جنب پل حافظ
به سوی ۸هزار واحد
گروه بورس-همایون دارابی: شاخص کل بورس اوراق بهادار با کاهش فاصله خود به مرز ۹هزار واحد تنها به ۲۴واحد افت دیگر برای ۸هزار واحدی شدن نیاز دارد که با توجه به حضور سه نماد عمده گل‌گهر، چادرملو و پتروشیمی خارک در ضوابط رفع گره‌های معاملاتی، رخداد این امر در ابتدای هفته جاری قطعی به نظر می‌رسد.
روند افت فرسایشی بازار سرمایه در خلال دو ماهه اخیر سبب شده است شاخص بورس روند کاهش شدیدی را تجربه کند که بخشی از آن ناشی از واقعیت‌های اقتصادی و بخش دیگری ناشی از شرایط خاص فرآیند اصلاح قیمت‌ها در بورس ایران و همچنین نبود برنامه‌ای مشخص در میان مسوولان دولتی برای مقابله با بحران فراگیر اقتصادی جهانی است.
در شرایط کنونی نشانه‌های رکود شدید اقتصادی در بازار سهام درحال خودنمایی است که در صورت عدم جلوگیری از تبعات آن، بازار می‌تواند موج جدیدی از کاهش را تجربه کند؛ موجی که می‌تواند رفتار احساسی عمیقی را به نمایش بگذارد.
در خلال هفته گذشته موج گزارش‌های منتشره از سوی شرکت‌های بورسی در خود تعدیل‌های اولیه را به همراه آورد که اکثر کارشناسان از آن به عنوان آغازی بر گزارش‌های ناامیدکننده ۹ماهه شرکت‌ها یاد می‌کنند.
در آخرین گزارش‌های منتشره، تایدواتر ۵/۱۵درصد، پتروشیمی آبادان ۳۰درصد، پتروشیمی خارک ۸درصد، توسعه معادن روی ۵۸درصد و باما ۶۲درصد از پیش‌بینی سود خود کاسته‌اند؛ امری که نشان‌دهنده سایه پررنگ بحران جهانی در بورس تهران است، چرا که تقریبا تمامی نمادهای یاد شده به نوعی به دلیل بحران در بازارهای جهانی و کاهش بهای مواد اولیه درگیر کاهش درآمد‌ها شده‌اند. در این میان حتی اگر خوشبینانه به انتظار تحقق سود اعلام شده شرکت‌ها در سال جاری بمانیم، اما افت سود در پیش بینی سال آینده سبب می‌شود بازار همچنان فرآیند فرسایشی اصلاح قیمتی را تجربه کند، مگر آنکه بازار به نحوی از تبعات این شرایط دور شود.در این میان اما نگاه‌ها به سوی دولت است جایی که انتظار می‌رفت دولت در قبال بحران رخ داده در اقتصاد جهانی و تبعات ناگوار آن برای شرکت‌های داخلی برنامه‌ای جدی‌تر بیاندیشد. عدم حمایت مستقیم و غیرمستقیم ملموس از بازار سرمایه یا شرکت‌های بورسی سبب شده است تا نگرانی معامله‌گران جای خود را به ناامیدی بدهد که با تعمیق آن عملا چرخه حرکت بازار متوقف شود؛ امری که حجم معاملات کمتر از دو میلیارد تومانی بازار به نوعی تداعی‌کننده این امر است.
در بازار سهام صرفنظر از انتظارات برآورد نشده از خارج از مجموعه بازار، در داخل بورس نیز جای تصمیمات شجاعانه در مورد پایان بخشیدن به فاز فرسایشی اصلاح قیمتی خالی است. از سویی به دلیل کمبود نقدینگی در بازار باز کردن مسیر تامین نقدینگی شرکت‌های کارگزاری و شرکت‌های بورسی نیز از اهمیت برخوردار است. با این وجود وجه قالب بحران اقتصادی خارجی به ویژه افت شدید بهای مواد خام و محصولات سبب شده است حرکت‌های سهامداران عمده نیز برای جمع‌آوری صف‌های فروش با تاخیر همراه شود. تاخیری که ناشی از مشکل نقدینگی سهامداران عمده و همچنین تعهدات گسترده شرکت‌های سرمایه‌گذاری نسبت به خریدهای صورت داده از سهام دولتی است. سهامداران عمده در حال حاضر البته بلاتکلیفی مدیریتی را نیز شاهد هستند که با کاهش زمان مانده تا انتخابات به حدود ۶ماه، شدیدتر خواهد شد. با توجه به اینکه بازار سهام در سال‌هایی که به سوی انتخابات ریاست‌جمهوری نزدیک می‌شود با رکود همراه می‌شود، ازاین رو کارشناسان بازار موقعیت کنونی را موقعیت حساسی می‌دانند، چرا که با گذشت زمان بازار تاثیر بحران را به میزان قابل ملاحظه‌تری به نمایش می‌گذارد و از سویی با برقراری جو بلاتکلیفی بیشتر عملا وضعیت بازار سرمایه در هیاهوی جامعه انتخابات زده فراموش خواهد شد؛ امری که به معنای رکودی شدید برای ماه‌های طولانی خواهد بود.
