیم‌گیری اتحادیه اروپا و گروه ۱+۵ در مورد پرونده هسته‌ای کشورمان در حال وقوع است. پس از دیدار جلیلی-سولانا که انتظار حصول توافقی در آن اندک ارزیابی می‌شود، اتحادیه اروپا در اقدامی پرونده هسته‌ای کشورمان را بررسی کرده و در دهم آذر ماه نیز گروه ۱+۵ تشکیل جلسه خواهد داد.

در تحولات سیاسی، تداوم بحث‌ها در حوزه سیاست داخلی به ویژه تداوم پرونده موسویان، مباحثی را ایجاد کرده است، که در صورت تداوم می‌تواند بر حوزه اقتصادی نیز تاثیرگذار بوده و از انگیزه معامله‌گران خواهد کاست.

در حوزه تحولات اقتصادی در بازارهای جهانی، روند قیمتی فلزات سنگین به‌رغم احتمال کاهش نرخ بهره در آمریکا همچنان ضعیف است.

با توجه به این شرایط نمادهای وابسته به این بخش شاهد تداوم ضعف در معاملات خود هستند. بهای جهانی فلز مس در حد ۶هزار و ۸۲۵دلا در هر تن، روی ۲هزار و ۴۹۵دلار در هر تن، آلومینیوم ۲هزار و ۴۷۰دلار در هر تن و سرب در حد ۳هزار و ۵۹دلار در هر تن دادوستد شده‌اند. در بازار محصولات پتروشیمی نیز روند رشد اکثر محصولات متوقف شده و دادوستد در قیمت‌های بالای هفته‌های اخیر در جریان است.

در حوزه تحولات اقتصادی، عرضه‌های ناموفق سهام فولاد مبارکه و آلومینیوم ایران از سوی سازمان خصوصی‌سازی موجب بروز بحث‌های گسترده‌ای در این زمینه شده است. در این میان سخنان کردزنگنه مبنی بر ضعف بخش‌خصوصی این جمله که ارزش رویه تعیین‌شده برای سهام شرکت «مبارکه» کاملا واقعی بود و قیمت جدید آن که کاهش یافته صوری است و به هیچ‌وجه واقعی نیست، موجب تعجب کارشناسان شده است. سازمان خصوصی‌سازی در حالی بر نرخ ۲هزار و ۹۰۰ریالی برای بلوک‌های ۲۰درصد ابتدایی و ۵درصدی مرحله دوم تاکید دارد که همین سازمان ۵درصد سهام مبارکه را در روز اول در نرخ یک‌هزار و ۹۰۰ریال عرضه کرد که بخشی از آن بدون خریدار باقی ماند. با این وجود و در حالی که میلیون‌ها برگه سهم فولاد مبارکه در صف فروش قرار دارد، نحوه نگرش مدیران سازمان‌ خصوصی‌سازی به بازار مورد پرسش جدی کارشناسان بازار قرار گرفته است. از سوی دیگر، در حالی که موج عرضه‌های اولیه اخیر بدون موفقیت تنها شرایط بازار را با مشکل مواجه کرده‌اند، سخنانی در مورد ورود سهام پالایشگاه‌هایی نظیر اصفهان، تبریز، بندرعباس و لاوان نیز در کنار بانک‌های دولتی و شرکت‌های پتروشیمی هم اینک شنیده می‌شود که با توجه به سطح کنونی نقدینگی موفقیت آنها با مشکل مواجه است. از سویی با به تعویق‌افتادن عرضه بانک‌های دولتی، به دلیل مشکلات حسابرسی طرح امید نام پتروشیمی فن‌آوران موجب ناامیدی کارشناسان بازار شده است. وجود مشکلات متعدد در مجتمع فن‌آوران به لحاظ ساختاری و اجرایی، انتظارات از این واحد را به میزان زیادی کاهش داده است.

