دلایل افت بازار از نگاه کارشناسان
بحران مالی جهانی اندک‌اندک چهره خود را به بازار سرمایه ایران نیز نشان می‌دهد. کاهش قیمت سهام شرکت‌ها، افت حجم معاملات و تشکیل صف‌های فروش، دستاوردی است که این بحران برای سرمایه‌گذاران به ارمغان آورده است.
به گزارش فارس، شاخص کل بورس در طول فعالیت 9 ماهه بازار سهام در سال 87 با دو وضعیت متفاوت روبه‌رو بوده و در 176 روز کاری با نوسان و کاهش 4هزار واحدی مواجه شده است.
روی خوش شاخص
بررسی‌های به عمل آمده از نمودار ترسیم شده شاخص کل بورس در سال جاری نشان می‌دهد که سیر صعودی شاخص کل بورس از ابتدای فروردین آغاز و تا 25 تیر ماه به پایان رسید.
در این مدت رقم ۱۰هزار و ۸۵ واحدی شاخص در فروردین به عدد ۱۲هزار و ۹۱۷واحد در ۲۵ تیر ماه رسید که این عدد بالاترین رقم ثبت شده شاخص در سال جاری است.
شاخص کل بورس در شرایطی هرگز موفق به عبور از خط مقاومت 13هزار واحدی نشد که رکوردشکنی‌های پی‌در‌پی شاخص در 4 ماه ابتدایی سال ناشی از رشد قیمت سهام شرکت‌های فولادی، معدنی و تک سهم‌هایی چون کشتیرانی و پالایش نفت اصفهان بود.
چهره غمگین و عبوس شاخص
برخی سهامداران حرفه‌ای بازار در شرایطی از همان ابتدای تیر ماه به آرامی‌از سهام شرکت‌های فولادی و معدنی و...خارج شدند که دسته بیشتری از فعالان با ذهنیت تداوم سودآوری شرکت‌ها اقدام به سرمایه‌گذاری بیشتری کردند، اما کاهش قیمت‌های جهانی فولاد و نفت و قرار گرفتن اقتصاد جهان در بحران مالی شدید و همچنین برخی عوامل درون سازمانی مانند منتفی شدن افزایش نرخ سنگ‌آهن و طرح تحول اقتصادی منجر به کاهش قیمت‌ها و در نتیجه ترسیم چهره غمگین شاخص کل بورس شد.
بر این اساس، بعد از رکورد شکنی شاخص در عدد ۱۲هزار و ۹۱۷ واحد ، روز به روز از ارقام دماسنج بورس کاسته شد و کانال ۱۲ هزار واحدی بعد از چند مرحله امروز به سمت کانال ۸ هزار واحدی تغییر جهت داد و صبح امروز به اعداد ۵ سال پیش (۲۰مهر ۸۲) عقب نشینی کرد و در رقم کمتر از ۹ هزار واحد جا خوش کرد.
101 روز منفی برای شاخص
بررسی‌های دیگر از روند حرکتی شاخص بورس طی سال جاری نشان می‌دهد که در طول ۱۷۶ روز کاری بورس، شاخص کل ۱۰۱ روز را با ارقام منفی و قرمز سپری کرد و تنها ۷۵ روز را با رشد اعداد و سبز پشت سر گذاشت.
بیشترین سقوط و صعود روزانه
این در حالی است که بیشترین سقوط روزانه شاخص در فعالیت ۹ ماهه بورس در ۵ آبان به ثبت رسید که در آن روز ۵۷۹ واحد از شاخص ریخته شد تا این متغیر به عدد ۱۰هزار و ۲۴۹ برسد.
بیشترین جهش و صعود روزانه شاخص کل بورس مربوط به 15 تیر ماه با 590 واحد رشد بود که با این جهش رقم شاخص در آن تاریخ به 12هزار و 512 واحد رسید.
اثر سنگین شاخص صنعت
شاخص صنعت در حالی از ارزش روز کلیه شرکت‌های تولیدی محاسبه می‌شود که این شاخص در ابتدای سال از عدد 7هزار واحد در فروردین به رقم 10هزار و 15 واحد در 2 مرداد ماه رسید، اما از این تاریخ تاکنون با کاهش 3هزار واحدی مجددا به عدد 7هزار واحد عقب‌نشینی کرد که با توجه به این وضعیت بیشترین ریزش شاخص کل بورس ناشی از اثر منفی شاخص صنعت بود.