از سویی تجربه نحوه برخورد با قیمت‌های جدید سهام به ویژه در نمادهایی نظیر نمادهای بانکی که تاثیر کمتری از شرایط بحران اقتصادی برگرفته‌اند، نشان می‌دهد که به‌رغم اصلاح قیمتی و بی‌انگیزگی معامله‌گران راه را برای افت‌های شدیدتر هموار کرده است. امری که در نماد مبارکه یا پالایشگاه اصفهان (جایی که بهای این سهم در حال کاهش به زیر مرز ۴هزار ریال است) نیز شاهد آن هستیم.
در کنار شرایط کنونی البته بازار سهام در تحولات کلان خود به سوی مسائلی نیز گرایش دارد که می‌تواند تاثیرگذاری مهمی بر آینده بازار داشته باشد. مهمترین مساله بحث ادغام یا عدم ادغام لایحه طرح تحول اقتصادی در لایحه بودجه سال آینده است. با توجه به موضع‌گیری‌های مجلس شورای اسلامی به نظر می‌رسد برخی از کارشناسان دولتی احتمال تصویب مستقیم لایحه طرح تحول را کمتر از ادغام آن در لایحه بودجه ارزیابی کنند که همین امر سبب خواهد شد برخی از مصادیق اجرایی طرح تحول در لایحه بودجه ادغام شود که همین امر سبب خواهد شد بلاتکلیفی کارشناسان اقتصادی ادامه یابد.
از سویی در حالی که دکتر لاریجانی در آخرین اظهار نظر خود «آمریکا و اسرائیل را به دنبال کردن یک ماجراجویی جدید اما با قیافه‌ای نرم» در منطقه متهم کرده و مقابله با این مساله را نیازمند توجه به بهبود مسائل اقتصادی کشور توصیف کرده است، نشانه‌های اقتصادی نشان‌دهنده شرایط سخت اقتصادی کشور در خلال چندماه آینده است.
رسیدن نرخ تورم به ۲۵درصد در شرایطی که در نیمه اول امسال اقتصاد کشور بدون رشد نقدینگی با نفت بالای ۱۰۰دلار مواجه بوده است. اما در حال حاضر تزریق نقدینگی گسترده مجدد آغاز شده است و از سویی نیز بهای نفت نیز به سختی در حال برخورد با مرز ۴۰دلار است، عملا اقتصاد کشور در ۳ماه پایانی سال با عدم تعادل منابع و هزینه‌ها مواجه می‌شود که در این میان نبود سازمانی نظیر برنامه و بودجه نیز مساله را دشوار‌تر خواهد کرد، زیرا عدم برنامه‌ریزی در مقاطع کاهش درآمد شرایط را به سختی می‌تواند تغییر دهد.نرخ تورم ۲۵درصدی که در ۱۲سال اخیر بی‌سابقه است، سبب خواهد شد افت قیمت‌ها در بورس شدت یابد.
در بازارهای جهانی البته به دنبال رد طرح ۱۴میلیارد دلاری حمایت از صنعت خودروسازی آمریکا در سنا، بهای نفت و فلزات افت کرده است که در این میان کف ۳ هزار دلاری مس و یک هزار دلاری روی مهمترین توجه کارشناسان را به خود جلب کرده است که احتمال شکست آن وجود دارد.بهای بیلت نیز در حد ۳۱۵ تا ۳۴۰دلار مانده است.
شاخص بالتیک هم در حد ۶۷۱واحد است که همگی نشان‌دهنده تداوم جو ضعیفی است که به دلیل انتشار آمارهای روزافزون از شرایط ناامیدکننده اقتصاد جهانی تغییر آن در کوتاه‌مدت بعید به نظر می‌رسد.
