معدن انگوران، چشم‌انتظار بازگشت به صاحبان واقعی
از ظهور دولت نهم بیش از ۵/۳سال می‌گذرد. دولت دکتر محمود احمدی‌نژاد به دلیل تفاوت‌های عمده‌ای که در مشی فکری و رویه عملیاتی‌اش دارد، از بسیاری جهات با دولت‌های گذشته متفاوت است، به همین روی این دولت غالبا به عنوان یک «پدیده» شناخته می‌شود.
فریبرز یوسفی
از ظهور دولت نهم بیش از ۵/۳سال می‌گذرد. دولت دکتر محمود احمدی‌نژاد به دلیل تفاوت‌های عمده‌ای که در مشی فکری و رویه عملیاتی‌اش دارد، از بسیاری جهات با دولت‌های گذشته متفاوت است، به همین روی این دولت غالبا به عنوان یک «پدیده» شناخته می‌شود.
در میان تمامی رفتارها و سازوکارهای نوین این دولت برای اداره امور کشور و نوع و شکل ارتباطش با توده رای‌دهندگان، سفرهای استانی هیات‌دولت، بیش از سایر راهبردها، مورد پذیرش و علاقه مردم قرار دارد. حتی شماری از منتقدان سنتی دولت احمدی‌نژاد هم با رعایت انصاف، سفرهای استانی و ارتباط چهره به چهره و نزدیک رییس‌جمهور و وزرا،بامردم شهرهای مختلف ایران به صورت مستمر و بدون انقطاع را اقدامی پسندیده و روشی میان‌بر برای شناخت مشکلات و بررسی فرصت‌ها و تهدیدهای فراروی توسعه متوازن و عادلانه کشور می‌دانند. به‌ویژه که در این‌گونه سفرها، مصوبات پراهمیتی نیز در حوزه امور اجرایی هر استان حاصل می‌شود. از سویی و به موازات مقبولیت سفرهای استانی، مساله تحقق وعده‌های داده شده در هر سفر و اجرای کامل مصوبات پیرامون هر استان را می‌توان تنها چالش تداوم محبوبیت و مقبولیت سفرهای استانی هیات‌دولت وصف کرد. به تعبیری دیگر، گرچه ماهیت سفرهای استانی و آشنایی دولتمردان با مشکلات مردم شهرها و شهرستان‌ها بسیار نیکو و پسندیده است، اما کارآیی این اقدامات زمانی مسجل می‌شود که مصوبات کارشناسی و سنجیده‌شده‌ای در مورد مسائل هر استان تدوین و با قاطعیت به مورد اجرا گذارده شود.
در نخستین دور از سفرهای استانی هیات‌دولت و در جریان سفر رییس‌جمهور و هیات‌دولت به استان زنجان موضوع مشکلات و معضلات پدید آمده برای غنی‌ترین معدن سرب و روی خاورمیانه که در شهرستان ماهنشان قرار دارد، مورد بحث قرار گرفت و تصمیم‌های مهمی پیرامون آن اتخاذ شد.
نگاهی به سوابق معدن انگوران حاکی از آن است که با تاسیس شرکت توسعه معادن روی ایران در سال ۱۳۷۶ و با توجه به لزوم تامین خوراک برای توسعه و گسترش صنعت سرب و روی، شورای اقتصاد وقت، بهره‌برداری از معدن انگوران را به مدت ۱۵سال به شرکت یادشده واگذار کرد. مدتی بعد حق بهره‌برداری از طریق انجام مزایده قانونی نیز مورد تایید قرار گرفت و براساس همین سلسله روال قانونی، صنعتی نوپا اما پرمزیت در کشور جان گرفت. از جمله آثار و تبعات علنی پیرایش و پویایی شرکت یادشده، خودکفایی سریع کشور در عرصه این صنعت بود، به گونه‌ای که طی مدتی کمتر از ۶سال از آغاز فعالیت توسعه معادن روی، کشور ایران که یک واردکننده مصرف سرب و روی برای تامین نیازهایش تلقی می‌شد، ضمن قطع واردات به بزرگ‌ترین صادرکننده شمش سرب و روی در منطقه تبدیل شد.