در برابر این شاخص، شاخص مالی که فقط شرکت‌های سرمایه‌گذاری و واسطه گری مالی و بانک‌ها را شامل می‌شود با نوسان ۷هزار واحدی مواجه شد و عدد۲۰هزار واحدی فروردین ماه این شاخص بعد از رشد به اعداد ۲۷هزار واحدی (در ۲ شهریور۸۷) هم‌اکنون در محدوده ۲۱هزار آرام گرفته و هر چند با ۶هزار واحد کاهش رو به رو شده، اما فعلا با هزار واحد رشد نسبت به ابتدای سال مواجه است.
کاهش 4 هزار واحدی شاخص بورس
بر اساس این گزارش، با توجه به بالاترین و پایین اعداد ثبت شده شاخص بورس در سال جاری، این متغیر طی سال جاری حدود ۴هزار واحد نوسان و کاهش داشته است و عدد ۱۲هزار و ۹۱۷ به ۸هزار و ۹۹۲ واحد رسیده و در این محدوده بالا و پایین شده است.
بورس ایران در رده آخر
شاهین شایان آرانی در گفت‌وگو با فارس، در رابطه با شرایط حال حاضر بورس اوراق بهادار تهران اظهار داشت: از جمله موارد ارزیابی فعالیت ۵۶ بورس عضو فدراسیون جهانی بورس‌ها بررسی دو متغیر نسبت بورس به تولید ناخالص داخلی و گردش معاملات سالاانه است.
وی با بیان اینکه در سال 2007 میلادی ارزش بازار سهام بورس‌ها نسبت به تولید ناخالص داخلی بیش از 30درصد بوده، ادامه داد: بورس کشورهای اروپایی در حالی 70درصد تولید ناخالص داخلی و بورس سنگاپور در شرایطی بیش از 110درصد این نسبت را تشکیل می‌دهند که بورس ایران کمتر از 20درصد تولید ناخالص داخلی کشور را به خود اختصاص داده و در گروه بورس‌های ضعیف دنیا قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه بورس ایران نسبت به کشورهایی مانند مالزی نقش بسیار کوچکی را در اقتصاد به عهده دارد، ادامه داد: از سوی دیگر شاخص ارزش معاملات سالانه بورس ایران به تولید ناخالص داخلی ضعیف‌تر است و بورس کشور از این لحاظ در رده آخر ایستاده است. شایان آرانی افزود: این در حالی است که در شرایط کنونی، نه تنها بورس بلکه اقتصاد کشور نیز بحرانی شده که ناشی از اثرات مواردی چون تورم و نظام بانکی است. وی به افت شاخص‌ها و قیمت سهام اکثر شرکت‌ها و همچنین افت ۲۵میلیارد دلاری ارزش روز بازار سهام اشاره کرد و گفت: هر چند بخشی از کاهش شدید قیمت‌ها و شاخص‌ها ناشی از بحران مالی جهانی است، اما بخش دیگر این مشکلات ناشی از مشکلات ساختاری در مدیریت بازار سرمایه است. به طوری که نمی‌توان با ساختار کوچک بازار سرمایه به کارهای بزرگی چون واگذاری شرکت‌های بزرگ دولتی اقدام کرد.
این کارشناس ارشد بازار سرمایه در پاسخ به این سوال که در شرایط کنونی آیا تزریق نقدینگی به بورس ایران جایز است یا خیر؟ گفت: تزریق نقدینگی به بازار‌های سهام یک سم است و هیچ دولتی تاکنون به طور مستقیم پول وارد بورس نکرده، اما برای اقتصاد داخلی حمایت‌های جدی و اساسی شده است.
شایان آرانی خاطرنشان کرد: دولت باید از طریق نظام بانکی و کنترل نقدینگی و تورم به بخش اقتصاد واقعی کشور کمک کند.
کمبود نقدینگی، عامل فرعی رکود بازار
همچنین بهزاد روحی، یکی دیگر از کارگزاران بورس، در گفت‌وگو با ایسنا، دلیل اصلی افت بازار و کاهش روزانه شاخص را ناشی از برخی سیاست‌ها دانست و گفت: سیاست‌هایی که در عرصه خارجی وجود دارد، هزینه‌های زیادی به شرکت‌ها تحمیل کرده و این امر باعث می‌شود که بازار سرمایه نیز ناامن شده و همه سعی کنند تا از این بازار فرار کنند.