در این میان سخنان دانش‌جعفری وزیر امور اقتصاد و دارایی مبنی بر تسلیم نشدن دولت در برابر ریز فروشی شرکت‌های دولتی با تاکید بر قصد دولت مبنی بر انتقال مدیریت به بخش‌خصوصی ابهامات در بحث‌ خصوصی‌سازی کنونی را افزایش داده است، چراکه قصد واگذاری مدیریت واحدهای دولتی با نحوه عرضه کنونی به صورت بلوک‌های ۲۰ و ۱۰ و ۵درصدی و عدم پرداخت تسهیلات به بخش‌خصوصی در تناقض است. از سوی دیگر، دولت به‌رغم واگذاری بخش عمده سهام شرکت‌هایی نظیر ایران‌خودرو، سایپا، ملی مس و چادرملو حاضر به واگذاری مدیریت این واحدها نبوده و فعالانه در بخش مدیریت این واحدها فعال است.

انتقاد وزیر اقتصاد به ریزفروشی سهام در برابر این پرسش قرار می‌گیرد که خریداران بلوک ۲۰درصدی به عنوان یک بلوک عمده با چه حمایتی مواجه شده و چگونه در برابر طرح بهره مالکانه اینک با زیان هنگفت مواجه شده‌اند؟

در تحولات درون بازار، مهم‌ترین مساله اخراج ۷ شرکت از بورس اوراق بهادار و انتقال ۱۷ شرکت به تابلوی چهارم است. انتقال شرکت‌‌های سرشناس دو گروه سرمایه‌گذاری موسوم به گروه گنجی (شامل ایرانیت و مهرام) و گروه داوویان (شامل آزمایش، پیام، پارس‌قوطی) به تابلوی چهارم امیدهای سهامداران جزء برای خروج بدون زیان از این نمادها را از بین خواهد برد.

در واقع بهای مسائل مدیریتی و عدم بازگشایی نماد در این انتقال همانند ۹۹ شرکت دیگر تابلوی چهارم بر دوش سهامداران جزء قرار داده شده است، به ویژه آنکه شمار سهامداران جزء این نمادها به مقدار قابل ملاحظه‌ای بیش از نمادهای قبلی تابلوی چهارم است.

در بازار چه خبر بود؟

بازار چهارشنبه را باید بازار تک‌سهم‌ها به شمار آورد. تثبیت روند کاهشی بازار و شکل‌گیری چرخش کامل بازار که با افت دائمی شاخص همراه بود، موجب شده است تا در کنار سیاست احتیاط معامله‌گران، برخی گروه‌ها به سمت نمادهای دارای پتانسیل در گروه‌های مختلف و به مقادیر کمتر نسبت به گذشته به سوی نمادهای کوچک با حجم مبنای پایین گرایش یافته‌اند.

با طولانی شدن روند رکود در بازار البته فشار فروش در نمادهای دارای سهام شناور بالا نیز رو به افزایش است، امری که موجب انتظار معامله‌گران برای دخالت معامله‌گران و سهامداران عمده برای مقابله با ضعف نمادهای شاخص شده است.

در این میان بازار با بی‌رغبتی به شایعات دائمی در مورد امکان جمع‌آوری صف‌های فروش نمادهایی نظیر مپنا، فولاد مبارکه، ملی مس، کالسیمین، غدیر و بانک اقتصاد نوین واکنش نشان می‌دهد.

بخشی از این شایعات با هدف ایجاد امیدواری در میان سهامداران جزء مطرح می‌شود که با ادامه رکود در بازار اینک شاهد تحقق زیان‌های مالی قابل ملاحظه و رو به افزایش هستند.