با این حال، وزارت صنایع و معادن در ابتدای فعالیت دولت نهم، بدون تجدید مزایده بهره‌برداری از معدن انگوران، اداره راهبری و بهره‌برداری از ذخیره معدنی آن را به شرکت دولتی تهیه و تولید مواد معدنی ایران واگذار کرد، اقدام یادشده به معنای محروم ساختن زنجیره صنعت سرب و روی از منبع اصلی تغذیه و خوراک‌دهی‌اش بود و به همین دلیل پس از اقدام وزارت صنایع، روند کاهش نرخ رشد صنعت سرب و روی ظاهر شده است. طی ۳سال اخیر که بهره‌برداری از معدن انگوران به دولت واگذار شده است، بسیاری از کارشناسان اقتصادی، نمایندگان مجلس و سهامداران شرکت توسعه معادن روی، نسبت به آثار مخرب و ویرانگر ناشی از تداوم آن هشدار داده‌اند. از سویی دیگر در نیمروز هشتم اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۸۵ رییس‌جمهور محترم در جمع مردم ماهنشان و در پاسخ به هزاران فریاد مشتاقانه مردمی و درخواست اقشار عمومی، به صراحت گفت: «ما از خیر این معدن هم گذشتیم و دادیم به آن شرکتی که شماها در آن عضو هستید». اشاره صریح دکتراحمدی‌نژاد به مردم منطقه ماهنشان زنجان بود که بخش عمده ترکیب جمعیتی سهامداران شرکت توسعه معادن روی را تشکیل می‌دهند. این شرکت ۱۳۴هزار سهامدار دارد که با محاسبه خانواده‌هایشان در مجموع ۸۰۰هزار نفر در چرخه سهامداری آن مشارکت دارند، از این تعداد بخش عمده آن را اهالی ماهنشان تشکیل می‌دهند.
عصر همان روز و پس از مژده خوش رییس‌جمهور، هیات‌دولت در جریان جلسه استانی که در محل استانداری زنجان برگزار شد، تصمیم رییس‌جمهور را به مصوبه قانونی هیات‌وزیران تبدیل کرد. از آن روز تاکنون قریب به ۳۰ ماه سپری شده است اما ابلاغ مصوبه‌ای که دل مردم ماهنشان و زنجان را شاد کرد، همچنان در هاله‌ای از ابهام به سر می‌برد.
اکنون در آستانه سفر دوم هیات دولت به استان زنجان، مجالی برای بررسی آثار و عواقب سفر نخست فراهم آمده است. آنچه که مسلم است، در خلال سفر نخست تصمیم‌ها و تدبیرهای پربرکتی برای توسعه و تعالی استان زنجان اتخاذ شد و بسیاری از آنها نیز وارد مرحله اجرایی شد، اما عجیب است که مهم‌ترین مصوبه سفر نخست که موجب شادمانی و شعف صدها هزار نفر از اهالی استان زنجان شد هنوز به مرحله اجرا نرسیده است. شماری از نمایندگان مردم استان زنجان ضمن مکاتبه با مقامات دولتی خواستار اجرای مژده رییس‌جمهور و مصوبه هیات وزیران شده‌اند. هزاران سهامدار این شرکت با امضای طوماری ۱۵متری، از رییس‌جمهور خواسته‌اند تا به وعده‌‌ای که ۳۰ماه پیش آن را اعلام کرده، وفا کند. تعداد زیادی از کارشناسان اقتصادی هم تداوم بهره‌برداری از معدن انگوران توسط دولت را نقض آشکار روح اصل ۴۴ قانون اساسی دانسته‌اند.
با این وصف، اکنون همه چشم‌ها به تصمیم و تدبیر رییس‌جمهور محترم دوخته شده است تا در خلال سفر دوم به استان زنجان، از مژده‌ای که ۳۰ ماه قبل آن را اعلام کرد، گره‌گشایی کرده و انگوران را به صاحبان و مالکان واقعی‌اش یعنی مردم زنجان بازگرداند. نیاز به توضیح نیست که ذخیره ۱۲میلیون تنی معدن انگوران تنها زمانی که در چرخه عملیات اقتصادی قرار گرفته و بهره‌برداری آن به شرکت توسعه معادن روی (شرکتی که مردم استان زنجان سهامدار آن هستند) واگذار شود، می‌تواند ضامن سودآوری شرکت و سهامداران و توسعه و تعالی صنعت سرب و روی کشور باشد.
رییس روابط عمومی و امور بین‌المللی گروه شرکت‌های توسعه معادن روی ایران
ارسال نظر