در بازار چه خبر بود؟
در بازار روز چهارشنبه معامله‌گران با توجه به تعطیلی میان هفته به دلیل فرا رسیدن عید سعید قربان با رکود بیشتری ناشی از عدم حضور معامله‌گران مواجه بودند. از سویی بازار در هفته جاری نیز نسبتا از این شرایط دور نخواهد بود و فرا رسیدن عید سعید غدیرخم نیز تاثیر مشابه را به نمایش خواهد گذاشت.
در بازار چهارشنبه معامله‌گران همچنان شاهد رکود گسترده بودند به گونه‌ای که حجم معاملات در شرایطی به ۲/۳میلیارد تومان رسید که ۴/۶۲درصد آن مربوط به خرید سهام مبارکه به میزان حجم مبنا و دادوستد یک بلوک ۹/۱میلیون سهمی توس‌گستر بود. با کسر این میزان ۲/۱میلیارد تومان ارزش دادوستد‌های خرد بود که همین امر تداوم رکود و البته نگرانی شدید شبکه کارگزاری را به همراه دارد. افت شدید ارزش خرید و فروش‌ها سبب خواهد شد در صورت تداوم شرایط در ابتدای سال آینده شمار قابل ملاحظه‌ای از کارگزاران با زیان مواجه شوند یا اینکه شرکت بورس برای پرهیز از این شرایط هزینه‌های خود را کاهش دهد.
در بازار چهارشنبه آمار منتشره از وضعیت فروش مبارکه توجه کارشناسان را به خود جلب کرده است. بر اساس این آمار مبارکه در ۸ماه امسال ۶۹/۲میلیون تن فروش داخلی و با افتی ۶۰درصدی نسبت به سال قبل ۲۰۰هزار تن صادرات داشته است. مبارکه که در ابتدای سال به دلیل جهش قیمتی فولاد با مخالفت‌هایی برای صادرات مواجه بود در ماه‌های اخیر به دلیل افت قیمت جهانی شانس صادرات را از دست داده است. آمار منتشره توسط معاون فروش مبارکه اولین نشانه از احتمال بروز مشکل فروش در مبارکه است. از سویی عدم تغییر تعرفه واردات شرایط را برای رقابت مبارکه سخت‌تر کرده است.
در گروه خودرو افت بهای خودروهای تولید داخل در هفته گذشته ادامه یافت و این در شرایطی است که کاهش بهای خودروهای وارداتی بازار فروش خودروهای لوکس شرکت‌های داخلی را با مشکل جدی‌تری مواجه کرده است. در همین شرایط فشار مضاعفی در حال وارد شدن به صنعت قطعه‌سازی است.
در نماد مخابرات آخرین مصاحبه‌های صورت گرفته توسط مسوولان این شرکت در هفته گذشته نتوانسته است مساله بازگشایی این نماد را رمز گشایی کند. از سویی اعلام عدم تغییر پیش‌بینی سود این شرکت نیز مساله بازگشایی این نماد را دشوار خواهد ساخت. همچنین کاهش مالیات تماس‌های تلفن همراه از ۶ به ۳درصد تاثیرات مثبت اندکی را بر ارتباطات سیار خواهد گذاشت.
در گروه سیمانی سازمان خصوصی‌سازی در شرایطی عرضه ۳۷/۲درصد سهام سیمان سپاهان را در نرخ پایه ۳هزار و ۱۵۹ریال در هفته جاری اعلام کرده است که بهای این سهم در تابلوی بورس به مرز ۲هزار ریال رسیده است. انتظار نمی‌رود عرضه‌های هفته جاری سازمان خصوصی‌سازی با توجه به تغییر نرخ‌ها در بورس مورد استقبال جدی قرار گیرد. صنعت سیمان کشور به نحو چشمگیری با مشکل انباشت موجودی و احتمال توقف برخی از خطوط تولید به دلیل رکود در بخش ساخت‌وساز و انتظار برای کاهش نرخ‌ها روبه‌رو است.
در گروه معدنی بهای سنگ‌آهن در آستانه چانه‌زنی‌های تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان در آغاز سال نو میلادی رو به کاهش گذاشته است. در هندوستان شرکت ملی توسعه معادن با ۲۵درصد کاهش نرخ بهای سنگ‌آهن خود را به محدوده ۶/۳۰تا ۴۲/۷۱دلار در هر تن رسانده است. بهای سنگ آهن در تابستان امسال تا رکوردهای باورنکردنی ۱۴۰دلار نیز پیش رفته بود.
در گروه سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذاری رنا در مرز نرخ اسمی یک هزارریالی خود از هفته جاری حضور بازارگردان را تجربه خواهد کرد.
ارسال نظر