وی خاطرنشان کرد: تحریم‌ها و هزینه‌های کلانی که به اقتصاد کشور تحمیل شده و نیز بی‌برنامگی در عرصه داخلی و واگذاری شرکت‌هایی که آماده واگذاری نبوده و اطلاع رسانی درستی در خصوص آن صورت نگرفته است، باعث ایجاد وضعیت فعلی در بازار سرمایه شده است. وی با اشاره به واگذاری شرکت مخابرات ادامه داد: به عنوان مثال واگذاری شرکت مخابرات و قیمت عرضه و نیز تقسیم سود مشروط شرکت همگی نشان‌دهنده این است که این شرکت آماده واگذاری نبود و سیستم اطلاع‌رسانی درستی در آن وجود نداشت و با قیمت گران فروخته شد. روحی کمبود نقدینگی در بازار را عاملی فرعی در کاهش شاخص و حجم معاملات دانست و اعلام کرد: دولت باید بتواند در عرصه سیاست خارجی تنش‌ها و هزینه‌هایی که به کشور تحمیل می‌شود را از بین برده همچنین از انجام برنامه‌هایی که بدون مطالعات کارشناسی انجام می‌شود بپرهیزد و تصمیمات اقتصادی کارشناسی محور و علمی‌محور باشد. وی تاکید کرد: همچنین از سیستم اطلاع رسانی و حسابداری و اطلاعات مالی شرکت‌هایی که عرضه می‌شود مطمئن باشد و با توجه به وضعیت بازار آن را با قیمت منطقی عرضه کند.
مسائل باید ریشه‌ای حل شود
این کارگزار بورس تزریق نقدینگی در بازار را مسکنی برای این درد دانست و اعلام کرد: تا زمانی که اصلی‌ترین موضوع و مسائل ریشه‌ای در بازار حل نشود، تزریق نقدینگی تنها مسکن موقت است و اگر مسائل بورس ریشه‌ای حل شود قطعا رشد و نموهایی را در بورس خواهیم داشت. وی افزود: اگر چه اقتصاد جهانی پارامتری در اقتصاد کشور و بازار سرمایه شده و در اقتصاد کشور تاثیر گذار بوده است ولی جدا از این تاثیر با اتخاذ سیاست‌ها و برنامه‌هایی می‌شود اقتصاد کشور را به سمت بورس پیشرفته سوق داد.
وابستگی بورس ایران به قیمت‌های جهانی
زینت مرادی‌نیا، دیگر کارگزار بورس، در گفت‌وگو با ایسنا وضعیت فعلی بازار سرمایه را ناشی از وضعیت جهان دانست و افزود: درست است که بورس کشور به بورس‌های جهانی ارتباط ندارد ولی در هر صورت به قیمت‌های جهانی شدیدا وابسته است زیرا مشاهده می‌شود که با کاهش قیمت‌های جهانی قیمت مس، نفت، متانول و فولاد در بازار داخل نصف شده است. بنابراین کاهش قیمت و سود شرکت‌های تولیدکننده این محصولات طبیعی است. وی افزود: در حال حاضر دو مشکل در بازار سرمایه وجود دارد که ناشی از کاهش قیمت و دیگری ناشی از کاهش شدید حجم معاملات است که مشکل دوم خطرناک است زیرا کاهش قیمت سهم طبیعی بوده و از حرکت‌های طبیعی اقتصاد است که نباید و نمی‌توان جلوی کاهش قیمت را گرفت زیرا وابسته به قیمت‌های جهانی هستند. مرادی‌نیا تاکید کرد: باید در این میان برای کاهش حجم معاملات و افزایش ریسک نقدشوندگی چاره‌ای اندیشیده شده و رسیدن به قیمت تعادلی تسریع شود در غیر این صورت این وضعیت ادامه خواهد داشت.
ضرورت افزایش نقدشوندگی
دکتر حسنعلی بشارت احسانی در گفت‌وگو با ایلنا به ضرورت افزایش نقدشوندگی در بازار اشاره کرد و اظهار داشت: با وجود بحران جهانی و رسوخ این بحران به اقتصاد و بازار سرمایه ایران، شاخصهای بازار با افت شدید مواجه شدند که برای کاهش فشارهای این بحران در بازار ضرورت تزریق نقدینگی به بازار حس می‌شود. مدیرعامل شرکت کارگزاری توسعه سرمایه دنیا افزود: با وجود این بحرانها، نقدشوندگی در بورس نیز کاهش یافته که این مساله برای سرمایه‌گذاران بسیار حائز اهمیت است، زیرا یکی از متغیرهای دیگر درجه قابلیت معامله و میزان روان بودن سهام شرکت در طول یک هفته تا سه ماه است که در اوضاع فعلی روند معاملات به کندی صورت میگیرد.
ارسال نظر