در بازار چهارشنبه در بخش صف‌های فروش نمادهای بانک اقتصاد نوین و مپنا خرید در حد حجم مبنا را شاهد بودند که این امر به ویژه در مورد مپنا که دیروز (با احتساب هزینه کارمزد) در نرخ عرضه اولیه قرار گرفته و از امروز (شنبه) تمامی خریداران مپنا زیان را تجربه خواهند کرد، قابل توجه بود. خرید مپنا در حد حجم مبنا با احتمال جمع‌آوری صف فروش تحت‌تاثیر انتشار شایعاتی در مورد دخالت سهامدار عمده و پوشش مناسب EPS همراه بود.

در معاملات چهارشنبه روند توجه به تک‌سهم‌های دارای پتانسیل موجب شد تا صدر بازار در اختیار نمادهای مختلفی از گروه‌های دارویی، سیمانی، پلاستیکی و فلزی و پتروشیمی قرار گیرد.

در گروه پتروشیمی بازار با شایعاتی در مورد احتمال آزادسازی نرخ فروش محصولات پتروشیمی همراه بود. آنچه در کنار این مساله مطرح است، احتمال حذف یا عدم حذف تخفیف کنونی در نرخ مواداولیه واحدهای پتروشیمی توام با آزادسازی نرخ فروش محصولات است. در صورتی که آزادسازی با حذف تخفیف کنونی در نرخ مواداولیه و فروش مواداولیه با نرخ FOB خلیج‌فارس صورت گیرد، تبعات آن برای واحدهای پتروشیمی به صورت عمومی کاهش سودآوری خواهد بود.

در بازار چهارشنبه پتروشیمی فارابی که پس از تعدیل اخیر EPS نتوانست رشد قیمتی را تجربه کند، به همراه پتروشیمی خارک و شیراز رشد قیمت را تجربه کردند.

در گروه دارویی احتمال تعدیل EPS در نمادهای اسوه و سبحان سبب ادامه رشد قیمتی این نمادها شد، هرچند که ضعف عمومی بازار به صورت کلی احتمال عرضه صف‌های خرید پس از تجربه ۵ تا ۱۰درصد افزایش قیمت را در همه نمادها موجب شده است. نمادهای خودرویی در هفته گذشته، نشانه‌هایی واضح از این شرایط را به همراه آوردند.

در گروه خودرویی افت بهای مس سبب بهبود شرایط نماد الکتریک خودرو شرق، تولیدکننده «دسته سیم» خودرو شده است. در صورت ادامه افت بهای مس شرکت‌های مصرف‌کننده فلز مس می‌توانند رونق نسبی را پس از دوره طولانی رکود اخیر تجربه کنند.

در گروه سیمانی، سیمان تازه‌وارد نی‌ریز روز چهارشنبه با صف فروش مواجه شد. در این گروه توجه معامله‌گران به نمادهای با P/E پایین به ویژه نمادهایی که اخیرا طرح توسعه خود را اجرا کرده یا در حال اجرا دارند و به زودی مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند، معطوف است. سیمان خاش که اخیرا طرح افزایش ظرفیت کوره خود را به ۲هزار و ۶۰۰تن کلینکر اجرا کرده است (با توجه به دسترسی قابل ملاحظه این واحد به پوزولان، میزان تولید سیمان آن در حد ۳/۳میلیون تن خواهد بود، هرچند که با تاخیر به این ظرفیت خواهد رسید). سیمان خزر که احتمالا تا دو ماه دیگر طرح توسعه ۲ به ۴هزار تن را اجرا خواهد کرد و نمادهای سیمان کارون، دورود و بهبهان به دلیل ارزش جایگزینی، مورد توجه هستند.

در مجموع بازار چهارشنبه بازار رکود توام با اقبال به تک سهم‌های دارای پتانسیل بود. با توجه به ادامه مسائل تضعیف‌کننده بازار انتظار نمی‌رود روند کلی بازار تغییر جدی را شاهد باشد. امری که در هفته جاری با افت ۲/۱۵۶واحدی شاخص و افت ۵۶درصدی ارزش و ۹/۱۸درصدی شمار خریداران محقق شد و هفته ضعیفی را برای معامله‌گران رقم زد.